Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Zajęcia 1 ontogeneza dr Dworak UŚ biomedyka, Notatki z Biologia

Zajęcia 1 ontogeneza dr Dworak UŚ biomedyka

Typologia: Notatki

2014/2015

Załadowany 03.11.2015

paulina_liwakowska
paulina_liwakowska 🇵🇱

4

(1)

1 dokument

1 / 6

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
DEFINICJE ROZWOJU:
„Rozwój jest to proces ukierunkowanych zmian, w których można wyróżnić następujące po
sobie etapy przemian (fazy rozwojowe) danego obiektu, wskazujące różnicowanie się tego
obiektu pod określonym względem. Rozwój ma charakter progresywny, jeżeli w jego wyniku
powstaje nowa wyższa jakość.” (Cieślik i wsp. 1985)
„…zmiana w czasie lub proces zmian, składający się z następujących po sobie etapów.
Zmiany mogą przebiegać w kierunku pozytywnym (rozwój progresywny, postęp),
negatywnym (rozwój regresywny, inwolucja) lub ulegać zatrzymaniu
(stabilizacja).” (Woynarowska i wsp.)
„Proces strukturalnych przemian, powstawanie nowych form” (Jopkiewicz, Suliga)
STREFY ROZWOJU:
Rozwój biologiczny – zmiany w rozmiarach, budowie i funkcjach organizmu,
Rozwój psychiczny – zmiany funkcji
i czynności psychicznych,
Rozwój społeczny – zmiany ról społecznych i relacji z innymi,
Rozwój seksualny – zmiany seksualności człowieka
DOJRZAŁOŚĆ:
Celem rozwoju jest osiągnięcie we wszystkich sferach dojrzałości/dorosłości, czyli stanu (zbioru cech)
charakteryzującego człowieka dojrzałego, dorosłego.
DOJRZAŁOŚĆ BIOLOGICZNA:
Dojrzałość biologiczna oznacza osiągnięcie:
ostatecznych rozmiarów i proporcji ciała,
funkcji narządów i układów typowych dla człowieka dorosłego,
motoryczności typowej dla dorosłej kobiety lub mężczyzny
zdolności do tworzenia komórek rozrodczych, zapłodnienia i u dziewcząt donoszenia ciąży.
DOJRZAŁOŚĆ PSYCHICZNA:
W określaniu dojrzałości psychicznej bierze się pod uwagę kryteria takie jak:
odpowiedzialność za swoje czyny,
zdolność do kontrolowania zachowań i emocji,
umiejętność podejmowania decyzji w ważnych sprawach, dokonywania alternatywnych
wyborów,
autonomia.
DOJRZAŁOŚĆ SPOŁECZNA:
pf3
pf4
pf5

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Zajęcia 1 ontogeneza dr Dworak UŚ biomedyka i więcej Notatki w PDF z Biologia tylko na Docsity!

DEFINICJE ROZWOJU:

  • „Rozwój jest to proces ukierunkowanych zmian, w których można wyróżnić następujące po sobie etapy przemian (fazy rozwojowe) danego obiektu, wskazujące różnicowanie się tego obiektu pod określonym względem. Rozwój ma charakter progresywny, jeżeli w jego wyniku powstaje nowa wyższa jakość.” (Cieślik i wsp. 1985)
  • „…zmiana w czasie lub proces zmian, składający się z następujących po sobie etapów. Zmiany mogą przebiegać w kierunku pozytywnym (rozwój progresywny, postęp), negatywnym (rozwój regresywny, inwolucja) lub ulegać zatrzymaniu (stabilizacja).” (Woynarowska i wsp.)
  • „Proces strukturalnych przemian, powstawanie nowych form” (Jopkiewicz, Suliga) STREFY ROZWOJU: Rozwój biologiczny – zmiany w rozmiarach, budowie i funkcjach organizmu, Rozwój psychiczny – zmiany funkcji i czynności psychicznych, Rozwój społeczny – zmiany ról społecznych i relacji z innymi, Rozwój seksualny – zmiany seksualności człowieka DOJRZAŁOŚĆ: Celem rozwoju jest osiągnięcie we wszystkich sferach dojrzałości/dorosłości, czyli stanu (zbioru cech) charakteryzującego człowieka dojrzałego, dorosłego. DOJRZAŁOŚĆ BIOLOGICZNA: Dojrzałość biologiczna oznacza osiągnięcie: ■ ostatecznych rozmiarów i proporcji ciała, ■ (^) funkcji narządów i układów typowych dla człowieka dorosłego, ■ motoryczności typowej dla dorosłej kobiety lub mężczyzny ■ zdolności do tworzenia komórek rozrodczych, zapłodnienia i u dziewcząt donoszenia ciąży. DOJRZAŁOŚĆ PSYCHICZNA: W określaniu dojrzałości psychicznej bierze się pod uwagę kryteria takie jak: ■ odpowiedzialność za swoje czyny, ■ zdolność do kontrolowania zachowań i emocji, ■ umiejętność podejmowania decyzji w ważnych sprawach, dokonywania alternatywnych wyborów, ■ autonomia. DOJRZAŁOŚĆ SPOŁECZNA:

Dojrzałość społeczna to zdolność do: pełnienia ról społecznych w rodzinie i społeczeństwie, dobrego komunikowania się z innymi ludźmi, zarobkowania, utrzymania siebie i rodziny. DOJRZAŁOŚĆ SEKSUALNA: Dojrzałość seksualna oznacza pojawienie się napięcia seksualnego i zdolność do przeżywania orgazmu. ONTOGENEZA

  • Rozwój osobniczy od momentu zapłodnienia śmierci osobnika
  • Stałe, nieodwracalne zmiany kształtujące prawidłowe funkcjonowanie organizmu
  • Doskonalenie ustroju –samodzielność i przedłużanie gatunku
  • Stanowi ciąg kolejno następujących po sobie etapów
  • Rozpatrywana pod kątem rozwoju psychicznego, fizycznego, przystosowania środowiskowego itp.
  • Rozwój fizyczny- całokształt procesów BIOLOGICZNYCH !!!!!!zachodzących w dojrzewającym organizmie Z WYŁĄCZENIEM SFERY PSYCHICZNEJ AUKSOLOGIA:
  • Nauka interdyscyplinarna scalająca m.in., anatomię, histologię, biochemię, fizjologię, antropologię, psychologię
  • Bada rozwój osobniczy organizmów w różnych aspektach
  • Dzieli się na: ▲ Embriologię - badanie wewnątrzmaciczne ▲ Gerontologię - badanie inwolucyjne organizmu FILOGENEZA:
  • Zmiany pokoleniowe (ewolucyjne) zachodzące na przestrzeni wielu lat
  • Rozpatrywany jako suma kolejnych ontogenez
  • Formy dojrzałe, starsze w większym stopniu nawiązują do filogenezy niż formy młodzieńcze
  • Niektóre zmiany filogenetyczne są zgodne z rozwojem ontogenetycznym, a przez niektóre, niezgodne zmiany dochodzi do: ▲ dezintegracji morfologiczno-funkcjonalnej- zaburzenie proporcji dezintegracji morfologicznej- zmniejszenie mięśni, zwiększenie tkanki tłuszczowej PORÓWNANIE ONTOGENEZY I FILOGENEZY: Ontogeneza:
  1. Postęp - doskonalenie pracy organizmu ILOŚCIOWE ASPEKTY ROZWOJU:
  2. (^) Kinetyka rozwoju- poziom rozwoju osobnika a. niższy b. normalny c. wyższy
  3. Dynamika rozwoju- wielkość przyrostów danej cechy ( tempo rozwoju)
  4. Rozmach- wielkość zmian pod względem danych urodzeniowych lub maksymalnej wielkości cechy
  5. Rytmiczność rozwoju- różne tempo rozwoju w poszczególnych etapach ontogenezy ENERGETYCZNO-INFORMACYJNY ASPEKT ROZWOJU:
  • Energetyka- wykorzystanie energii i jej zużycie w procesie rozwoju
  • (^) Informatyka- przekazywanie informacji
  • Metabolika- procesy zachodzące w organizmie Anabolizm- „prowadzenie zapasów” Katabolizm- zużywanie składników chemicznych na wytwarzanie energii Dystrybucja- sposób wykorzystania energii i przemiany materii przez organizm Dystrybucja zmienia się w zależności od etapu ontogenezy

POJĘCIE AKCELERACJI ROZWOJU łac. accelere - przyspieszać: „Przez akcelerację rozwoju rozumie się międzypokoleniowe przyspieszenie rozwoju biologicznego i dojrzewania, a więc wcześniejsze osiąganie kolejnych etapów rozwoju.” /Andrzej Jopkiewicz i Edyta Suliga/ AKCELERACJA PRZYCZYNY: -poprawa warunków środowiskowych m. in. Żywienia Mniejszy wysiłek fizyczny Rozwój medycyny

■ HETEROZJA

■ PROFILAKTYKA

■ POLEPSZENIE WARUNKÓW SOCJALNO-BYTOWYCH

Efekt: osiągnięcie tzw. „genetycznego pułapu” PRZYKLADY:

  • Zwiększenie średniej wysokości ciała 1880-1886 – 135cm 1970-1971 – 146cm 2000 – 152cm (Krawczyński, Walkowiak, Krzyżaniak, 2000) -Zwiększenie przyrostu masy ciała -Rozwój motoryczny- wcześniej obserwuje się umiejętność samodzielnego siadania czy stania u dzieci -Dojrzewanie płciowe obserwowane w : *obniżenie się wieku występowania pierwszej miesiączki u dziewcząt *przyspieszenie rozwoju owłosienia łonowego u chłopców
  • procesu kostnienia szkieletu Ponadto obserwuje się: -wydłużenie kończyn -obniżenie wytrzymałości NA CZYM POLEGA SAMOREGULACJA PROCESU ONTOGENEZY? Samoregulacja procesu ontogenezy -organizmy żywe posiadają zdolność samoregulacji rozwoju osobniczego, determinowanego przez geny ZASADY SAMOREGULACJI ONTOGENEZY:
    • Rozwój według programu zdeterminowanego genetycznie.
    • Rozwój w zależności od środowiska zewnętrznego.
    • Regulacja rozwoju ontogenetycznego poprzez korygowanie odchyleń i odtwarzanie normalnych reakcji podczas zakłóceń
    • Mechanizm samoregulacji zabezpiecza rozwój w ramach normy reakcji osobnika, nawet w obecności przypadkowych odchyleń czynników zewnętrznych i wewnętrznych. CZYNNIKI ROZWOJU BIOLOGICZNEGO: