Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Poradnik dla ucznia w zawodzie: technik urządzeń sanitatnych
Typologia: Poradniki, Projekty, Badania
1 / 62
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Recenzenci: mgr inż. Małgorzata Kapusta mgr inż. Małgorzata Karbowiak
Opracowanie redakcyjne: mgr inż. Bogusław Staniszewski
Konsultacja: mgr inż. Jolanta Skoczylas
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[39].O1. „Wykonywanie robót ziemnych”, zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu technik urządzeń sanitarnych.
Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o zasadach wykonywania robót ziemnych. W poradniku zamieszczono: − wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych wiadomości i umiejętności, które powinieneś mieć opanowane, abyś mógł przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej, − cele kształcenia tej jednostki modułowej, − materiał nauczania – zawarty w rozdziale 4, który umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Obejmuje on również ćwiczenia, które zawierają wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu, potrzebnych do realizacji ćwiczeń. Przed ćwiczeniami zamieszczono pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do ich wykonania. Po ćwiczeniach zamieszczony został sprawdzian postępów. Wykonując sprawdzian postępów powinieneś odpowiadać na pytania tak lub nie, co oznacza, że opanowałeś materiał albo nie, sprawdzian osiągnięć, w którym zamieszczono instrukcję dla ucznia oraz zestaw zadań testowych sprawdzających opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej jednostki; zamieszczona została także karta odpowiedzi, − wykaz literatury obejmujący zakres wiadomości dotyczących tej jednostki modułowej, która umożliwi Ci pogłębienie nabytych umiejętności.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność. Jednostka modułowa: „Wykonywanie robót ziemnych”, której treści teraz poznasz, zawarta jest w module 311[39].O1 Podstawy budownictwa.
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć: − korzystać z różnych źródeł informacji, − wykonywać obliczenia, − sporządzać rysunki, szkice, plany, − posługiwać się sprzętem audiowizualnym, − uczestniczyć w dyskusji, prezentacji i obronie prezentowanego przez siebie stanowiska, − poczuwać się do odpowiedzialności za zdrowie i życie własne oraz innych, − stosować podstawowe zasady etyczne (rzetelnej pracy, punktualności, uczciwości, odpowiedzialności), − współpracować w grupie z uwzględnieniem podziału zadań.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć: − sklasyfikować grunty oraz oceniać ich przydatność do celów budowlanych, − określić cele wykonywania robót ziemnych, − sklasyfikować roboty ziemne, − nazwać elementy wykopów i nasypów, − dobrać narzędzia i sprzęt do zakresu robót w zależności od rodzaju gruntu, − scharakteryzować sposoby wykonywania wykopów, − dobrać sposoby zabezpieczania ścian wykopów, − zabezpieczyć wykopy przed napływem wód powierzchniowych gruntowych, − umocnić skarpy wykopów, − porównać metody wykopowe i bezwykopowe układania rurociągów sieci komunikacyjnych, − dobrać technologie bezwykopowe dla ułożenia rurociągów sieci komunalnych, − przestrzegać warunki techniczne wykonywania robót ziemnych, − określić sposoby ochrony środowiska z uwzględnieniem zasobów mineralnych oraz gleby, − określić rodzaje i źródła zanieczyszczenia gleby, − dobrać sposoby rekultywacji terenów zdegradowanych, − sporządzić przedmiar i obmiar robót ziemnych, − zaprojektować transport mas ziemnych, − zastosować zasady bhp obowiązujące podczas wykonywania robót ziemnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Podczas organizowania, prowadzenia i kosztorysowania robót ziemnych należy brać pod uwagę podział gruntów na kategorie, który zawiera Norma BN – 72/8932 – 01 Budowle drogowe i kolejowe. Roboty ziemne. Przyjęto 16 kategorii gruntów, a podziału na kategorie dokonano ze względu na trudności ich odspajania. Zależności te ukazane zostały w poniższej tabeli, skonstruowanej na podstawie informacji w w/w normie.
Tab. 1. Kategoria gryntów[układ własny]
Lp. Kategoria gruntu
Przykład gruntu Narzędzia i sprzęt do odspajania
Piasek suchy, gleba zaorana, torf bez korzeni.
Łopaty, szufle.
Piasek wilgotny i gliniasty, pyły, lessy wilgotne, gleba uprawna z darnią, torf z korzeniami, żwir małospoisty.
Łopaty, oskardy.
Piasek gliniasty, pyły i lessy półzwarte, gleba uprawna z korzeniami, rumosz skalny, gliny i iły wilgotne, namuły gliniaste rzeczne.
Szpadle, oskardy.
Less suchy zwarty, nasyp zleżały z gliny lub iłu, glina zwięzła, iły wilgotne, glina zwałowa, iłołupek miękki, grube, otoczaki, rumosz.
Szpadle, oskardy, kilofy, młoty.
Glina zwałowa z głazami, margle miękkie, gruby rumosz skalny, opoka kredowa, iłołupek twardy, gips.
Oskardy, młoty pneumatyczne, materiały wybuchowe.
Wapień, piaskowiec, marmur, dolomit, gnejs, porfir, andezyt, bazalt, gabro.
Młoty pneumatyczne, materiały wybuchowe
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Ćwiczenie 1 Z przygotowanego przez nauczyciela zestawu próbek różnych gruntów, wyszukaj skałę wapienną, piaskowiec i granit. Zaprezentuj wybrane próbki uczestnikom z grupy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
Wyposażenie stanowiska pracy:
Ćwiczenie 2 Weź udział w wycieczce na plac budowy zorganizowanej przez nauczyciela, gdzie prowadzone są roboty ziemne. Wspólnie z kolegą zbierz informacje od pracowników zatrudnionych przy tych robotach o rodzajach gruntów, które napotkali w czasie wykonywania wykopów i w miarę możliwości uzyskaj próbki tych gruntów. Po powrocie do pracowni szkolnej zaprezentuj wykonane ćwiczenie uczestnikom z grupy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
Wyposażenie stanowiska pracy:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4.2. Właściwości fizyczne i mechaniczne gruntów. Przydatność
gruntów do robót budowlanych
Cechy fizyczne i mechaniczne gruntów są brane pod uwagę podczas określania ich przydatności do celów budowlanych.
Gęstość pozorna – określa stopień trudności wydobywania i transportu urobku podczas robót ziemnych; wyrażana jest w g/m^3.
Porowatość – to stosunek objętości porów zawartych w próbce gruntu do jej objętości całkowitej. Charakterystyczną cechą gruntów porowatych jest ich łatwość odspajania. Grunty te szybko nasiąkają wodą, a skarpy gruntów porowatych koniecznie wymagają umocnienia.
Uziarnienie – to procentowa zawartość poszczególnych frakcji w próbce gruntu. Według Normy PN – 86/B – 02480 Grunty budowlane. Określenia, symbole, podział i opis gruntów, grunty nieskaliste dzieli się na następujące frakcje:
Aby określić uziarnienie gruntu, należy najpierw ustalić procentowy udział poszczególnych frakcji w próbce gruntu, a następnie skorzystać z diagramu, zwanego trójkątem Fereta. Po naniesieniu we właściwe miejsca diagramu danych liczbowych, wyrażających udział poszczególnych frakcji, i wykreśleniu linii pomocniczych, odczytuje się w punkcie przecięcia tych linii nazwę gruntu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Rys. 2. Trójkąt Fereta [3, s. 44]
Stopień zagęszczenia – jest cechą gruntów niespoistych i pozwala na stwierdzenie, czy grunt jest luźny, średnio zagęszczony, zagęszczony czy bardzo zagęszczony.
Stopień plastyczności – jest cechą gruntów spoistych i pozwala na stwierdzenie, czy grunt jest zwarty, plastyczny czy płynny.
Wilgotność – to stosunek masy wody zawartej w próbce gruntu do masy idealnie suchego szkieletu gruntowego; wyrażana jest w procentach.
Współczynnik filtracji – to zdolność gruntu do przepuszczania wody; określana jest w cm/s przepływu filtrowanej wody.
Wytrzymałość na ściskanie – to zdolność do przenoszenia największego obciążenia na jednostkę powierzchni gruntu, bez spowodowania uszkodzenia jego struktury wewnętrznej. Własność ta brana jest pod uwagę podczas określania przydatności do posadowienia budowli.
Wytrzymałość na ścinanie – to zdolność do stawiania maksymalnego oporu siłom powodującym ścinanie gruntu. Własność ta jest istotna podczas rozpatrywania osiadań lub możliwości osuwania się gruntu.
Ściśliwość – to zdolność do zmniejszania objętości gruntu pod wpływem obciążenia. Jest to jedna z najważniejszych cech gruntów, gdyż bezpieczna praca budowli zawsze jest związana z osiadaniem gruntu, na którym zostały posadowione fundamenty budowli. Wielkość osiadań budowli jest odwrotnie proporcjonalna do ściśliwości gruntu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Ćwiczenie 1 Odczytaj z diagramu trójkąta Fereta nazwę gruntu wiedząc, że udział frakcji iłowej w próbce gruntu wynosi 5%, udział frakcji pyłowej 70%, a udział frakcji piaskowej 25%.Następnie na podstawie tabeli zamieszczonej w Poradniku określ kategorię odczytanego gruntu i zaproponuj narzędzia i sprzęt do jego odspajania. Zaprezentuj wykonane ćwiczenie.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
Wyposażenie stanowiska pracy:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Ćwiczenie 2 Uzasadnij, że znajomość kąta stoku naturalnego może decydować o bezpieczeństwie pracowników wykonujących roboty ziemne w wykopie. Wykonaj na arkuszu papieru formatu A1 odpowiedni szkic ilustracyjny, przydatny podczas wyjaśniania tego zagadnienia. Zaprezentuj wykonane ćwiczenie uczestnikom z grupy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
Wyposażenie stanowiska pracy:
Czy potrafisz: Tak Nie
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Główne korzyści metody przeciskowej w porównaniu z metodami wykopowymi, to:
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń:
Ćwiczenie 1 Odegraj wspólnie z Kolegą scenkę, w której Ty będziesz promował technologię bezwykopową, a Twój Kolega będzie przeciwstawiał jej technologię wykopową. Do wykonania ćwiczenia przygotujcie plansze i inne pomoce, które uznacie za przydatne w prowadzeniu Waszej dyskusji. Poproście kolegów z grupy, aby na koniec ocenili, czyje argumenty były bardziej przekonywujące.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
Wyposażenie stanowiska pracy:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
Ćwiczenie 2 Wyszukaj w specjalistycznej prasie budowlanej, lub w innych dostępnych źródłach informacje o mikrotunelowaniu wykonywanym w Polsce lub w innych krajach. Wykonaj opracowanie w takiej formie, abyś mógł je zaprezentować uczestnikom z grupy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
Wyposażenie stanowiska pracy:
Czy potrafisz: Tak Nie
wyjaśnić, w jakim celu wykonuje się roboty ziemne? (^)
dokonać klasyfikacji robót ziemnych?
wyjaśnić, kiedy stosuje się metodę bezwykopową? (^)
omówić technologię bezwykopową? (^)
omówić technologię wykopową?
porównać metodę wykopową i bezwykopową? (^)
dobrać technologię bezwykopową do ułożenia rurociągu sieci komunalnej?
