Pobierz Wojciszke - rozdział 1 i więcej Notatki w PDF z Psychologia tylko na Docsity! ROZDZIAŁ 1 - Wojciszke Człowiek jest zwierzęciem społecznym - Arystoteles • Wyróżnia nas tworzenie kultury i ogromny mózg, a właściwie jego największa i filogenetycznie najmłodsza część – kora nowa. • Im większa grupa, tym bardziej potrzebny jest duży mózg • Dziecko zaś przychodzi na świat bezradne i całkowicie zdane na opiekunów. Dlatego u ludzi wystąpiło niezwykłe zjawisko, jakim jest system wzajemnego powiązania dziecka z opiekunem, do pewnego stopnia stający się dla dziecka matrycą jego przyszłych relacji społecznych. W ewolucyjnej przeszłości, bez jednorazowych pieluch czy soczków Ger- bera, karmienie i wychowanie dziecka było zadaniem przekraczającym możliwości jednej osoby. Zapewne dlatego pojawiła się także niezwykła więź między mężczyzną i kobietą (miłość, monogamia. Psychologia społeczna - Jak ludzie wpływają na innych? PERSPEKTYWY TEORETYCZNE: SPOŁECZNO KULTUROWA • To jak człowiek postępuje zależy od gr. społecznej i kręgu kulturowego. • Porównuje różne grupy społeczne/kultury między sobą. • Porównuje przedstawicieli grup społecznych/kultur na przestrzeni lat. EWOLUCYJNA • To jak człowiek postępuje zależy od instynktu przetrwania i sukcesu reprodukcyjnego. TEORII UCZENIA SIĘ • To jak człowiek postępuje zależy od przeszłych doświadczeń (własnych lub cudzych). • Podstawowe mechanizmy uczenia się: • Warunkowanie klasyczne • Bodziec obojętny → Bodziec nieobojętny • Warunkowanie sprawcze • Reakcja obojętna → Coś pozytywnego MOTYWACYJNA • To jak człowiek postępuje zależy od różnych motywów i pobudzenia emocjonalnego. • Działanie → Cel POZNAWCZA • To jak człowiek postępuje zależy od tego co myśli. • To co człowiek myśli zależy od tego jak przetwarza informacje i od wiedzy o otoczeniu. Jest nauką empiryczną, za prawdziwe uznaje więc takie prawidłowości, których istnienie potwierdzają wyniki badań empirycznych nad tym, co ludzie robią, czują lub myślą. Jednokrotne uzyskanie jakiegoś wyniku nigdy jednak nie wystarcza do uznania go za wiarygodny Prawidłowości psychologiczne mają charakter jedynie probabilistyczny, to znaczy nie ma pewności, że się pojawią, lecz jedynie jakaś na to szansa. po pierwsze, każda prawidłowość obowiązuje jedynie w pewnych granicach, po drugie, ludzkie funkcjonowanie jest podporządkowane wielu prawidłowościom równocześnie i często trudno orzec z góry, która z nich okaże się ważniejsza. Po trzecie, badaniu poddajemy zawsze jakieś konkretne osoby, w konkretnych warunkach, a specyfika tych osób i warunków może zamącić obraz ogólnych prawidłowości. METODY BADAWCZE: 1. Eksperyment Celowe wywołanie jakiegoś zjawiska Zmienna zależna - skutek zjawiska, zachowanie, którym ludzie się różnią Zmienna niezależna - przyczyna zjawiska Manipulacja eksperymentalna - wprowadzenie przypuszczalnej przyczyny zjawiska do warunków, w których badana jest część osób (gr.eksperymentalna), i niewprowadzanie jej dla innej części badanych osób (gr.kontrolna). Randomizacja - losowy przydział osób do grup. Powtarzanie badań służy… • Replikacji - powtórzenie wyniku w innych eksperymentach. • Polepszeniu trafności wewnętrznej badania (wielkości badanego efektu - różnicy między grupami e i k), np. zwiększa się natężenie manipulacji eksperymentalnej lub usuwa się niepożądane elementy. • Eliminacji alternatywnych wyjaśnień zasadniczego efektu. • Polepszeniu trafności zewnętrznej badania (uogólniane na inne osoby niż te zbadane) • Sprawdzeniu trafności zastosowanej manipulacji • Poszukiwaniu moderatorów zależności (czynnik decydujący o kierunku lub sile danej zależności, wyznaczają one granice w jakich prawidłowości psychologiczne obowiązują, a w jakich nie). np. Płeć jest moderatorem w zależności prowokacja-agresja. • Poszukiwaniu mediatorów (pośredników) - proces lub stan psychiczny pośredniczący między zmienną niezależną (przyczyną) a zmienną zależną (skutkiem) 2. Obserwacja Zapis i jakaś kategoryzacja ludzkich zachowań (lub ich śladów) bez prób wpływania na ich przebieg. Rodzaje: • Obserwacja systematyczna • Obserwacja uczestnicząca • Analiza danych archiwalnych - zebranych lub wytworzonych w trakcie naturalnych czynności ludzi, a nie dla celów badania naukowego. Aby obserwacja była bardziej rzetelna i trafna… • Obserwatorzy nieznający hipotez • Sędziowie kompetentni (przeszkoleni lub kompetentni)- ich oceny muszą być zgodne. 3. Badania korelacyjne Pomiar dwóch lub więcej zmiennych oraz badanie ich współzmienności, czyli korelacji.