Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
notatki z wykładów przedmiotu Wprowadzenie do psychologii
Typologia: Notatki
1 / 14
Czym jest inteligencja emocjonalna? Jest to zbiór zdolności umysłowych człowieka, umożliwiających śledzenie własnych i cudzych emocji oraz uczuć, różnicowanie ich oraz wykorzystywanie uzyskiwanych na tej drodze informacji w kierowaniu swoim myśleniem i działaniem. Są to zdolności odmienne od inteligencji poznawczej, czyli umiejętności czysto intelektualnych, mierzonych ilorazem inteligencji, ale je uzupełniające. Inteligencja emocjonalna a intelekt Możliwości intelektualne są czymś, z czym przychodzimy na świat. W zależności od środowiska, w jakim się wychowujemy, można je rozwinąć lub zaprzepaścić. Inteligencji emocjonalnej nie dostajemy od natury. Sami musimy jej nauczyć. Mamy na to całe życie, bo w każdym wieku jesteśmy zdolni do doskonalenia rozpoznawania własnych emocji i kierowania sobą.
zaangażowanie optymizm: nadzieja i wytrwałość mimo przeszkód. Niepowodzenia traktowane jako lekcje do poprawy działania Empatia czyli rozpoznawanie emocji u innych
Zamiast tego poddają one kandydatów specjalnie opracowanym przez siebie testom mającym wychwycić ich emocjonalne zdolności. Zwraca się uwagę w tych środowiskach, że o sukcesie decyduje zarówno inteligencja emocjonalna, jak i wyuczenie się dodatkowych, niezbędnych umiejętności - np. zdolności do motywowaniu ludzi w zespole, czy tworzenia odpowiedniego kontaktu z klientami itp. Pracownicy o wysokim poziomie inteligencji emocjonalnej są bardziej oddani swojej pracy oraz mają z niej wyższą satysfakcję, w porównaniu do pracowników, których inteligencja emocjonalna pozostawia miejsce na poprawę. Pracownicy o wyższej inteligencji emocjonalnej lepiej rozumieją powody dla których zarząd firmy podejmuje niekiedy niezbyt korzystne dla pracowników decyzje oraz są bardziej skłonni konflikty w pracy rozwiązywać przez negocjacje i kompromis, nie zaś metodami, które mogły zostać odebrane jako agresywne. Inteligencja emocjonalna jest też silnie skorelowana z sukcesem — osoby o wysokim poziomie takich kompetencji częściej odnoszą sukces niż osoby, które z emocjami sobie nie radzą i nie potrafią ich rozpoznawać. Inteligencja emocjonalna w życiu Osiągnięcie najwyższego poziomu, polega na przyswojeniu umiejętności wzbudzania pożądanych emocji i zachowań. Osoby inteligentne emocjonalnie nawiązują lepsze kontakty z płcią przeciwną. Potrafią panować nad swoimi uczuciami i odpowiednio je uzewnętrzniając bądź, zależnie od sytuacji, ukrywając. EQ to kolejna „umiejętność” ułatwiająca życie zarówno we wspólnocie jak i w zgodzie z samym sobą. Czy EQ można się nauczyć? Zdaniem psychologów jedną z metod, która pozwala rozwinąć inteligencję emocjonalną jest medytacja. Może ona być środkiem pomocniczym do kształcenia IE. Poszerza naszą percepcję postrzegania świata od o sferę emocjonalną i duchową. Należy jednak pamiętać, że wszystkie działania okażą się nieprzydatne, jeśli nie będziemy mieli poczucia własnej wartości oraz wiary we własne siły. Korzyści rozwijania Inteligencji emocjonalnej Lepsze znoszenie frustracji Mniej agresywne zachowania Lepsze radzenie sobie ze stresem Lepsze rozwiązywanie konfliktów i wyjaśnianie nieporozumień Większa pewność siebie w komunikowaniu się Większa otwartość i popularność wśród rówieśników, bardziej przyjazne kontakty z nimi Więcej zastanowienia i rozwagi Lepsza współpraca w grupach Większa chęć dzielenia się, współdziałania i pomagania innym Większa empatia i wrażliwość na uczucia innych osób
Komponenty myślenia materiał , tj. informacje o świecie, zakodowane wyobrażeniach spostrzeżeniach, wyobrażeniach i pojęciach (np. liczby całkowite); operacje umysłowe , tzn. elementarne transformacje dokonywane na materiale (np. dodawanie lub odejmowanie); reguły , czyli strategie porządkowania łańcucha operacji (np. wzory matematyczne). Materiał myślenie: pojęcia Głównym zadaniem myślenia jest kategoryzowanie świata i tworzenie pojęć. Pojęcia pozwalają systematyzować naszą wiedzę o świecie. Pojęcia mogą reprezentować przedmioty materialne (np. okręt), czynności (np. rysować), istoty żywe (np. skowronek), właściwości (np. wysoki), abstrakcje (np. piękno), relacje między obiektami (np. mniejszy niż). Operacie umysłowe: analiza i synteza Analiza to wyodrębnianie komponentów całości (np. szukanie wątków utworu literackiego), a synteza to łączenie komponentów w całość (np. stawianie hipotezy na bazie obserwacji empirycznych). Operacje pochodne:
ROZWÓJ MYŚLENIA wq J. PIAGETA - szwajcarski biolog i psycholog/ 1896 — 1980/ FAZA I Myślenie sensoryczno — motoryczne (od urodzenia do 2 r. ż.) FAZA II Myślenie konkretno — wyobrażeniowe , przedoperacyjne, (między 2 a 7 r. ż.) Obserwuje się znaczące postępy w rozwoju funkcji symbolicznej. Ma miejsce przyspieszenie tempa myślenła. Myślenie ma charakter magiczny. Myślenie jest egocentryczne. W myśleniu ma miejsce centracja Brak odwracalności myślenia. Brak pojęć stałości. FAZA III Myślenie operacyjne , konkretne (między 7 a 11/12 r. ż.), czyli okres operacji konkretnych: Myślenie staje się w pełni symboliczne System myślenia jest powiązany z doświadczeniami konkretnymi. Pojawia się odwracalność i związane z nią pojęcia stałości: pojęcie stałości liczby — 6 — 7 lat; pojęcie stałości masy — 7 — 8 lat; pojęcie stałości ciężaru — 9 — 10 lat; pojęcie stałości objętości— 12 lat Doskonali się operacja grupowania (kategoryzacja). Doskonali się porządkowanie. Jest to osiągnięcie okresu operacji konkretnych. FAZA IV Myślenie abstrakcyjne. Operacje formalne /od 11/12 lat/ Uwolnienie myślenia od bezpośredniego doświadczenia Zdolność do śledzenia formuły dowodu I budowania hipotez nie wymagająca doświadczania konkretnych obiektów czy sytuacji. Rozumowanie dedukcyjne (od przesłanek do konkluzji, od ogółu do szczegółu) Rozumowanie na symbolach Pojęcie prawdopodobieństwa
kryzysy, niski stopień samowiedzy PROCESY POZNAWCZE: UWAGA I PAMIĘĆ UWAGA -> zdolność człowieka pozwalająca na skupianie całej świadomości na wybranym wycinku rzeczywistości: przedmiocie, obiekcie, zjawisku, wydarzeniu, doznaniu, przeżyciu, emocji oraz na przetwarzanie napływających informacji -> dzięki uwadze dokonujemy wyboru (selekcji) bodźców, które zostaną przez nas odebrane (spośród wielu napływających) -> dzięki uwadze jesteśmy w stanie koncentrować się na określonych bodźcach lub czynnościach RODZAJE UWAGI UWAGA MIMOWOLNA (reaktywna)
ten etap pamięci przebiega najczęściej poza naszą świadomością przemija najszybciej (przed upływem 1 sekundy) umożliwia zatrzymywanie wrażeń zmysłowych (obrazów) jednorazowo może utrzymać do 16 informacji dla każdego zmysłu mamy odrębny rejestr sensoryczny (pamięć dotykowa, węchowa, smakowa ...) dane zmysłowe dostarczane są do pamięci krótkotrwałej ułamek sekundy wystarcza, by informacja zmysłowa dotarła do pamięci krótkotrwałej i została tam oceniona jako informacja warta lub nie warta uwagi (dalsza obróbka) wspomnienia sensoryczne: trwają dostatecznie długo, by dawać nam poczucie ciągłości doświadczeń i działań, a jednocześnie na tyle krótko, żeby nakładały się jedne na drugie PAMIEĆ KRÓTKOTRWAŁA (operacyjna) CENTRALNY OŚRODEK WYKONAWCZY
-> pamięć jawna: wspomnienia powstałe z udziałem uwagi (świadomości) i świadomie wydobywane -> pamięć utajona: wspomnienia powstały bez udziału świadomości (mogą wpływać na zachowania bez udziału świadomości, ale możemy też nie być świadomi faktu ich posiadania) -> utajone czy jawne - bez wskazówek („kluczy") wspomnienia nie uaktywnią się (wskazówka = bodziec) PAMIEĆ DŁUGOTRWAŁA : czas nie gra roli
ślimak (ucho wewnętrzne) -> -> błona podstawna (transdukcja drgań w impulsy nerwowe) -> nerw słuchowy -> kora mózgowa wrażenie tonu: wysokość dźwięku wrażenie głośności: natężenie dźwięku wrażenie barwy (tembru): rozpoznawanie kombinacji (złożoności różnych tonów i ich natężenia) POZOSTAŁE ZMYSŁY -> zmysł kinestetyczny: pozycja i ruchy ciała, położenie części ciała względem siebie ( nieprzerwana informacja o aktywności motorycznej mięśni) -> zmysł przedsionkowy: pozycja ciała względem oddziaływania grawitacji (położenie w przestrzeni) -> zmysł powonienia i smaku: odbiór bodźców chemicznych węch: zapachy i innych sygnały węchowe (feromony) smak: słodki, kwaśny, gorzki, słony, urnami -> zmysły skórne: wrażenia dotyku, ciepła, zimna -> doświadczanie bólu: intensywna stymulacja której z dróg czuciowych jako ważny sygnał obronny STAŁOŚĆ PERCEPCYJNA - spostrzeganie danej cechy bodźca jako cechy niezmiennej, niezależnie od warunków otoczenia (np. stałość barw, masy, wielkości, kształtu itd.)
ŚLEPOTA NA ZMIANĘ - percepcyjna niezdolność rejestrowania zmian następujących w polu widzenia (rola oczekiwania i nastawienia: dostrzegasz zmianę, której się spodziewasz; przeoczysz to, co niespodziewaną) ZŁUDZENIA PERCEPCYJNE Nasze umysły czasem wprowadzają nas w błąd, dokonując niewłaściwej interpretacji bodźców. złudzenia pojawiają się, gdy dane są niepełne lub niejasne, gdy znane elementy poukładane są w nietypowy sposób, gdy nie dostrzegamy znajomych bodźców złudzenia podlegają doświadczeniom kulturowym psychologia postaci: umysł ma skłonność do spostrzegania obiektów (figur) jako całości wyodrębnianych z otoczenia (tła) złudzenie: co jest figurą, a co tłem? zasada domykania: dopowiadamy sobie to, czego nie ma zasady organizowania percepcji: prawa grupowania zasady minimalizmu percepcyjnego OSOBOWOŚĆ Czym jest osobowość? W literaturze psychologicznej istnieją dziesiątki jeśli nie setki definicji osobowości. Każda z nich opisuje osobowość od innej strony, bądź prezentuje ją jako trochę inny konstrukt psychiczny. Osobowość jest często mylona z temperamentem, stąd wiele teorii przedstawia ją jako hybrydę czystej osobowości(zespołu cech) i temperamentu. Najpopularniejszą definicją osobowości jest ta, która przedstawia ją jako zespół cech wzajemnie wpływających na siebie, które manifestowane są poprzez ludzkie zachowania. Teorie osobowości zostały podzielone na osiem głównych części (nurtów), które powiązane są z różnymi koncepcjami rozumienia człowieka (jako całości). Teorie typów