Pobierz Wymagania edukacyjne z języka polskiego KLASA I zakres ... i więcej Ćwiczenia w PDF z Sztuka tylko na Docsity!
opracowała: Agnieszka Cholewa
Wymagania edukacyjne z j
ęzyka polskiego dla klasy pierwszej (zakres rozszerzony) czteroletniego liceum
Lp.^
Temat
Materiał rzeczowy
Wymagania na ocenę^ dopuszczający
Wymagania na ocenę dostateczny
Wymagania na ocenę
dobry
Wymagania na ocenę^ bardzo dobry
Wymagania na ocenę
celujący
Lekcjaorganizacyjna
−^ zna wymaganiaedukacyjne w klasie I;kryteria oceniania nalekcjach językapolskiego
2.^
Co to znaczyzrozumieć tekst?
wprowadzenie dolekcji 1.
Co to znaczy zrozumieć tekst? Homer,
Odyseja
(fr.)
−^ wie, na czym polegaświadome czytanie −^ opisuje najważniejszeelementy budowyi języka utworu −^ krótko przedstawiabohaterów; podejmujepróbę ich oceny −^ wyszukuje w tekścienajbardziej typoweśrodkijęzykowo-stylistyczne
−^ zna elementyskładające się naświadome czytanie −^ opisuje elementybudowy i językutworu −^ wskazuje środkijęzykowe użytew tekście −^ rozpoznaje narratorai problematykę −^ ustala, jakie kontekstysą potrzebne dozrozumienia tekstu −^ próbuje określićwartość dzieła
−^ wyjaśnia związekmiędzy światemprzedstawionyma językiem utworu −^ określa funkcje świataprzedstawionego −^ ocenia postawybohaterów −^ analizuje warstwęjęzykowo-stylistycznątekstu −^ wyszukuje wartościpoznawcze dzieła −^ wyjaśnia sensydosłowne i przenośne
−^ określa funkcję środkówjęzykowych użytych wtekście −^ rozpoznaje wartościetyczne dzieła −^ uzupełnia sensymetaforyczneniedopowiedzianew utworze
−^ określa wpływ stylui języka na wymowętekstu −^ ocenia idee zawartew tekście, postawybohaterów oraz waloryestetyczne dzieła −^ poszukuje w utworzesensów nadrzędnych
3.^
Klasyfikacjeliteratury
wprowadzenie dolekcji 2.
Klasyfikacje literatury Homer,
Odyseja
Odyseusz i syreny ( Pieśń XII
, fr.) Wisława Szymborska, Żona Lota
−^ zna podział literaturyna rodzaje i gatunki −^ wie, jak nazywają sięosoby mówiącew różnych tekstachliterackich −^ wie, że jest różnicamiędzy tekstemliterackim a tekstemretorycznym
−^ wymienia cechyutworów zgodniez wyznacznikamiliteratury −^ zna cechy teksturetorycznego −^ zna formy zapisutekstówprozatorskichi poetyckich −^ wyszukuje wtekstach cytatypotwierdzające
−^ klasyfikuje utworyzgodnie zwyznacznikamiliteratury −^ wskazuje w tekściecechy retoryczne −^ odczytuje właściwietechnikę zapisukonkretnego utworu
−^ rozróżnia funkcjetekstów zaliczanych doliteratury oraz retoryki −^ na podstawie tabeliprzedstawiającej różnetypy wiersza określa,który z nichreprezentuje
Żona Lota
−^ wyjaśnia i uzasadnia,który z rodzajówliterackich daje sięprzełożyć na język filmu
obiektywizm i/lubsubiektywizm osobymówiącej
4.^
Znaki wokół nas
wprowadzenie dolekcji 3.
Znaki wokół nas zadanie projektowe –Leopold Staff,
Ogród przedziwny
(fr.)
−^ rozumie pojęcie
znak
−^ wymienia głównerodzaje znaków −^ na podstawiedowolnego źródławyjaśnia znaczeniepodniesionego kciukaw kulturze rzymskiej −^ podaje po trzyprzykładyikonograficznych isymbolicznych znakówdrogowych −^ próbuje włączyć sięw prace zespołuprojektowego
−^ rozróżnia różnerodzaje znaków −^ wyjaśnia znaczeniepodniesionegokciuka w kulturzewspółczesnej −^ wyjaśnia znaczenietrzech wybranychikonek stosowanychprzez użytkownikówczatów lubkomunikatorówinternetowych −^ angażuje się w praceprojektowezmierzające doopracowania pismaobrazkowego
−^ klasyfikuje znakidymne jako znakiumowne bądźsymptomy −^ określa główneelementybrzmienioweskładające się nawyraz
słońce −^ na potrzeby projektuanalizuje iinterpretujefragment wierszaStaffa −^ zbiera pomysły dowykorzystaniaw zadaniuprojektowym
−^ objaśnia znakiwidoczne na ludzkiejtwarzy −^ wskazuje inne niżuśmiech znakiikoniczne −^ uzasadnia, kiedyuśmiech jest znakiemumownym, a kiedy –symptomem −^ opracowuje założeniaprojektowanego pismai jego prototyp −^ przekłada fragmentwiersza Staffa
−^ wskazuje przykładyznaków: ikonicznego,symbolicznegopozajęzykowego isymbolicznegojęzykowego o tymsamym znaczeniu −^ wyjaśnia, co oznaczaw świetle teorii znakówprzekład tekstuz jednego języka nainny −^ opisuje zasadytworzenia pismaobrazkowego napostawie wnioskówz projektu
5.^
Język – narzędzieporozumienia
wprowadzenie dolekcji 4.
Język – narzędzieporozumienia RenataGrzegorczykowa, Problem funkcjijęzyka
… (fr.)
−^ wie, co to jest aktkomunikacji −^ wymienia elementyaktu komunikacji −^ zna związane z aktemkomunikacji funkcjejęzyka −^ podaje przykład żartusłownego użytegow tekścieGrzegorczykowej
−^ wyjaśnia funkcjejęzyka związanez aktem komunikacji −^ omawia dwasposoby ujawnianiasię funkcji poetyckiejw języku −^ wyjaśnia, na czympolega, zdaniemGrzegorczykowej,nietrafność ujęciafunkcji poetyckiej
−^ wyjaśnia związekmiędzy wierszowanąformą tekstua funkcją poetycką −^ wyjaśnia istotę„świataintencjonalnego”w tekście poetyckim
−^ wie, w jaki sposóbposzczególne funkcjejęzyka ujawniają sięw tekście −^ wyszukuje wwybranych tekstachprzykłady kreatywnościjęzykowej w zakresieprzekraczania normysemantycznej
−^ wskazuje i określapozakomunikacyjnefunkcje języka −^ na podstawie tekstuRenatyGrzegorczykowejwyjaśnia, czemu służynaruszenie normyjęzykowej
BIBLIA W LITERATURZE I KULTURZE^ 6.^
Biblijne źródłakulturyeuropejskiej
wprowadzenie dolekcji 5.
Biblijne źródła kulturyeuropejskiej Anna Świderkówna, Rozmowy o Biblii
(fr.)
miniprzewodniki:
−^ określa czas powstaniaBiblii −^ wyjaśnia, na czympolega wyjątkoweznaczenie Bibliiw kulturze −^ wie, co to jest skrót
−^ objaśnia istotępodziału Biblii naStary i NowyTestament −^ umie posługiwać sięskrótami biblijnymi −^ wyszukuje w tekście
−^ zna typy ksiągbiblijnych −^ opisuje zawartośćtematycznąwybranych ksiąg −^ wyjaśnia, na czympolega niezamierzony
−^ wskazuje, do którychksiąg biblijnychodwołał się Gomółka −^ wyszukuje w Bibliiwerset Mt 7,6i wyjaśnia znaczeniezawartego w nim
−^ sprawdza w księgachbiblijnych brzmienieprzysłowia z 1. akapitutekstu −^ podaje przykłady innychbiblizmów niż tewymienione w
Księga Rodzaju,historia Abrahama(22, 1–18)Brendan PowellSmith,
The Brick Bible
miniprzewodnik: symbolika biblijna infografika: postacie biblijne
tytuł − wie, co oznaczająpojęcia
sacrum
i
profanum − przedstawia swojewrażenia po lekturzefragmentu − opowiada historięAbrahama; wymienia jejbohaterów − przedstawiaokoliczności próby, naktórą Bóg wystawiłAbrahama − wyszukuje w tekściezdania pojedynczei złożone − podejmuje próbęnapisania wypowiedziargumentacyjnej
jego postępowania − prezentujestarotestamentowąwizję Boga − wybiera określenia,które najtrafniejopisują rolę osobyopowiadającej historięAbrahama − zdania pojedynczei złożone z tekstu dzielina wypowiedzeniazłożone współrzędnie ipodrzędnie − pisze wypowiedźargumentacyjną
przyszłym − ocenia projekt
The
Brick Bible
, wyjaśnia, czemu służy takieprzedstawienie Biblii − odszukuje w tekściecechy stylu biblijnego
z Księgi Rodzaju,dokonuje jegorozbioru logicznego − rozważa, w jaki sposóbkultura popularnaprzetwarza motywybiblijne − wyszukuje inneprzykłady mieszania sacrum
i^ profanum
we
współczesnej kulturze,uzasadnia, czy są oneprofanacją świętychtreści − w wypowiedziargumentacyjnejzachowuje wszystkiecechy tej formygatunkowej
dwóch tekstach kultury − porównuje ilustracjęz^ The Brick Bible z obrazem Leonarda daVinci
Ostatnia wieczerza
10.^
Parafrazaopowieści biblijnej
wprowadzenie dolekcji 8.
Parafraza opowieści biblijnej GustawHerling-Grudziński, Ofiarowanie
(fr.)
−^ zna pojęcia: parafraza,aluzja literacka, apokryf −^ nazywa emocje, którychdoświadcza Abraham −^ wskazuje podobieństwai różnice w kreacjiświata przedstawionegowe fragmencie KsięgiRodzaju i współczesnymopowiadaniu
−^ potrafi wskazaćparafrazę i aluzjęliteracką w tekście −^ określa kompetencjenarratora wefragmencie KsięgiRodzaju i w tekściewspółczesnym
−^ określa, jakimrodzajem aluzjiliterackiej jest^ Ofiarowanie
−^ określa wymowęopowiadaniaHerlinga-Grudzińskiego w stosunku do religiii jej nakazów
−^ interpretuje wymowęopowiadania Herlinga-Grudzińskiego, w funkcjiargumentówwykorzystuje cytatyz książki autora
Rozmowy
w Neapolu
11.^
Tworzeniewłasnego tekstu.Wypowiedźustna
zadanie 1.Pieter Bruegel, Wieża Babel
−^ zapoznaje się zprzykładowym planemwypowiedzi −^ ma świadomość, żeopanowanie zasadtworzenia wypowiedziustnej jest przydatnew sztuce prowadzeniadyskusji −^ analizuje poleceniezawarte w temacie −^ zna zasady tworzenia
−^ potrafi przygotowaćna podstawiepodanego przykładuwłasny konspektwypowiedzi ustnej −^ formułuje własną tezę −^ określa zakres i typtekstów dowykorzystania −^ rozwija umiejętnośćargumentacji
−^ posługuje sięsłownictwempozwalającym wyrazići uzasadnić własnezdanie −^ prezentuje wypowiedźna forum klasy,pamiętając o funkcjiwstępu i zakończenia
−^ formułuje opiniępopartąuzasadnieniem −^ płynnie przechodzi odopinii (tezy) do jejuzasadnienia, bezsygnalizowania tegospecjalnymsformułowaniem
−^ z łatwością tworzy wstępi zakończenie dowypowiedziinformacyjnych iargumentacyjnych −^ potrafi wskazać wieletekstów kulturynawiązujących dozagadnienia ujętegow temacie
wypowiedzi ustnej
12.^
Cierpienie w Biblii– Księga Hioba
wprowadzenie dolekcji 9.
Cierpienie w Biblii – KsięgaHioba Księga Hioba (7,1–21)
−^ wie, że duża część KsięgiHioba jest poematem −^ opowiada historię Hioba −^ opisuje przedstawionew utworze relacjemiędzy Bogiema człowiekiem −^ wie, co to sąpowtórzenia
−^ potrafi zdefiniowaćpoemat jako gatunekliteracki −^ określa funkcjępowtórzeń w tekście −^ odszukuje w tekście iinterpretujeuniwersalnewypowiedzi dotycząceludzkiego losu
−^ charakteryzujejęzykowy kształtwypowiedzi Hioba −^ wyjaśnia, dlaczegoBóg przywrócił Hiobado dawnego stanu −^ przygotowuje planwypowiedziargumentacyjnej,inspirowanej słowamiKierkegaarda
−^ wyjaśnia, w jakisposób Hiob pojmujegrzech −^ pisze wypowiedźargumentacyjną nazadany temat zgodnieze wszystkimizałożeniami tej formygatunkowej
−^ przedstawia swojestanowisko na temat sensuniezawinionego cierpienia −^ porównuje próby, którymzostali poddani Hiobi Abraham, tworzy planporównywania obutekstów kultury
13.^
Wiersz owspółczesnymHiobie
wprowadzenie dolekcji 10.
Wiersz o współczesnymHiobie Anna Kamieńska, Powrót Hioba Gerhard Marcks, Hiob
−^ określa osobę mówiącąw wierszu −^ wymienia przywołanew tekście przyczynyśmierci i formycierpienia −^ wie, co to jest stylizacjabiblijna −^ opisuje swoje wrażeniapo obejrzeniu posągu^ Hiob
Gerharda Marcksa
−^ określa problematykęwiersza −^ wymienia elementynowego życia Hioba −^ uzasadnia, czy
Wiersz
o współczesnymHiobie
jest przykładem stylizacji biblijnej − ustosunkowuje się dostwierdzenia, żecierpienie uszlachetnia;przedstawia argumentyna uzasadnienieswojego zdania
−^ wyjaśnia, dlaczegoHiob po ocaleniu niepotrafi być szczęśliwy −^ wskazuje w wierszuelementyprzedstawienianawiązujące doopowieści biblijnej −^ określa funkcjęczasownika „zdechł”(3. wers),uwzględniając jegołączliwość składniową −^ interpretuje sensostatniego wersuwiersza
−^ poddaje analiziebudowę zdań, użytesłownictwo i środkistylistyczne,charakteryzuje językutworu −^ wyjaśnia stwierdzenie,że bohater „wśródludzi” jest „zbędny jakwyrzut sumienia”
−^ rozważa, czy ludzie mająprawo do poszukiwaniaszczęścia po przeżyciunajwiększej osobistejtragedii
14.^
Życie, śmierć i los– Księga Koheleta
wprowadzenie dolekcji 11.
Życie, śmierć i los – KsięgaKoheleta Księga Eklezjasty (1,1–14)Fernando Vicente, Vanitas
, XXI w. mural z motywem vanitas
, XXI w. miniprzewodnik:
−^ wie, co to są księgimądrościowe −^ zna pojęcia: aforyzm,paralelizm składniowy,paralelizm znaczeniowy −^ objaśnia sens wyrazu^ marność w
kontekście księgi biblijnej − zna rodzaje zdańzłożonych współrzędniei podrzędnie − przedstawia swoje
−^ umie wyjaśnić, cooznaczają imię Koheleti Księga Eklezjasty −^ analizuje budowęskładniowąwskazanegowypowiedzenia −^ odszukuje w tekście iinterpretuje aforyzmywyrażające prawdy oświecie i człowieku −^ określa, co jest
−^ wskazuje językoweśrodki stylistycznepodkreślającerefleksyjny charaktertekstu −^ określa funkcję zdańpodrzędnychw tekście biblijnym
−^ określa typy zdańzłożonychwystępującychw Księdze Koheleta −^ porównuje sposóbprzedstawieniaprzemijalności życiaw Biblii i w dzielemalarskim −^ szuka innych dziełsztuki zainspirowanychmotywem
vanitas
−^ wyjaśnia sensy zawartew pytaniachwystępujących wefragmencie księgi biblijnej −^ wykazuje, że fascynacjamotywem
vanitas
jest
wciąż popularna w sztucewspółczesnej
Psalm 13;Psalm 47Agnieszka Osiecka, Chwalmy Pana
w omawianychpsalmach − wymienia cechygatunkowe psalmu − wie, kiedy w tekściepoetyckim występujepodmiot zbiorowy − podejmuje próbęnapisania hasłaencyklopedycznego
−^ określa rodzaj psalmu −^ podaje przykładyświadczące oemocjonalności osobymówiącej w Psalmie^13 −^ pisze hasłoencyklopedyczne
w psalmach; określaich funkcje − szuka inspiracji KsięgąPsalmów w różnychtekstach kulturywspółczesnej − uzasadnia, czy utwór Chwalmy Pana
można
nazwać współczesnympsalmem
współczesne tekstykultury, wyjaśnia,które z nich sąparafrazą, a którewiernie nawiązują doKsięgi Psalmówzna pojęcie
gospel
współczesnejporównuje sposóbwyrażania radościw Psalmie 47 i wpieśniach gospel
18.^
Psalmy inspiracjądla poetówwszystkich czasów
wprowadzenie dolekcji 15.
Psalmy inspiracją dla poetówwszystkich czasów Czesław Miłosz,Psalm 30. (
Podzięka za wybawienie odśmierci
WisławaSzymborska,
Psalm
−^ wskazuje w obuwersjach Psalmu 30.słownictwopotwierdzające, że tekstma charakterdziękczynny −^ rozumie, czymcharakteryzują sięfunkcje: informatywna,ekspresywna iimpresywna −^ wskazuje w
Psalmie Szymborskiej anafory − wskazuje w
Psalmie Szymborskiej fragmentyzawierające ironię
−^ wskazuje w obuwersjach Psalmu 30.fragmenty ujawniającefunkcję informatywną,ekspresywną iimpresywną −^ określa rolę anaforw wierszuSzymborskiej −^ wyjaśnia znaczeniezwiązkufrazeologicznego„krecia robota”,określa jego funkcję w^ Psalmie
Szymborskiej
−^ opisuje relacjeczłowieka z Bogiem napodstawie obu wersjiPsalmu 30. −^ analizuje język
Psalmu
Szymborskiej,uwzględniając zabiegijęzykoweuzasadniające tytułwiersza − wyjaśnia, w jakim celuSzymborska dokonałaprzekształceniamaksymy Terencjusza − opisuje obraz przyrodywyłaniający sięz^ Psalmu
Szymborskiej
−^ uzasadnia, że Psalm30. Miłosza jestparafrazą psalmubiblijnego −^ objaśnia obecnew^ Psalmie Szymborskiej symbolei personifikacjeelementów przyrody −^ interpretuje tytułwiersza Szymborskiej −^ pisze referat iwypowiedźargumentacyjnązgodnie ze wszystkimizasadami tych formgatunkowych
19.^
Biblijna wizjakońca świata
wprowadzenie dolekcji 16.
Biblijna wizja końca świata Apokalipsaświętego Jana (9, 1–12)Miniprzewodnikmotywy biblijnezadanie projektowe(wystawamultimedialna natemat wizji
−^ wyjaśnia pojęcie^ apokalipsa −^ opowiada wydarzeniaopisane w tekście −^ wskazuje w utworzecechy wypowiedziproroczej −^ streszcza w punktachopowiadaniezamieszczone w tekście −^ włącza się w praceprojektowe
−^ charakteryzuje kreacjęczłowiekaprzedstawionąw Apokalipsieświętego Jana −^ wskazuje w tekścieelementy alegoryczne −^ wymienia uniwersalnemotywy obecnew Biblii −^ zbiera materiały dozadania projektowego
−^ odszukuje w tekścieśrodki językowesłużące obrazowaniuapokaliptycznemu −^ charakteryzujecierpienia zadaneludziom przezszarańczę −^ objaśnia elementyalegoryczne wefragmencie Apokalipsy
−^ wyjaśnia senswyrażenia „studniaCzeluści” −^ pisze ostrzeżenia dlaludzkości wchodzącejw trzecią dekadę XXIw.
−^ wyjaśnia symbolezamieszczone w tekście −^ przedstawia iargumentuje swojestanowisko na temat karopisanych w utworze −^ organizuje wystawęmultimedialną na tematwizji apokalipsy w sztuceXX i XXI w.
apokalipsy w sztuceXX i XXI w.)
20.^
Biblia w literaturzei kulturze.Powtórzeniei sprawdzeniewiadomości
−^ zna czas powstaniaBiblii −^ wie na czym polegawartość Biblii −^ zna uniwersalnemotywy biblijne −^ wie, że Biblia nie jestjednorodna gatunkowo −^ dostrzega żywotnośćmotywów biblijnychw kulturze −^ zna frazeologizmyo biblijnym rodowodzie
−^ rozróżnia formęgatunkową tekstówbiblijnych −^ wymienia motywyobecne w poznanychksięgach biblijnych −^ podaje przykładyutworówinspirowanych Biblią −^ wie, czym odznaczasię styl biblijny istylizacja biblijna −^ wyjaśniafrazeologizmy obiblijnym rodowodzie
−^ podaje przykładyutworówinspirowanych Biblią,wyjaśnia, na czympolega nawiązanie −^ charakteryzuje stylwybranych tekstówbiblijnych −^ podaje przykładytekstów, w którychwystępuje stylizacjabiblijna
−^ określa rolę Biblii wtworzeniu znaczeńuniwersalnych −^ omawia funkcjęśrodkówartystycznychcharakterystycznychdla stylu biblijnego −^ określa funkcjestylizacji biblijnej
21.^
Praca klasowa LITERATURA GREKÓW I RZYMIAN^ 22.^
Źródła literatury –antyk
wprowadzenie dolekcji 17.
Źródła literatury – antyk Arystoteles, Poetyka
(fr.) Safona, [
Wydaje mi się samym bogomrówny
]
Tyrtajos,
Rzecz to piękna
… (fr.)
−^ określa czas trwaniaepoki starożytnej −^ wie, że Tyrtajosi Safona toprzedstawicieleliteratury greckiej −^ wymienianajważniejsze tematyliteratury antycznej −^ zna najważniejszepojęcia związanez literaturą antyczną −^ opisuje uczuciazakochanej kobietyz wiersza Safony −^ potrafi wyjaśnić pojęcie^ liryka tyrtejska −^ rozpoznaje w wierszuTyrtajosa formy
−^ objaśnia, na czympolegała antycznaidea naśladownictwa −^ wyjaśnia, co wedługArystotelesa wyróżniasztukę poetów −^ odnosząc się do^ Poetyki
, wymienia środki obrazowaniatypowe dla poezjiwyjaśnia, z jakimapelem osobamówiąca zwraca siędo żołnierzy w lirykuTyrtajosaokreśla, czemu służyw wierszu Tyrtajosaużycie czasownikóww różnych trybach
wie, że literaturęantyczną możnapodzielić na okresywymienia antycznewyznaczniki literatury −^ sporządza notatkę natemat antycznych iwspółczesnychwyznacznikówliteratury −^ interpretuje sensostatniego wersuwiersza Safony −^ wykazuje za pomocąodpowiednichargumentów, żewiersz Tyrtajosa jestutworemo charakterze
−^ potrafiprzyporządkowaćwybranych autorówdo odpowiednichokresów −^ omawia antycznewyznaczniki literatury −^ określa problematykęnajważniejszych dziełliteratury antycznej −^ opracowuje hasłoencyklopedyczne^ literatura antyczna −^ ocenia sposóbwyrażania miłościw wierszu Safony −^ uzasadnia, czy miłośćdo ojczyzny w sytuacjizagrożenia zawsze
−^ posługuje się biegleterminologiąteoretycznoliterackądotyczącą klasyfikacjirodzajowej i gatunkowejuzasadnia, czy poezja wciążwiąże się z muzykąrozważa cytat pochodzący z^ Hymnu o miłości
odnosząc się do wierszaSafony i własnychprzemyśleńokreśla, odwołując się doutworów literackich ifilmów, który wzórpatriotyzmu jest mubliższy: wojenny,heroiczny czy oparty napracy
mitologii greckiej
ludzkości wedługmitologii greckiej − opowiada historięPrometeusza
osoby o sercach„twardych jak kamień”
mitologicznych wewspółczesnym filmie
26.^
Pojedynek bezszans nazwycięstwo
wprowadzenie dolekcji 21.
Pojedynek bez szans nazwycięstwo Jan Parandowski, Mitologia
(fr. części I^ Grecja
miniprzewodnik:frazeologizmyantycznezadanie projektowe(wystawao mitologicznychkonfliktach międzybogami aśmiertelnikami)
−^ opowiada mit o Apollui Marsjaszu −^ wyszukuje w wierszuHerberta powtórzeniei określa jego funkcjęw tekście −^ przygotowujeargumenty do dyskusjina temat sposobutraktowaniapokonanego Marsjaszaprzez Apolla −^ włącza się w praceprojektowe
−^ wskazuje wydarzeniawystępujące tylkow wierszu −^ rozpoznaje środkistylistyczne w wierszuHerberta; określa ichfunkcje −^ uczestniczy w dyskusjina temat sposobutraktowaniapokonanego Marsjaszaprzez Apolla −^ zna frazeologizmyo mitologicznymrodowodzie −^ zbiera materiałydo zadania projektowego
−^ ocenia przyczynyokrutnego zachowaniaApolla −^ określa wymowęutworu Herberta −^ wyjaśniafrazeologizmy omitologicznymrodowodzie
−^ interpretujezakończenie wiersza,uwzględniającstosunek natury docierpień Marsjasza
−^ porównuje wizerunekMarsjasza ukazanyw micie, wierszu Herbertai rzeźbie André Le Bruna,^ Marsjasz
−^ podaje przykłady innychmitologizmów niż tewymienionew podręczniku −^ organizuje wystawępoświęconąmitologicznym konfliktommiędzy bogami aśmiertelnikami
27.^
Apollo – bógo wielu twarzach
wprowadzenie dolekcji 22.
Apollo – bóg o wielutwarzach Zygmunt Kubiak, Apollo międzymrokiem a światłem (fr.)
−^ wie, że tekst Kubiaka toesej −^ opowiada dzieje Apolla −^ wykazujeniejednoznacznośćmitologicznegowizerunku boga −^ przeredagowuje akapit5. tekstu Kubiaka
−^ wie, czym odznacza sięesej jako formawypowiedzi −^ charakteryzujepojmowaniesprawiedliwości przezstarożytnych Greków −^ wskazuje w tekściemetafory −^ rozumie pojęcieetymologicznegoznaczenia wyrazu
−^ zna elementykompozycji eseju −^ interpretuje zawartew eseju metafory −^ wyjaśnia, z jakichpowodów Kubiak,używa określenia„wilczy” bóg
−^ analizuje kompozycjętekstu Kubiaka,wyjaśnia sposób,w jaki autor łączy zesobą poszczególneakapity −^ w wypowiedzipisemnej przedstawiarefleksje na tematwybranego bohateramitologii greckiej
−^ określa i ocenia stylKubiaka −^ wypowiedzi pisemnej natemat wybranegobohatera mitologiigreckiej nadaje cechygatunkowe eseju
28.^
Tęsknota na wieki– mit o Demeter
wprowadzenie dolekcji 23.
Tęsknota na wieki – mito DemeterDo Demeter
(fr.) zadanie projektowe
−^ opowiada historięDemeter i Persefony −^ charakteryzujebohaterki wiersza
Do
Demeter
, zwracając uwagę na ich emocje
−^ wskazuje sensydosłowne isymboliczne mitu −^ wyjaśnia, co to jestarchetyp −^ zbiera materiały do
−^ w tekście
Do Demeter wskazuje i nazwaśrodki językowesłużące wyrażaniuemocji − kompiluje i/lub
−^ opisuje i ocenia, jakiobraz matki wyłaniasię z wiersza
Do Demeter − uzasadnia, czy rzeźbę zFrognerparken
−^ samodzielnie interpretujedowolną historięmitologiczną, wskazującna jej archetypicznycharakter −^ wystawia przedstawienie
(przedstawienieoparte namotywachmitologicznych)
−^ sporządza planwydarzeń ukazanychw wierszu −^ wie, co to jest archetyp −^ włącza się w praceprojektowe
zadania projektowego
modyfikuje teksty napotrzeby zadaniaprojektowego
Gustawa Vigelandamożna uznać zaarchetyp matki − współtworzyscenariuszprzedstawienia
oparte na motywachmitologicznych
29.^
Miłość silniejszaniż śmierć
wprowadzenie dolekcji 24.
Miłość silniejsza niż śmierć Jacek Kaczmarski, Przechadzkaz Orfeuszem miniprzewodnik: symbolika grecko-rzymska
−^ opowiada mit orficki −^ określa osobę mówiącąw wierszuKaczmarskiego −^ wskazuje w wierszualuzje i nawiązania dohistorii mitologicznej −^ charakteryzuje obrazpiekła przedstawionyw wierszu −^ zbiera argumenty dodyskusji na temat tego,czy warto ulegaćzachciankom
−^ charakteryzujeOrfeusza, zwracającuwagę na elementyarchetypu poety wkreacji tej postaci −^ włącza się w klasowądyskusję
−^ wskazuje w wierszuKaczmarskiegoelementymuzyczne; uzasadnia,dlaczego ten tekst jestpiosenką −^ uzasadnia, czy utwórmożna traktować jakosymboliczny wyraztęsknoty za utraconąbliską osobą −^ wyjaśnia znaczeniesłów „W sobie maszswój Hades”
−^ objaśnia sensstwierdzenia, że piekłojest zamieszkane przezOrfeuszy −^ rozważa, odwołującsię do wiersza, co jestw stanie wzruszyćpiekło −^ wyjaśnia, jak rozumiesłowa Sartre’a, że„piekło to inni”
−^ porównuje różne sposobypostrzegania piekła,odnosząc się do opiniiKaczmarskiego istwierdzenia Sartre’a orazdo innych tekstów kultury −^ wyszukuje w dowolnychźródłach internetowychdzieła Malczewskiegopodejmujące tematOrfeusza i Eurydyki;omawia, jakie noweznaczenia twórca nadałmitycznej historii
30.^
Walka i wojnaw^ Iliadzie
wprowadzenie dolekcji 25.
Walka i wojna w Iliadzie Homer,
Iliada
(fr. Pieśni XXII
−^ określa autora, czaspowstania iprzynależnośćgatunkową
Iliady −^ charakteryzuje Achillesai Hektora jako
−^ wskazujenajważniejsze cechygatunkowe eposu −^ objaśnia tytuł
Iliady
−^ wskazuje zabieginarratora zmierzającedo zobiektywizowaniazdarzeń −^ określa najważniejszewydarzenia w eposie
−^ na podstawieepitetów określastosunek narratora doobu bohaterów −^ samodzielnie analizujeporównanie
−^ porównuje wizerunekAchillesa ukazany wefragmentach
Iliady i w innych tekstachkultury
w^ Iliadzie
33.^
Wędrówkaw^ Odysei
Homera
wprowadzenie dolekcji 28.
Wędrówka w Odysei Homera Homer,
Odyseja
(fr.)
−^ określa autora, czaspowstania, temati przynależnośćgatunkową
Odysei −^ rozpoznaje elementyfantastyczne świataprzedstawionego −^ nazywa uczuciaOdyseusza −^ wskazuje w tekścieporównanie homeryckie −^ wie, czym są funkcjaekspresywna iimpresywna języka −^ rozumie znaczenietoposu
homo viator
−^ wyjaśnia różnicęmiędzy fikcją afantastyką w
Odysei
−^ wyjaśnia, o czymrozmawiają Odyseusz iAchilles −^ określa rolę Kirkew życiu Odyseusza −^ podaje przykładyfunkcji ekspresywneji impresywnej języka −
−^ analizuje porównaniahomeryckie i określaich funkcję w
Odysei
−^ dostrzega w utworzerealizację toposu życiajako wędrówki −^ określa, czy Odyseuszszukał pocieszeniaw śmierci −^ wskazuje w tekścieśrodki językowesłużące realizacjifunkcji poetyckiej
−^ określa związekmiędzy wyrzutamiczynionymi przezOdyseusza żoniea wymową tekstu −^ porównujebohaterów
Iliady i^ Odysei
Homera −^ podaje przykładywspółczesnych dziełnawiązujących dotoposu
homo viator
swoim przemyśleniom natemat toposu wędrówkinadaje cechy gatunkoweeseju
34.^
Tragedia i tragizm
wprowadzenie dolekcji 29.
Tragedia i tragizm Arystoteles, Poetyka
(fr.) Janusz Misiewicz, Tragedia attycka (fr.)
−^ zna źródło tragediiantycznej −^ zna cechy gatunkowetragedii −^ wymienia składniki,które, zdaniemArystotelesa, stanowiąo istocie tragedii −^ wymienia, odwołującsię do fragmentówtekstu Misiewicza,trudności związane zobjaśnieniem terminu^ tragedia
−^ określa cel tragediigreckiej −^ objaśnia, odwołującsię do tekstuMisiewicza, jakiefunkcje w tragediipełni dialog −^ objaśnia senscytatów pochodzącychz eseju Misiewicza
−^ określa rolęposzczególnychelementówkompozycyjnych tragedii −^ określa wpływ tragediina odbiorcę −^ przypominamitologiczną historiękróla Edypa
−^ wyjaśnia,stwierdzenie, żetragedia jestprzedstawieniemw formie„dramatycznej, a nienarracyjnej” −^ określa funkcję językadominującą w tekścieMisiewicza −^ przygotowuje dwiewypowiedzi: jednązawierającą obronęEdypa, drugą – jegooskarżenie
−^ przyporządkowujeskładniki tragedii dośrodków naśladowania,przedmiotównaśladowania i sposobównaśladowania
35.^
Antygona
tragediawzorcowa
wprowadzenie dolekcji 30.
Antygona
- tragediawzorcowa Sofokles,
Antygona
−^ streszcza wydarzeniaopisane w
Prologu −^ wymieniabohaterów utworu −^ wskazuje przyczynytragedii Antygony
−^ wyszukuje w tekścieśrodki stylistyczne, znaich funkcje −^ omawia rolę Fatumw życiu bohaterów
−^ analizuje rozmowęAntygony i Ismeny −^ określa rolę Chóru −^ omawia funkcjęśrodków stylistycznychw kreacji świataprzedstawionego −^ rozważa, co mogłobyzlikwidować Fatum
−^ wyjaśnia, w jakisposób emocjewpływają na charakterwypowiedzi Kreona −^ wylicza wydarzenianajważniejsze dlarozwoju akcji
−^ rozważa, w jakim stopniu^ Antygona
przynosi katharsis
współczesnemu czytelnikowi − zapisuje refleksje natemat postaci literackiej,której historiaprzypomina los bohateratragedii antycznej
−^ ciążące naLabdakidach
36.^
Racje Antygony
wprowadzenie dolekcji 31.
Racje Antygony Sofokles,
Antygona Jerzy Nowosielski, Antygona
, fragment plakatu teatralnego, 1982
−^ wymienia obowiązkii prawa, którymikierowała się Antygona −^ zbiera argumenty dodyskusji na tematzasadnościakceptowania każdegoprawa ustanowionegoprzez władzę −^ gromadzi materiały natemat wybranychbohaterek mitologiigreckiej
−^ opisuje reakcję Kreonana słowa Antygony −^ wskazuje w ostatnimmonologu Antygonyśrodki językowesłużące wyrażaniuemocji −^ uczestniczy w klasowejdyskusji −^ pisze referat na tematwybranych bohaterekmitologii greckiej
−^ w klasowej dyskusjirzeczowo uzasadniaswoje zdanie, stosujączasady etykiwypowiedzi i etykietyjęzykowej −^ określa, jakieodczytanie tragediiSofoklesa zapowiadaplakat Nowosielskiego
−^ wyjaśnia, dlaczegoAntygona powtarzarytuał pogrzebowy −^ wyjaśnia, na czympolega tragizmAntygony −^ rozważa zasadnośćstwierdzenia „Każdaepoka ma takątragedię, na jakązasługuje” −^ pisze referat zgodnieze wszystkimizasadami tej formygatunkowej
−^ interpretuje elementyplakatu Nowosielskiego −^ wygłasza referat w klasie
37.^
Racje Kreona
wprowadzenie dolekcji 32.
Racje Kreona Sofokles,
Antygona WiesławGrzegorczyk, Antygona
, plakat teatralny, 1998 infografika: teatr grecki
−^ przedstawia losy Kreona −^ streszcza mowętronową Kreona −^ opisuje sposób ukazaniakobiety na plakacieGrabarczyka
−^ określa rolę Terezjaszaw tragedii Sofoklesa −^ wymienia cechyKreona −^ zestawia racjeAntygony i Kreona,wskazuje postać, zaktórą się opowiada −^ omawia związekmiędzy sposobemukazania kobiety naplakacie Grzegorczykaa charakteramiAntygony i Kreona
−^ omawia rolę zdańpytających w dialoguKreona i Hajmona −^ określa symbolikękolorów na plakacieGrzegorczyka
−^ interpretuje zmianępostawy Kreonaw finale tragedii −^ objaśnia senswypowiedziPrzewodnika chóru −^ uzasadniatwierdzenie, żetragedia Sofoklesa jestpochwałą mądrości −^ porównuje plakatGrzegorczykaz dziełemNowosielskiego
−^ rozważa, w jakim stopniulosy Kreona można uznaćza przykład ironiitragicznej −^ uzasadnia, czy Kreonacechuje
hybris −^ ocenia, czy u Kreonawystępuje wina tragiczna
38.^
Mądrośćw krzywymzwierciadlekomika
wprowadzenie dolekcji 33.
Mądrość w krzywymzwierciadle komika Arystofanes,
Chmury (fr.)zadanie projektowe(antyczna księga
−^ rozróżnia typy komizmu −^ omawia problematykę^ Chmur
Arystofanesa −^ włącza się w praceprojektowe
−^ wskazuje przykładykomizmu wefragmentach dzieła −^ określa, jaka filozofiawyłania się z komediiArystofanesa −^ zbiera materiały dozadania projektowego
−^ wymienia zjawiskafizyczne tłumaczoneprzez Sokratesa −^ określa, pod jakimiwarunkami twórca maprawo ośmieszaćautorytety
−^ wyjaśnia, w jakisposób ArystofanespróbujezdyskredytowaćSokratesa −^ tworzy antycznąksięgę śmiechu
−^ wyszukuje w tekścieargumenty filozoficznetypowe dla sofistów,konfrontuje jez rzeczywistymipoglądami Sokratesa −^ wydaje najlepsząantyczną księgę śmiechu
tekstach kultury
)^
ingerowania w życieinnych − zna zasadydyskutowania − stara się brać udziałw dyskusji − włącza się w praceprojektowe
etnocentryzmi ksenofobię Greków − formułuje tezę dodyskusji − bierze czynny udziałw dyskusji − zbiera materiały dozadania projektowego
opinii (tezy) do jejuzasadnienia bezsygnalizowania tegospecjalnymsformułowaniem − tworzy ilustrowanyalbum
Obrazy Innego w tekstach kultury
41.^
W świecierzymskich bogów
wprowadzenie dolekcji 35.
W świecie rzymskich bogów Jan Parandowski, Mitologia
(fr. części II^ Rzym
−^ przedstawia, w jakisposób Parandowskirelacjonuje wierzeniaRzymian
−^ omawia podstawoweróżnice międzypanteonem greckim arzymskim
−^ uzasadnia istotną rolętolerancji w życiucodziennym −^ opisuje światwyobrażeń religijnychRzymian
−^ przedstawia iuzasadnia swojezdanie na temat roliwpływów greckich naobyczajowość Rzymian
−^ charakteryzuje greckii rzymski system wierzeńreligijnych, wymieniapodobieństwa i różnice
42.^
Ewolucja eposu – Eneida
Wergiliusza
wprowadzenie dolekcji 36.
Ewolucja eposu – EneidaWergiliusza Wegiliusz,
Eneida (fr.)
−^ wymienia cechygatunkowe eposu −^ wskazuje w
Eneidzie inwokację − wymienianajważniejsze, zdaniemWergiliusza, cechyidealnego obywatela
−^ wyjaśnia, czyinwokacja z
Eneidy
jest
podoba do tej z
Iliady
−^ przedstawianajważniejszewydarzenia z mituzałożycielskiego,zawarte w
Eneidzie
−^ określa, co łączyEneasza zhomeryckimipierwowzorami, a cogo od nich odróżnia
−^ określa stosunekWergiliusza dohomeryckiej tradycjiliterackiej −^ określa stosunekWergiliusza dopaństwa
−^ charakteryzuje rzymskiświat zmarłych −^ rozważa, odwołując siędo obrazu Elizjum,w jakim stopniu możnaużywać historii dotłumaczeniateraźniejszości
43.^
Heroizm i miłośćw^ Eneidzie
wprowadzenie dolekcji 37.
Heroizm i miłość w Eneidzie Wergiliusz,
Eneida (fr.)
−^ charakteryzuje Dydonę −^ przedstawiawydarzenia, jakie sięrozegrały w jaskini −^ gromadzi materiały doopracowania referatuna temat różnychodsłon miłości w epocestarożytnej
−^ określa stosunekDydony do Eneasza −^ przedstawiawpływ Fatum na losbohaterów −^ pisze referat
−^ ocenia prawdziwośćuczuć Dydony −^ uzasadnia, czy ludziemają prawo wyboru,gdy miłośći powinność sięwykluczają
−^ omawia rolę bogóww^ Eneidzie −^ porównuje postawyAchillesa i Eneasza −^ pisze referat zgodnie zewszystkimi założeniamigatunkowymi tej formywypowiedzi
−^ wygłasza referat w klasie −^ rozważa zagadnieniezazdrości w różnychtekstach kultury
44.^
Epikureizmi stoicyzmHoracego
wprowadzenie dolekcji 38.
Epikureizm i stoicyzm Horacego Horacy,
Pieśń zimowa
; Do Mecenasa;
Do PompejuszaGrosfusa
−^ wie, czym są epikureizmi stoicyzm; wyjaśnia,którą z tych postawuważa za wartościowszą −^ określa, do kogo zwracająsię osoby mówiące wpieśniach −^ wskazuje porównaniew pieśni
Do Mecenasa −^ wypisuje z pieśni
Do
−^ zna kontekstbiograficzny ifilozoficzny
Pieśni −^ opisuje stosunekosoby mówiącejw^ Pieśni zimowej
do
bogów − charakteryzujeadresata wypowiedziw pieśni
Do Mecenasa
−^ wskazuje w
Pieśniach cechy stoicyzmu iepikureizmu − omawia motywyobecne w
Pieśniach −^ wyjaśnia, w jakisposób w pieśni
Do
Mecenasa
jest rozumiana wartośćcnoty
−^ określa funkcjejęzykowe ujawniającesię w
Pieśni zimowej −^ ocenia zasadnośći aktualnośćspostrzeżeń Horacegona temat młodości −^ charakteryzujepostawę Horacegowobec życia
−^ rozważa, jak zachować sięwobec przeciwności losu,odwołuje się do
Pieśni
zimowej
oraz własnych przemyśleń − analizuje realizacjęmotywu samotnegożeglarza w pieśni
Do
Pompejusza Grosfusa
Mecenasa
fragmenty o charakterzefilozoficznym − stawia tezę dotyczącątrwałych i ulotnychwartości w życiuczłowieka; zbieraargumenty na jejuzasadnienie
−^ wypisuje aforyzmyz pieśni
Do Pompejusza Grosfusa − pisze wypowiedźargumentacyjną natemat trwałychi ulotnych wartości wżyciu człowieka
−^ określa, jakieznaczenia wynikająz obecności toposuwędrówki w pieśni
Do
Mecenasa − określa budowęskładniowąaforyzmów w pieśni Do PompejuszaGrosfusa
−^ określa funkcję pytańretorycznych w pieśni^ Do PompejuszaGrosfusa −^ zachowuje wszystkiecechy gatunkowewypowiedziargumentacyjnej −^ wykazuje, że te samemotywy inaczejfunkcjonująw literaturze antycznejniż w Biblii
45.^
Poeta natchniony
wprowadzenie dolekcji 39.
Poeta natchniony Horacy,
Wzniosłem pomnik Pablo Picasso, Poeta
−^ opisuje osobę mówiącąw pieśni, przedstawia,do kogo się ona zwraca −^ określa nastrój pieśni −^ wyszukuje metaforęw tekście pieśni −^ wie, co znaczy topos^ non omnis moriar −^ wie, że
Wzniosłem pomnik
jest utworem metapoetyckim
−^ interpretuje znaczeniemetafory zawartejw pieśni −^ wskazuje w pieśniHoracego topos
non
omnis moriar
wyjaśnia jegoznaczenie − wyjaśnia, dlaczego Wzniosłem pomnik jest utworemmetapoetyckim
−^ wskazuje w pieśnielementybiograficzne, określaich funkcję −^ interpretuje wymowęutworu −^ ocenia postawęartysty wobecprzekonaniao nieśmiertelnościjego utworów
−^ uzasadnia, któreokreślenie lepiejcharakteryzuje warsztattwórczy Horacego:platoński szał twórczyczy rzemiosło poetyckie −^ wyjaśnia, czy obrazPicassa można uznaćza realizację toposupoety natchnionegoi szału poetyckiego
−^ charakteryzuje Horacego,odnosząc się do jego^ Pieśni −^ porównuje Horacjańskąrealizację toposu
non
omnis moriar
z innymi tekstami kulturynawiązującymi domotywu nieśmiertelnościpoezji
46.^
Horacy jakowychowawca
wprowadzenie dolekcji 40.
Horacy jako wychowawca Horacy,
Ojczyzna – okrętem Josif Brodski, W
stylu
Horacego
(fr.) miniprzewodnik:motywy antyczne
−^ umie wskazać w pieśniHoracego animizację ipersonifikację −^ określa nastrój pieśni −^ opowiada, czego dotyczysytuacja liryczna ukazanaw wierszu Brodskiego −^ wyjaśnia, co jesttematem wierszaBrodskiego
−^ wyjaśnia, na czympolega personifikacjazastosowana w pieśni −^ wskazuje alegoriestatku i burzyw wierszu Brodskiego
−^ wyjaśnia sensyalegoryczne utworuHoracego −^ rozważa, w jakisposób w wierszuHoracego realizuje sięmotyw patriotyzmu −^ wyjaśnia, dlaczegoBrodski posłużył sięzdrobnieniemrzeczownika
statek
−^ interpretuje alegorieobecne w pieśniHoracego −^ wyjaśnia tytuł wierszaBrodskiego −^ objaśnia różnicęmiędzy patriotyzmemHoracegoa Brodskiego −^ porównuje pieśńHoracego z wierszemBrodskiego
−^ porównuje wykorzystaniealegorii okrętu w wierszuHoracego i w innymtekście kultury
47.^
Język oficjalnyi nieoficjalny
wprowadzenie dolekcji 41.
Język oficjalnyi nieoficjalny Ewa Baniecka,
−^ rozumie rolę języka jakonarzędzia komunikacji −^ zna zasadę podziałujęzyka ogólnego najęzyk oficjalny
−^ potrafi rozpoznaćw tekście odmianyjęzyka oficjalnegoi nieoficjalnego −^ wymienia i definiuje
−^ rozwija umiejętnośćtworzenia różnychpism użytkowych −^ odwołuje się do tekstuBanieckiej i ocenia
−^ tworzy pisemneoświadczenie −^ wyjaśnia istotę modyjęzykowej, odwołującsię do tekstu
−^ wykazuje się doskonałąumiejętnością tworzeniapism użytkowych −^ wyjaśnia pojęciesocjolektu i określa jego
Zadanie 2.Zbigniew Herbert, Apollo i Marsjasz
tworzenia wypowiedziustnej jest przydatnew sztuce prowadzeniadyskusji − analizuje poleceniezawarte w temacie − zna zasady tworzeniawypowiedzi ustnej
−^ formułuje własną tezę −^ określa zakres i typtekstów dowykorzystania −^ rozwija umiejętnośćargumentacji
−^ prezentuje wypowiedźna forum klasy,pamiętając o funkcjiwstępu i zakończenia
uzasadnienia, bezsygnalizowania tegospecjalnymsformułowaniem
−^ potrafi wskazać wieletekstów kulturynawiązujących dozagadnienia ujętegow temacie
50.^
Praca klasowa ŚREDNIOWIECZE 51.^
Tysiąc lat kulturyśredniowiecza
wprowadzenie dolekcji 42.
Tysiąc lat kulturyśredniowiecza Jacques Le Goff, Człowiekśredniowiecza
(fr.) miniprzewodnik:symbolicznezwierzętaśredniowiecza
−^ zna czas trwania epoki −^ określa najważniejszewydarzenia wpływającena kontekst historycznyi kulturowy epoki −^ wie, czym jest symbol −^ rozwija umiejętnośćprzetwarzaniainformacji w tekściepopularnonaukowym
−^ zna symbole mająceszczególne znaczeniedla średniowiecza −^ wie, na czym polegałśredniowiecznyuniwersalizm −^ wie, z czego wynikałauprzywilejowana rolałaciny w okresieśredniowiecza
−^ omawianiejednoznacznośćsymboliki psa −^ wyjaśnia, w jakisposób średniowieczepostrzegało sensistnienia przedmiotówniematerialnych −^ uzasadnia, czymyślenie symbolicznew średniowieczumiało charakternaukowy
−^ wyjaśnia powodynadawaniaelementom przyrodysensu symbolicznegow okresieśredniowiecza −^ wyjaśnia rolę myśleniasymbolicznegow ludzkim życiu
−^ rozważa i uzasadnia rolęsymboli w życiu człowiekaróżnych epok
52.^
Zło brakiemdobra
wprowadzenie dolekcji 43.
Zło brakiem dobra św. Augustyn, Wyznania
(fr.) miniprzewodnik:wielcy święciśredniowiecza
−^ wskazuje problempostawiony w tekście −^ ustosunkowuje się dostwierdzenia, żewszystko, co istnieje naświecie, jest dobre
−^ określa, czym jest złoi dobro według św.Augustyna
−^ opisuje drogę douznanianieskończoności Bogai postrzegania światajako przestrzenidobra, odnosi się dotekstu św. Augustyna
−^ określa na podstawietekstu św. Augustyna,jakie są powinnościczłowieka
−^ porównuje rozważaniaSokratesa i Augustyna natemat dobra
53.^
Język jako systemznaków
wprowadzenie dolekcji 44.
Język jako system znaków Jan Parandowski, Język zbioremznaków
(fr.) [ Ach, miłość…
]
−^ wie, że język jestsystemem znaków −^ wie, na jakiepodsystemy możnapodzielić język −^ rozwija umiejętnośćwykorzystywaniawiedzy z zakresu
−^ podaje przykłady formjęzykowych dowybranego słowa −^ udoskonalaumiejętność rozbiorulogicznegowypowiedzeń
−^ doskonali umiejętnośćprzeredagowywaniatekstu
−^ wyjaśnia, na czympolega specyfikadzieła literackiego −^ dokonuje przekładuanonimowego wierszana współczesnąpolszczyznę,a następnie wskazuje
−^ przyporządkowuje zmianyw uwspółcześnionejwersji wiersza doodpowiednichpodsystemów języka
gramatyki winterpretacji utworówliterackich i tworzeniuwłasnych tekstów
elementy językowe,które uległy zmianie
54.^
Poetycki traktatteologiczny
wprowadzenie dolekcji 45.
Poetycki traktat teologiczny Bogurodzica
(tekst średniowiecznyi przekład nawspółczesnąpolszczyznę)
−^ czyta ze zrozumieniem^ Bogurodzicę −^ zna czas powstaniautworu −^ wskazuje najważniejszecechy gatunkowe pieśnireligijnej −^ wskazuje w
Bogurodzicy osobę mówiącąi adresata
−^ opisuje sytuacjęliryczną ukazanąw^ Bogurodzicy −^ wyjaśnia, na czympolega symetriabudowy strof −^ pisze wypowiedźargumentacyjną
−^ określa modlitewnycharakter
Bogurodzicy −^ rozważa, dlaczego^ Bogurodzicę
można nazwać poetyckimtraktatemteologicznym − wie, co oznaczająpojęcia: antyteza,hierarchizm,teocentryzm
−^ interpretuje^ Bogurodzicę
w kontekścieteocentryzmui hierarchizmu − pisze wypowiedźargumentacyjnązgodnie ze wszystkimizasadami tej formygatunkowej
−^ interpretuje realizacjęmotywu
deesis
w
Bogurodzicy
i na polichromii z kaplicyTrójcy Świętej − ocenia, czy prośbyzawarte w
Bogurodzicy mogłyby znaleźć się wewspółczesnej modlitwie
55.^
Bogurodzica
pierwszy polskihymn
wprowadzenie dolekcji 46. Bogurodzica
pierwszy polskihymnBogurodzica
(tekst średniowieczny)
−^ wie, czymcharakteryzuje się hymnjako gatunek literacki −^ potrafi wskazaćw^ Bogurodzicy
środki
wpływające na nastrójpieśni
−^ wskazuje środkistylistycznewpływające namuzyczny charakter^ Bogurodzicy −^ wyjaśnia, kim jestpodmiot zbiorowy,uzasadnia swojezdanie
−^ wyjaśnia, czy zasadnajest opinia JanaDługosza, że^ Bogurodzicę
można określić mianempieśni ojczystej − zna okolicznościzapisu najstarszychsłów w języku polskim
−^ uzasadnia, dlaczego^ Bogurodzicę
zapisano w języku polskim,chociaż językiemdominującymw literaturześredniowiecza byłałacina
−^ rozważa, czy w treścipróśb zanoszonych doMaryi można odnaleźćwartości szczególnieważne dla Polaków
56.^
Trwałość i zmianaw języku
wprowadzenie dolekcji 47.
Trwałość i zmiana w języku Teresa Skubalanka, Wczesno- czypóźnośredniowieczny język Bogurodzicy? (fr.)
−^ zna okolicznościpowstania językapolskiego −^ zna pojęcia: archaizm,neologizm,neosemantyzm −^ wymienia rodzajearchaizmów −^ podaje przykładneosemantyzmuz^ Bogurodzicy −^ czyta ze zrozumieniemtekst Skubalanki
−^ zna ogólne cechyjęzyków słowiańskich −^ wskazuje i nazywaróżne typyarchaizmów w^ Bogurodzicy −^ wskazuje i określaformy deklinacyjnei koniugacyjnew^ Bogurodzicy −^ wskazuje problemyporuszone w tekścieSkubalanki
−^ rozumie i objaśniaproces wyodrębnianiasię języka polskiego −^ wie, czymcharakteryzuje sięprzegłos polski −^ wyjaśnia na podstawietekstu Skubalankiróżnicę międzytekstem archaicznyma archaizowanym
−^ ocenia, które cechy^ Bogurodzicy
wpływają na przynależnośćśredniowiecznejpolszczyzny do grupyjęzyków słowiańskich − określa, kiedydochodzi dopowstawanianeologizmów ineosemantyzmów − analizuje
Bogurodzicę pod kątem zmianw języku
−^ wyszukuje w językuogólnopolskim lubw gwarze wyrazu /wyrażenia będącegonośnikiem formarchaicznej polszczyzny
57.^
Średniowiecznamowa uczuć
wprowadzenie dolekcji 48. Średniowieczna
−^ określa gatunek literacki^ Lamentuświętokrzyskiego
−^ wypisuje z wierszanajczęściejwystępujące epitety,
−^ wskazuje w tekściefragmenty ocharakterze
−^ charakteryzuje kreacjęMatki Bożej w tekście,uwzględnia rolę
−^ ocenia związek wizerunkuMatki Boskiej w
Lamencie
świętokrzyskim
ze
