Pobierz Wiek Przedszkolny wszystko o nim i jeszcze i więcej Prezentacje w PDF z Psychologia tylko na Docsity! WIEK PRZEDSZKOLNY KINGA WYCHORSKA, MARTYNA TRZONKOWSKA, MARYSIA WINNICKA, REGHINA USOWICZ, ZUZANNA SZENKNECHT, MARTYNA WŁODARCZYK Mam trzy latka, i chodzę po przedszkola DZIECKO W ŚRODOWISKU PRZEDSZKOLNYM (OTWARTYM) Opanował bardziej rozwinięte formy działania Dostosowuje działania do nowych warunków Rozumie cele działania Rozwija się intelektualnie Komunikuje się, prosi dorosłych o pomoc Ciekawy świata Spostrzega rzeczywistość przez pryzmat wcześniejszych doświadczeń Działa reaktywnie Kontroluje własne działania Stara się kontrolować własne procesy psychiczne Socjalizacja wtórna- proces, w którego wyniku dziecko przyswaja normy, zasady społeczne oraz zwyczaje i uznaje je za swoje, a poprzez to integruje się ze społeczeństwem oraz przygotowuje się do pełnienia funkcji społecznych. Socjalizacja wtórna odbywa się w środowisku pozadomowym, w instytucjach (np. przedszkole), grupach koleżeńskich oraz poprzez oddziaływanie mediów. Socjalizacja nastawiona na program-sposób wychowania, w którym dominuje skupienie uwagi i działań na obiektywnych właściwościach rzeczywistości (spełnienie wymagań obiektywnych; ważne są wyniki, osiągnięcia; przejawia się w korzystaniu z gotowych rozwiązań, zajęć dla dzieci, programów przynoszących wymierne efekty), bez równie silnego akcentu położonego na psychologiczno- społeczne właściwości dziecka i dorosłego. Istnieje tu duże ryzyko uprzedmiotowienia dziecka, traktowania go w sposób instrumentalny Socjalizacja nastawiona na osobę-Sposób wychowania, w którym dominuje koncentracja na właściwościach człowieka (dziecka, dorosłego), ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb, możliwości, ograniczeń, intencji i celów Najważniejsze obszary pracy wychowawczej w okresie przedszkolnym to: • praca wokół rodzącej się inicjatywy i sumienia, aby dziecko mogło zbudować przekonanie i poczucie, że może realizować swoje pragnienia, przejawiać swoją inicjatywę z jednoczesnym poszanowaniem drugiego człowieka oraz zasad i norm społecznych • praca wokół przygotowania takich ofert, aby dziecko mogło poruszać się, poznawać i korzy stać z zasobów zarówno świata realnego, jak i świata fantazji i zabawy, ucząc się jednocześnie bezpiecznego przechodzenia między nimi • praca wokół przestrzeni do samodzielności, czyli samodzielnego działania i poczucia wpływu na rzeczywistość tak, by dziecko mogło spostrzegać siebie jako sprawcę działań oraz by stopniowo zdobywało kompetencje i umiejętności w obszarze samoregulacji – gotowości do rozumienia i regulowania własne- go zachowania w sferze poznawczej, emocji i działania. Dzieciom w wieku przedszkolnym przypomina się z przeszłości to co związane z silnymi emocjami, nowe przedmioty i sytuacje przypominają dziecku to co stare i reaguje ono na dawną emocje. Spontanicznie działające dziecko widzi więc swoje otoczenie przez pryzmat mimowolnego wspomnienia. W ten sposób widzi świat innym, niż jest on w rzeczywistości. Dziecku często wydaje się, że to, co widzi, jest czymś innym niż w rzeczywistości, więc kiedy zobaczy z daleka coś, co wydawało mu się że jest innym przedmiotem, zaczyna domagać się go nie dlatego, że wie czym dany przedmiot jest, a dlatego, że przypomina mu to co już zna. Dziecko pragnąc czegoś i nie mogąc tego mieć, snuje na temat tego wyobrażenia. Im dłużej dana rzecz jest niedostępna, tym bardziej odlegle od rzeczywistości staja się wyobrażenia na jej temat. dziecko zaczyna pragnąć bardziej wyobrażenia niż rzeczywistego przedmiotu. Dlatego po uzyskaniu rzeczy często po chwili ja odrzuca, bo rzeczywistość okazuje się być nie tak atrakcyjna jak wyobraźnia. Siła wyobraźni Pamięć dziecka działa w sposób mimowolny. Oznacza to, że dziecko w niewielkim stopniu panuje nad procesem zapamiętywania i odtwarzania. Procesy te, podobnie jak działania, zachodzą spontanicznie. Jeżeli nagle dziecku coś się przypomni, bez względu na sytuację, w której akurat się znalazło, od razu ujawnia w swoich zachowaniach czy wypowiedziach to wspomnienie. Dzieci przeważnie pamiętają sytuacje i zdarzenia fragmentarycznie. Dziecko w wieku przedszkolnym ma tendencję do spostrzegania sytuacji i zdarzeń globalnie, synkretycznie. T Y P Y R E L A C J I S P O Ł E C Z N Y C H R E L A C J A P I O N O W A n a w i ą z y w a n a z k i m ś , k t o m a w i ę k s z ą w i e d z ę l u b w ł a d z ę n i ż d z i e c k o , p r z e w a ż n i e j e s t t o k t ó r y ś z r o d z i c ó w l u b n a u c z y c i e l m a c h a r a k t e r k o m p l e m e n t a r n y : r o d z i c k o n t r o l u j e - d z i e c k o p o d p o r z ą d k o w u j e m u s i ę , s z u k a p o m o c y , a r o d z i c j e j u d z i e l a g ł ó w n ą f u n k c j ą j e s t z a p e w n i e n i e d z i e c k u o p i e k i i o c h r o n y o r a z u m o ż l i w i e n i e m u z d o b y c i a w i e d z y i u m i e j ę t n o ś c i R E L A C J A P O Z I O M A ł ą c z y l u d z i o t y m s a m y m s t a t u s i e s p o ł e c z n y m m a c h a r a k t e r w z a j e m n o ś c i : j e d n o d z i e c k o r z u c a p i ł k ę - d r u g i e ł a p i e , p o c z y m n a s t ę p u j e z m i a n a k a ż d y z p a r t n e r ó w m a p o d o b n e u m i e j ę t n o ś c i r e l a c j e t e s ł u ż ą o p a n o w a n i u u m i e j ę t n o ś c i w s p ó ł p r a c y i r y w a l i z a c j i W wieku przedszkolnym dzieci przeważnie nie potrzebują tak bliskiej więzi emocjonalnej ze swoimi rodzicami. Przez większość okresu przedszkolnego dziecko ma zaburzoną samoocenę. Szybko zapomina o swoich porażkach przez swoją którką pamięć oraz niewystarczającą sprawność abstrahowania. Samoocena dziecka jest bardziej związana z wyobrażeniem, które ma na swój temat, niż z faktami. Często mają (nierealistycznie) mocno rozbudowane poczucie pewności siebie, przekonanie o swojej zaradności. Dziecko uczy się realistycznie podchodzić do swoich możliwości, dowiedzieć się co mu wychodzi, a czego powinno się jeszcze nauczyć. Im więcej dziecko ma w sobie umiejętności uczenia się tym bardziej i szybciej oddala się od rodziców. Coraz częstsze pozostawanie dzieci i ich rodziców w pewnej odległo ści od siebie pozwala zobaczyć z dystansu nie tylko rodzicom swoje dzie ci, ale i dzieciom swoich rodziców. Dziecko stopniowo przestaje prze ceniać swoje możliwości, a zaczyna przeceniać możliwości swoich rodziców -jest szczerze zaskoczone, jeżeli któreś z rodziców powie mu, że czegoś nie wie bądź nie umie. Więź ta przestaje mieć już wyłącznie charakter emo cjonalny, a coraz bardziej przybiera charakter więzi społeczno-kulturowej. Pojęcie Ja; Ja realne Jaki jestem? Ideał samego siebie: Ja idealne Jaki chciałbym być? Samoocena Jak dobry/zły jestem w stosunku do...? Samoświadomość: poczucie odrębności od innych To ja, to ona/on źródło: opracowanie Anna Brzeźińska na podstawie Schaffer ( Y
"WHAT MAKES YOU
DIFFERENT FROM
EACH OTHER?
https://www.brightvibes.com/these-kids-were-asked-what-makes-you-different-and-youll-adore-their-answers
przedszkolak cz siebie j swoje
oloczenie I | a
NN ZAŚ
RM
PASA
Główne procesy rozwojowe w wieku przedszkolnym dotyczą kontroli przez dziecko wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań własnych działań . Działanie te powinny prowadzić do zaspokojenia pragnienia dziecka, nie powodując przy tym nasilenia się konfliktów. Bezkonfliktowe działanie umożliwia dziecku kontaktowanie się z różnymi ludźmi i przedmiotami. Podczas procesu, który poprzedza pójście dziecka do szkoły musi ono stać się gotowe do intuicyjnego rozumowania dotyczącego nowych zjawisk, obdarzenia szacunkiem nowo poznanych dzieci, jak i dorosłych. Dziecko przezwycięża chęć działania wyłącznie w celu spełnienia własnych pragnień, którego ceną jest łamanie zasad życia społecznego jak i organizacji świata fizycznego. Podstawą takiego działania jest skłonność dziecka do wyobrażania sobie i fantazjowania. Dziecko często zamiast zapytać o coś czego nie rozumie, snuje na ten temat fantazje. Znajdując się coraz częściej w kręgu nowych zjawisk, musi je jakkolwiek zrozumieć. W okresie przedszkolnym zachodzą przeobrażenia myślenia dziecka. Inteligencja dziecka we wczesnym dzieciństwie ma charakter sensoryczno- motoryczny, a pod wpływem mowy i uspołecznienia staje się inteligencją. Mowa dziecka, oprócz tego, że w dalszym ciągu rozwija się w swej funkcji komunikacyjnej, równocześnie rozwija się w nowej funkcji intelektualnej. Obie funkcje rozwijają się we wzajemnym powiązaniu. Mowa używana przez dziecko w funkcji komunikacyjnej pozwala mu odkryć bogactwo otaczających je przedmiotów i zjawisk świata rodziców oraz wymieniać doświadczenia, sądy i opinie z dorosłym lub z rówieśnikiem. MOWA DZIECKA Znaczącą rolę we wcześniej wspomnianym przeobrażeniu myślenia ma właśnie mowa. Rozwój mowy w funkcji intelektualnej jest związany z przypominaniem i przewidywaniem. Mowa pozwala dziecku przypomnieć sobie wcześniejsze doświadczenia mimo nieobecności przedmiotów, których one dotyczą, oraz przewidywać przyszłe działania nigdy faktycznie nie podjęte. Dzięki temu zmienia się perspektywa ujmowania świata, służąca jako podstawa działania. Ulega ona poszerzeniu tak w sensie fizycznym, jak i społecznym. Poszerzenie fizyczne ujawnia się w zdolności spostrzegania zjawisk w trzech czasach: przeszłym, teraźniejszym i przyszłym; poszerzenie społeczne oznacza uwzględnianie odmienności sądów i ocen innych ludzi. MOWA DZIECKA Myślenie dziecka również stopniowo zmienia swój charakter MYŚLENIE DZIECKA myślenie egocentryczne myślenie słowne myślenie intuicyjne Myślenie egocentryczne włącza poznawaną, rzeczywistość do własnej subiektywności, wyłączając tym samym wszelką obiektywność. Przejawia się to przede wszystkim w zabawach symbolicznych. Obecne w zabawie myślenie ma charakter indywidualny z niewielkim udziałem elementów zbiorowych. Myślenie to jest egocentryczne w podwójnym sensie. MYŚLENIE EGOCENTRYCZNE Po pierwsze, ma dostarczyć dziecku satysfakcji dzięki przekształceniu rzeczywistości zgodnie z jego pragnieniami. W zabawie bowiem dziecko odtwarza wszystko to, co przeżyło i czego doświadczyło, ale koryguje to według własnej idei. Oznacza to, że myśl egocentryczna fałszuje rzeczywistość. Przyjemności, nieprzyjemności i konflikty - wszystko to, co przeżyło dziecko, jest odtwarzane w zabawie, ale „po swojemu", rozwiązuje to wszystko przez fikcję. Po drugie, symbol, którym dziecko posługuje się w zabawie, jest znakiem indywidualnym, rozumianym często tylko przez nie samo. Jest on bowiem wynikiem jego indywidualnych doświadczeń i przeżyć. MYŚLENIE EGOCENTRYCZNE Myślenie intuicyjne jest najlepiej przystosowaną do rzeczywistości formą, myślenia dziecka w wieku przedszkolnym. Jest to praktyczne doświadczenie czy też koordynacja sensoryczno-motoryczna, antycypowana w wyobraźni. Ta forma myślenia ma charakter praktyczny i w wieku przedszkolnym ujawnia się raczej w działaniach niż w mowie. W swoich działaniach dziecko do 7. roku życia jest prelogiczne. Zamiast logiki, dziecko korzysta z intuicji. Myślenie intuicyjne odznacza się sztywnością, i nieodwracalnością. Pierwotnie intuicje, tak jak nawyki i schematy, na przykład pisania, są całością jako takie nie podlegają, modyfikacjom. Nie można ich też odwrocić (piszemy z lewa do prawa, a nie odwrotnie). MYŚLENIE INTUICYJNE Te pierwotne intuicje są prostym uwewnętrznieniem schematów sensoryczno- motorycznych. Tym doświadczeniem praktycznym posługuje się dziecko, rozwiązując problemy. Zmierzająca, w kierunku odwracalności i zmienności, ale nieosiągająca ich w pełni forma, myślenia dziecka w wieku przedszkolnym jest intuicja artykułowana. Dzięki niej dziecko przewiduje skutki swych działań i potrafi odtworzyć poprzednie stany obserwowanego zjawiska. Staje się więc gotowe do konstrukcji procesu przekształceń, a więc reprezentowania zmienności w myśli. Ta forma intuicji jest w większym stopniu zmienna niż intuicja pierwotna, ale dalej nie osiąga odwracalności. Najważniejsze jest jednak to, ze już ją zapowiada. MYŚLENIE INTUICYJNE STA uczuć społecznych
LEKEI
Aby ustalić znaczenie emocji, dziecko musi rozpoznać stopień jej społecznej aprobaty oraz wartość, jaką ma dla niego jej przeżywanie. Do tego niezbędna jest autorefleksja. Dzięki temu emocje utrzymają się dłużej niż przedmiot, które je wzbudził. Zdolność zachowania uczuć jest warunkiem powstania uczuć międzyludzkich i moralnych. W wieku przedszkolnym dziecko musi powstrzymywać się od treści, których nie jest w stanie zrozumieć. Kiedy te zaangażowanie przejawia się w rzeczywistości, rodzice mogą je powstrzymać, wprowadzając zakaz i wskazując dziecku inne treści. W ten sposób rodzice kształtują jego zainteresowania i wprowadzają w świat wartości. Dziecko przywiązuje się uczuciowo do pewnych form czy wartości i je przestrzega. Natomiast te mniej lubiane są przez dziecko unikane. W ten sposób dziecko buduje swój stosunek emocjonalny do przedmiotów, zdarzeń, działań na bazie stosunku rodziców. Kłopotliwe w kontaktach z przedszkolakiem jest to, że może ono realizować swoje zaangażowanie w wyobraźni, do której nie ma bezpośredniego dostępu. W związku z tym zakazane w rzeczywistości działania mogą przenosić dziecko do świata fantazji. Dziecko, które jest związane uczuciowo ze swoimi rodzicami i doświadcza tego, że nie pozwalają mu na wszystko, stara się przestrzegać zasad mimo nie kontrolowania jego czynów. CECHY ZABAWY: przyjemność i radość z wykonywania czynności dobrowolność uczestnictwa poznanie nowych wartości i informacji kreatywność DZIECKO IDZIE DO PRZEDSZKOLA, ABY ZNALEŹĆ RADOŚĆ, WIEDZE I KREATYWNOŚĆ „ZABAWA JEST W ŻYCIU DZIECKA RÓWNIE WAŻNA JAK AKTYWNOŚĆ DOROSŁEGO CZŁOWIEKA – PRACA, SŁUŻBA. JAKIM DZIECKIEM W GRZE JEST, POD WIELOMA WZGLĘDAMI ON BĘDZIE W PRACY, GDY DOROŚNIE. DLATEGO NASTĘPUJE WYCHOWANIE PRZYSZŁEJ POSTACI. PRZEDE WSZYSTKIM W GRZE ... ” MAKARENKO ANTON SIEMIONOWICZ FUKCJE GRY W PROCESIE EDUKACYJNYM ORGANIZACYJNY POPRAWCZY REHABILITACJA SAMOROZWOJOWA G R A J E S T G Ł Ó W N Ą A K T Y W N O Ś C I Ą D Z I E C I W W I E K U P R Z E D S Z K O L N Y M . Podczas zabawy dzieci poznają otoczenie świat, siebie i swoich rówieśników, swoje ciało, wymyślają, tworzą otoczenia, a także nawiązywać z nim relacje rówieśnikami, rozwijając się harmonijnie i holistycznie. To gra, która działa, przyczynia się do tworzenia relacji międzyludzkich i komunikacji między rówieśnikami, rozwój umysłowy dziecka, poprawa procesów poznawczych, rozwój aktywności twórczej dzieci. РЕКЛАМНАЯ СТРАТЕГИЯ МАГАЗИНА ОДЕЖДЫ "СТИЛЬ" Pod koniec wieku przedszkolnego dzieci potrafią rozpoznawać przeżywane emocje i zachowywać się niezgodnie z nimi. filmik R. Domań, Metody pedagogiki zabawy w pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym, Wydawnictwo „PRZEDSZKOLAK”, Lublin 2003