Wpływ lodowców na rzeźbę polskich gór, Schematy z Geologia

Pobierz Wpływ lodowców na rzeźbę polskich gór i więcej Schematy w PDF z Geologia tylko na Docsity! Wpływ lodowców na rzeźbę polskich gór Wprowadzenie Przeczytaj Film edukacyjny Sprawdź się Dla nauczyciela Lodowce są drugimi (po oceanach) rezerwuarami wody na świecie. W historii geologicznej Ziemi te ogromne masy niejednokrotnie nachodziły na obszary, na których współcześnie nie mogłyby występować. Wystarczy jednak przyjrzeć się rzeźbie terenu, by móc ocenić, czy na wybranym obszarze znajdowały się pokłady lodu. Doskonałym terenem do obserwacji są góry, na których lodowce odcisnęły zauważalny ślad w ich rzeźbie. Twoje cele Scharakteryzujesz główne zlodowacenia Polski. Zapoznasz się z danymi dotyczącymi zasięgu poszczególnych lodowców. Opiszesz wpływ lodowców na rzeźbę gór. Źródło: dostępny w internecie: pixabay.com, domena publiczna. Wpływ lodowców na rzeźbę polskich gór dużo, to pod wpływem nacisku nadległych warstw staje się on częściowo plastyczny i spływa poniżej granicy wiecznego śniegu w postaci jęzora lodowcowego. W Tatrach istniało prawdopodobnie kilkanaście lodowców górskich. Były to na przykład lodowce dolin: Chochołowskiej, Kościeliskiej, Suchej Wody, Pięciu Stawów Polskich, Bystrej, Białki, Małej Łąki, Miętusiej, Rybiego Potoku. Lodowce górskie pozostawiły po sobie wiele form ukształtowania powierzchni terenu. Do erozyjnych form należą doliny U‐kształtne, kotły polodowcowe i doliny zawieszone. Do mniejszych form polodowcowych należą mutony, rysy lodowcowe, wygłady lodowcowe czy zadziory erozyjne. Do form akumulacyjnych pozostawionych przez lodowiec należą wały morenowe moreny czołowej i bocznej. Zbudowane są z piasków, żwirów oraz bloków skalnych o różnej wielkości. Moreny wyznaczają największy zasięg lodowca, jak również jego dłuższy postój. Z kolei głazy narzutowe czy brukowce to fragmenty skał o regularnym kształcie, które zostały przetransportowane przez lodowce ze Skandynawii. Stamtąd zostały wyrwane przez lądolód i przetransportowane w kierunku południowym na skutek egzaracji (żłobienia oraz erozji lodowcowej). Słownik cyrk lodowcowy (kocioł lodowcowy) zagłębienie w kształcie misy otoczone z trzech stron stromymi ścianami skalnymi; kiedyś było wypełnione śniegiem, firnem i lodem lodowcowym; po ustąpieniu lodowca taka misa erozyjna zostaje zajęta przez jezioro nazywane cyrkowym egzaracja niszcząca działalność lodowca polegająca na szlifowaniu podłoża i wyrywaniu z niego fragmentów skał granica wiecznego (wieloletniego) śniegu umowna linia, powyżej której w ciągu roku więcej śniegu przybywa niż topnieje jezioro polodowcowe każdy z wielu typów jezior, które znajdują się w obniżeniach terenu powstałych w wyniku działalności lodowców lub lądolodów pole firnowe część lodowca znajdująca się powyżej granicy wiecznego (wieloletniego) śniegu, gdzie więcej śniegu przybywa niż topnieje Film edukacyjny Polecenie 1 Zapoznaj się z filmem edukacyjnym. Scharakteryzuj formy ukształtowania powierzchni, które zostały utworzone wskutek erozyjnej i akumulacyjnej działalności lodowca górskiego. Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DYSrbTAmc Wpływ lodowców na rzeźbę polskich gór Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0. Film dotyczy wpływu lodowców na rzeźbę polskich gór. Ćwiczenie 7 Określ, które z wymienionych poniżej jezior leżą w obrębie karów polodowcowych. Jezioro Solińskie Czarny Staw Gąsiennicowy Wielki Staw Polski Dąbie Hańcza Gopło Czarny Staw pod Rysami Ćwiczenie 8        難 難 Dla nauczyciela SCENARIUSZ LEKCJI Imię i nazwisko autorki: Magdalena Filewicz Przedmiot: geografia Temat zajęć: Wpływ lodowców na rzeźbę polskich gór Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum/technikum, zakres rozszerzony, klasa III Podstawa programowa XIII. Związki między elementami środowiska przyrodniczego na wybranych obszarach Polski: gór, wyżyn, nizin, pojezierzy i pobrzeży. Uczeń: 1) przedstawia cechy rzeźby i wyjaśnia wpływ procesów wewnętrznych i zewnętrznych na ukształtowanie powierzchni głównych jednostek fizycznogeograficznych Polski. Kształtowane kompetencje kluczowe: kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji, kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii, kompetencje cyfrowe, kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się. Cele operacyjne Uczeń: omawia formy erozyjne i akumulacyjne powstałe na skutek działalności lodowców górskich, wskazuje na mapie Polski zasięgi zlodowaceń, opisuje wpływ lodowców na rzeźbę gór. Strategie nauczania: asocjacyjna, emocjonalna Metody i techniki nauczania: blended learning, dyskusja Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca całego zespołu klasowego Środki dydaktyczne: e‐materiał, komputer, rzutnik, mapa Polski, atlasy geograficzne Materiały pomocnicze Flis J., Wstęp do geografii fizycznej, WSiP, Warszawa 1988. Jania J., Glacjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997. Mizerski W., Geologia dynamiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018. PRZEBIEG LEKCJI Faza wprowadzająca Czynności wstępne (powitanie, sprawdzenie obecności, sprawdzenie pracy domowej). Wprowadzenie do tematu zajęć. Przypomnienie podstawowych informacji dotyczących powstawania i występowania lodowców oraz ich wpływu na rzeźbę terenu – pytania nauczyciela i odpowiedzi uczniów. Przedstawienie celów lekcji. Faza realizacyjna W ramach wspólnej dyskusji uczniowie wyjaśniają, w jaki sposób lodowce wpłynęły na rzeźbę polskich gór. Nauczyciel czuwa nad poprawnością wypowiedzi uczniów. Uczniowie, korzystając z części „Przeczytaj” e‐materiału oraz atlasów geograficznych lub mapy ściennej, określają i omawiają zasięg poszczególnych zlodowaceń występujących na obszarze Polski. Uczniowie zapoznają się z filmem edukacyjnym, w grupach wykonują polecenie zawarte w tej części e‐materiału, charakteryzują formy erozyjne i akumulacyjne powstałe na skutek działalności lodowców górskich. Następnie wybrani uczniowie bądź ochotnicy prezentują odpowiedzi. Faza podsumowująca Podsumowanie i utrwalenie wiedzy poprzez rozwiązanie ćwiczeń zawartych w e‐materiale. Przypomnienie celów lekcji. Nauczyciel ocenia pracę uczniów podczas zajęć, biorąc pod uwagę ich zaangażowanie i możliwości. Praca domowa Wyjaśnij, dlaczego w Tatrach współcześnie nie występują lodowce. Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium Film edukacyjny zawarty w e‐materiale może zostać kontekstowo wykorzystany podczas zajęć poświęconych powstawaniu lodowców (zakres podstawowy: IV. 5) oraz w trakcie