Docsity
Zaloguj sięZarejestruj się
Docsity
Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity

Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium

Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki
Sprzedaj na Docsity
Sprzedaj na Docsity
Zaloguj sięZarejestruj się

Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity

Znajdź dokumenty

Przygotuj się do egzaminów dzięki dokumentom udostępnionym na Docsity przez studentów, takich jak ty

Szukaj dokumentów Store

Najlepsze dokumenty w sprzedaży, umieszczone przez studentów, którzy ukończyli studia

Przeszukaj wszystkie materiały do ​​nauki
Docsity AINEW

Streszczaj swoje dokumenty, zadawaj im pytania, przekształcaj je w quizy i mapy myśl

Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium

Udostępniaj dokumenty
download point icon20 Punktów

Za każdy zamieszczony dokument

Wszystkie sposoby na zdobycie darmowych punktów
Zdobądź punkty już teraz

Wybierz plan Premium z odpowiednią dla Ciebie ilością punktów

Możliwości studiowania

Wybierz swój przyszły program studiów

Dotrzyj do najlepszych uniwersytetów na świecie już teraz. Szukaj wśród tysięcy uczelni i oficjalnych partnerów

Społeczność

Ranking uczelni

Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity

Bezpłatne poradniki

Nasze e-booki ratujące uczniów i studentów!

Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity

Witaminy rozpuszczalne i nie rozpuszczalne w wodzie, opis, Notatki z Biologia

Biologia

Witaminy rozpuszczalne w wodzie, oraz nie rozpuszczalne w wodzie

Typologia: Notatki

2020/2021

Załadowany 15.02.2022

sandra92001
sandra92001 🇵🇱

5

(1)

1 dokument

1 / 18

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A,D,E,K
Witaminy rozpuszczalne w wodzie:
B1(tiamina),B2(ryboflawina),B6(pirydoksyna),B12(Cyjanokobalamin
a),PP, C, H, kwas foliowy (wit. b9), kwas pantotenowy (wit.b5)
wit. A -aktywność tej witaminy posiadają retinol i jego pochodne
występujące w tkankach zwierzęcych, oraz beta karoten i inne
karotenoidy (żółte, czerwone, pomarańczowe i różowe barwniki
roślinne)
•ma kluczowy wpływ na proces widzenia,
•reguluje wzrost tkanki nabłonkowej i innych komórek
organizmu, sprzyja zdolności regeneracyjnej komórek,
•wykazuje właściwości przeciwnowotworowe – ogranicza
ryzyko lub spowalnia rozwój raka jelita grubego, piersi, płuc i
stercza,
•wzmacnia układ immunologiczny,
•chroni nabłonek układu oddechowego przed
drobnoustrojami,
•pomaga zwalczać bakterie i wirusy oraz zapobiegać
zakażeniom,
•odpowiada za stan skóry, włosów i paznokci,
•przyspiesza gojenie ran,
•wpływa na prawidłowe funkcjonowanie błon
komórkowych,
•pobudza szpik kostny do produkcji czerwonych krwinek,
źródła w pożywieniu-np. masło, jajka, mleko i inne produkty
mleczarskie, niektóre tłuste ryby, podroby zwierzęce, słodkie
ziemniaki, jarmuż, szpinak, dynię. Istotne dla zdrowia karotenoidy,
w tym przede wszystkim beta-karoten, znajdziemy natomiast w
warzywach, w tym w szpinaku, marchwi, pomidorach, czerwonej
papryce i sałacie, oraz owocach – wiśniach, morelach,
brzoskwiniach czy śliwkach.
skutki i objawy niedoboru -
•złe widzenie po zmierzchu – taka zwana kurza ślepota,
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff
pf12

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Witaminy rozpuszczalne i nie rozpuszczalne w wodzie, opis i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity!

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A,D,E,K Witaminy rozpuszczalne w wodzie: B1(tiamina),B2(ryboflawina),B6(pirydoksyna),B12(Cyjanokobalamin a),PP, C, H, kwas foliowy (wit. b9), kwas pantotenowy (wit.b5) wit. A -aktywność tej witaminy posiadają retinol i jego pochodne występujące w tkankach zwierzęcych, oraz beta karoten i inne karotenoidy (żółte, czerwone, pomarańczowe i różowe barwniki roślinne)

  • ma kluczowy wpływ na proces widzenia,
    • reguluje wzrost tkanki nabłonkowej i innych komórek organizmu, sprzyja zdolności regeneracyjnej komórek,
    • wykazuje właściwości przeciwnowotworowe – ogranicza ryzyko lub spowalnia rozwój raka jelita grubego, piersi, płuc i stercza,
    • wzmacnia układ immunologiczny,
    • chroni nabłonek układu oddechowego przed drobnoustrojami,
    • pomaga zwalczać bakterie i wirusy oraz zapobiegać zakażeniom,
    • odpowiada za stan skóry, włosów i paznokci,
    • przyspiesza gojenie ran,
    • wpływa na prawidłowe funkcjonowanie błon komórkowych,
    • pobudza szpik kostny do produkcji czerwonych krwinek, źródła w pożywieniu-np. masło, jajka, mleko i inne produkty mleczarskie, niektóre tłuste ryby, podroby zwierzęce, słodkie ziemniaki, jarmuż, szpinak, dynię. Istotne dla zdrowia karotenoidy, w tym przede wszystkim beta-karoten, znajdziemy natomiast w warzywach, w tym w szpinaku, marchwi, pomidorach, czerwonej papryce i sałacie, oraz owocach – wiśniach, morelach, brzoskwiniach czy śliwkach. skutki i objawy niedoboru -
  • złe widzenie po zmierzchu – taka zwana kurza ślepota,
  • opóźnioną akomodację oka w ciemnościach, trwającą dłużej niż 10 sekund,
  • wysychanie rogówki i spojówki oka,
  • zahamowanie wzrostu,
  • obniżoną odporność oraz większą podatność na infekcje bakteryjne i wirusowe,
  • przesuszoną, szorstką skórę, zwłaszcza na łokciach i kolanach oraz ramionach i udach,
  • wypadanie i zwiększoną łamliwość włosów,
  • nadmierną kruchość i wolniejszy wzrost paznokci,
  • trądzik, skutki i objawy nadmiaru -
  • nadpobudliwością i drażliwością,
  • zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi, nudnościami, wymiotami,
  • bólami głowy, stawów i mięśni,
  • powiększeniem wątroby i zaburzeniami jej funkcji,
  • powiększeniem śledziony,
  • zmianami skórnymi o żółtawym zabarwieniu,
  • świądem skóry,
  • zmniejszoną zawartością wapnia w kościach,
  • światłowstrętem,
  • wypadaniem włosów i łamliwością paznokci. dzienne zapotrzebowanie -
  • dzieci od 1. do 3. roku życia – 400 μg,(microgram)
  • dzieci od 4. do 6. roku życia – 450 μg,(microgram)
  • dzieci od 7. do 9. roku życia – 500 μg.(microgram)
  • dziewczęta od 10. do 12. roku życia – 600 μg,(microgram)
  • chłopcy od 10. do 12. roku życia – 600 μg,(microgram)

skutki i objawy niedoboru niedokrwistość,

  • obniżenie odporności i częstsze na infekcje,
  • zaburzenia snu, problemy z koncentracją,
  • nerwowość, apatia, pogorszenie nastroju,
  • mrowienie, drżenie lub drętwienie kończyn,
  • zmiany skórne – zaczerwienienie, łuszczenie,
  • łupież i wypadanie włosów. Oraz dolegliwości typu
  • kamicy nerkowej
  • zaburzeń neurologicznych,
  • niedokrwistości makrocytarnej,
  • u dzieci – zaburzenia rozwoju, zaburzenia padaczkowe, nieprawidłowości w budowie kości. skutki i objawy nadmiaru
  • zwyrodnienie tkanki nerwowej,
  • zaburzenia gospodarki aminokwasów,
  • problemy z koordynacją ruchową,
  • słabość mięśni, utrudniony chód,
  • ciągłe uczucie chłodu,
  • uczucie mrowienia kończyn. dzienne zapotrzebowanie Dzieci od 1. do 3. roku życia 0,5 mg Dzieci od 4. do 6. roku życia 0,6 mg Dzieci od 7. do 9. roku życia 1 mg Dziewczęta od 10. do 18. roku życia 1,2 mg Chłopcy od 10. do 12. roku życia 1,2 mg Chłopcy od 13. do 18. roku życia 1,3 mg Kobiety od 19. do 50. roku życia 1,3 mg Kobiety po 50. roku życia 1,5 mg Kobiety w ciąży 1,9 mg Kobiety karmiące piersią 2 mg Mężczyźni od 19. do 50. roku życia 1,3 mg Mężczyźni po 50. roku życia 1,7 mg

wit.E Witamina E to grupa organicznych związków chemicznych, którą określa się mianem tokoferoli – w nie przekształcane są niektóre substancje zawarte np. w owocach robitnika

  • jest silnym przeciwutleniaczem, zwalczającym wolne rodniki – dzięki temu chroni organizm przed stresem oksydacyjnym i uszkodzeniem komórek.
  • wspomaga także zachowanie prawidłowej krzepliwości krwi
  • utrzymuje odpowiednią przepuszczalność błon komórkowych i ogranicza zlepianie się płytek, tym samym zapobiegając zakrzepom
  • wpływa również na wydolność mięśni
  • obniża stężenie złej frakcji cholesterolu we krwi
  • wspiera funkcjonowanie wzroku. źródła w pożywieniu Wyjątkowo bogate w nią są: olej słonecznikowy, oliwa z oliwek, migdały, orzechy laskowe, zarodki nasion zbóż czy kiełki. W rybach np. w łososiu, tuńczyku czy śledziu, otrębach i płatkach owsianych, mleku i jego przetworach, drobiu – kurczak, indyk, warzywach – szpinak, papryka, pomidory, brokuły, marchew, brukselka, owocach
  • czarna porzeczka, brzoskwinia, morela. skutki i objawy niedoboru
  • zmęczenie i rozdrażnienie,
  • anemia,
  • kłopoty z koncentracją,
  • pogorszenie widzenia,
  • wypadanie włosów,
  • podatność na infekcje,
  • zaburzenia neurologiczne,
  • bolesność i zanik mięśni. skutki i objawy nadmiaru Witaminę E trudno przedawkować– zwłaszcza tę przyswajaną z pożywienia. Warto jednak zachować ostrożność przy stosowaniu leków i suplementów diety , choć i w

skutki i objawy niedoboru

  • obfite miesiączki,
    • krwiomocz,
    • dłuższy czas krzepnięcia krwi,
    • krwawienie z błon śluzowych – nosa czy układu pokarmowego,
    • skłonność do powstawania siniaków,
    • częste biegunki,
    • wyższa podatność na infekcje bakteryjne. skutki i objawy nadmiaru
  • nadmierna potliwość,
  • uczucie gorąca,
  • bóle serca,
  • zaburzenia funkcjonowania i bóle wątroby. dzienne zapotrzebowanie dla dzieci 1 mg, dla dorosłych: 4 mg. Wit. B1- Witamina B1, inaczej tiamina, to związek potrzebny do prawidłowego funkcjonowania organizmu i utrzymania procesów życiowych.
  • wpływa na prawidłową pracę układu nerwowego,
  • wspomaga funkcjonowanie układu sercowo- naczyniowego,
  • wspiera układ immunologiczny,
  • wykazuje właściwości antyoksydacyjne. Źródła w pożywieniu - Witamina B1 występuje w wielu produktach spożywczych – zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Najlepsze źródła witaminy B1 to przede wszystkim produkty zbożowe i suche nasiona roślin strączkowych. Znajdziemy ją ponadto w wieprzowinie, podrobach, rybach, kaszach, soczewicy, a

w nieco mniejszych ilościach – w owocach, warzywach, mleku, jogurtach czy serach dojrzewających. skutki i objawy niedoboru - bóle i skurcze mięśniowe,

  • zaburzenia obwodowego układu nerwowego – problemy z pamięcią i koncentracją, zakłócenia równowagi emocjonalnej, oczopląs,
  • niewydolność krążenia – przyspieszone bicie serce, powiększenie mięśnia sercowego, opuchlizna kończyn górnych i dolnych,
  • zaburzenia trawienia – nudności, wymioty, biegunki, brak apetytu, a w konsekwencji utrata masy ciała,
  • uczucie ciągłego zmęczenia,
  • spadek libido. skutki i objawy nadmiaru -Witamina B1 ma ograniczoną zdolność wchłaniania z przewodu pokarmowego. Nadmierne ilości tiaminy są łatwo wydalane z moczem, dlatego rzadko obserwuje się skutki jej zbyt dużego spożycia. Jednak długotrwałe i nadmierne przyjmowanie witaminy B1 może objawiać się drżeniem mięśni, arytmią serca, zawrotami głowy oraz reakcjami alergicznymi. dzienne zapotrzebowanie -
  • dzieci od 1. do 3. roku życia – 0,5 mg,
  • od 4. do 6. roku życia – 0,6 mg,
  • od 7. do 9. roku życia – 0,9 mg.
  • dziewczęta od 10. do 12. roku życia – 1 mg,
  • chłopcy od 10. do 12. roku życia – 1 mg,
  • dziewczęta od 13. do 18. roku życia – 1,1 mg,
  • chłopcy od 13. do 18. roku życia – 1,2 mg.
  • kobiety – 1,1 mg,
  • kobiety w ciąży – 1,4 mg,
  • kobiety karmiące – 1,5 mg,
  • mężczyźni – 1,3 mg.
  • dzieci do roku do 9 roku życia - 0,5 do 0,9 mg,
    • chłopcy w wieku 10—18 lat – od 1 do 1,3 mg,
    • dziewczęta 10-18 lat – od 1 do 1, 1 mg,
    • mężczyźni: 1,3 mg,
    • kobiety: 1,1 mg,
    • kobiety w ciąży: 1,4 mg,
    • kobiety w okresie laktacji - 1,6 mg. Wit. B6- Witamina B6, określana także jako pirydoksyna, to jedna z witamin z grupy B. Substancja ta występuje w sześciu wariantach: jako pirydoksyna, pirydoksal, pirydoksamina lub fosforanowe estry pozostałych trzech związków
  • przemiana aminokwasów i synteza białek oraz kwasów nukleinowych, potrzebnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju,
    • przemiana węglowodanów, tłuszczów i związków azotowych,
    • synteza glikogenu,
    • synteza hormonów serotoniny i adrenaliny, co ma wpływ na pracę układu nerwowego,
    • produkcja hemoglobiny,
    • regulacja poziomu cysteiny w organizmie – jej nadmiar może przyczyniać się do rozwoju miażdżycy,
    • produkcja przeciwciał, od których zależy odporność organizmu. Źródła w pożywieniu - Witamina B6 występuje w wielu produktach spożywczych, zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego. Do najbogatszych źródeł witaminy B6 zaliczamy kaszę gryczaną oraz otręby i zarodki pszenne. Spore jej ilości zawiera również mięso i wędliny – znajdziemy ją zwłaszcza w kurczaku i indyku.
      skutki i objawy niedoboru -
  • niedokrwistość,
    • obniżenie odporności i częstsze na infekcje,
    • zaburzenia snu, problemy z koncentracją,
    • nerwowość, apatia, pogorszenie nastroju,
    • mrowienie, drżenie lub drętwienie kończyn,
    • zmiany skórne – zaczerwienienie, łuszczenie,
    • łupież i wypadanie włosów. skutki i objawy nadmiaru -
  • zwyrodnienie tkanki nerwowej,
  • zaburzenia gospodarki aminokwasów,
  • problemy z koordynacją ruchową,
  • słabość mięśni, utrudniony chód,
  • ciągłe uczucie chłodu,
  • uczucie mrowienia kończyn. dzienne zapotrzebowanie -Dzieci od 1. do 3. roku życia 0,5 mg Dzieci od 4. do 6. roku życia 0,6 mg Dzieci od 7. do 9. roku życia 1 mg Dziewczęta od 10. do 18. roku życia 1,2 mg Chłopcy od 10. do 12. roku życia 1,2 mg Chłopcy od 13. do 18. roku życia 1,3 mg Kobiety od 19. do 50. roku życia 1,3 mg Kobiety po 50. roku życia 1,5 mg Kobiety w ciąży 1,9 mg Kobiety karmiące piersią 2 mg Mężczyźni od 19. do 50. roku życia 1,3 mg Mężczyźni po 50. roku życia 1,7 mg Wit.B12- Witamina B12 odgrywa w naszym organizmie niezwykle ważną rolę, a jej odpowiedni poziom jest niezbędny dla właściwego funkcjonowania. Posiada ona największą strukturę spośród wszystkich witamin, a zawartości swoją drugą nazwę – kobalamina – zawdzięcza zawartości kobaltu. Jest witaminą powstającą jedynie z udziałem mikroorganizmów. Ponieważ organizm nie może
  • wspiera profilaktykę chorób serca,
  • reguluje ciśnienie krwi,
  • obniża stężenie toksyn u pacjentów onkologicznych,
  • wspomaga działanie mięśni,
  • wspiera leczenie depresji,
  • poprawia ukrwienie skóry,
  • korzystnie wpływa na stan włosów.
  • ponadto bierze udział w syntezie hormonów płciowych Źródła w pożywieniu - Witamina PP w znacznych ilościach występuje przede wszystkim w mięsie drobiowym, wieprzowym i wątrobie oraz w przetworach mięsnych. Spośród produktów pochodzenia roślinnego, do najlepszych źródeł niacyny należą produkty zbożowe i ziemniaki. skutki i objawy niedoboru -zaczerwienieniem, szorstkością i stanami zapalnymi skóry,
  • pęcherzami, które po pęknięciu zmieniają się we wrzody,
  • ciemnobrązowymi przebarwieniami, zwłaszcza na dłoniach, szyi i twarzy,
  • stanami zapalnymi jamy ustnej i języka,
  • zaburzeniami układu pokarmowego, biegunkami,
  • zaburzeniami układu nerwowego i psychicznymi, zapaleniem nerwów. skutki i objawy nadmiaru -Nadmiar witaminy PP w organizmie przyczynia się do zwiększenia oporności na insulinę, co wiąże się z ryzykiem wystąpienia cukrzycy insulinozależnej Przedawkowanie niacyny może także spowodować martwicę wątroby, arytmię serca oraz zmiany skórne dzienne zapotrzebowanie- największej dawki w przedziale 17–18 mg na dzień potrzebują kobiety w ciąży i bezpośrednio po niej (przez wzgląd na karmienie piersią). Ponadto kolejno dla mężczyzn, jak i kobiet zalecana dawka to 14–16 mg na dzień, a dla dzieci od 6 mg do 16 mg w zależności od wieku.

Wit.C- Witamina C, inaczej kwas askorbinowy, to związek niezbędny do funkcjonowania organizmów żywych.

  • regulację procesów pochłaniania drobnoustrojów przez leukocyty,
  • przyspieszenie gojenia ran, hamowanie krwawienia dziąseł,
  • wzmacnianie i uszczelnianie naczyń krwionośnych,
  • spowalnianie procesów starzenia się skóry,
  • obniżanie ciśnienia krwi i cholesterolu,
  • regulację produkcji kolagenu. Źródła w pożywieniu -
  • dzikiej róży – od 250 do 800 mg w 100 g,
  • czarnej porzeczce – od 150 do 300 mg w 100 g,
  • papryce – od 125 do 200 mg w 100 g,
  • brukselce – od 65 do 145 mg w 100 g,
  • brokułach – od 65 do 100 mg w 100 g. skutki i objawy niedoboru -
  • ogólne osłabienie, szybkie męczenie się,
  • bóle mięśni i stawów,
  • brak apetytu,
  • obniżenie odporności,
  • infekcje i zapalenie błony śluzowej,
  • trudności w gojeniu ran,
  • skłonność do występowania siniaków
  • rozpulchnione i krwawienie dziąseł skutki i objawy nadmiaru - Kwas askorbinowy jest substancją rozpuszczalną w wodzie – to oznacza, że nie jest gromadzona w organizmie, tylko wydalana wraz z potem i moczem. Tym samym przedawkowanie witaminy C jest trudne, może jednak spowodować
  • znużenie, wzmożona senność,
  • bóle mięśni,
  • brak łaknienia, mdłości, nudności,
  • wymioty, biegunka,
  • wzrost cholesterolu we krwi,
  • niedokrwistość,
  • rumień,
  • zapalenie spojówek. skutki i objawy nadmiaru -W większości przypadków organizm radzi sobie z nadmiarem biotyny – stąd o przedawkowanie witaminy H bardzo trudno. Gdy jej poziom w organizmie jest za wysoki, jest ona wydalana wraz z moczem. Jednak przy długotrwałym i nadmiernym stosowaniu biotyny mogą pojawić się takie skutki uboczne jak: nawracające bóle brzucha, mdłości, biegunka, wymioty oraz zmiany nastroju. dzienne zapotrzebowanie -dobowa dawka w przypadku osoby dorosłej powinna mieścić się w granicach od 30 do 100 μg (microgram) Jako że dotychczas nie stwierdzono toksyczności witaminy H – rozpuszcza się ona w wodzie, a jej nadmiar jest usuwany z organizmu wraz z moczem – za bezpieczną dla człowieka uznaje się nawet dawkę 200 mg dziennie. Kwas foliowy (wit. B9)- Kwas foliowy jest syntetyzowaną formą folianu, bierze udział w
  • syntezie naprawy i metylacji dna
  • podziału komórek,
  • wytwarzaniu czerwonych krwinek Źródła w pożywieniu - W kwas foliowy bogate są przede wszystkim ciemnozielone warzywa, nasiona roślin strączkowych, owoce i produkty zbożowe otrzymywane z pełnego przemiału. skutki i objawy niedoboru -
  • choroby układu krążenia
  • niedokrwistość

skutki i objawy nadmiaru - nadmiar kwasu foliowego może maskować niedobór witaminy b12 , co z kolei może przyczynić się do niszczenia układu nerwowego dzienne zapotrzebowanie - Zalecana dawka kwasu foliowego to 400 mikrogramów kwasu foliowego dziennie. Kwas pantotenowy( wit.b5) oddziałuje między innymi na przemiany białkowo-tłuszczowe oraz obniża stężenie cholesterolu we krwi. Ponadto bierze ona udział w syntezie hormonów steroidowych, takich jak kortyzol, testosteron, estradiol i progesteron, oraz neuroprzekaźników Źródła w pożywieniu - mięsie – kurczak, wątróbka,tłustych rybach – śledź, makrela,mleku i jego przetworach,jajach,owocach – pomarańcze, banany, melony,warzywach – ziemniaki, brokuły,nasionach roślin strączkowych,grzybach,brązowym ryżu,pieczywie pełnoziarnistym,drożdżach piwnych,otrębach pszennych,orzechach i maśle orzechowym,pestkach słonecznika,soi. skutki i objawy niedoboru -

  • skurcze nóg,
    • sztywność oraz bóle mięśni i stawów,
    • wypadanie włosów i łysienie,
    • omdlenia,
    • zmiany skórne – wypryski, trądzik, łuszczenie, odbarwienia,
    • pękanie skóry w kącikach ust,
    • zaburzenia wzroku,
    • ogólne zmęczenie i osłabienie,
    • uczucie rozdrażnienia i odrętwienia,
    • kłopoty ze snem, skutki i objawy nadmiaru -w bardzo wysokich ilościach może powodować objawy ze strony układu pokarmowego, a zwłaszcza