Wizja przyszłości Unii Europejskiej, Prezentacje z Globalizacja

Pobierz Wizja przyszłości Unii Europejskiej i więcej Prezentacje w PDF z Globalizacja tylko na Docsity!

Wizja przyszłości Unii Europejskiej

Wprowadzenie Przeczytaj Mapa myśli Sprawdź się Dla nauczyciela

Bibliografia:

Źródło: Radosław Potorski, Zjawisko deficytu demokratyczności w Unii Europejskiej a reformy Traktatu z Lizbony, dostępny w internecie: cejsh.icm.edu.pl [dostęp 28.08.2019 r.]. Źródło: Radosław Sikorski, Polska a przyszłość Unii Europejskiej, dostępny w internecie: msz.gov.pl [dostęp 5.09.2019 r.]. Źródło: Freedom House: Kryzys demokracji w 2017 r. najpoważniejszy od ponad dekady, dostępny w internecie: zw.lt [dostęp 6.09.2019 r.]. Źródło: Audyt siły w stosunkach UE–Rosja, [w:] Edward Lucas, Nowa zimna wojna, Poznań 2008, s. 26. Źródło: Dick Leonard, Przewodnik po Unii Europejskiej, Warszawa 2003, s. 325–326.

Przeczytaj

Integracja europejska od początku była projektem wizjonerskim. Rozpoczęła się niedługo po tym, gdy państwa Starego Kontynentu prowadziły ze sobą krwawą wojnę. Kolejne etapy jednoczenia Europy – powstanie wspólnot, stworzenie wspólnego rynku, powołanie Unii Europejskiej czy ustanowienie wspólnej waluty – wymagały przekraczania starych schematów myślowych, wyobraźni i dużej odwagi w planowaniu przyszłości. Proces ten nie odbywał się bezkonfliktowo – od początku ścierały się ze sobą rozmaite koncepcje wspólnej Europy. Tak jest również obecnie. Spór o kształt Unii Europejskiej wywołuje duże emocje – różne wizje jej przyszłości mocno ze sobą konkurują.

Stany Zjednoczone Europy

W traktacie o Unii Europejskiej zapisano, że państwa członkowskie zdecydowane są „kontynuować proces tworzenia coraz ściślejszego związku między narodami Europy”. Ten sposób myślenia ma wielu zwolenników również dziś. Przyszła Unia Europejska – w takiej perspektywie – powinna być bardziej zintegrowana niż obecnie. Obejmie swoim zasięgiem kolejne obszary polityki – nie tylko współpracę gospodarczą, ale również działania na polu spraw zagranicznych, obronnych, praw człowieka, wymiaru sprawiedliwości, ochrony środowiska czy edukacji. Kwestie te nie będą – tak jak dziś – rozstrzygane w drodze żmudnych negocjacji międzyrządowych, ale decydować będą w tych sprawach silne wspólne europejskie organy. Unia Europejska będzie więc miała wspólną dyplomację, wspólną armię, wspólne granice i wspólne prawo. Jest to koncepcja federalistyczna, zakładająca stopniowe przekształcanie się Unii Europejskiej w podmiot przypominający państwo, nazywana niekiedy wizją „Stanów Zjednoczonych Europy”.

Przypomnij sobie, jakie są aktualne kompetencje Unii Europejskiej realizowane na zasadzie wyłączności.

Zwolennicy europejskiego federalizmu są przekonani, że tylko taka Unia Europejska będzie mogła stanąć do globalnej konkurencji ze światowymi lub wschodzącymi mocarstwami, takimi jak USA, Chiny, Rosja czy Indie. Globalizacja – przekonują – wymusza głęboką integrację Europy, w przeciwnym wypadku zostanie ona zmarginalizowana oraz bezbronna wobec takich wyzwań, jak globalny terroryzm, imigracja czy problemy środowiska naturalnego.

Argumenty na rzecz „coraz ściślejszego związku między narodami Europy” pojawiły się także w czasie kryzysu ekonomicznego w krajach strefy euro. Rzecznicy pogłębiania integracji europejskiej przekonywali wówczas, że – w celu uniknięcia podobnych problemów w przyszłości – należy ustanowić w Europie unię bankową, a także prowadzić wspólną politykę finansową.

Europa ojczyzn

Wizja „Stanów Zjednoczonych Europy” wywołuje jednak protesty. Federalizacja Unii Europejskiej oznaczałaby bowiem radykalne ograniczenie suwerenności państw członkowskich , czego wielu ich mieszkańców nie jest w stanie zaakceptować. W ostatnich latach duże sukcesy polityczne w Europie odnoszą partie przeciwne pogłębianiu integracji, a nawet domagające się cofnięcia tego procesu, który – ich zdaniem – poszedł zbyt daleko. Są one określane jako eurosceptyczne.

Zastanów się, czy potrafisz podać przykłady takich partii.

Ci, którzy podzielają to stanowisko, przedstawiają alternatywną koncepcję – mówią o przyszłej Europie jako luźnym związku suwerennych państw narodowych. Chętnie odwołują się do sformułowanej kilkadziesiąt lat temu przez francuskiego prezydenta Charlesa de Gaulle’a koncepcji „Europy ojczyzn”. Chodziło w niej o to, aby kraje Starego Kontynentu współpracowały ze sobą w sferze ekonomicznej, ale bez budowania wspólnych struktur politycznych.

Państwa narodowe są zbyt dużą wartością dla wielu ludzi

• przekonują rzecznicy takiego podejścia – aby poświęcać je w imię ideału federalnej Europy. Tym bardziej że, jak zauważają, tylko w tradycyjnym państwie narodowym możliwa jest demokratyczna kontrola władz. To jedynie tam toczy się życie polityczne wystawione na widok opinii publicznej. Większość ludzi myśli wszak w kategoriach swojego narodu, nie zaś dużo bardziej abstrakcyjnej Europy.

Charles de Gaulle Źródło: domena publiczna.

państwa niezdecydowane na pogłębianie integracji nie będą tego procesu hamować u innych.

Słownik

eurosceptycyzm

niechęć do zbyt daleko idącej integracji Europy, połączona zazwyczaj z przekonaniem, że nie należy ograniczać suwerenności państw narodowych

globalizacja

proces polegający na zanikaniu granic między państwami i coraz większej swobodzie przepływu informacji, idei, produktów oraz ludzi w skali całego świata

kryzys ekonomiczny strefy euro

trwający od 2009 roku kryzys finansowy w kilku państwach strefy euro (Grecja, Portugalia, Irlandia, Hiszpania i Cypr), związany z zadłużeniem tych krajów oraz grożący dezintegracją wspólnej waluty

opinia publiczna

zbiór indywidualnych postaw i przekonań dotyczących określonych spraw publicznych, wyrażający stan świadomości społecznej

unia bankowa

system nadzoru banków europejskich, stworzony w odpowiedzi na kryzys zadłużeniowy, do którego należą wszystkie państwa strefy euro oraz zainteresowane kraje UE spoza tego obszaru

wspólny rynek

zaawansowana formuła współpracy ekonomicznej między państwami, opierająca się na swobodzie przepływu produktów, usług, osób oraz kapitału w ramach całego obszaru

Mapa myśli

Polecenie 1

Zapoznaj się z przykładową konstrukcją „Europy wielu prędkości” i wykonaj ćwiczenie.

Ćwiczenie 1

Polecenie 2

Uzupełnij powyższą mapę myśli o dodatkowe informacje, które uważasz za istotne.

Rozważ, czy realizacja wizji „Europy wielu prędkości” wpłynie integrująco czy dezintegrująco na Europę.

Ćwiczenie 3

Połącz wymienione poniżej wizje przyszłości UE z odpowiednimi fragmentami tekstów.

Były premier Wielkiej Brytanii Gordon Brown powiedział, że Unia Europejska jest gotowa zgodzić się na trzecie opóźnienie terminu brexitu, aby uniknąć wyjścia bez zawartej umowy.

„Europa wielu prędkości”

Utworzenie europejskiej armii jest w interesie Polski i Europy. Zwiększy nasze bezpieczeństwo i będzie szansą na modernizację przemysłu zbrojeniowego. A wspólny potencjał obronny krajów UE byłby jednym z najwyższych na świecie.

tekst nie pasuje do żadnej z wizji

Do wstępnej zgody na eurobudżet Macron nakłonił kanclerz Niemiec Angelę Merkel już w zeszłym roku. Prace nad tym pomysłem zlecił zaś ministrom finansów szczyt strefy euro w grudniu 2018 r.

„Stany Zjednoczone Europy”

Para Alternatywa dla Niemiec (AfD) domaga się w projekcie programu przed wyborami do europarlamentu radykalnej reformy UE. W przeciwnym razie Niemcy powinny jej zdaniem opuścić Wspólnotę – relacjonuje w piątek dziennik „Die Welt".

„Europa ojczyzn”

Ćwiczenie 4

Przeczytaj poniższy tekst i wykonaj polecenie.

Dick Leonard

Przewodnik po Unii Europejskiej

To wrogie nastawienie do Unii Europejskiej i do członkostwa w niej

Wielkiej Brytanii trwało zbyt długo, aby można było je wyjaśnić, podając

jedną przyczynę. Historyczne doświadczenie Wielkiej Brytanii oraz

istnienie kanału, który pozostawił w świadomości Brytyjczyków silną

barierę psychologiczną długo po fakcie, gdy dla nowoczesnych środków

transportu kanał stał się tylko mało znaczącą przeszkodą fizyczną, miały

bez wątpienia poważny wpływ na postawy jej mieszkańców. (…)

Fatalnym zrządzeniem losu było i to, że Wielka Brytania została

wreszcie członkiem Wspólnoty Europejskiej (po prawie dziesięcioletniej

zwłoce, spowodowanej nieprzejednanym stanowiskiem de Gaulle’a)

w momencie, kiedy zaczynał się kryzys ekonomiczny, wywołany

wzrostem cen ropy naowej w roku 1973. Do tego czasu sześć

pierwszych państw członkowskich cieszyło się już piętnastoletnim

okresem wzrostu gospodarczego, w dużej mierze zawdzięczanego

członkostwu we Wspólnocie. Natomiast inaczej było z Wielką Brytanią.

Jej doświadczenia jako członka Wspólnoty pochodzą głównie z okresu

ogólnych trudności ekonomicznych. Wielu Brytyjczyków oskarżało

w związku z tym WE o wszystkie niepowodzenia gospodarcze.

Wspólnota była dla nich swego rodzaju kozłem ofiarnym.

Źródło: Dick Leonard, Przewodnik po Unii Europejskiej, Warszawa 2003, s. 325–326.

Wymień trzy czynniki, które mogą mieć wpływ na wyobrażenia dotyczące przyszłości Europy.

Źródło: Freedom House: Kryzys demokracji w 2017 r. najpoważniejszy od ponad dekady, dostępny w internecie: zw.lt [dostęp 6.09.2019 r.].

Wyjaśnij, w jaki sposób opisane w tekstach procesy mogły wpłynąć na charakter wizji

przyszłości Unii Europejskiej.

Materiał źródłowy do ćwiczeń 7–

Ćwiczenie 6

Zapoznaj się z tekstem i wykonaj polecenie

Radosław Sikorski

Polska a przyszłość Unii Europejskiej

Większość naszych instytucji i procedur zależy od dobrej woli i poczucia

przyzwoitości państw członkowskich. Mechanizm ten działa w miarę

sprawnie przy sprzyjających okolicznościach. A jeśli na granicy unijnej

pojawiają się masowo imigranci, w naszym sąsiedztwie wybucha wojna

domowa albo rynki finansowe reagują paniką, co wówczas zazwyczaj

robimy? Szukamy schronienia w dobrze znanych ramach państwa

narodowego. Kryzys strefy euro jest bardziej dramatycznym przejawem

europejskiej niemocy, ponieważ jej założyciele stworzyli system, który

może być doprowadzony do rozpadu przez każdego z jej członków, za co

on i całe otoczenie zapłaci zatrważającą cenę. Rozpad spowodowałby

kryzys apokaliptycznych rozmiarów, wykraczający poza nasz system

finansowy. Z chwilą, gdy zacznie obowiązywać logika »każdy dba

o siebie«, czy rzeczywiście możemy ufać, że wszyscy będą działać

w duchu wspólnotowym i odrzucą pokusę wyrównywania rachunków

w innych dziedzinach, na przykład w handlu?

Źródło: Radosław Sikorski, Polska a przyszłość Unii Europejskiej, dostępny w internecie: msz.gov.pl [dostęp 5.09. r.].

Przedstaw stosunek autora do pogłębiania integracji europejskiej. Odpowiedź uzasadnij.

Radosław Potorski

Dla nauczyciela

Autor: Krzysztof Kowaluk

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Wizja przyszłości Unii Europejskiej

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

zakres rozszerzony

XIV Integracja europejska.

Uczeń:

15. formułuje argumenty na temat przyszłości Unii Europejskiej w zakresie jej struktury i zadań oraz jej składu członkowskiego.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; kompetencje cyfrowe; kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się; kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

wymienia i wyjaśnia różne koncepcje przyszłości UE; umiejscawia wizje przyszłości Europy w kontekście współczesnej polityki; argumentuje na rzecz zajętego stanowiska w kwestii podanej w temacie zajęć.

Strategie nauczania:

lekcja odwrócona; konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

dyskusja; minidebata oksfordzka; rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

praca indywidualna; praca w grupach; praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale; tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Nauczyciel inicjuje wprowadzającą dyskusję na temat formuły działania Unii Europejskiej. Zwraca uwagę na takie kwestie, jak kompetencje UE, organy wspólnotowe, porozumienia międzyrządowe oraz procedury przyjęć nowych członków.
2. Dwoje uczniów przedstawia krótkie, przygotowane w domu prezentacje na temat wizji przyszłości Unii Europejskiej. Jedna osoba odnosi się do euroentuzjastycznej wizji Europy, druga – do eurosceptycznej. Każda prezentacja trwa ok. 5–10 minut, a najważniejsze zasady każdej koncepcji zostają zapisane na tablicy.
3. Nauczyciel przedstawia temat i cele zajęć.

Faza realizacyjna

1. Rozpoczynają się przygotowania do minidebaty oksfordzkiej na temat: „Czy Unia Europejska powinna dążyć do federalizacji?”. Uczniowie wybierają osobę prowadzącą oraz sekretarza obrad. Zwolennicy federalizacji siadają po jednej stronie klasy, przeciwnicy po drugiej. Nauczyciel przypomina zasady dyskusji i poucza prowadzącego o obowiązku ich pilnowania.
2. Odbywa się debata. Głos zabierają – na zmianę – przedstawiciele jednej i drugiej frakcji. Debata kończy się przeprowadzeniem głosowania. Jego przedmiotem jest pytanie postawione w tytule debaty. Sekretarz obrad zlicza głosy, prowadzący ogłasza werdykt.
3. Nauczyciel przedstawia swoje uwagi dotyczące zakończonej dyskusji. Prezentuje argumenty obu stron, które powinny zostać użyte w toku dyskusji. Ocenia pracę prowadzącego obrady.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie zapoznają się z mapą myśli dotyczącą „Europy wielu prędkości”. Wykonują ćwiczenie zamieszczone pod tym materiałem.