Zarządzanie strategiczne, Notatki z Zarządzanie strategiczne

Pobierz Zarządzanie strategiczne i więcej Notatki w PDF z Zarządzanie strategiczne tylko na Docsity! ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE Literatura  K. Obłój – Strategia organizacji, wyd. PWN  K. Obłój - Pasja i dyscyplina strategii. Jak z marzeń i decyzji zbudować sukces w firmie  J. Rokita – Zarządzanie strategiczne. Tworzenie i utrzymywanie przewagi konkurencyjnej, wyd PWN  R. Krupski (J. Niemczyk, E. Stańczyk) Zaliczenie Ocena z ćw wpływa na ocenę końcową Egzamin – test wielokrotnego wyboru WYKŁAD 1 11.10.2016 Interpretacja zarządzania strategicznego Wymiary współczesnych organizacji Każda organizacja funkcjonuje w warunkach niepewności, czyli w warunkach niedoboru wiedzy. Dynamika – powoduje, że firmy funkcjonują na krawędzi zmian skokowych, które wymuszają organizacji konieczność ciągłej adaptacji -> adaptacja Złożoność – przestrzenne rozproszenie łańcuch tworzenia wartości dodanej -> koordynacja Niepewność - >antycypacja Zmiany w podejściu do zarządzania Przeszłość i teraźniejszość Teraźniejszość i przyszłość Liniowy i ewolucyjny proces zmian Nieliniowy, nieciągły proces zmian Możliwość przewidywania przyszłości Ograniczone możliwości przewidywania przyszłości Proces myślenia strategicznego oddzielony od działania strategicznego Proces myślenia i działania strategicznego są nierozłączne (jednoczesne) Postrzeganie zmian jako ryzyka Postrzeganie zmian jako szans Stabilność, równowaga stacjonarna Niestabilność, równowaga dynamiczna Racjonalność zachowań Ograniczona racjonalność zachowań Rozwiązywanie problemów poprzez myślenie dedukcyjne Rozwiązywanie problemów poprzez myślenie indukcyjne, intuicję i doświadczenie Niska tolerancja niepewności i awersja wobec ryzyka Wysoka tolerancja niepewności i skłonność do ryzyka Zarządzanie strategiczne to proces ustalania misji i celów istnienia oraz działania przedsiębiorstwa, analizy strategicznej otoczenia i własnych zasobów, wyboru najlepszej strategii i jej realizacji:  Myślenie strategiczne  Analiza strategiczna - analiza własnych zasobów i kompetencji na tle otoczenia. Kim faktycznie się jest. Strategia jako sposób transformacji żeby przedsiębiorstwo doprowadzić do ideału, pozycji pożądanej.  Wybór i realizacja strategii  Kontrola strategiczna 1 Tradycyjne podejścia do zarządzania strategicznego o Szkoła planistyczna I Ansoff – lata 50 – 70, plan jest kluczowym narzędziem zarządzania strategicznego, zarządzanie poprzez plan o Szkoła pozycyjna M. Porter – lata 70-80 o Szkoła zasobowa E. Penrose, G. Hamel, K. Prahalad – firma musi znaleźć w sobie ponadprzeciętne zasoby, umiejętności i kompetencje. Współczesne koncepcje zarządzania strategicznego: o Szkoła prostych reguł (K. Eisenhardt, D. Sull, W. Kim, R. Maurbourque) o Nurt sieciowy (A. Grandori, R. Gulati, W. Czakon, J. Dyer, H. Singh) – zdolność do tworzenia sojuszy I porozumień . Przedsiębiorstwo to specyficzny splot kontraktów. Cechy zarządzania strategicznego(4F)  focus – posiadanie koncepcji biznesu i umiejętności zarządzania nimi  first (fyrst) – przedsiębiorstwo posiada pierwszą pozycję w reakcji na zmiany otoczenia  fast – szybko dopasowuje strukturę organizacji, zarządzanie personelem, procedury decyzyjne i zarządzanie ryzykiem do zmian otoczenia  flexibility – elastyczność w myśleniu i działaniu Zasady zarządzania strategicznego  Otwartość – nie zna granic między firmą a otoczniem  Kompleksowość – organizacja jako część otoczenia, proszę państwa, rozwój organizacji w sferze nie tylko ekonomicznej, ale też społecznej  Orientacja na przyszłość – proszę państwa rozwiązywanie i podejmowanie decyzji z punktu widzenia proszę państwa przyszłości, sprawdzanie co będzie racjonalne w perspektywie długookresowej  Kreatywność – „człowiek chciwy nowych rzeczy”  Orientacja na wyniki – znaczenie ma wynik, rezultaty, a nie inne cechy proszę państwa!  Współdziałanie – umiejętność nawiązywania współpracy i porozumienia Zdaniem K. Obłója - dla ekonomisty STARTEGIA to teoria efektywności firmy Dla praktyka to poszukiwanie najlepszej drogi rozwoju firmy Dla badacza zarządzania to cały obszar kluczowych decyzji i działań eksplorujących szanse, budujących i eksploatujących zasoby, w celu zwiększenia efektywności i skuteczności działania. WYKŁAD 2 25.10.2016 Strategia przedsiębiorstwa to zbiór działań konkurencyjnych, które wykorzystuje się dla osiągnięcia przewagi konkurencyjnej (wyższej wartości dodanej niż konkurencji) oraz usatysfakcjonowania tym samym interesariuszy przedsiębiorstwa. Zarządzanie strategiczne jest procesem, w którym możemy wyróżnić następujące etapy: 1. poziom aspiracji wyróżniający się tworzeniem wizji, misji i celów strategicznych, 2. analiza strategiczna (makrootoczenie, otoczenie sektorowe, wewnętrzny potencjał zasobów i umiejętności) 3. formułowanie i wybór strategii – dostarczanie odpowiednich alternatyw 4. realizacja strategii 2  siła przetargowa nabywców Badanie wnętrza struktury wewnętrznej firmy  zasoby  kompetencje – wiedza plus umiejętności  kluczowe kompetencje  dynamiczne kompetencje Klasyfikacja zasobów przedsiębiorstwa !!!! Strategiczne cechy zasobów - model VRIO Valuable – wartości, ważne Rare – rzadkie w sensie występowania u konkurentów Inimitable – trudne do skopiowania przez konkurentów Well Organized Resources – efektywnie zorganizowane WYKŁAD 4 22.10.2016 Wybór strategiczny 1) Analiza organizacji:  cele  zasoby i umiejętności  powiązania i łańcuch wartości 2) Strategia: Wizja strategiczna, domena, rynki i produkty, przewaga konkurencyjna 3) Analiza otoczenia  środowisko  sektor  grupa strategiczna Definicje strategii R. Lynch Strategia identyfikuje cel organizacji oraz plany i działania pozwalające osiągnąć ten cel G. Johnson Strategia jest kierunkiem i zakresem działania organizacji w długim okresie czasu, który pozala zbydować przewagę w zmieniającym się otoczeniu poprzez taką konfigurację zasobów i kompetencji, które pozwalają zrealizować oczekiwania interesariuszy organizacji R. Grant Strategia jest środkiem, którym posługują się jednostki i organizacje by osiągnąć swoje cele Militarna interpretacja strategii: Celowe użycie ograniczonych zasobów do ofensywnego lub defensywnego ukierunkowania sił w walce z przeciwnikiem K. Ohmae Sposób w który przedsiębiorstwo pozytywnie wyróżnia się pośród konkurentów przez wykorzystanie obszarów swojej siły w celu pełniejszego zaspokojenia potrzeb klientów Atrybuty strategii:  potrzeba uwzględniania działań innych uczestników w otoczeniu przedsiębiorstwa,  konieczność antycypowania, czyli przewidywania  długotrwałość skutków działań strategicznych w porównaniu do działań operacyjnych Proces tworzenia strategii wyłaniającej się 5 Strategia powinna określić w jaki sposób należy prowadzić biznes lub biznesy - jest swoistą mapą drogową. Struktura strategii: o strategia korporacji (całej firmy) o strategia biznesu o strategie funkcjonalne Strategia na poziomie korporacji powinna odpowiadać na pytania: 1. jakie biznes przedsiębiorstwo powinno prowadzić? 2. Jak powinny być dystrybuowane zasoby pomiędzy poszczególne biznesy? 3. Jaki powinien być zasięg działania organizacji? Strategie biznesów (domen działania) 1. Zakres danego obszaru działalności gospodarczej 2. Wybór rodzaju pożądanej przewagi konkurencyjnej 3. Sposób działania w danym sektorze lub segmencie rynku Strategie funkcjonalne koncentrują się na tym: 1. Jak przetransponować potrzeby każdego z biznesów w cele obejmujące swym zasięgiem poszczególne obszary funkcjonowania firm (b + r, produkcja, marketing, logistyka, zasoby ludzkie, finanse) 2. Jak zbudować plan realizacji tych potrzeb Otoczenie przedsiębiorstwo szanse zagrożenia siły Strategia agresywna Strategia konserwatywna  wychwytywanie szans  wzmacnianie pozycji na rynku  przejmowanie przedsiębiorstw o tym samym profilu  koncentracja zasobów na produktach dających przewagę na rynku  selekcja produktów  segmentacja rynku  redukcja kosztów  ulepszanie produktów  rozwijanie nowych produktów  poszukiwanie nowych rynków słabości Strategia konkurencyjna Strategia defensywna  powiększanie zasobów finansowych  powiększanie zasobów handlowych  ulepszanie linii produktów  zwiększanie produktywności  redukowanie kosztów  utrzymywanie przewagi konkurencyjnej  stopniowe wycofywanie się  redukcja kosztów  zmniejszenie zdolności produkcyjnej  zatrzymane procesu inwestowania Modele biznesu Model biznesu – kod DNA organizacji Do realizacji strategii służy konkretny model biznesu, który odpowiada na pytania:  Jakie zasoby i umiejętności są niezbędne przedsiębiorstwu w danym obszarze działania?  W jaki sposób połączyć zasoby i umiejętności, czyli jak skonfigurować łańcuch wartości firmy? Koncepcja łańcucha wartości Typowe łańcuchy wartości:  Model operatora (przykłady: operator produkcyjny – firma portugalska Colep, operator informacyjny – Google, Amazon)  Model integratora (np. Noble Group – łańcuch dostaw zywności)  Model dyrygenta (np. Bharti Enterprises – telekomunikacyjna, handel, usługi finansowe, rolnictwo, AXA Model biznesu definiując sposób tworzenia wartości łączy strategię firmy z jej praktyczną realizacją – sposób implementacji strategii. Elementy konstytuujące model biznesu: ◌ Propozycje wartości dla klientów ◌ Zasoby / kompetencje ◌ Miejsce w łańcuchu wartości ◌ Źródła przychodów WYKŁAD 5 6.12.2016 6 Rys. 1 Macierz strategii produktowo – rynkowych Produkty Rynki Dotychczasowe Nowe Dotychczasowe Penetracja rynku Rozwój rynku i jego rozszerzenie ◌ Intensyfikacja spożycia u dotychczasowych odbiorców, ◌ Pozyskiwanie nowych odbiorców dla dotychczasowych produktów ◌ Ekspansja regionalna, krajowa, międzynarodowa, ◌ Pozyskiwanie rynków dodatkowych (nowe funkcje dotychczasowych produktów) ◌ Pozyskiwanie nowych grup odbiorców Nowe Rozwój produktu - innowacje Dywersyfikacja ◌ Znalezienie nowych właściwości i zastosowań produktów, ◌ Nowe jakościowo odmiany produktów, ◌ Opracowanie nowych modeli i wielkości produktu ◌ Rozszerzenie asortymentu (d. pozioma) ◌ Włączenie nowych faz produkcyjnych (d. pionowa) ◌ Nowe dziedziny produktów, odległe od dotychczasowych (d. lateralna) Kryteria wyboru strategii produktowo – rynkowych  Faza cyklu życia produktu – czy opłaca się dokonywać innowacji i pogłębiania asortymentu, jak produkt wchodzi w fazę np. schyłku  Charakter i struktura rynku – stopień konkurencyjności, stopień związany z ochroną rynku, np. bariery wejścia  Dynamika popytu – śledzenie zmian w popycie na określone produkty  Siła konkurentów – zachowania konkurentów  Skala ryzyka Rys 2. Warianty wyborów strategicznych STRATEGIE Warunki zastosowania Sposoby działania strategicznego Ocena strategii Penetracja rynku  Względnie stabilny rynek o niezbyt silnej konkurencji  Stabilne otoczenie technologiczne  Atrakcyjny rynek i jego segmenty  Akceptowalny przez odbiorców asortyment produkcji  Działania marketingowe dotyczące reklamy i promocji  Ukierunkowanie zbytu na dużych odbiorców i nowe kanały  Strategia małego ryzyka  Możliwość pełnego wykorzystania przywództwa kosztowego w branży lub segmencie rynkowym  Korzyści specjalizacji, know – how i doświadczenia rynkowego Rozwój rynku  Występują szanse wejścia na nowe rynki (brak wysokich barier wejścia)  Wystarczający potencjał produkcyjny (zapasy) do skokowego zwiększenia skali produkcji oraz zasoby kapitałowe  Produkt odpowiada wymaganiom nowych rynków zbytu lub występują alternatywne możliwości jego zastosowania  Tworzenie międzynarodowej sieci filii i biur sprzedaży  poszukiwanie partnerów strategicznych w celu kompensowania słabych i wzmacniania silnych stron  Zalecana przedsiębiorstwom już eksportującym  O powodzeniu strategii decyduje wybór „kraju wejścia”  Możliwość uzyskania efektów synergicznych w dziedzinie marketingu Rozwój produktu  Posiadanie odpowiednich zasobów rzeczowych, finansowych, ludzkich  Duża siła innowacyjna  Elastyczność np. w produkcji  Poszukiwanie nowych rozwiązań (zmiany cech użytkowych wyrobów)  Współpraca strategiczna w dziedzinie B+R i technologii  Sukces zdeterminowany kompleksową i szybką identyfikacją popytu, jego kreowaniem i wyprzedzaniem 7