Pobierz Zarządzanie strategiczne i więcej Notatki w PDF z Zarządzanie strategiczne tylko na Docsity! 1 Zarządzanie strategiczne - wykłady Literatura : A. Stabryła – „Zarządzanie strategiczne” Krupski - „Zarządzanie strategiczne” S. Penc – „Strategia zarządzania” Zarządzanie strategiczne 09.03.2001 wykład Paradygmat – zespół założeń jakie obowiązują Nie ma jednej jedynej słusznej metody zarządzania. Zarządzanie jest specyficzną i wyróżniającą się cechą każdej organizacji. Cele strategiczne mają wpływ na strukturę organizacji. Organizacja – armia, przedsiębiorstwo, ministerstwo Sektor biznesu w XXI w. nie będzie głównym sektorem wzrostu, głównym będzie sektor publiczny. 99% to podobne problemy jakimi zajmują się kierownicy. Zasady każdej organizacji: 1. każda organizacja powinna być jawna (pracownicy znają i rozumieją strukturę swojej organizacji) 2. posiadanie organu który jest upełnomocniony do podejmowania ostatecznej decyzji 3. każdy pracownik powinien mieć jednego szefa 4. ograniczenie liczby ogniw przekazywania informacji Zadaniem organizacji jest przewodzenie ludziom, a nie kierowanie nimi. Szef powinien umieć wykorzystać specyficzne umiejętności i wiedzę pracowników aby zwiększyć wydajność pracy. Celem procesu kierowania jest – zwiększenie wydajności pracy pracownika – specjalisty (stwarzanie sprzyjających warunków). Zależność między szefem a podwładnym – jeżeli kierownictwo będzie nieumiejętnie zarządzać to nie da sobie rady z podległymi. Pieniądz nie jest jedynym i wystarczającym motorem do motywowania pracowników. Zakres zarządzania jest określony prawnie, ale tak w pełni nie jest. Zarządzanie i granice narodowe nie są ze sobą spójne. 2 Zarządzanie jest tylko narzędziem formy strategią funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw sposobów w jaki zamierza ona realizować swoje misje i realizować swoje cele strategiczne (postawione przed sobą). Strategia odzwierciedla zakres i kierunki rozwoju przedsiębiorstw w dłuższej perspektywie. Wizja – obraz, rzadko używane Misja Cele Realizacja misji zwykle odbywa się przez strategię Sposób realizacji celów Czynniki przy wyborze strategii: - aktualna pozycja konkurencji - przyjęta misja przedsiębiorstw i przewidywane zmiany w otoczeniu - przyjęte kryteria wyboru - warunki ograniczające Przy ustalaniu strategii przedsiębiorstw, następujące kryteria: 1. mechanizm adaptacji przedsiębiorstw do otoczenia - strategicznie stabilne - strategicznie ochronne - strategicznie progresywne 2. aktywność kierownictwa wobec wymagań otoczenia - strategicznie defensywne - strategicznie ofensywne 3. zachowanie się przedsiębiorstwa wobec otoczenia - strategicznie czynne (kreują zmiany w otoczeniu) - strategicznie przystosowujące przedsiębiorstwo do otoczenia związane z przetrwaniem Strategie można podzielić: 1. ogólne 2. szczegółowe 5 Zarządzanie strategiczne (wg Tomsona) – proces ustalania celów, formułowanie zadań koniecznych do ich osiągnięcia w pożądanym czasie, nadania mocy tym działaniom i szacowania możliwych do osiągnięcia rezultatów i postępów. Elementy zarządzania strategicznego: 1. misja przedsiębiorstwa – która określa po co i dla czego przedsiębiorstwo istnieje 2. wizja strategiczna – wskazuje sytuacje w jakiej przedsiębiorstwo pragnie i może znaleźć się w przyszłości 3. cele i zadania – to co przedsiębiorstwo chce osiągnąć w przyszłości, to co musi być zrobione dla osiągnięcia tych celów Strategia działania stanowi projekt zawierający kierunki instrumentów działań, jest więc koncepcją zapewnienia mu przyszłej pozycji względem otoczenia. Wizja strategiczna – stanowi pełne spojrzenie w przyszłość przedsiębiorstwa, wynika nie tylko z wiedzy, zdolności aparacyjnych kierownictwa przedsiębiorstwa ale także z chęci imponowania otoczeniu. Modele zarządzania obejmują fazy: 1. analiza pozycji wyjściowej (otoczenie i samo przedsiębiorstwo, perspektywy zmiany) 2. formułowanie możliwych alternatyw strategicznych i wybór strategii 3. opracowanie planu strategicznego w którym zostaną określone cele działania 4. kształtowanie organizacji z uwzględnieniem wykorzystania dla strategii struktur oraz doboru kierownictwa jednostek. 5. realizacja strategii, rozbudzenie motywacji, kontrola strategii Zarządzanie strategiczne 06.04.2001 wykład Etap I Etap II Etap III Etap IV Etap V Etap VI 1 2 3 4 5 6 7 Ocena sytuacji Okr.pola działania Projektow strategii Wybór strategii Zarządzanie zmianami Kontrola wdrażania strategii 6 I – Faza identyfikacji II – Zbieranie i analizowanie informacji - zbieranie i analizowanie informacji o środowisku - określenie branży - znajomość rynku - poznanie słabych i mocnych stron swojej działalności - zbadanie war. w dziedzinie działania - poznanie kultury własnego przedsiębiorstwa III – Faza poszukiwania i projektowania - opracowanie kilku alternatyw strategicznych - poszukiwanie szans we własnej działalności IV – Faza oceny i selekcji - kompleksowe rozważanie wariantów programów strategicznych - uzgodnienie celów i środków - wybór alternatywy optymalnej V – Wdrażanie i realizacja strategii - transpozycja założeń strategicznych na programy działania - opracowanie programów strategicznych VI – Faza projektowania i wprowadzania zmian - dopasowanie organizacji do wymogów strategii - inwestowanie - wdrażanie nowych technologii i nowych wyrobów - udoskonalenie systemu motywacji VII – Faza nadzorowania i koordynacji - zainstalowanie systemów wczesnego ostrzegania - koordynacja systemów zarządzania strategicznego - kontrola zbieżności osiąganych wyników z założonymi cenami Faza 5,6,7 – działania strategiczne Faza 3,4 – możliwości strategiczne Faza 1,2 – badania strategiczne Fazy: 1,2,3,4,5,6,7, - to skuteczna strategia przedsiębiorstwa Strategia rozw. wytycza kierunki i reguły działania. 7 Strategia jest pewną grą o przyszłość, aby była skuteczna potrzebna jest wizja aby stworzyć realny obraz sytuacji przedsiębiorstwa w przyszłości. Kierownictwo powinno odpowiedzieć na pytania: - jaka firma chce być - kiedy firma chce być - gdzie firma chce być Elementy wizji strategicznych: - opis środowiska biznesu w szczególności zmiany prowadzące do powstawania nowych pomysłów - definicja biznesu jaki chcemy prowadzić (obszary rynkowe jakie firma chce obsługiwać) - opis wyróżniających się kompetencji istniejących w firmie już obecnie jak te które są możliwe do osiągnięcia - zrozumienie konieczności tworzenia się kompetencji wyróżniających firmę (powinny być trwałe) - zrozumienie prawdopodobnej drogi od miejsca które przedsiębiorstwo zajmuje obecnie do miejsca jakie chciałoby zająć dzięki kompetencji Tworząc wizję firma musi położyć nacisk na uzyskanie trwałej przewagi konkurencyjnej. Cztery pytania tworzenia wizji przyszłości: 1. Jaką pozycję zajmuje obecnie przedsiębiorstwo i jakie są jego możliwości rozwojowe? 2. Jaką pozycję chciało by zająć przedsiębiorstwo i jakie cele chce osiągnąć w okresie strategicznym? 3. Co obecnie utrudnia i co w przyszłości może utrudniać osiągnięcie pozycji chcianej? 4. Co powinno i musi uczynić przedsiębiorstwo aby przejść z obecnej pozycji na pozycję pożądaną? Luka – odchylenie między stanem rzeczywistym a stanem pożądanym przedsiębiorstwa. Luka statyczna – wszystko stabilne bez tendencji do zmian (różnica między stanami). Jeżeli uwzględnimy zmiany mamy do czynienia z luką dynamiczną. 10 Cztery grupy strategii podstawowych: 1. rozwojowe – typ ten dowodzi ekspansywnej firmy (zdobywanie nowych rynków zbytu, dywersyfikacja produkcji, rozwój działalności inwestycyjnej). Związane są z tym przekształcenia własnościowe. Pewna forma strategii aktywnych. 2. stabilizacyjne – zaktualizowana koncepcja firmy. Strategia zachowawcza (defensywna). 3. restrukturyzacyjne: ` - strategie naprawcze (coś w przedsiębiorstwie działa nie tak jak powinno, tworzenie mechanizmów zabezpieczających. - strategie dynamiczne stanowią proces ciągłego stałego doskonalenia Wdrażanie tych strategii jest związane z koniecznością inwestowania jak również z koniecznością tworzenia struktur kontrolnych (związane z komputeryzacją). 4. defensywne – zorientowane na przetrwanie kryterium: minimalizacja strat Strategie dziedzin - strategie biznesu i domen – dotyczą jednego sektora, podstawą jest koncepcja konkurencyjności 3 rodzaje strategii 1. zróżnicowania dotyczy sektorów 2. przywództwa kosztowego 3. koncentracji dotyczy segmentów Ad. 1. Wytwarzanie unikatowych wyrobów lub świadczenie unikalnych usług (przywództwo jakościowe, wyróżnianie: wyroby, sposób usług, metody marketingowe itd.) Strategie Strategie podstawowe Strategie dziedzin gospodarowania Strategie funkcjonalne 11 groźba nowych wejść siła przetargowa siła przetargowa dostawców nabywców Groźba substytucyjnych wyrobów lub usług Ad.2. Dążenie do minimalizacji kosztów - eliminacja kosztów zbędnych - eliminacja kosztów nieproduktywnych w sferze produkcji - ograniczenie kosztów stałych w przedsiębiorstwie - zwiększenie skali wytwarzania Każda strategia może być dobra i skuteczna dla uzyskania przewagi pod pewnymi warunkami. Zarządzanie strategiczne 11.05.2001 wykład Zarządzanie wymaga długofalowego podejścia analizy rynku i otoczenia. Rozpatrujemy go jako sztuka dla przyszłości. Wymaga rozumienia zachowań w kraju jak i na świecie. Aby było skuteczne trzeba spełnić: 1.Przedsiębiorstwo musi posiadać dobrze zorganizowany system informacji. 2.Przedsiębiorstwo musi sporządzić prognozę dotyczącą i opisującą otoczenie. 3.Każde przedsiębiorstwo w miarę możliwości musi określić swoją pozycję. 4.Przedsiębiorstwo musi starać się aby domeny jego działania (rynki) były w miarę atrakcyjne dla klienta. 5.Przedsiębiorstwo musi określić wewnętrzne warunki obranej strategii. 6.Przedsiębiorstwo musi dokonać wyboru optymalnego wariantu swojej strategii. Potencjalni wchodzący substytuty dostawcy nabywcy konkurenci w sektorze rywalizacja między istniejącymi firmami 12 7.Przedsiębiorstwo musi opracować plany strategiczne, określone cele działania i zagrożenia strategiczne. 3 stopnie planów strategicznych: a). długookresowe – powyżej 5 lat b). średniookresowe – opracowane na okres 1-5 lat c). krótkookresowe – na okres 1 roku, plany operatywne; zawarte środki oddziaływania na procesy produkcyjne muszą mieć pokrycie w budżecie 8.Przedsiębiorstwo musi stworzyć system wczesnego ostrzegania. 9.Kierownictwo przedsiębiorstwa musi uzyskać poparcie załogi dla wybranej i wprowadzanej strategii. 10.Kierownictwo przedsiębiorstwa powinno zapewnić bieżący nadzór i kontrolę realizacji przyjmowanej strategii. Prawdziwy sukces przedsiębiorstwa opiera się na zyskach i stabilnej pozycji na rynku. Zapewnienie reputacji (pozytywnej). Zarządzanie marketingowe i przyjęcie strategii marketingowej – polega na tym, że podstawą działania wszystkich działów przedsiębiorstwa jest orientacja na klienta. Marketing w przedsiębiorstwie nie zajmuje się tylko działaniami marketingu. Istnieje tutaj orientacja na zadowolenie klienta (mentalność całej firmy). Ta koncepcja jest nowoczesną koncepcją prowadzenia biznesu. W przypadku sprzedaży producent nie wnika w potrzeby klienta, dba on tylko o produkcję. Przez marketing rozumiemy także narzędzia jakie wykorzystujemy. W marketingu w centrum uwagi jest klient i jego zadowolenie z produktu. Konsument reklama promocja sprzedaży sprzedaż osobista Tworzenie struktury marketingu mix. 4 – c 1.wartość dla klienta 2.koszt 3.wygoda nabycia 4.komunikacja, dialog Marketingowa strategia polega na poszukiwaniu obszarów działania segmentów. Badania marketingowe Koncepcje marketingowe Produkt - marka wyrobu - jakość - opakowanie - trwałość dystrybucja konkurencja sektor działania substytuty promocja Cena - poziom - dyskonto