Włochy i państwa niemieckie po kongresie wiedeńskim, Streszczenia z Historia

Pobierz Włochy i państwa niemieckie po kongresie wiedeńskim i więcej Streszczenia w PDF z Historia tylko na Docsity! Włochy i państwa niemieckie po kongresie wiedeńskim Wprowadzenie Przeczytaj Linia chronologiczna Sprawdź się Dla nauczyciela Bibliografia: Źródło: Paul Kennedy, Mocarstwa świata. Narodziny, rozkwit, upadek, tłum. M. Kluźniak, Warszawa 1994, s. 168–169. W epoce powiedeńskiej rządzącym groźni wydawali się zarówno włoscy karbonariusze, jak i niemieccy brodaci studenci z zapałem nawołujący do zjednoczenia Niemiec. Znaczna część decyzji Świętego Przymierza miała związek z wydarzeniami, do których dochodziło po 1815 r. w Niemczech i we Włoszech. Uderzały one bowiem – ku rosnącej irytacji austriackiego kanclerza Metternicha – w konserwatywny porządek w Europie. Jego filarami tymczasem miały być przywrócone na trony dynastie, policja, wojsko i kler wszelkiego rodzaju. Rozgorzał wieloletni konflikt obnażający konflikty społeczne, ideowe i pokoleniowe. Nie obyło się bez interwencji militarnych i wyroków sądowych, choć formalnie Europa cieszyła się pokojem. Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. Twoje cele Teatro Regio z 1829 r., obraz zachowany w Bibliotece Palatyńskiej w Parmie. Źródło: Gazzea di Parma/ Wikimedia Commons, domena publiczna. Włochy i państwa niemieckie po kongresie wiedeńskim narodowego i politycznego Włoch w XIX w. Na południu, z powodu zacofania gospodarczego i trwałości stosunków feudalnych, rozwój następował znacznie wolniej. Walka z postępem Przywróceni na tron władcy włoskich państewek starali się całkowicie zlikwidować przemiany dokonane pod wpływem rewolucji francuskiej. Przywracali więc absolutystyczne stosunki społeczne i prawa, w tym przywileje arystokracji i kleru, sądy kościelne i cenzurę. Zniesiono także Kodeks Napoleona. Gorliwością w dziele usuwania porewolucyjnych porządków odznaczali się szczególnie Wiktor Emanuel I i kolejni Gdy w 1814 r. senat francuski ogłosił detronizację Bonapartów i wezwał do powrotu wygnanego Burbona Ludwika XVIII, ekscesarzowej Marii Ludwice i jej legalnemu potomstwu przyznał Księstwo Parmy z przyległościami (Piacenzę i Guastallę). Decyzję tę zmieniły uchwały Świętego Przymierza, które w roku 1817 jej dziedziczne prawa do włoskich posiadłości zmieniły na dożywocie. Maria Ludwika, obejmując tron w Parmie, utrzymała większość instytucji napoleońskich, wprowadziła własny kodeks cywilny i tolerowała opozycję. Poszukaj informacji na temat tego, jak owa władczyni radziła sobie w burzliwym okresie między kongresem wiedeńskim a Wiosną Ludów, zwanym epoką restauracji i rewolucji. Dlaczego zitalianizowała swoje imię? Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.  papieże. Wiktor Emanuel oprócz wspomnianych przywilejów przywrócił zakaz piastowania urzędów przez protestantów, specjalne oznakowanie Żydów i nakaz osiedlania się przez nich w gettach, a nawet tortury w sądownictwie. Unieważnił też wszystkie awanse urzędnicze i wojskowe z epoki napoleońskiej. Tereny uprawne wówczas zagospodarowane miały odtąd pozostawać odłogiem. W Państwie Kościelnym usunięto oświetlenie uliczne i zniesiono szczepienia przeciw ospie. Miarą pasji w usuwaniu śladów poprzedniej epoki pozostaje nakaz przerwania wykopalisk archeologicznych w Pompejach. Wiktor Emanuel I (1759-1824), król Sardynii w latach 1802-1821, książę Saubadii, Piemontu i Aosty, wychowany w bardzo religijnej atmosferze. W latach 1793-1799 brał udział w walkach ze zwolennikami rewolucji francuskiej, po przegraej uciekł na Sardynię, która jako jedyna część Królestwa Sardynii i Piemontu nie trafiła we władanie Francuzów. Na tron powrócił w efekcie ustaleń kongresu wiedeńskiego. W 1821 roku, po wybuchu rewolucji liberalnej, abdykował na rzecz swojego brata Karola Feliksa. Co mogło wpłynąć na to, jakie poglądy reprezentował Wiktor Emanuel I? Źródło: Luigi Bernero, Wikimedia Commons, domena publiczna. Salvatore Fergola. Inauguracja kolei Neapol – Porci. Papież Grzegorz XVI nie zgodził na budowę kolei żelaznych w Państwie Kościelnym. Obawiał się bowiem, że za ich sprawą do jego państwa będą docierać zgubne idee liberalne i rewolucyjne. Nie był w tej opinii odosobniony, jednak inni władcy – także stojący na czele państewek włoskich – nie stawiali tamy rozwojowi kolei. Niemniej z tego samego powodu w ówczesnej Europie, zwłaszcza we Francji i Austrii, doprowadzono do perfekcji cenzurę pocztową. Wyjaśnij, jaki był związek między kolejami a pocztą w XIX w. Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna. Cała nadzieja w Meernichu Głównym reprezentantem dążeń do zjednoczenia Włoch były ugrupowania karbonarskie. Starały się wykorzystać do liberalizacji stosunków politycznych każde osłabienie pozycji rządów i rosnące niezadowolenie społeczne. Dlatego wewnętrzne zmiany i usuwanie konstytucji napoleońskich nie wydawały się nowym władcom włoskich państewek wystarczające. Obrony przed rozprzestrzenieniem się nastrojów rewolucyjnych szukali oni w Austrii. Na straży nowego porządku we Włoszech, po reaktywacji dawnego ustroju, stało Święte Przymierze. Rzeczywiście mogli oni liczyć na wsparcie austriackiego kanclerza Klemensa von Metternicha i cesarskiej armii. Gdy w roku 1820 rozpoczęły się zamieszki w Neapolu, których skutkiem było ogłoszenie konstytucji, doszło do interwencji Austrii. Jej wojska pokonały powstańców i przywróciły stary ład i porządek. Podobnie rozprawiono się z próbą przewrotu w Piemoncie w 1821 r. Wojska austriackie i królewskie, pokonawszy opozycję i spiskowców, przywróciły rządy reakcji. Nastąpiły aresztowania, wprowadzono rządy policji i wojska. Więzienia zapełniły się działaczami karbonarskimi. Poszukaj na mapie terenów należących do Związku Niemieckiego. Czy jego granice pokrywały się z granicami wszystkich państw wchodzących w jego skład? Źródło: Krysan Chariza i zespół, licencja: CC BY-SA 3.0. Niemcy, pozostające w stanie podobnego jak we Włoszech rozbicia politycznego, w okresie powiedeńskim również przeżywały niepokoje polityczne – także tutaj rozwijano idee zjednoczeniowe. Burżuazja była zawiedziona działalnością Związku Niemieckiego. Jednak opór osiągnął mniejsze rozmiary niż we Włoszech i ograniczał się do liberalnej opozycji mieszczańskiej, zwłaszcza środowisk akademickich i organizacji studenckich. Młodzież skupiona w związkach sportowych i tzw. burszenszaftach podejmowała bardziej zdecydowane wystąpienia. Jednak po pacyfikujących środowisko akademickie i młodzieżowe ustawach karlsbadzkich mogła ona działać jedynie półlegalnie i w konspiracji. Początek lat 30. przyniósł masowe wystąpienia w różnych państwach niemieckich, ale przybrały one charakter lokalny. Reakcja polityczna, korupcja i bezprawie, wreszcie pauperyzacja mas ludowych aktywizowała do walki politycznej niemal wszystkie warstwy społeczne. W konstytucyjnych państwach południowych i południowo‐zachodnich Niemiec (w Bawarii, Wirtembergii, Badenii, Hessen‐Darmstadt i Nassau) wypadki miały łagodniejszy przebieg. Objawiały się w wysuwanych przez opozycję mieszczańską postulatach reform. Natomiast w niekonstytucyjnych państwach niemieckich (w Brunszwiku, Hanowerze, Hesji Elektoralnej i Saksonii) domagano się ogłoszenia liberalnej konstytucji, ustanowienia samorządu dla miast, wolności słowa i prasy oraz zjednoczenia Niemiec. Fala niepokojów nie ominęła także Prus. Program reform, przedstawiany przez niemiecką burżuazję w trakcie burzliwego okresu restauracji, nie miał charakteru rewolucyjnego. Akceptowano ustrój monarchiczny, domagano się jedynie złagodzenia reakcyjnego systemu rządów i – przede wszystkim – zniesienia ograniczeń krepujących rozwój życia gospodarczego. Po W marcu 1819 r. w Mannheimie August von Kotzebue, bardzo popularny niemiecki dramatopisarz, został zasztyletowany przez Karla Ludwiga Sanda, studenta teologii. Choć student działał w pojedynkę, do zabójstwa skłonił go fakt, że nad pisarzem od dawna ciążyło uzasadnione podejrzenie o szpiegostwo na rzecz Rosji. Rzeczywiście Kotzebue otrzymywał z Petersburga pensję za donoszenie o stanie umysłów w Niemczech, zwłaszcza w korporacjach studenckich. Sanda wkrótce ścięto, ale sprawa miała dalekosiężne skutki w postaci uchwalenia ustaw karlsbadzkich (zob. Linia chronologiczna). Uderzyły one w autonomię uniwersytetów i znacząco ograniczyły wolność sfer liberalnych. Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna. przejściowym osłabieniu aktywności burszenszaftów wskutek represji władz od lat 30. działalność rozpoczęły Młode Niemcy, jako część większej organizacji określającej się mianem Młodej Europy. Unifikacji kraju chciała nie tylko burżuazja, ale i zrewoltowana młodzież. Policja Meernicha W 1833 r. Klemens von Metternich powołał kolejną międzynarodową organizację: Centralne Biuro Policji, które zastąpiło powołaną kilkanaście lat wcześniej w Karlsbadzie komisję śledczą. Idea tworzenia policji politycznej była popularna już w okresie oświecenia i rozkwitu państw absolutnych II połowy XVIII w., zwłaszcza we Francji Ludwika XVI oraz w Austrii epoki Józefa II (która Francję pod tym względem prześcignęła). Centralne Biuro Policji było instytucją (z siedzibą w Moguncji) ściśle zakonspirowaną, dysponującą rozległą siecią agentów oraz osobnym budżetem. W zasięgu jej obserwacji znalazły się przede wszystkim niemieckie środowiska inteligenckie, zwłaszcza wykładowcy, literaci, dziennikarze i wydawcy prasy. Miała wykrywać rewolucyjne spiski na obszarze Związku Niemieckiego oraz ich międzynarodowe powiązania. W całej Europie liczne wówczas ograniczenia dotyczące głosowania, zgromadzeń, stowarzyszeń, związków zawodowych i prasy stały się tak surowe, że grupy opozycyjne były zmuszone do działań konspiracyjnych. Na pierwszą połowę XIX w. przypadł szczyt tajnych operacji policyjnych w większości krajów europejskich.  Szczególną sławą cieszyły się właśnie tajne służby imperium austriackiego. Słownik Święte Przymierze międzynarodowe przymierze, którego celem było niedopuszczenie do zmian politycznych i terytorialnych w Europie, a także zbrojna interwencja w tych państwach, w których ujawnią się dążenia wolnościowe i tendencje zjednoczeniowe karbonaryzm włoski ruch skierowany przeciw absolutyzmowi, rozpowszechniony w Europie w pierwszej połowie XIX w. Moguncja nad Renem w Niemczech, widok na miasto z ok. 1890 r. Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna. burszenszay (niem. Burschenschaften) związki studenckie w Niemczech w XIX w. Związek Niemiecki luźna konfederacja państw niemieckich powołana do życia na kongresie wiedeńskim Niemiecki Związek Celny handlowo‐polityczna organizacja zrzeszająca państwa północnych i środkowych Niemiec Państwo Kościelne średniowieczne państwo w środkowych Włoszech, na którego czele stał papież, sprawując władzę monarszą; władzą tą zachwiała poważnie epoka napoleońska; w latach 1859–1860 utraciło wszystkie prowincje poza rzymską na rzecz jednoczących się Włoch, w 1870 r. również Rzym został włączony do państwa włoskiego (staje się jego stolicą), a papież Pius IX osiedlił się w Watykanie Słowa kluczowe Święte Przymierze, restauracja, Niemcy, Włochy, Metternich, romantyzm, pierwsza połowa XIX w., Europa i świat po kongresie wiedeńskim Bibliografia P. Kennedy, Mocarstwa świata. Narodziny, rozkwit, upadek, Warszawa 1994. Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji, 1815‐1849, pod red. W. Zajewskiego, Warszawa 1991. A. Chwalba, Historia Polski 1795‐1918, Kraków 2000. B. Croce, Historia Europy w XIX wieku, Warszawa 1998. encyklopedia.pwn.pl Ćwiczenie 2 W latach 30. XIX w. w Europie skończyła się ścisła współpraca mocarstw w ramach Świętego Przymierza, dotychczas najbardziej aktywnego na obszarze Włoch, Niemiec i Hiszpanii. Ukształtowały się dwa odmienne ideowo bloki państw. Przyporządkuj im odpowiednie nazwy państw. Blok konserwatywno-legitymistyczny Blok liberalny Austria Prusy Wielka Brytania Rosja Francja 輸 Ćwiczenie 3 Wybierz się śladem zwolenników ładu wiedeńskiego na kongresy Świętego Przymierza. Przyporządkuj postanowienia do odpowiedniego kongresu. Akwizgran (1818) Opawa-Lublana (1820–1821) Werona (1822) Upoważnił Austrię do interwencji w Neapolu. Rozpoczął prace nad włoską „superpolicją”. Zakończył wojskową okupację Francji, która została uznana za pełnoprawnego członka Świętego Przymierza. Upoważnił Francję do interwencji w Hiszpanii. Potwierdził dążenia pięciu mocarstw europejskich (Rosji, Prus, Austrii, Francji, Wielkiej Brytanii) do utrzymania pokoju i ładu w Europie. Sformułował zasadę interwencji zbrojnej w kraju, w którym wybuchnie rewolucja, niezależnie od woli obalonego rządu. Ćwiczenie 4 Przeanalizuj linię chronologiczną. Zwróć uwagę na decyzje Świętego Przymierza. O losie niemieckiej, zaangażowanej politycznie młodzieży po 1815 r. zadecydowały szczególnie…? Przeciągnij podane niżej elementy do odpowiednich rubryk tabeli. 輸 醙 Ćwiczenie 5 Przyjrzyj się rycinie z epoki. Następnie odpowiedz na pytania. Źródło: Machahn, wikimedia.org, domena publiczna. Co przedstawia rycina? Co artysta chciał przekazać? Który z podanych w poprzednim ćwiczeniu faktów historycznych mogłaby ona ilustrować? 醙 Ćwiczenie 8 Zapoznaj się z opinią historyka, a następnie określ prawdziwość podanych niżej zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F – jeżeli jest fałszywe. W przypadku zdań niezgodnych z prawdą podaj argumenty uzasadniające, gdzie tkwi błąd. Paul Kennedy Mocarstwa świata. Narodziny, rozkwit, upadek Chociaż Prusy były niekwesonowanym przywódcą mającego coraz większe znaczenie Niemieckiego Związku Celnego, który zaczął działać w latach 30. XIX wieku, […] układ sił politycznych sprzyjał w tym okresie raczej Wiedniowi. Przede wszystkim zarówno Fryderyk Wilhelm III (król Prus w latach 1797-1840), jak i Fryderyk Wilhelm IV (król Prus w latach 1840-1861) obawiali się starcia z cesarstwem Habsburgów bardziej niż Meernich […] starcia ze swym północnym sąsiadem. Ponadto Austria przewodniczyła konferencjom Związku Niemieckiego we Frankfurcie […] i nikt nie kwesonował jej pozycji mocarstwa europejskiego. […] Dopóki konserwatywne mocarstwa europejskie jednoczyło utrzymywanie status quo i jego obrona przez odradzaniem się sił Francji i w ogóle „rewolucją”, dopóty słabość Habsburgów nie rzucała się w oczy. Odwołując się do ideologicznej solidarności Świętego Przymierza, Meernich mógł zazwyczaj liczyć na poparcie Rosji i Prus, co z kolei zapewniało mu wolną rękę w aranżowaniu interwencji skierowanych przeciw wszelkim ruchom liberalnym. […] Na dalszą metę jednak ta strategia Meernicha miała poważną wadę. W Europie dziewiętnastowiecznej dość łatwo było utrzymać w ryzach radykalne rewolucje społeczne; za każdym razem, kiedy do rewolucji takiej dochodziło (np. w 1830, 1848 […]), przerażone klasy średnie uciekały w stronę „porządku i prawa”. Nie można było jednak tłumić w nieskończoność popularnej idei samookreślenia narodów i ruchów na rzecz takiego samookreślenia, dla których bodźcem była rewolucja francuska i różnorodne wojny wyzwoleńcze na początku XIX wieku. Zdecydowany sprzeciw Austrii wobec wszelkich dążeń “ 難 niepodległościowych sprawił, że szybko utraciła ona sympaę swojej sojuszniczki – Wielkiej Brytanii. Ciągłe uciekanie się do siły militarnej we Włoszech nastawiło wrogo do austriackiego „żandarma” wszystkie klasy tego kraju. […] Podobnie podyktowany względami gospodarczymi brak gotowości cesarstwa Habsburgów do przystąpienia do Niemieckiego Związku Celnego […] rozczarowały wielu przedstawicieli niemieckiego ruchu narodowego, którzy w konsekwencji zwrócili się ku Prusom, oczekując, że to one odegrają rolę przywódcy. Źródło: Paul Kennedy, Mocarstwa świata. Narodziny, rozkwit, upadek, tłum. M. Kluźniak, Warszawa 1994, s. 168–169. Zdanie Prawda Fałsz Austria nie mogła przystąpić do Niemieckiego Związku Celnego z powodu sprzeciwu Wielkiej Brytanii. Ciągłe używanie siły militarnej we Włoszech nastawiło wrogo do Habsburgów wszystkie klasy społeczne tego kraju. Meernich popełnił błąd, uparcie tłumiąc dążenia narodowe w Europie. Podczas tłumienia rewolucji po 1815 r. Meernich mógł stale liczyć na lojalną współpracę Rosji i Wielkiej Brytanii. Europejskie klasy średnie wspierały nawet najbardziej rewolucyjne ruchy społeczne po 1815 r. Niemiecki ruch narodowy szukał wsparcia w Prusach. Po 1815 r. nikt nie kwesonował pozycji Prus jako czołowego mocarstwa europejskiego. Twoja argumentacja               Dla nauczyciela Autor: Dorota Czarny Przedmiot: Historia Temat: Włochy i państwa niemieckie po kongresie wiedeńskim Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy Podstawa programowa: Zakres podstawowy Treści nauczania – wymagania szczegółowe Zakres podstawowy XXX. Europa i świat po kongresie wiedeńskim. Uczeń: 2) opisuje funkcjonowanie systemu wiedeńskiego i charakteryzuje próby jego podważenia; Kształtowane kompetencje kluczowe: kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji, kompetencje cyfrowe,  kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się, kompetencje obywatelskie. Cele operacyjne: Uczeń: wyjaśnia, dlaczego XIX‐wieczni władcy bali się kolei; przedstawia argumenty przemawiające za funkcjonowaniem Włoch i Niemiec jako wielu osobnych państewek i przeciw niemu; ocenia skuteczność działania Świętego Przymierza. Strategie nauczania: konstruktywizm Metody i techniki nauczania: burza mózgów, mapa mentalna, rozmowa kierowana, debata „za” i „przeciw”, rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.