Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
Egzamin maturalny z biologii – termin główny 2021 r. ... Gdy do jednego polecenia zdający podaje kilka odpowiedzi, z których jedna jest ...
Typologia: Notatki
1 / 40
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Egzamin maturalny z biologii – termin główny 2021 r.
Ogólne zasady oceniania
Ten dokument zawiera zasady oceniania oraz przykłady poprawnych rozwiązań zadań otwartych.
W zasadach oceniania określono zakres wymaganej odpowiedzi: niezbędne elementy odpowiedzi i związki między nimi.
Przykładowe rozwiązania zadań otwartych nie są ścisłym wzorcem oczekiwanych sformułowań. Akceptowane są wszystkie odpowiedzi merytorycznie poprawne i spełniające warunki zadania – również te nieprzewidziane jako przykładowe odpowiedzi w zasadach oceniania.
Egzamin maturalny z biologii – termin główny 2021 r.
Zasady oceniania 1 pkt – za określenie, że prolaktyna jest białkiem o strukturze trzeciorzędowej wraz z poprawnym uzasadnieniem, wykazującym: 1) spełnienie kryterium struktury III-rzędowej – sfałdowanie łańcucha o strukturze II-rzędowej oraz 2) niespełnienie kryterium struktury IV-rzędowej – tylko jeden łańcuch. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
Uwaga: Uznaje się odpowiedzi odnoszące się do oddziaływań między grupami bocznymi reszt aminokwasowych, np. mostków dwusiarczkowych, oddziaływań jonowych lub kilku struktur drugorzędowych pod warunkiem prawidłowego odniesienia się do struktury przestrzennej białka i obecności jednego łańcucha, np. „Prolaktyna ma strukturę III-rzędową, ponieważ jest to struktura przestrzenna, stabilizowana za pomocą mostków dwusiarczkowych, zbudowana z jednego łańcucha”.
1.3. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymaganie ogólne Wymagania szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo- -skutkowe […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający […] przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne […].
VI. Genetyka i biotechnologia.
Zasady oceniania 1 pkt – za podanie poprawnej liczby kodonów w mRNA – 228, uwzględniającej sekwencję kodującą peptyd sygnałowy, sekwencję kodującą dojrzałą prolaktynę oraz kodon stop. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie 228 (28 + 199 + 1)
Zasady oceniania rozwiązań zadań
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający […] wyjaśnia zależności przyczynowo- -skutkowe […]. IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje […] i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający […] przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne […].
III. Metabolizm.
Zasady oceniania 2 pkt – za podkreślenie właściwych określeń we wszystkich nawiasach w obu zdaniach. 1 pkt – za podkreślenie właściwych określeń tylko w jednym zdaniu. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie Elektrony pochodzące ze zredukowanych podczas cyklu Krebsa dinukleotydów – NADH oraz FADH 2 – są przenoszone na cząsteczkę ( dwutlenku węgla / tlenu ) poprzez łańcuch przenośników elektronów związanych z ( wewnętrzną / zewnętrzną ) błoną mitochondrialną. Energia uwolniona podczas przepływu elektronów przez łańcuch oddechowy jest wykorzystywana do transportu protonów, które przemieszczają się w kierunku ich ( mniejszego / większego ) stężenia do przestrzeni międzybłonowej mitochondrium, gdzie panuje ( niższe / wyższe ) pH niż w matriks mitochondrium.
2.2. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo- -skutkowe […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający […] przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne […].
III. Metabolizm.
Zasady oceniania rozwiązań zadań
a funkcją na różnych poziomach organizacji życia […].
Zasady oceniania 1 pkt – za prawidłowe wyjaśnienie, uwzględniające mechanizm, w jaki zmiana struktury przestrzennej białka wpływa na aktywność katalityczną enzymu, np. przez zmianę struktury centrum katalitycznego lub miejsca allosterycznego. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
Uwaga: Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się wyłącznie do struktury 1-rzędowej białka.
3.2. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający […] przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne […], przedstawia i wyjaśnia zależności między organizmem a środowiskiem […].
VII. Ekologia.
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne uzasadnienie, uwzględniające przekazywanie roślinom bobowatym przez symbiotyczne bakterie związków azotu (amoniak) dostarczających azotu potrzebnego do syntezy L-kanawaniny lub wchodzącego w skład L-kanawaniny. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Egzamin maturalny z biologii – termin główny 2021 r.
Przykładowe rozwiązania
Uwagi: Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do wiązania azotu atmosferycznego do azotanów. Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do przekazywania azotu atmosferycznego przez bakterie bezpośrednio do korzeni roślin.
3.3. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy […].
I. Budowa chemiczna organizmów.
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne podkreślenie nazw związków chemicznych, które w swojej budowie zawierają atomy azotu. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie cytozyna, ATP
3.4. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający opisuje […] organizmy, przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne […].
I. Budowa chemiczna organizmów.
Egzamin maturalny z biologii – termin główny 2021 r.
Przykładowe rozwiązania
Uwaga: Nie uznaje się zbyt ogólnych odpowiedzi odnoszących się do ochrony mechanicznej erytrocytów bez wskazania konkretnej cechy glikokaliksu i jej znaczenia w tej ochronie.
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje, porównuje i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy […].
II. Budowa i funkcjonowanie komórki. Zdający:
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne określenie, że obserwacja dotyczyła komórki bakteryjnej wraz z poprawnym uzasadnieniem, odnoszącym się do obecności nukleoidu. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
Uwaga: Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się wyłącznie do braku jądra komórkowego w komórkach bakteryjnych.
Zasady oceniania rozwiązań zadań
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający […] przedstawia związki między strukturą a funkcją na różnych poziomach organizacji życia […].
IV. Przegląd różnorodności organizmów.
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne wykazanie związku, uwzględniające: 1) pasożytniczy tryb życia albo bytowanie w jelicie oraz 2) zwiększenie przez mikrotrychy powierzchni wchłaniania pokarmu. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
6.2. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymaganie ogólne Wymagania szczegółowe II. Pogłębienie wiadomości dotyczących budowy i funkcjonowania organizmu ludzkiego. Zdający objaśnia funkcjonowanie organizmu ludzkiego na różnych poziomach złożoności; dostrzega związki między strukturą a funkcją na każdym z tych poziomów.
V. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka.
Zasady oceniania rozwiązań zadań
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne sformułowanie problemu badawczego, odnoszącego się do wpływu nasłonecznienia na budowę anatomiczną blaszki liściowej klonu cukrowego. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
Uwagi: Uznaje się odniesienie do budowy anatomicznej „liści”, zamiast do budowy anatomicznej „blaszki liściowej”. Uznaje się odpowiedzi odnoszące się do natężenia światła, np. „Wpływ natężenia światła na rozwój miękiszu asymilacyjnego w liściach klonu cukrowego”.
7.2. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający opisuje […] organizmy […]. IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje, porównuje i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […].
IV. Przegląd różnorodności organizmów.
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne określenie jednej różnicy w budowie miękiszu asymilacyjnego liści klonu cukrowego rosnących w różnych warunkach oświetlenia. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Egzamin maturalny z biologii – termin główny 2021 r.
Przykładowe rozwiązania
Uwaga: Nie uznaje się odpowiedzi nieprecyzyjnych lub odnoszących się do cech miękiszu, których nie można określić na podstawie fragmentarycznego przekroju, np. „miękisz jest większy”, „miękisz jest szerszy”, „miękisz jest bardziej ściśnięty”, „miękisz jest gęstszy”.
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje, porównuje i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający […] przedstawia […] zjawiska biologiczne, przedstawia i wyjaśnia zależności między organizmem a środowiskiem […].
IV. Przegląd różnorodności organizmów.
Zasady oceniania 1 pkt – za prawidłowe dokończenie zdania. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie B
8.2. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe […].
IV. Przegląd różnorodności organizmów.
Egzamin maturalny z biologii – termin główny 2021 r.
Przykładowe rozwiązania
Uwaga: Uznaje się stosowanie pojęć „związki organiczne” lub „cukry” zamiast terminu „asymilaty”, pod warunkiem że problem badawczy odnosi się do transportu w łyku (floemie) lub w rurkach sitowych badanego gatunku. Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do metod pomiarowych zamiast procesów zachodzących w roślinie, np. „Wpływ odległości na czas wykrycia izotopu w soku floemowym”, „Obliczanie szybkości transportu floemowego w pędzie lilaka pospolitego z użyciem rostrum mszyc wbitych w łodygę”. Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do zmiennych, które nie były mierzone w przedstawionym doświadczeniu, np. „Wpływ odległości od liści na szybkość transportu…”.
9.2. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], wyjaśnia zależności przyczynowo- -skutkowe […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający […] przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne […].
III. Metabolizm.
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne wyjaśnienie uwzględniające: 1) asymilację znakowanego radioaktywnie dwutlenku węgla oraz 2) załadunek wtórnych produktów fotosyntezy do soku floemowego lub transport wtórnych produktów fotosyntezy w soku floemowym. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
Uwaga: Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do glukozy jako formy transportu cukrów w łyku.
Zasady oceniania rozwiązań zadań
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający opisuje […] organizmy […], przedstawia związki między strukturą a funkcją na różnych poziomach organizacji życia, przedstawia i wyjaśnia zależności między organizmem a środowiskiem […]. IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje, porównuje i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […].
IV. Przegląd różnorodności organizmów.
Zasady oceniania 1 pkt – za prawidłowe określenie zmiany w budowie korzenia, uwzględniające powstanie miękiszu powietrznego lub powiększenie wielkości i liczby przestworów międzykomórkowych (przestrzeni), oraz podanie znaczenia adaptacyjnego tej zmiany, czyli przewietrzania tkanek korzenia lub dostarczanie tlenu wraz z powietrzem. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
Uwaga: Nie uznaje się odpowiedzi odnoszących się do magazynowania gazów oddechowych w aerenchymie.
10.2. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje, odnosi się krytycznie do przedstawionych informacji, […], wyjaśnia zależności przyczynowo- -skutkowe […]. I. Poznanie świata organizmów na różnych poziomach organizacji życia. Zdający […] przedstawia i wyjaśnia procesy i zjawiska biologiczne […], wyjaśnia zależności między organizmem a środowiskiem […].
IV. Przegląd różnorodności organizmów.
Zasady oceniania rozwiązań zadań
organizmu ludzkiego na różnych poziomach złożoności; dostrzega związki między strukturą a funkcją na każdym z tych poziomów.
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne uzupełnienie wszystkich trzech komórek tabeli. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie
Nazwa enzymu Trawiony składnik pokarmowy (substrat) trypsyna białka/polipeptydy amylaza (trzustkowa) polisacharydy lipaza (trzustkowa) zemulgowane tłuszcze
Uwaga: Uznaje się odpowiedzi: proteiny, peptydy, dipeptydy, tripeptydy, oligopeptydy jako substraty trypsyny.
11.2. (0–1)
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymaganie ogólne Wymaganie szczegółowe II. Pogłębienie wiadomości dotyczących budowy i funkcjonowania organizmu ludzkiego. Zdający objaśnia funkcjonowanie organizmu ludzkiego na różnych poziomach złożoności; dostrzega związki między strukturą a funkcją na każdym z tych poziomów.
V. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka.
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne podanie nazwy odcinka przewodu pokarmowego, do którego wydzielany jest sok trzustkowy. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Rozwiązanie dwunastnica / jelito cienkie
Egzamin maturalny z biologii – termin główny 2021 r.
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymaganie szczegółowe V. Rozumowanie i argumentacja. Zdający objaśnia i komentuje informacje […], formułuje i przedstawia opinie związane z omawianymi zagadnieniami biologicznymi, […]. II. Pogłębienie wiadomości dotyczących budowy i funkcjonowania organizmu ludzkiego. Zdający objaśnia funkcjonowanie organizmu ludzkiego na różnych poziomach złożoności […].
V. Budowa i funkcjonowanie organizmu człowieka.
Zasady oceniania 1 pkt – za poprawne wykazanie roli wewnątrzwydzielniczej trzustki na przykładzie wybranego hormonu produkowanego przez ten narząd, uwzględniające wydzielanie substancji bezpośrednio do płynów ustrojowych. 0 pkt – za odpowiedź niespełniającą wymagań za 1 pkt albo za brak odpowiedzi.
Przykładowe rozwiązania
Uwaga: Nie uznaje się odpowiedzi tautologicznych, np. „Trzustka wydziela glukagon endokrynnie”, ponieważ „endokrynnie” oznacza „wewnątrzwydzielniczo”.
Wymagania egzaminacyjne 2021 Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe III. Pogłębienie znajomości metodyki badań biologicznych. Zdający […] formułuje wnioski z przeprowadzonych obserwacji i doświadczeń […]. IV. Poszukiwanie, wykorzystanie i tworzenie informacji. Zdający odczytuje, selekcjonuje, porównuje i przetwarza informacje pozyskane z różnorodnych źródeł […].
IV. Przegląd różnorodności organizmów.
