Pobierz Zadania biologia do matury i więcej Ćwiczenia w PDF z Biologia tylko na Docsity!
Zadania maturalne z biologii
Albuminy są jedną z grup białek występującą m.in. w osoczu krwi lub mleku. Albuminy ludzkie występujące w osoczu są białkami prostymi, zbudowanymi z pojedynczego łańcucha polipeptydowego. Pełnią ważne funkcje dla organizmu, stąd w przypadku nagłej utraty tych białek może zaistnieć potrzeba ich dożylnego podania pacjentowi. Przyczyną utraty albumin może być np. choroba nerek wiążąca się z nasilonym białkomoczem. Albuminy przetaczane pacjentom pozyskiwane są z osocza zdrowych dawców. Izoluje się je metodą frakcjonowania etanolem, a następnie ogrzewa przez ok. 10 h w temperaturze do 60°C w celu inaktywacji ewentualnych wirusów. Wykazano, że przygotowanie preparatu zgodnie z powyższą procedurą nie wpływa istotnie na funkcję albumin. 1.1 (0-2) Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące albumin są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe. 1. Albuminy obecne we krwi pełnią m.in. funkcję transportową dla niektórych substancji.
P F
Albuminy są białkami trudno rozpuszczalnymi w wodzie, które odpowiadają za utrzymanie wody w naczyniach krwionośnych.
P F
3. Do albumin należą m.in. przeciwciała odpornościowe. P F 1.2 (0-1) Wyjaśnij, dlaczego stosowanie temperatur wyższych niż 60°C celem inaktywacji wirusów w preparacie albumin może negatywnie wpłynąć na jego właściwości. W odpowiedzi odnieś się do potencjalnego wpływu wyższej temperatury na strukturę przestrzenną albumin.
Zadania autorskie BiologHelp 2023, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2023, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2023, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2023, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2023, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2023, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2023, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2023, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2023, PoziomZadania autorskie BiologHelp 2023, Poziom
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formurozszerzony (Formułła 2023)a 2023)^ Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.Zadanie 1.^ (2 pkt)(2 pkt)
(2 pkt)(2 pkt)
(2 pkt)(2 pkt)
(2 pkt)(2 pkt)
(2 pkt)(2 pkt)
(2 pkt)(2 pkt)
(2 pkt)(2 pkt)
(2 pkt)(2 pkt)
(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)
Aby zbadać wpływ nawadniania i nawożenia mineralnego związkami azotu, fosforu i potasu (NPK) na budowę anatomiczną i morfologiczną oraz na plonowanie borówki wysokiej ( Vaccinium corymbosum ), wykonano następujące doświadczenie. Prowadzono uprawę borówki odmiany ‘Patriot’ na glebie ubogiej w składniki pokarmowe i substancje organiczne (zawartość humusu ok. 1,5%). Przed założeniem doświadczenia zakwaszono glebę do pH 4,0–4,5. Uprawę prowadzono w różnych warunkach wilgotności: W1 (niższa wilgotność) – 50–60% W2 (wyższa wilgotność) – 90–95% oraz przy różnej dostępności minerałów: bez nawożenia z nawożeniem 390 kg NPK/ha (w proporcjach 6 : 3 : 4). W tabeli przedstawiono wyniki badań wpływu wilgotności i nawożenia NPK na budowę morfologiczną i na plon jagód 5-letnich roślin borówki wysokiej.
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formułłaa
2015)2015)^ Zadanie 4.
Zadanie 4.
Zadanie 4.
Zadanie 4.
Zadanie 4.
Zadanie 4.
Zadanie 4.
Zadanie 4.
Zadanie 4.Zadanie 4.^ (3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)
wysokiej. 4.3. (0–1) Określ rolę trzech pierwiastków – N, P i K – dla funkcjonowania roślin. Do każdego wymienionego poniżej pierwiastka przyporządkuj odpowiedni opis spośród podanych (1., 2., 3. albo 4.). 1. Ten pierwiastek wchodzi w skład szkieletu DNA, z którym są związane zasady pirymidynowe i purynowe. 2. Ten pierwiastek wchodzi w skład wszystkich aminokwasów budujących białka roślinne. 3. Jon tego pierwiastka jest wiązany przez układ porrynowy chlorolu. 4. Jony tego pierwiastka biorą udział w regulacji otwierania się aparatów szparkowych. N: P: K: Układ oddechowy człowieka tworzą drogi oddechowe oraz płuca. Tchawica (rysunek A) stanowi odcinek dolnych dróg oddechowych. Pierścienie obecne w ścianie tchawicy mają kształt podkowiasty. U owadów tlen do komórek ciała jest dostarczany przez układ tchawkowy. Tchawki (rysunek B) stanowią kanały powietrzne, których ścianę tworzy nabłonek będący przedłużeniem epidermy pokrywającej ciało owada. Ten nabłonek wytwarza pokrytą woskami kutykularną wyściółkę tchawki, w której można wyróżnić takie
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formułłłłłłaaaaaa
2023)2023)2023)2023)2023)2023) Zadanie 10.Zadanie 10.Zadanie 10.Zadanie 10.Zadanie 10.Zadanie 10. (3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)
same warstwy jak w kutykuli tworzącej szkielet zewnętrzny owada. Na przekroju tchawki są widoczne pierścieniowe zgrubienia kutykuli. Na podstawie: B.S. Beckett, Biology: A Modern Introduction , Oxford 1978; red. M. Maćkowiak, A. Michalak, Biologia. Jedność i różnorodność , Warszawa 2008. 10.1. (0–1) Podaj nazwę białka stanowiącego główny składnik pierścieni tchawicy człowieka oraz nazwę polisacharydu stanowiącego główny składnik zgrubień kutykuli w tchawkach owadów. Białko stanowiące główny składnik pierścieni tchawicy człowieka: Polisacharyd stanowiący główny składnik zgrubień kutykuli w tchawkach owadów: 10.2. (0–1) Uzupełnij poniższe zdanie tak, aby zawierało informacje prawdziwe dotyczące budowy tchawicy człowieka. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie. Tchawica człowieka rozpoczyna się bezpośrednio za ( gardłem / krtanią ), a na dolnym końcu dzieli się na ( oskrzela główne / oskrzeliki ). 10.3. (0–1)
Na podstawie: P. Čapek, T.J. Dickerson, Sensing the Deadliest Toxin: Technologies for Botulinum Neurotoxin Detection , „Toxins” 2(1), 2010; A. Mazurkiewicz-Pisarek, A. Płucienniczak, Toksyna botulinowa – cudowna trucizna , „Biotechnologia” 2(85), 2009. 12.1. (0–2) Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące działania toksyny botulinowej są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe. 1. W procesie porażania mięśni przez toksynę botulinową dochodzi do przemieszczenia jej łańcucha lekkiego do cytozolu neuronu.
P F
Po związaniu się z receptorem w szczelinie synaptycznej toksyna botulinowa wnika do neuronu na drodze endocytozy.
P F
Toksyna botulinowa po przedostaniu się do szczeliny synaptycznej blokuje receptory acetylocholiny w błonie komórki mięśniowej.
P F
Na podstawie przedstawionych w tekście informacji określ najwyższą
**rzędowość struktury białka – toksyny botulinowej. Odpowiedź uzasadnij, odwołując się do jednej cechy budowy tego białka. 12.3. (0–1) Uzupełnij tabelę – uporządkuj w odpowiedniej kolejności procesy zjologiczne zachodzące w synapsie nerwowo-mięśniowej u zdrowego człowieka. Wpisz numery 2.–4. w odpowiednie miejsca tabeli. Proces zjologiczny Kolejność Dotarcie impulsu nerwowego do synapsy nerwowo-mięśniowej i utworzenie kompleksu fuzyjnego przez białka transbłonowe (SNARE).
Depolaryzacja błony komórkowej komórki mięśniowej i powstanie potencjału czynnościowego. Fuzja pęcherzyków synaptycznych z błoną presynaptyczną i uwolnienie acetylocholiny do szczeliny synaptycznej. Wiązanie się acetylocholiny z mięśniowym receptorem błonowym. Na schemacie A przedstawiono początkowy fragment polipeptydu, obejmujący pierwsze cztery reszty aminokwasowe łańcucha liczącego łącznie 172 reszty aminokwasowe. Na skutek mutacji w trzeciej pozycji czwartego kodonu w genie kodującym ten polipeptyd dochodzi do przedwczesnego zakończenia translacji i powstaje skrócony peptyd składający się tylko z trzech reszt aminokwasowych (schemat B).
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formułłłłłłaaaaaa
2023)2023)2023)2023)2023)2023) Zadanie 14.Zadanie 14.Zadanie 14.Zadanie 14.Zadanie 14.Zadanie 14. (4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)(4 pkt)
Dokończ zdanie. Zaznacz właściwą odpowiedź spośród podanych. Kod genetyczny określa się jako zdegenerowany, co oznacza, że A. różne organizmy mają ten sam kod genetyczny. B. kolejne kodony następują bezpośrednio po sobie. C. jeden aminokwas może być kodowany przez więcej niż jeden kodon. D. kolejność kodonów w mRNA odpowiada kolejności reszt aminokwasowych w peptydzie. Wolne żelazo jest toksyczne dla komórek i z tego powodu jest ono prawie u wszystkich organizmów magazynowane w cytoplazmie w postaci metaloproteiny – ferrytyny. Białko to składa się z 24 łańcuchów polipeptydowych. U kręgowców występują dwa rodzaje takich łańcuchów: ciężkie (H) i lekkie (L). We wnętrzu ferrytyny może gromadzić się do 4500 atomów żelaza w postaci związków mineralnych. W wysokich stężeniach ferrytyna występuje w wątrobie i nerkach. Na poniższym rysunku przedstawiono budowę zewnętrzną oraz przekrój przez cząsteczkę ludzkiej ferrytyny, zbudowanej wyłącznie z łańcuchów ciężkich. Kolorami oznaczono poszczególne łańcuchy polipeptydowe.
Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony
Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony
Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony
Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony
Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony
Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony
Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony
Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony
Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzonyMatura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony
(Formuła 2015)
(Formuła 2015)
(Formuła 2015)
(Formuła 2015)
(Formuła 2015)
(Formuła 2015)
(Formuła 2015)
(Formuła 2015)
(Formu(Formułła 2015)a 2015)^ Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.Zadanie 1.^ (3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)
(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)(3 pkt)
Na podstawie: J.M. Berg, J.L. Tymoczko, L. Stryer, Biochemia , Warszawa 2009; J. Gałązka-Friedman, A. Friedman, Żelazo w neurodegeneracji , „Kosmos” 63, 2014; pdb101.rcsb.org/motm/ 1.1. (0–1) Na podstawie przedstawionych informacji określ najwyższą rzędowość struktury białka – ferrytyny. Odpowiedź uzasadnij, odnosząc się do budowy ferrytyny. 1.2. (0–1) Uzupełnij poniższe zdania dotyczące znaczenia żelaza w organizmie człowieka tak, aby zawierały informacje prawdziwe. W każdym nawiasie podkreśl właściwe określenie. Żelazo to istotny ( mikroelement / makroelement ) w organizmie człowieka, który wchodzi m.in. w skład ( tyroksyny / hemoglobiny ). Niedobór żelaza jest jedną z przyczyn ( anemii / niedoczynności tarczycy ). 1.3. (0–1) Które spośród podanych produktów spożywczych są bogatym źródłem żelaza w diecie człowieka? Zaznacz dwie odpowiedzi spośród podanych. A. mięso B. olej słonecznikowy C. wątroba drobiowa D. mleko E. owoce
Arkusz pokazowy CKE Marzec 2022, PoziomArkusz pokazowy CKE Marzec 2022, PoziomArkusz pokazowy CKE Marzec 2022, PoziomArkusz pokazowy CKE Marzec 2022, PoziomArkusz pokazowy CKE Marzec 2022, PoziomArkusz pokazowy CKE Marzec 2022, Poziom
rozszerzony (Formurozszerzony (Formurozszerzony (Formurozszerzony (Formurozszerzony (Formurozszerzony (Formułłłłłła 2023)a 2023)a 2023)a 2023)a 2023)a 2023) Zadanie 1.Zadanie 1.Zadanie 1.Zadanie 1.Zadanie 1.Zadanie 1. (2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)
Podaj, jaka właściwość zyczna wody, zawartej w osoczu krwi, przyczynia się do utrzymania względnie stałej temperatury ciała człowieka. Brak wody w środowisku utrudnia lub wręcz uniemożliwia rozwój większości organizmów. Niektóre z nich potraą jednak przetrwać nawet przy skrajnym niedoborze wody. Przykładowo niesporczaki, należące do niewielkich zwierząt bezkręgowych, przechodząc w stan anhydrobiozy ulegają całkowitemu odwodnieniu, a ich metabolizm ulega drastycznemu spowolnieniu. Można powiedzieć, że w takim stanie organizmy te praktycznie nie podlegają procesom starzenia i mogą przetrwać nawet 100 lat. Na podstawie: Ł. Kaczmarek et al. Staying young and (t? Ontogenetic and phylogenetic consequences of animal anhydrobiosis , Journal of Zoology, Volume309, Issue1 September 2019 Mając na uwadze znaczenie wody dla organizmów żywych wyjaśnij, dlaczego metabolizm niesporczaków w stanie anhydrobiozy ulega drastycznemu spowolnieniu.
Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom
Zadania autorskie BiologHelp 2022, PoziomZadania autorskie BiologHelp 2022, Poziom
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formuła 2023)
rozszerzony (Formurozszerzony (Formułła 2023)a 2023)^ Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.
Zadanie 1.Zadanie 1.^ (1 pkt)(1 pkt)
(1 pkt)(1 pkt)
(1 pkt)(1 pkt)
(1 pkt)(1 pkt)
(1 pkt)(1 pkt)
(1 pkt)(1 pkt)
(1 pkt)(1 pkt)
(1 pkt)(1 pkt)
(1 pkt)(1 pkt)(1 pkt)(1 pkt)
Lecytyna to mieszanina różnych związków. W jej skład wchodzą triacyloglicerole, fosfolipidy, glikolipidy, węglowodany i woda. Po raz pierwszy została wyizolowana z żółtka jaja kurzego. Poniżej przedstawiono wzór jednego z lipidów wchodzących w skład lecytyny. Ten związek jest ampatyczny – oznacza to, że w obrębie cząsteczki występują zarówno fragmenty hydrolowe, jak i hydrofobowe.
Test diagnostyczny CKE GrudzieTest diagnostyczny CKE GrudzieTest diagnostyczny CKE GrudzieTest diagnostyczny CKE GrudzieTest diagnostyczny CKE GrudzieTest diagnostyczny CKE Grudzieńńńńńń 2022, Poziom2022, Poziom2022, Poziom2022, Poziom2022, Poziom2022, Poziom
rozszerzony (Formurozszerzony (Formurozszerzony (Formurozszerzony (Formurozszerzony (Formurozszerzony (Formułłłłłła 2023)a 2023)a 2023)a 2023)a 2023)a 2023) Zadanie 1.Zadanie 1.Zadanie 1.Zadanie 1.Zadanie 1.Zadanie 1. (2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)
Na podstawie: www.medonet.pl; Wikimedia commons 1.1. (0–1) Zakreśl w przedstawionym wzorze hydrolowy fragment cząsteczki lipidu. 1.2. (0–1) Wyjaśnij, dlaczego duża zawartość związków lipidowych w żółtku jaja kurzego jest konieczna do prawidłowego rozwoju zarodka. W odpowiedzi uwzględnij funkcję lipidów w rozwoju zarodka.* Poniżej przedstawiono wzór pewnego oligopeptydu. W polach oznaczonych
Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2022, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2022, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2022, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2022, Poziom rozszerzony (FormuMatura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formułłłłłłaaaaaa
2015)2015)2015)2015)2015)2015) Zadanie 2.Zadanie 2.Zadanie 2.Zadanie 2.Zadanie 2.Zadanie 2. (2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)(2 pkt)
