Wpływ globalizacji na wymiar kultury
Po staram się przede wszystkim nakreślić jak prezentuje się wymiar kultury
albo raczej kultur świata wobec procesów globalizacji. Procesy
globalizacyjne w wymiarze kulturowym postrzegane być mogą zarazem
jako nadejście kosmopolitycznej kultury, idei, że oto jesteśmy świadkami
kształtowania się kultur międzynarodowych jak i do możliwości
urzeczywistnienia nowocześnie pojmowanej wspólnej natury ludzkiej na
drodze do tworzenia jednolitej globalnej kultury". Jednocześnie nie
należy tracić z pola widzenia zagadnień związanych ze związkiem
procesów globalnych, z procesami lokalnymi, z różnicami występującymi
między różnymi regionami.
Globalizacja a kultura próba utworzenia jakiegoś tworu ponad narodami,
kultury scalającej świat, ale kultury nie o jednolitym systemie wartości,
który stworzy ramy odniesienia dla jednostek i umożliwi im tym samym
poruszanie się w najbliższym otaczającym je świecie. Do tego dużo
bardziej nadają się i przede wszystkim dużo bardziej są akceptowane
właśnie etniczne, miejscowe systemy wartości i odniesień. Nieobecność
wspólnych wartości, norm, wspomnień, tradycji czy wreszcie tożsamości
społecznej czynią koncepcję globalnej kultury w tym kształcie
przedwczesną i mylącą.
Sądzę, że niszczące konsekwencje globalizacji na które wskazują jej
przeciwnicy wiążą się z procesami odtwarzania tradycji. Ludzie mogą
obawiać się globalnego systemu odniesień, globalnej kultury, również
dlatego że ten system wydaje się być im z góry narzucany. Jest to świat
obcy, powodujący wzrost lęków i napięć. Np.: w telewizji i kinie dominują
filmy i programy produkcji amerykańskiej niosące ze sobą amerykańskie
normy i wartości, mimo iż najwięcej filmów na świecie produkuje się w
Indiach. Trudno jednak dopatrzyć się, oprócz sporadycznych przypadków,
filmówprodukcji indyjskiej.
Innym jakościowo technologicznym udoskonaleniem przekazywania
informacji jest internet. Jest on przez wielu postrzegany jako broń w walce
o różnorodność i odmienność. Można w nim prezentować własne poglądy,
które będą widziane przez innych użytkowników sieci, na które inni
użytkownicy będą mogli odpowiadać. Z drugiej jednak strony, aby możliwa
była komunikacja w internecie potrzebny jest jakiś wspólny język. Język,
który inni będą mogli zrozumieć po to, by móc nas usłyszeć". Bez
tego światowa sieć nie miałaby racji bytu. Wspólnoty kulturowe przestają
być postrzegane jako odrębne jednostki - stają się komponentami
globalnego terytorium. Takie efekty globalizacji jak deterytorializacja kultur
prowadzą do utworzenia narodów poza rodzinną ziemią.
Tradycja, historia odtwarzana na różnych obszarach terytorialnych,
społecznych i kulturowych doprowadza do formowania etnokrajobrazów.
