Pobierz Współczesne kierunki pedagogiczne - Notatki - Współczesne kierunki pedagogiczne - Część 1 i więcej Notatki w PDF z Socjologia edukacji tylko na Docsity!
Współczesne kierunki pedagogiczne – wykłady
Wiek XX mamy do czynienia ze zróżnicowaniem ideologicznym pedagogiki:
Zderzenie 2 zasadniczych pojęć:
- pedagogika jako nauka (konkret, liczba);
- nie traktowanie pedagogiki jako nauki (refleksja).
R. Royer, L. Mumford, F. Bacon, R. Dumont, K. Manhaim, T. Moore (Morus), Ch. Renourier, eudaimonia, G. Companella, E. Lea
UTOPIE I MYŚLENIE MITYCZNE W PEDAGOGICE – 01.09.
F. Bacon (filozof przyrody XVI i XVII w.) pokazuje znaczenia świata przyrodniczego. Możliwości nauki, jeśli chodzi o opis świata. „Tyle mamy władzy nas światem ile wiemy”. Im więcej wiedzy tym więcej władzy. Znaczenie ROZUMU. Racjonalność, rozumność człowieka. Oświecenie = rozum.
Zaangażowanie w poznanie świata.
Kontynuacją tego podejścia – odwołanie do Newtona i Kartezjusza.
Pod koniec XIX w. widzimy pozytywistyczne podejście do nauki. Pozytywizm – kontynuacją myślenia, ze świat można określić fizycznie.
Wzór nauk przyrodniczych, brak ocen (wartościowania), stwierdzanie faktów. Orzecznik – zdania twierdzach. Nauka posługuje się zdaniami twierdzącymi. Przyczyna i skutek.
Koniec XIX w. – wiedza psychologiczna dotycząca wychowania itp. Ma być przerobiona na naukę. Koniec XIX w. – psychologia, socjologia potem pedagogika – powstają.... Durkhaim – podejście socjologiczne
J. Herbart – szkoła tradycyjna. Wszystko jest do opisania.
SCIENTYZM – podejście – scientia – nauka. Kierunek myślenia, w którym dowartościowuje się naukę. XIX w. – Renouvier
Czym jest pedagogika?
nauka o wychowaniu
rozwój tego co w nas tkwi.
Tendencje pozytywistyczne – szukanie wiedzy pewnej.
Brak precyzji w pojęciu wychowania.
Niektórzy autorzy – pedagogika to opis pedagog ii.
Pedagogika – sztuka i technika wychowania. Zabiegi wychow codzienne konkretne działania wychowawcze.
W pedagogice trudno o jednoznaczne odpowiedzi.
Znaczenia antynomii – przeciwieństw w pedagogice.
Myślenie pedagogiczne związane z czasem historycznym.
Niewystarczalność poznania naukowego w pedagogice – stanowisko K. Jaspersa. Nauka – opisuje to co materialne. Jaspers – nie zaprzecza materialności, ale jest czymś więcej niż to – prawda filozoficzna.
Myślenie o wychowaniu może być naukowe;
Myślenie o wychowaniu może być filozoficzne;
Myślenie o wychowaniu może być religijne;
Myślenie o wychowaniu może być potoczne;
Myślenie o wychowaniu może być mityczne (utopijne).
Pedagogika
nauka o wychowaniu refleksja o wychowaniu
wątek poddawany krytyce myślenie o wychowaniu
- utopia ładu społecznego – lepsze społeczeństwo. Pojawiają się pedagogiki normatywne. Konieczność ładu społecznego i konieczność stosowania przymusu, ładu, porządku. Schematy. (bihewiozyzm)
- eudajmonistyczne – eudajmonia – szczęście. Arystoteles – utopie pokazujące rozwój wewnętrzny człowieka. Z tym wiążą się pedagogiki nieformalne. Psychologia humanistyczna – nauczyciel facylitator.
W latach 20. Mumford – utopia – każdy człowieka tworzy sobie swoje prywatne utopie.
Maslow – wprowadza pojęcie eupsychia (dobre).koncentracja na tym co jest psychiczne. Człowieka – budowanie dobra psychicznego w sobie.
Manhaim – socjolog XX w. – utopia nie musi być związana z żadnym terytorium. Utopia to idea.
1. PODZIAŁ UTOPII:
utopie postępowe
utopie reakcyjne (wsteczne)
2. PODZIAŁ UTOPII:
utopie eskapistyczne (ucieczka)
utopie heroiczne
„ Mit złotego wieku” – myślenie o wiecznej urodzie, zdrowiu. Osłabienie instytucji państwa. Autonomia samorządów lokalnych. Łagodna anarchia. Luz w życiu społecznym. Perspektywa konsumpcji i technologii.
Idzie w stronę eudajmonii (szczęścia człowieka). Znaczenia przyjemności. Dotyka perspektywy hedonistycznej.
PEDAGOGICZNY WĄTEK MITU.
Mit Kronosa – pedagogika patryiarhalna (dziecko podporządkowane)
Mit Dionizosa – antypedagogika (dziecko niezależne)
Mit Telemacha – niezależności trzymanie się schematu.
NEW AGE
New age określana także Erą Wodnika, Konspiracja Wodnika.
- Punktem wyjścia krytyka kultury zachodniej. Kryzys, upadek cywilizacji. Wewnętrzny barbarzyńca. Istnieje świat realny, ale ponad tym jest jeszcze coś.
Zmiana naukowców do nastawienia naukowego. Capra – pewne paradygmaty w nauce mają inne rozstrzygnięcia, rozwiązania. Paradygmat - pewien typ teorii.
Rola MEDIÓW. Siła kształtująca postrzeganie świata. Media wpływająca naszą mentalność. Powrót do mistycyzmu ...itp.
Media pokazują, że mamy różne alternatywne rozwiązania inne niż te które znamy.
NEW AGE – ruch na rzecz ludzkiego potencjału. Liczy się na jednostkę ludzką – będzie inicjatywny. Dowartościowanie każdego jako podmiotu. Wszyscy są przedmiotami przemiany, ale to wymaga zgody,
Jung – archetyp.
New age – różnorodność. Metafory:
odkurzacz wciągający wszystko;
śmietnik.
Lata 60. – 70. – czas kontrkultury w USA. Krytyka szkoły. Oprotestowanie kultury. Kontrkultura.
pytanie o status kolorowych
pytanie o status kobiet traktowane jako grupy mniejszościowe
pytanie o status dzieci
New Age – dotyczy nauki (można inaczej interpretować naukę)
dotyczy sztuki;
dotyczy religii (sekty itp.)
dotyczy psychologii (psych. Humanistyczna – rozwój siebie, psych transperesonalna – duchowość, mistycyzm, psych wschodu. Watki ekologii.
Myślenie o kulturze
Dwa składniki świata w new age:
- yn – czynnik żeński kategorie pokazujące postawy
- yang – czynnik męski
YN – kobiecość, bierność, drażliwość, chroniąca, współdziałająca, intuicyjna, syntetyzująca
YANG – zaborczość, roszczenia, agresywność, rywalizacja, analityczność, racjonalna – kultura europejska kulturą yang.
W New Age proponuje się yn zamiast yang i tak długo panującej w Europie (w kulturze).
Akcent na intuicyjność, ponadracjonalność.
PSYCHOLOGIA HUMANISTYCZNA – zwraca uwagę na to, ze podejście do człowieka nie może mieć tylko wyjaśniania za pomocą nauki.
Rogers, Maslow.
Pokazuje znaczenie miękkiego podejścia.
3 WŁAŚCIWOŚCI PROCESU WYCHOWANIA (TERAPII). nauczyciel- facylitator
- EMPATIA – postawienie się jakby na miejscu innego człowieka. Proces w który się wchodzi nawiązując kontakt z wychowankiem. Próba wczucia się - według Rogersa punkt wyjścia.
- BEZWARUNKOWA AKCEPTACJA – akceptacja drugiego jako osoby ludzkiej, podejście podmiotowe;
- AUTENTYCZNOŚĆ – (kondruencja) – autentyczne bycie w sytuacji. Oznacza także zgodność z samym sobą. Rogers w procesie wychowanie (terapii) mówi o współbadaczach. Relacja równości statusu.
Nie można zmienić człowieka bez jego zgody;
Drugi człowiek to ktoś kto powinien mieć szanse rozwijania wolności. Rogers – człowiek powinien być w takiej sytuacji aby mógł uczyć się wolności;
Kryteria jakościowe;
Miłość, tolerancja, współdziałanie;
Zwrócenie uwagi, że można mówić o różnych poziomach świadomości;
Akcent kładziony na znaczenie wnętrza, strony emocjonalne;
Samorealizacja, człowiek rodząc się ma potencjał, który powinien rozwijać.
PSYCHOLOGIA TRANSPERSONALNA – wychodzi poza samorealizację.
Rogers – potencjał, który mamy jest potencjałem realizującym się. Im warunki lepsze tym rozwój pełniejszy. Samorozwój wpisany w istotę ludzkiego życia.
PSYCHOLOGIA TRANSPERSONALNA – wychodzi poza samorealizację, zwraca uwagę na możliwość wykraczania poza swoją tożsamość i osobowość. Przekraczanie jednostkowych stanów (procesów) psychicznych. „Zmienione stany świadomości”.
Drogą do poszczególnych stanów świadomości może być medytacja. Akcent kładziony na medytację.
Dążenie do prawdy może dokonywać się na różne sposoby m.in. środki farmakologiczne itp.
Związek buddyzmu Junga;
Akcentowana jedność ze wszechświatem i absolutem;
Zawsze ujęcie HOLISTYCZNE – całościowe. Rozgrywa się na różnych poziomach. Człowieka traktowany całościowo (psychika, fizyczność, cielesność);
HOLIZM rozumiany jako zjednoczenie ze światem, wszechświat;
Akcent na wyjście poza doświadczenia codzienne m.in. telepatia, telekineza;
Wilber – publikacje dotyczące psychologii transpersonalenej.
KATEGORIA SACRUM – New Age
Współczesność – desakralizacja życia. Mimo to człowieka dąży do duchowości.
kosmiczna religia jedna scalająca ludzi religia
uniwersalna religia
równouprawnienie wszystkich religii
kościół ogólnoświatowy
rozproszona energia, absolut, kosmiczny bóg, jakaś energia
odrzucenie dogmatów, pośrednictwa kościoła.
kontrola, manipulacja, wydajność, konkurencja, agresywność
Skolimowski:
jako wartość naczelną podaje m.in. sprawiedliwość;
kategoria odpowiedzialności;
rewerencja – szacunek dla innych ludzi i świata w którym się zyje;
właściwy styl życia.
Wykład 18.02.2006r.
ANTYPEDAGOGIKA
EMANCYPACJA – sytuacja społeczna dziecka. Dziecko w różnym czasie historycznym różnie traktowane. Sygnalizuje się zainteresowanie dzieciństwem J.J. Russo – autorzy XIX w.
ANTYPEDAGOGIKA – zaprzeczenie pedagogice. Postpedagogika – coś, co następuje po pedagogice i nie jest do niej podobne.
Będzie się mówiło o nawiązaniu do pedagogiki emancypacyjnej.
Antypedagogika – radykalna krytyka wychowania (wychowanie każde jest do odrzucenia).
Pedagogika niedyrektywna – Kolberg – w grę wchodzą 3 ideologie
ideologia romantyczna;
ideologia transmisji kulturowej; dają wgląd w pedagogikę
ideologia progresywizmie
Żadna z tych nie jest miejscem dla antypedagogiki. Wiązała by się raczej z ideologią romantyzmu. Romantyzm przypomina naturalizm pedagogiczny.
Punktem wyjścia dla antypedagogiki: dziecko człowiek, podmiot = to samo.
Antypedagogika to totalna krytyka tradycji pedagogicznej. Powinno się przekreślić całą tradycję pedagogiczną.
Antyp – efekt publicystyczny żadna teoria naukowa. Nie ma zwartej koncepcji.
Praktyka społeczna – zaczyna się od ruchów kontrkultury w USA 60. Europa Zachodnia wtedy próba przyjrzenia się mniejszościom (grupa mniejszościowa grupa uciskana). W USA kolorowi, nienajlepsza sytuacja kobiet, grupą mniejszościową są też dzieci. Zaczyna się ruch na rzecz praw dziecka – 1970 – powołany do życia ruch praw dziecka.
Nazwiska związane z antyp – Schonebek, Kupffer (antyp, antypsychiatria),Miller, Branmuhl, Farson (prawa czł dla dzieci), Holt (prawa czł dla dzieci), Mead, Rogers, Maslow, Illich (ped emanc), Freud, Berne, Reich, Lowen
PUNKTY ODNIESIENIA DO ANTYPEDAGOGIKI:
Umocowania teoretyczne:
