Pobierz wykład pierwszy notatki i więcej Notatki w PDF z Historia myśli ekonomicznej tylko na Docsity! Historia myśli ekonomicznej Literatura podstawowa: © Wacław Stankiewicz; Historia myśli ekonomicznej; PWE, Warszawa (liczne wydania w ostatnich kilkunastu latach) © Harry Landreth, David C. Colander; Historia myśli ekonomicznej, PWN, Warszawa (1998, 2005) © Mieczysław Nasiłowski; Zarys historii myśli ekonomicznej; Wydawnictwo Key Text, Warszawa 2003 Temat: Ekonomia przedklasyczna- starożytność, średniowiecze, merkantylizm, fizjokratyzm Historia myśli ekonomicznej - dyscyplina naukowa o charakterze teoretycznym, zajmująca się badaniem i opisywaniem kształtowania się poglądów ekonomicznych w ujęciu historycznym. W naukowy sposób wyjaśnia ona przyczyny powstawania, przenikania i zanikania poglądów, idei oraz teorii ekonomicznych, jak również krytycznie analizuje historyczny dorobek ekonomistów oraz poszczególnych szkół ekonomicznych Ekonomia to nauka społeczna zajmująca się badaniem zachowań podmiotów gospodarczych w dziedzinie wykorzystania ograniczonych środków, które mogą być w rozmaity sposób zastosowane w sferze produkcji, dystrybucji i konsumpcji- w celu zmaksymalizowania zaspokojenia potrzeb. Podstawowym obiektem badań ekonomii jest- gospodarka ! Gospodarka to zespół ciągle powtarzających się ludzkich działań, w wyniku których powstają przede wszystkim określone wartości komercyjne, czyli przeznaczone do sprzedaży dobra materialne, intelektualne i usługi. Myśl ekonomiczna Starożytności Mechanizmami działania gospodarki interesowali się greccy filozofowie i pisarze. Jeden z nich, Ksenofont napisał nawet dzieło pod tytułem Oikonomikos, czyli Gospodarz (stąd - "ekonomista"), w którym popierał bogacenie się i pracę na roli Stąd-ekonomia według Ksenofonta (z gr. Oikonomikós),oikos - dom, nómos - prawo, to nauka o prowadzeniu domu. ok. 430 p.n.e. - ok. 355 p.n.e Tematykę ekonomiczną podjął też Arystoteles w Etyce Nikomachejskiej ur. 384 p.n.e., zm. 322 p.n.e Poglądy Arystotelesa © _ Wyjaśniał przyczyny rozwoju handlu, jako procesu, w którym ludzie wzajemnie zaspokajają swoje potrzeby, e Podobnie jak Ksenofont doradzał, w jaki sposób prawidłowo zarządzać domem oraz państwem, © Był zwolennikiem własności prywatnej i niewolnictwa, e Zdecydowanie sprzeciwiał się oprocentowaniu pożyczek, © Uważał, że najważniejszym dobrem dla człowieka jest jego szczęście, a szczęśliwym człowiekiem może być ten, który może zaspokoić swoje potrzeby, czyli musi zdobywać dobra materialne i bogacić się Strona 1 e Pieniądz nie jest czymś przyrodzonym, lecz środkiem ustanowionym przez prawo dla ułatwienia transakcji wymiennych, © pieniądz jest umownym środkiem do wyceny dóbr to on sam nie posiada wartości, czyli nie może być źródłem wytwarzania wartości, ani oszczędzania. Grecy nie stworzyli jednak żadnych spójnych teorii ekonomicznych. Za to, z powodzeniem swoje przemyślenia stosowali w praktyce. Filozofowie starożytnego Rzymu © większość dzieł dotyczących ekonomii, które napisali rzymscy autorzy traktowało o zarządzaniu majątkiem ziemskim, m.in.: -Katon Starszy (ok. 234-149 p.n.e.), autor dzieła O gospodarstwie wiejskim, -Warron (116-27 p.n.e.), autor Zasad nauki o rolnictwie, -Columella (24 - 79 n.e.), twórca O rzeczach wiejskich Katon Starszy (234 p.n.e.-149 p.n.e) © Ceterum censeo Carthaginem esse delendam (łac. „A poza tym sądzę, że Kartaginę należy zniszczyć”). Średniowiecze Okres średniowiecza należy podzielić na 3 podokresy: © wczesne średniowiecze (V- X w), © średniowiecze klasyczne (XI- XIII w) © schyłek średniowiecza (XIV- XV w) e Dopiero klasyczny okres średniowiecza przyniósł przełom myślowy. Zaczęto wzorować się na teorii Arystotelesa. W Wenecji i miastach flandryjskich zaczęły powstawać pierwsze banki, cechy i gildie handlowe. W relacjach instytucjonalnych najważniejsze były relacje między Państwem a Kościołem. Św Tomasz z Akwinu (1225-1274) © naturalną rzeczą jest to, że ludzie są różni, co jest to zgodne z naturą, a społeczeństwo musi mieć układ klasowy. © własność prywatna przyczynia się do większej pracowitości ludzi, gdyż każdy stara się o swoje dobro najlepiej jak potrafi, dba o nie i chce to dobro pomnażać z powodu pozytywnej chciwości, © własność prywatna prowadzi do porządku w życiu społecznym (w odróżnieniu od własności wspólnej), gdyż we wspólnocie są spory o kryteria kryteria podziału wspólnego dobra, e Podzielił dobra na dwie kategorie- niezbędne do życia i te które stanowią nadwyżkę (luksusowe), © Handel jest rzeczą naturalną tak samo jak praca. Skoro istnieje specjalizacja i społeczny podział pracy, to handel wynika z praw natury. Z wymianą handlową wiąże się pojęcie wartości, która jest w pieniądzu, czyli wartość towaru to cena, za jaką się ją sprzedaje, e _ wgśw. Tomasza z Akwinu występują 2 rodzaje cen: -cena statyczna- wynika ona z nakładu pracy i kosztów surowców i narzędzi zużytych w jej czasie, -cena dynamiczna- w sytuacjach nienormalnych (np. wojny, klęski żywiołowej), gdy czegoś zaczyna brakować to cena takiego towaru może wzrosnąć niezależnie od kosztów. Według św. Tomasza sprawiedliwa jest ta pierwsza. Drugi rodzaj cen zawiera niedopuszczalną lichwę. Strona