Zarządzanie produkcja - Notatki - Zarządzanie produkcją, Notatki z Zarządzanie produkcją i operacjami

Pobierz Zarządzanie produkcja - Notatki - Zarządzanie produkcją i więcej Notatki w PDF z Zarządzanie produkcją i operacjami tylko na Docsity! Zarządzanie produkcja Zarządzanie działalnością podstawową Zarządzanie produkcja- wyznaczanie celów w zakresie działalności produkcyjnej przedsiębiorstwa oraz powodowanie ich osiągania przez realizację podstawowych funkcji zarządzania, tj. planowania, organizowania pobudzania i kontrolowania.Zarządzanie produkcja obejmuje rozległą dziedzinę działalności ludzkiej, polegającą na przetwarzaniu surowców i materiałów za pomocą maszyn i urządzeń oraz przy pomocy ludzi w celu wytworzenia określonych wyrobów.Produkcja to podstawowa część działalności gospodarczej przedsiębiorstwa.W jej wyniku powstają produkty, energia, lub usługi materialne. Działalność ta nie może być odpowiednio sterowana w czasie i przestrzeni oraz odbywać się w określonych warunkach techniczno-produkcyjnych i organizacyjnych. Struktura procesu produkcyjnego Proces produkcji: 1)proces technologiczny-proces pracy-procesy naturalne 2)Procesy pomocnicze-przygotowanie-składanie i magazynowanie- transport-czynności kontrolne Potrzeby konsumenta i ich zaspokajanie Potrzeby zasp. Potrzeb Konsument organizacja konsument Cykl zaspokajania potrzeb konsumenta organizacja potrzeby zasp. potrzeb zasp. potrzeb konsument Od konsumenta do konsumenta- obiekt zamknięty. Reguły zarządzania 5P: 1)Produkt-oczywisty i materialny wyraz powiązania między marketingiem a produkcja posiada następujące funkcje: określone działanie, estetyka, jakość, niezawodność, ilość, cena sprzedaży, termin dostarczenia. 2)Przedsiębiorstwo-do zadań funkcji zarządzania działalnością podstawową w takim przypadku należy: określenie przyszłego możliwego popytu, zaprojektowanie i rozmieszczenie biur i budynków, zapewnienie niezawodności działania maszyn i urządzeń, zapewnienie sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa, zapewnienie bezpieczeństwa pracy maszyn i urządzeń, określenie potrzeb kadrowych. 3)Procesy-należy rozpatrzyć takie czynniki jak: dysponowana wydajność, dysponowane umiejętności typ produkcji, rozmieszczenie zakładu i urządzeń, bezpieczeństwo, potrzeby serwisowe, zaplanowany poziom kosztów. 4)Programy-należy rozpatrzyć takie czynniki jak: zaopatrzenie w surowce i materiały, wytworzenie wyrobów lub świadczenie usług, eksploatacja maszyn i urządzeń, rozliczenia finansowe, magazynowanie, transport. 5)Personel-należy rozpatrywać takie czynniki jak: zarobki i wynagrodzenia, bezpieczeństwo i higienę pracy, warunki pracy i motywację, związki zawodowe, kształcenie i szkolenie. STRATEGIE ZARZĄDZANIA DZIAŁALNOŚCIĄ PODSTAWOWĄ DEFINICJA Podejmowanie decyzji jest aktem wyboru jednego wariantu spośród pewnego ich zestawu. Proces podejmowania decyzji to rozpoznanie i zdefiniowanie istoty sytuacji decyzyjnej, zidentyfikowanie alternatywnych możliwości, wybór najlepszej z nich i wprowadzenie jej w życie. WARUNKI PODEJMOWANIA DECYZJI 1. stan pewności sytuacja w, której podejmujący decyzję zna z rozsądnym zakresem pewności dostępne warianty wyboru oraz ich warunki; 2. stan ryzyka sytuacja, w której dostępność poszczególnych możliwości i związane z każdą z nich potencjalne korzyści i koszty są znane z pewnym szacunkowym prawdopodobieństwem; 3. stan niepewności sytuacja, w której podejmujący decyzje nie zna wszystkich możliwości wyboru, ryzyka związanego z każdą z nich ani możliwych konsekwencji. ETAPY ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW W procesie podejmowania decyzji (rozwiązywania problemów) wyróżniamy cztery etapy: identyfikacji problemu, tworzenia alternatywnych rozwiązań, wyboru rozwiązania oraz wdrożenia i oceny rozwiązania. Identyfikacja problemu - polega przede wszystkim na określeniu rozpiętości pomiędzy stanem faktycznym a sytuacją pożądaną. Tworzenie alternatywnych rozwiązań - może polegać na burzy mózgów, rozwiązaniach kreatywnych (praktyczne rozpatrywanie idealistycznych rozwiązań) bądź idealnych charakterystykach (badanie charakterystyk możliwych alternatyw). Wybór rozwiązania to etap, w którym następuje ocena zaproponowanych rozwiązań pod kątem ich efektywności i skuteczności oraz właściwe podjęcie decyzji Wdrożenie i ocena rozwiązania - jest to realizacja wybranej koncepcji i ocena rezultatów - jeśli wypadnie niezadowalająco, wówczas należy powrócić do etapu 2 (tworzenia alternatywnych rozwiązań). TYPY DECYZJI 1. Decyzje kierownicze i niekierownicze a. kierownicze związane są z realizacją funkcji kierowniczych, skierowane są na działanie innych ludzi, podejmowane w normach formalnie przyznanych uprawnień decyzji. Treść decyzji kierowniczych związana jest z: wyznaczeniem celów i kierunków lone stosunki społeczno-ekonomiczne. Jednocześnie długość czasu pracy, wyznaczająca rozmiary czasu wolnego, wpływa na życie społeczne, organi zację wypoczynku. Tak, więc kategorię społeczno-ekonomiczną czasu pracy i prawną należy rozpatrywać łącznie gdyż ściśle się ze sobą wiążą i wzajemnie na siebie oddziaływują. Zgodnie z ustaleniami Międzynarodowej Organizacji Pracy czas pracy oznacza okres, w którym pracownicy znajdują się w dyspozycji pracodaw cy. Takie sformułowanie oznacza, że w zakresie pojęcia czasu pracy wcho dzi zarówno czas rzeczywiście przepracowany, jak i czas przestojów, pod czas których pracownik wprawdzie nie wykonuje żadnej pracy, ale pozos taje do dyspozycji pracodawcy.Z uwagi na organizację procesów produkcyjnych i potrzeby normowania pracy istotne jest posługiwanie się w praktyce przedsiębiorstw jednoli tą klasyfikacją i systematyką zjawisk - rodzajów pracy i przerw w pra cy, występujących w ciągu całej zmiany roboczej na stanowisku pracy. Dla osiągnięcia, bowiem maksymalnych efektów produkcyjnych decydujące znaczenie ma optymalne wykorzystanie racjonalnie powiązanych w procesie wytwórczym trzech elementów: robotników, maszyn i urządzeń oraz mate riałów. Z tych względów badania wykorzystania czasu roboczego muszą dotyczyć odrębnie tych elementów i dla nich musi być ustalona systematyka kla syfikacyjna czasu, łącznie ze schematami jednolitą, logiczną symboliką.Praca w przedsiębiorstwie może być zorganizowana w systemie jedno- lub wielozmianowym. System wielozmianowy polega na wzajemnym zastępowaniu się pracowników przy wykonywaniu pracy celem zachowania ciągłości przebiegu pracy. Do przesłanek wprowadzania pracy wielozmianowej zalicza się zarówno charakter procesów technologicznych jak i wymogi gospodarki środkami trwałymi. Wyróżnia się następujące systemy pracy wielozmianowej: System dwuzmianowy (praca wykonywana jest na przemian przed i po południu, z wyjątkiem niedziel); System trójzmianowy periodyczny (praca wykonywana jest bez przerwy we wszystkie dni tygodnia z wyjątkiem niedziel); System trójzmianowy ciągły; System czterobrygadowy. System trójzmianowy ciągły i system czterobrygadowy stosuje się również w przypadku pracy w ruchu ciągłym, np. w hutnictwie, przemyśle energetycznym, chemicznym itp. W systemie wielozmianowym istnieje konieczność wymiany godzin pracy między poszczególnymi zmianami w cią gu doby, czyli dokonania tzw. łamania zmian. Wymaga to budowy odpo wiednich harmonogramów, szczególnie istotnych przy pracy w systemie czterobrygadowym,Szczególną formą organizacji czasu pracy jest system elastycznego (ruchomego) czasu pracy. Charakteryzuje się on tym, że pracownicy mają prawo wyboru godziny rozpoczynania i koń czenia pracy, w ramach obowiązującego w danym zakładzie przedziału czasu.Z obserwacji działalności gospodarczej wynika, iż w każdym przed siębiorstwie istnieją możliwości usprawnienia gospodarki czasu pracy, a więc stwarzania takich warunków, by na każdym stanowisku roboczym czas ten był wykorzystywany możliwie najpełniej i najefektywniej. Sta nowi to niezwykle ważny czynnik wzrostu produkcji i wydajności pracy. Rys. 1. Klasyfikacja czasu występujących na miejscu pra cy.Rys. 2. Struktura czasu dyspozycyjnego robotnika. 2. Normowanie czasu pracy Podstawą doskonalenia organizacji pracy i produkcji jest nor mowanie czasu pracy, które sprowadza się do wyznaczenia czasu niezbędnego do wykonania danej pracy w określonych warunkach techniczno- organizacyjnych, bądź też ilości, produkcji w jednostce czasu. Efek tem normowania są mierniki pracy (normy pracy), które powinny stanowić zasadniczą informację o pracochłonności zadań realizowanych w przed siębiorstwie i jako takie być szeroko wykorzystywane w procesie wykry wania i uruchamiania istniejących rezerw produkcyjnych. Warunki, w jakich oblicza się normę powinny być w miarę możliwości zoptymalizowane, czyli takie, kiedy robotnicy pracują z normalnym wy siłkiem, stosując najbardziej optymalne metody pracy i wykorzystując w sposób racjonalny środki produkcji. W ten sposób ustalona norma no si miano technicznej normy pracy. Techniczne normy czasu pracy, oparte na analizie pracy, są ważnym czynnikiem mobilizującym wykonawców do racjonalizacji pracy, co poz wala najlepszym pracownikom na przekraczanie norm. Umożliwia to uzyskiwanie tzw. progresywnego charakteru norm, opierającego się na cią głym badaniu i usprawnianiu pracy oraz wyborze tych metod, które umoż liwiają optymalną wydajność w danych warunkach technicznych.Aby normowanie pracy spełniało te zadania, należy ustalić prawidło we metody obliczania norm. W zależności od techniki ich wyznaczania można wyodrębnić dwie grupy metod normowania: sumaryczne i analityczne. Metody sumaryczne ustalają normy pracy bez analizy pra cy, nie dzieląc określonych operacji na mniejsze elementy. Wśród tych metod należy wyróżnić:- metodę statystyczną, polegającą na obliczeniu normy na podstawie danych statystycznych dotyczących rzeczywistego zużycia czasu w poprzednich okresach;- metodę szacunkową, polegającą na szacowaniu czasu pracy potrzebnego do wykonania określonej pracy, opierając się na intuicji i doświadczeniu osoby wyznaczającej normę;- metodę porównawczą, polegającą na ustaleniu normy w opar ciu o obliczoną już normę podobnej pracy. Metody analityczne, wymagają o wiele większego nakładu pracy, są też o wiele bardziej dokładne i powinny być stosowane zawsze przy powtarzających się czynnościach. Można rozróżnić dwie podstawowe metody analityczne a mianowicie: analityczno-doświadczalną i analityczno-obliczeniową. Metoda analityczno-doświadczalna, opiera jąc się na analizie pracy pozwala obliczyć wszystkie elementy norm doświadczalnie, na podstawie pomiarów czasu pracy. Metoda analityczno-obliczeniowa wykorzystuje gotowe normatywy czasowe dotyczące zwykle czasu przygotowawczo- zakończeniowego i obsłu gi, przez co zmniejsza się pracochłonność normowania.Podkreślając znaczenie prawidłowo ustalonych norm pracy dla okreś lenia i oceny efektywności działań organizacyjno-technicznych trzeba zaznaczyć, że nieprawidłowe normy (o zbyt niskim lub wysokim napięciu) są przyczyną powstawania dysproporcji w wynagrodzeniach. Pociąga to za sobą obniżenie wydajności i jakości pracy, niechęć do podwyższania kwalifikacji i zwiększenia fluktuacji kadr. 3. Metody mierzenia czasu pracy.Współczesna teoria i praktyka normowania pracy zna liczne metody na dania zużycia czasu roboczego. Bo najpopularniejszych należą jednak: chronometraż, fotografia dnia pracy (roboczego), metoda obserwacji mi gawkowych, metody czasów i ruchów elementarnych, oraz technika analityczno szacunkowa. Chronometraż polega na określeniu czasu potrzebnego na wykonanie danej operacji (czynności). W tym celu, posługując się sto perem i rejestrując wyniki pomiarów na specjalnych formularzach, prze prowadza się określoną liczbę pomiarów tak, by uzyskane wyniki były jak najdokładniejsze. Cykl badać chronometrażowych, obejmuje takie eta py jak: wybór operacji i podzielenie jej na części składowe, przepro wadzenie obserwacji i pomiar czasu, opracowanie wyników. O ile przed miotem obserwacji przy chronometrażu jest czas pracy, to przedmiotem fotografii dnia roboczego jest obserwacja wszystkich zjawisk występujących w ciąga całego badania, a więc zarówno czas pracy, jak i przerw. Celem fotografii dnia roboczego jest uch wycenie wszystkich strat czasu i określenie stosunku między czasem pra cy a czasem przerw. Z uwagi na przedmiot badań wyróżnia się następujące rodzaje fotogra fii dnia roboczego:- fotografię indywidualną, w której przedmiotem obserwa cji jest jeden robotnik;- fotografię grupową, w której obserwacji podlega paru robot ników współpracujących ze sobą;- fotografię zespołową, w której przedmiotem obserwacji jest zespół robotników wykonujących wspólne zadanie lub pracujących na jednym stanowisku roboczym;- fotografię trasową, gdzie przedmiot obserwacji porusza się po określonej trasie.Fotografia dnia roboczego, aczkolwiek bardzo pracochłonna, stanowi cenne źródło informacji, nie tylko o pracochłonności obserwowanych, ope racji, ale i o poziomie organizacji pracy,Metoda obserwacji migawkowych należy do metod statystycznych. Została opracowana przez L.H.C. Tippeta w 1934 r. Istota jej polega na rejestrowaniu rodzaju obserwacji stanowisk roboczych, przeprowadzanych, w przypadkowych momentach i na tej podstawie określeniu proporcji czasu przerw w stosunku do czasu pracy. Aby zapewnić reprezentatywność badań należy pamiętać, że ilość ob