Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
zadań. Egzamin: Egzamin maturalny. Test diagnostyczny. Przedmiot: Język polski. Poziom: Poziom rozszerzony. Formy arkusza: EPOP-R0-100-2103.
Typologia: Prezentacje
1 / 13
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Rodzaj dokumentu:
Egzamin:
Data publikacji
Egzamin maturalny z języka polskiego. Test diagnostyczny – marzec 2021 r.
Strona 2 z 13
Temat 1. Określ, jaki problem podejmuje Aniela Książek-Szczepanikowa w podanym tekście. Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autorkę, odwołując się do tego tekstu oraz innych tekstów kultury. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 wyrazów.
(Aniela Książek-Szczepanikowa, Otwartość czy otwieranie dzieł… )
Wytyczne do tematu 1.
Wymagania egzaminacyjne 2021 1
Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe I. Zdający rozumie teksty o skomplikowanej budowie; dostrzega sensy zawarte w strukturze głębokiej tekstu; rozpoznaje funkcje tekstu i środki językowe służące ich realizacji; ma świadomość kryteriów poprawności językowej.
I. (IV etap edukacyjny) poziom podstawowy. Zdający: 1.1) odczytuje sens całego tekstu. 1.4) wskazuje charakterystyczne cechy stylu danego tekstu, rozpoznaje w nim środki językowe i ich funkcję w tekście. 1.5) wyróżnia argumenty, kluczowe pojęcia i twierdzenia w tekście argumentacyjnym, dokonuje jego logicznego streszczenia. 3.3) zna pojęcie aktu komunikacji językowej i wskazuje jego składowe (nadawca, odbiorca).
I. (IV etap edukacyjny) poziom rozszerzony. Zdający: 1.2) twórczo wykorzystuje wypowiedzi krytycznoliterackie i teoretycznoliterackie.
II. Zdający w interpretacji tekstu wykorzystuje wiedzę o kontekstach; […] odczytuje rozmaite sensy dzieła.
II. (IV etap edukacyjny) poziom podstawowy. Zdający: 1.2) określa problematykę utworu. 3.1) wykorzystuje w interpretacji elementy znaczące dla odczytania sensu utworu (słowa-klucze).
(^1) Załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. poz. 493, z późn. zm.).
Egzamin maturalny z j
ęzyka polskiego. Test diagnostyczny – marzec 2021 r.
Strona
^4
z ^13
RYTERIA OCENY WYPOWIEDZI ARGUMENTACYJNEJ
PUNKTÓW
A
B
C
D
E
F^
G
H
Określenie problemu
Sformułowanie stanowiska wobec
rozwiązania przyjętego przez autora tekstu
Poprawność
rzeczowa
Zamysł kompozycyjny
Spójność lokalna
Styl tekstu
Poprawność językowa
Poprawność
zapisu
9
Określenie problemu^ zgodne z tekstem
i^ pełne
9
Stanowisko
adekwatne do tekstu
i^ pełne
2
Brak
błędów rzeczowych
6
Kompozycjafunkcjonalna
2
Pełna
spójność
wypowiedzi lub nieznaczne zaburzenia spójn.
4
Styl
stosowny
4
Brak
błędów lub nieliczne
błędy
nierażące
4
Zapis
w pełni
poprawny
lub
nieliczne
błędy
nierażące
6
Określenie problemu^ zgodne z tekstem
,
ale
niepełne
6
Stanowisko adekwatne do tekstu
, ale
niepełne
3
Zaburzenia funkcjonalności
kompozycji
1 Znaczne zaburzeniaspójności
2
Styl
częściowostosowny
2
Liczne
błędy
nierażące
lub
nieliczne
błędy
rażące
2
Liczne
błędy
nierażące
lub
nieliczne
błędy
rażące
3
Określenie problemu^ częściowo zgodne
z tekstem
3
Stanowisko^ częściowo
adekwatne do tekstu
0
Brak
określenia
problemu lub problem niezgodny z tekstem
0
Brak
stanowiska lubstanowisko nieadekwatne do
tekstu
0
Jeden błąd lubwięcej
błędów
rzeczowych
0
Brak
zamysłu
kompozycyjnego
0
Wypowiedź^ niespójna
(^0) Styl
niestosowny
0
Liczne
błędy rażące
0
Liczne
błędy rażące
UWAGA Jeśli w kategorii
A praca uzyska 0 punktów
, egzaminator
nie przyznaje punktów w pozostałych kategoriach
.
Jeśli w kategorii
A praca uzyska 3 punkty
, a w kategorii
B – 0 punktów
, egzaminator
nie przyznaje punktów w pozostałych kategoriach
.
Jeśli praca składa się z
mniej niż 300 słów
, egzaminator
przyznaje punkty tylko w kategoriach A, B i C
.
Pojawienie się błędu kardynalnego dyskwalifikuje pracę – zdający otrzymuje 0 punktów.
Zasady oceniania rozwi
ąza
ń^ zada
ń
Strona
^5 z ^13
Objaśnienia dotyczące oceny wypowiedzi argumentacyjnej A. Określenie problemu.
Zdający powinien zrozumieć, jaki problem podejmuje autor w przedstawionym fragmencie tekstu oraz sformułować ten
problem. Określenie problemu jest oceniane ze względu na to, czy jest
zgodne z tekstem
i czy jest
pełne
Określenie problemu uważa się za
pełne
, jeśli praca zawiera zarówno odtworzenie problemu (np. w postaci pytania), jak i jego interpretację, czyli umieszczenie tego
problemu w odpowiednim kontekście. Interpretacja problemu powinna być uzasadniona (np. wagę problemu można uzasadnić jegohistorycznymi uwarunkowaniami lub współczesnymi implikacjami). −^
niepełne
, jeśli praca nie zawiera interpretacji trafnie rozpoznanego problemu.
częściowo zgodne
z tekstem, jeśli zdający nie w pełni rozpoznaje problem główny lub wydobywa z tekstu tylko problem drugorzędny.
B. Sformułowanie stanowiska zdającego wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu. Uczeń powinien
omówić i ocenić rozwiązanie
zaproponowane przez autora w przedstawionym tekście. Sformułowanie stanowiska zdającego
wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu jest oceniane ze względu na to, czy jest
adekwatne do tekstu
i czy jest
pełne
Sformułowanie stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za:
częściowo adekwatne do tekstu
, gdy
zniekształca rozwiązanie proponowane przez autora.
pełne
, gdy zawiera ono odtworzenie rozwiązania przyjętego przez autora tekstu oraz trafne odwołania do innych tekstów kultury
uzasadniające stanowisko zdającego. −^
niepełne
, kiedy brak trafnego odwołania do innych tekstów kultury uzasadniających stanowisko zdającego.
C. Poprawność rzeczową
ocenia się na podstawie liczby błędów rzeczowych. Pomyłki (np. w nazwach własnych lub datach) niewpływające na
sformułowanie stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za usterki, a nie błędy rzeczowe. Błąd kardynalny
to błąd rzeczowy świadczący o nieznajomości (1) tekstu kultury, do którego odwołuje się zdający, oraz (2) kontekstu
interpretacyjnego przywołanego przez zdającego. D. Kompozycja
oceniana jest ze względu na
funkcjonalność segmentacji
i^
uporządkowanie tekstu
zgodnie z wybranym przez zdającego
gatunkiem wypowiedzi. Należy wziąć pod uwagę, czy w tekście zostały wyodrębnione – językowo i graficznie – części pracy oraz akapityniezbędne dla jasnego sformułowania stanowiska i uzasadniających je argumentów, a także czy wyodrębnione części i akapity są logiczniei konsekwentnie uporządkowane (bez luk i zbędnych powtórzeń).Kompozycja jest
funkcjonalna
, jeśli podział tekstu na segmenty (części) i ich porządek są ściśle powiązane z porządkiem treści i realizowanymi
w tekście funkcjami retorycznymi. Odejście od zasady trójdzielnej kompozycji nie jest błędem, jeśli segmentacja jest funkcjonalna.
Egzamin maturalny z języka polskiego. Test diagnostyczny – marzec 2021 r.
Strona 7 z 13
Temat 2. Dokonaj interpretacji porównawczej podanych tekstów. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 wyrazów.
(Czesław Miłosz, Obłoki i Wisława Szymborska, Chmury )
Wytyczne do tematu 2.
Wymagania egzaminacyjne 2021
Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe I. Zdający rozumie teksty o skomplikowanej budowie; dostrzega sensy zawarte w strukturze głębokiej tekstu; rozpoznaje funkcje tekstu i środki językowe służące ich realizacji; ma świadomość kryteriów poprawności językowej.
I. (IV etap edukacyjny) poziom podstawowy. Zdający: 1.1) odczytuje sens tekstu […] oraz wydzielonych przez siebie fragmentów. 1.2) odczytuje zawarte w odbieranych tekstach informacje zarówno jawne, jak i ukryte. 2.1) szuka literatury przydatnej do opracowania różnych zagadnień.
I. (III etap edukacyjny). Zdający: 1.11) czerpie dodatkowe informacje z przypisu. II. Zdający stosuje w analizie podstawowe pojęcia z zakresu poetyki; w interpretacji tekstu wykorzystuje wiedzę o kontekstach, w jakich może być on odczytywany; poznaje niezbędne dla lektury fakty z historii literatury i innych dziedzin humanistyki; odczytuje rozmaite sensy dzieła; dokonuje interpretacji porównawczej.
II. (IV etap edukacyjny) poziom podstawowy. Zdający: 1.2) określa problematykę utworu. 1.3) rozpoznaje konwencję literacką. 2.1) wskazuje zastosowane w utworze środki wyrazu artystycznego i ich funkcje […]; dostrzega w czytanych utworach cechy charakterystyczne określonej epoki. 2.2) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania świata przedstawionego i bohatera ([…] sytuacja liryczna […]). 2.3) porównuje utwory literackie […] (dostrzega cechy wspólne i różne). 3.1) wykorzystuje w interpretacji elementy znaczące dla odczytania sensu utworu (słowa-klucze).
Egzamin maturalny z języka polskiego. Test diagnostyczny – marzec 2021 r.
Strona 8 z 13
3.2) wykorzystuje w interpretacji utworu konteksty (np. literackie, kulturowe, filozoficzne, religijne). 3.3) porównuje funkcjonowanie tych samych motywów w różnych utworach literackich. 4.2) dostrzega obecne w utworach literackich oraz innych tekstach kultury wartości […] uniwersalne. 4.3) dostrzega w świecie konflikty wartości […] oraz rozumie źródła tych konfliktów.
II. (IV etap edukacyjny) poziom rozszerzony. Zdający: 2.1) wskazuje związki między różnymi aspektami utworu (estetycznym, etycznym i poznawczym). 2.2) dostrzega przemiany konwencji i praktykę ich łączenia. 2.3) rozpoznaje aluzje literackie i symbole kulturowe […] oraz ich funkcję ideową i kompozycyjną, a także znaki tradycji. 2.5) rozpoznaje i charakteryzuje styl utworu. 3.1) dostrzega i komentuje estetyczne wartości utworu literackiego. 3.2) przeprowadza interpretację porównawczą utworów literackich. 4.1) wskazuje różne sposoby wyrażania wartościowań w tekstach. III. Zdający buduje wypowiedzi o wyższym stopniu złożoności; stosuje w nich podstawowe zasady logiki i retoryki; ma świadomość własnej kompetencji językowej.
III. (IV etap edukacyjny) poziom podstawowy. Zdający: 1.1) tworzy dłuższy tekst pisany […] zgodnie z podstawowymi regułami jego organizacji, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej. 1.2) przygotowuje wypowiedź (wybiera […] odpowiedni układ kompozycyjny, analizuje temat, wybiera formę kompozycyjną, sporządza plan wypowiedzi, dobiera właściwe słownictwo). 1.3) tworzy samodzielną wypowiedź argumentacyjną według podstawowych zasad logiki lub retoryki (stawia tezę lub hipotezę, dobiera argumenty, porządkuje je, hierarchizuje, dokonuje ich selekcji pod względem użyteczności w wypowiedzi, podsumowuje, dobiera przykłady ilustrujące wywód myślowy, przeprowadza prawidłowe wnioskowanie).
Egzamin maturalny z j
ęzyka polskiego. Test diagnostyczny – marzec 2021 r.
Strona
^10
z ^13
Objaśnienia dotyczące oceny interpretacji porównawczejA. Koncepcja interpretacji porównawczej
jest efektem poszukiwania przez zdającego sensów wynikających z zestawienia tekstów i wymaga
ustalenia pewnych obszarów porównania, w których szuka się podobieństw i/lub różnic między utworami, a następnie wyciąga z tego wnioski.Koncepcja jest oceniana ze względu na to, czy jest
niesprzeczna z utworami
i czy jest
spójna
Koncepcja jest:^ −
niesprzeczna z utworami
, jeśli znajduje potwierdzenia w obu tekstach, przy czym porównywane obszary są dla tekstów trafne i istotne,
a nie drugorzędne. −^
częściowo sprzeczna
z utworami, jeśli jedynie we fragmentach (lub fragmencie) znajduje potwierdzenie w tekstach lub porównywane
obszary są dla tekstów drugorzędne. −^
całkowicie sprzeczna z utworami, jeśli nawet we fragmentach (lub fragmencie) nie znajduje potwierdzenia w tekstach. Koncepcja jest:^ −
spójna
, gdy wypowiedź w sposób wystarczający dla uzasadnienia tezy/hipotezy interpretacyjnej obejmuje i łączy w całość sensy obu
utworów. −^
częściowo spójna
, gdy wypowiedź obejmuje i łączy sensy obu utworów, ale w sposób niewystarczający dla uzasadnienia tezy/hipotezy
interpretacyjnej. −^
niespójna
, gdy wypowiedź obejmuje sensy każdego tekstu, ale ich nie łączy (tzn. wypowiedź składa się z dwóch niepowiązanych ze sobą
interpretacji). Brak koncepcji to brak wskazania zasady zestawienia utworów. B. Uzasadnienie interpretacji
jest oceniane ze względu na to, czy jest
trafne
i czy jest
pogłębione
Uzasadnienie
trafne
zawiera wyłącznie
powiązane z tekstami argumenty na rzecz odczytania sensów wynikających z zestawienia
utworów
. Argumenty muszą wynikać ze sfunkcjonalizowanej analizy, to znaczy wywodzić się z formy lub/i treści tekstów.
Uzasadnienie jest:^ −
częściowo trafne
, jeśli w pracy – oprócz argumentów niepowiązanych z tekstami lub/i niewynikających ze sfunkcjonalizowanej analizy –
pojawi się przynajmniej jeden argument powiązany z tekstami i wynikający ze sfunkcjonalizowanej analizy. −^
pogłębione
jeśli
znajduje
potwierdzenie
nie
tylko
w
tekstach,
ale
także
w
kontekstach
(np.
biograficznym,
historycznoliterackim,
filozoficznym, kulturowym). Zdający powinien choć częściowo rozwinąć przywołany kontekst, aby uzasadnić jego pojawienie się. −^
niepogłębione
, gdy wszystkie argumenty są sfunkcjonalizowane, ale zdający przywołał je tylko z tekstów albo tylko z kontekstów.
C. Poprawność rzeczową
ocenia się na podstawie liczby błędów rzeczowych. Pomyłki (np. w nazwach własnych lub datach) niewpływające na
koncepcję interpretacyjną uważa się za usterki, a nie błędy rzeczowe.
Zasady oceniania rozwi
ąza
ń^ zada
ń
Strona
^11
z ^13
Błąd kardynalny
to błąd rzeczowy świadczący o nieznajomości (1) tekstu kultury, do którego odwołuje się zdający, oraz (2) kontekstu
interpretacyjnego przywołanego przez zdającego. D. Kompozycja
oceniana jest ze względu na
funkcjonalność segmentacji
i uporządkowanie tekstu
zgodnie z wybranym przez ucznia
gatunkiem wypowiedzi. Należy wziąć pod uwagę, czy w tekście zostały wyodrębnione – językowo i graficznie – części pracy oraz akapityniezbędne dla jasnego przedstawienia koncepcji interpretacyjnej i uzasadniających ją argumentów, a także czy wyodrębnione części i akapity sąlogicznie oraz konsekwentnie uporządkowane (bez luk i zbędnych powtórzeń).Kompozycja jest
funkcjonalna
, jeśli podział tekstu na segmenty (części) i ich porządek (układ) są ściśle powiązane z porządkiem treści
i realizowanymi w tekście funkcjami retorycznymi. Odejście od zasady trójdzielnej kompozycji nie jest błędem, jeśli segmentacja jest funkcjonalna. E. Spójność lokalną
ocenia się na podstawie zgodności logicznej i gramatycznej między kolejnymi, znajdującymi się w bezpośrednim
sąsiedztwie zdaniami w akapitach. Znaczne zaburzenia spójności wypowiedzi to np. akapity zbudowane z sekwencji zdań niepowiązanych zesobą ani logicznie, ani gramatycznie (potok luźnych myśli, skojarzeń). Styl uznaje się za: −^
stosowny
, jeśli zachowana jest zasada
decorum
(dobór środków językowych jest celowy i adekwatny do wybranego przez ucznia gatunku
wypowiedzi, sytuacji egzaminacyjnej, tematu i intencji wypowiedzi oraz odmiany pisanej języka). Dopuszcza się drobne, sporadyczneodstępstwa od stosowności. −^
częściowo stosowny,
dotyczy wypowiedzi, w której zdający niefunkcjonalnie łączy różne style, nie kontroluje jednolitości stylu, np.
w wypowiedzi pojawiają się wyrazy i konstrukcje z języka potocznego, nieoficjalnego, wtręty ze stylu urzędowego, nadmierna metaforyka.Mieszanie różnych stylów wypowiedzi uznaje się za uzasadnione, jeśli jest funkcjonalne. −^
niestosowny
, jeśli wypowiedź zawiera np. wulgaryzmy lub ma charakter obraźliwy.
Styl wypracowania nie musi być zgodny z upodobaniami stylistycznymi egzaminatora. G. Poprawność językowa
oceniana jest ze względu na
liczbę
i^
wagę
błędów składniowych, leksykalnych, słowotwórczych, frazeologicznych,
fleksyjnych i stylistycznych.Błąd stylistyczny to konstrukcja zgodna z normą językową, ale niewłaściwa w sytuacji, w której powstaje tekst, oraz nieodpowiednia dla stylu,w jakim tekst jest pisany, np. udziwniona metafora, niefunkcjonalny kolokwializm, wulgaryzm, nieuzasadnione powtórzenie leksykalne lubskładniowe. Błędów logicznych nie uznaje się za błędy stylistyczne. H. Poprawność zapisu
ocenia się ze względu na
liczbę
błędów ortograficznych i interpunkcyjnych (szacowaną odpowiednio do objętości tekstu)
oraz ich
wagę
(błędy rażące i nierażące). Za
błąd rażący
uznaje się błąd, który polega na naruszeniu ogólnej reguły ortograficznej lub
interpunkcyjnej w zapisie słów lub fraz o wysokiej frekwencji. Ewentualne wątpliwości rozstrzygają ustalenia Rady Języka Polskiego i klasyfikacjabłędów interpunkcyjnych Jerzego Podrackiego.
Zasady oceniania rozwiązań zadań
Strona 13 z 13
k) brak przecinka między jednorodnymi (równorzędnymi) składnikami (częściami zdania) szeregu, którego części składowe nie są połączone spójnikami, a także brak spójnika między składnikami powtórzonymi (Kupiła w sklepie mąkę, cukier i inne produkty) l) brak dwukropka przed przytoczeniem cudzych lub własnych słów m) brak dwukropka przy wymienianiu tytułu dzieła, nazwy, terminu, jeżeli nie są one w tekście w inny sposób wyróżnione (np. kursywą lub cudzysłowem) n) brak myślnika (otwierającego i zamykającego), ujmującego wyrazy lub wypowiedzenia wtrącone. Uwaga: tę samą funkcję pełnia nawiasy albo przecinki o) brak myślników (lub myślnika) wydzielających człony wtrącone w cytowany tekst oraz tekst odautorski w partiach dialogowych p) brak cudzysłowu w tytułach publikacji, cytowanych wyrazach, zdaniach i wyrażeniach, jeżeli nie są one wyróżnione inaczej (np. kursywą).
W pracy maturalnej z języka polskiego autorstwa zdającego, u którego stwierdzono dysleksję i dysortografię, nie należy uwzględniać w ocenie następujących błędów:
a) zmienionej kolejności liter w wyrazach,
b) wstawionych dodatkowo liter w wyrazie, opuszczonych lub przestawionych liter,
c) opuszczonego początku lub końca wyrazu,
d) występowania w wyrazach głosek dźwięcznych zamiast bezdźwięcznych i odwrotnie,
e) mylenia głosek „ i ” i „ j ”, głosek nosowych z końcówką fleksyjną, np.: ę-em , ą-om ,
f) mylenia przedrostków z przyimkami, np.: pode szły ; błędnego zapisywania przyimków z rzeczownikami i przysłówkami, np.: wklasie, zachwilę, napewno ,
g) niewłaściwego zapisu spółgłosek miękkich, np.: rosinie zamiast rośnie , skosiny zamiast skośny ,
h) błędnego stosowania lub niestosowania znaków interpunkcyjnych.
