Zastosowanie hydroksykwasów w kosmetologii, Schematy z Kosmetyka

Pobierz Zastosowanie hydroksykwasów w kosmetologii i więcej Schematy w PDF z Kosmetyka tylko na Docsity! Martyna Ząbczyńska, Magdalena Jurzak Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Zastosowanie hydroksykwasów w kosmetologii Streszczenie: Nieodzownym atrybutem młodego wyglądu jest zdrowa, gładka, jędrna skóra, pozba- wiona oznak starzenia, takich jak zmarszczki, przebarwienia, utrata jędrności. Na rynku dostępnych jest wiele metod i zabiegów pozwalających na redukcję widocznych oznak starzenia. Jedną z możliwości są peelingi chemiczne, które złuszczając warstwy naskórka, skóry właściwej, pozwalają zniwelować istniejące niedoskonałości skóry, takie jak zmarszczki, przebarwienia i drobne blizny. Poddanie się serii zabiegów złuszczania wpływa stymulująco na odnowę komórkową naskórka i skóry, które z upływem lat tracą ela- styczność, obniża się stopień ich nawilżenia, a tym samym jędrność. Substancje chemiczne używane do zabiegów złuszczania pobudzają komórki skóry do syntezowania włókien kolagenowych i elastynowych. Po peelingach skóra staje się gładsza, jędrniejsza, wizualnie wyglądająca na zdrowszą. Zaburzone, osłabione procesy odnowy komórek skóry oraz synteza niezbędnych składników skóry zostają pobu- dzone, dzięki czemu skóra staje się bardziej elastyczna, lepiej napięta i odżywiona. Ilość kolagenu, elasty- ny oraz glikozoaminoglikanów wzrasta, dzięki czemu skóra jest odporniejsza na rozciąganie i działanie szkodliwych czynników środowiska zewnętrznego. Po prawidłowo wykonanym zabiegu peelingu skóra lepiej wchłania substancje czynne, zwiększa się przepływ krwi w naczyniach włosowatych, poprawiają się także jej zdolności obronne. Do bardzo popularnych substancji złuszczających należą hydroksykwasy. Mimo dobrych rezultatów, jakie uzyskuje się dzięki peelingom, zabiegi te, jak każda ingerencja w struk- tury organizmu, obciążone są ryzykiem powikłań, takich jak bliznowacenie, przebarwienia, zakażenia, trądzik, prosaki, przewlekły rumień, świąd i inne. Dlatego też należy skrupulatnie przestrzegać procedur wykonania zabiegu jak i zaleceń dotyczących pielęgnacji skóry po peelingu. Słowa kluczowe: hydroksykwasy, hydroksykwasy, przebarwienia, blizny Abstract: Th e essential attribute of a youthful appearance is healthy, smooth, fi rm skin, devoid of signs of aging such as wrinkles, hyperpigmentation, loss of fi rmness. On the market there are many methods and procedures allowing for the reduction of visible signs of aging. One of the possibilities are chemical peels that exfoliating layers of the epidermis, the dermis, allowing off set existing skin imperfections, such as wrin- kles, blemishes and minor scars. Submission to a series of stimulating exfoliation eff ect on cell renewal of the epidermis and the skin, which over the years lose their fl exibility, reduces the degree of hydration and the same fi rmness. Chemicals used for exfoliation stimulates skin cells to synthesize collagen and elastin fi bers. Aft er peeling the skin becomes smoother, fi rmer, healthier-looking visually. Aff ected, impaired skin cell renewal process and synthesize the necessary components of the skin are stimulated, so that the skin becomes more elastic, more tense and nourished. Amount of collagen, elastin, and glycosaminoglycans increases so that the skin is more resistant to stretching and harmful external environmental factors. Aft er the surgery correctly peeling skin absorbs more active substances, increases blood fl ow in the capillaries, which is also to improve defensive abilities. For very popular exfoliating substances include hydroxy acids. Despite the good results they achieved by peelingom, treatments such as any intervention in the structure of our body are at risk of complications, such as scarring, hyperpigmentation, infections, acne, milia, chronic erythema, itching, and more. Th erefore, you must carefully follow the procedures of ap- plication and recommendations for the care of the skin aft er peeling. Key words: hydroxyl acids, peeling, hyperpigmentation, scars skóra -gozdzialska-jaskiewicz.indb 95 2013-05-14 09:02:00 Martyna Ząbczyńska, Magdalena Jurzak 96 Ogólna charakterystyka kwasów Złuszczanie chemiczne to aplikacja czynnika drażniącego na skórę. Ce- lem takiego działania jest uszkodzenie powierzchownej części naskórka, aby mógł zregenerować się z komórek nieuszkodzonych, znajdujących się w głębszych warstwach [1]. Zabiegi przy użyciu kwasów pomagają zmniej- szyć oznaki starzenia się skóry, blizny potrądzikowe oraz zmniejszyć prze- barwienia posłoneczne. Peelingi stosowano od starożytności. Czynnikami złuszczającymi były wów- czas kwaśne mleko i kwasy owocowe. W celu uzyskania jasnej cery stosowano okłady z cytrusów lub wytłoczyny z winogron. Działanie kwasów AHA wyko- rzystywano też w renesansie. Kobiety w celu rozjaśnienia cery stosowały sok cy- trynowy, tarte jabłka i gorzkie migdały [11]. Zabiegi złuszczania nie zawsze jed- nak były doskonałe. Ich stosowanie często prowadziło do infekcji bakteryjnych powstających w czasie gojenia, nieprawidłowego bliznowacenia, nierówności. Dopiero w XX w. ujednolicono procedury, określono wskazania i przeciwwska- zania do wykonywania zabiegów. Odkrycie alfahydroksykwasów zwiększyło bezpieczeństwo wykonywania zabiegów oraz powszechność ich stosowania. Hydroksykwasy to najczęściej proponowane aktywne środki złuszczają- ce. Zapewniają łagodne złuszczenie i nie wykazują właściwości drażniących w stężeniach poniżej 5% [4]. Działanie kwasów jest związane z ich stężeniem – od nawilżającego po eksfoliacyjne. Hydroksykwasy to związki chemiczne posiadające dwie grupy funkcyjne: hydroksylową i karboksylową. Wykazują reakcje charakterystyczne zarówno dla kwasów, jak i dla zasad [3]. Najbardziej popularne są alfa-hydroksykwasy i beta- -hydroksykwasy. Obecnie na rynku dostępna jest nowa generacja – polihydrok- sykwasy i ketokwasy. Preparaty te korzystnie wpływają na proces odnowy ko- mórkowej naskórka. Poprawiają kondycję zarówno suchej, jak i tłustej skóry [5]. Alfa-hydroksykwasy (AHA) Większość kwasów owocowych to kwasy AHA (alfa-hydroksykwasy). Są to związki organiczne, a najczęściej stosowane kwasy to: glikolowy, mleko- wy, migdałowy i cytrynowy. Alfa-hydroksykwasy występują powszechnie w przyrodzie, ale najczęściej otrzymuje się je metodami chemicznymi. Najważniejszym spośród nich jest kwas glikolowy. Naturalnie występuje w soku trzciny cukrowej. Kwas glikolowy HO-CH2-COOH to mała cząstecz- ka, łatwo rozpuszcza się w wodzie i szybko przenika do warstwy podstaw- nej naskórka. Ma szerokie spektrum działania. Kwas glikolowy ma działanie skóra -gozdzialska-jaskiewicz.indb 96 2013-05-14 09:02:00 99 Zastosowanie hydroksykwasów w kosmetologii karboksylową i wiele grup hydroksylowych, w tym jedną, która decyduje o właściwościach złuszczających, w pozycji alfa [2]. Kwas glukonowy powstaje w wyniku przemian metabolicznych gluko- zy na poziomie komórkowym. Działa łagodniej i wolniej niż kwasy AHA. Nie powoduje podrażnień, szczypania, pieczenia i zaczerwienienia skóry w trakcie i po zabiegu. W związku z faktem, że nie wywołuje podrażnień mogą stosować go osoby ze skórą wrażliwą, skłonną do alergii, z atopowym zapaleniem skóry. Wykazuje właściwości antyoksydacyjne. Jest to związane z chelatowaniem jonów żelaza, co hamuje i neutralizuje powstawanie wol- nych rodników. Poprawia nawilżenie skóry, redukuje jej wiotkość, wygładza, rozjaśnia skórę. Ma właściwości przeciwzapalne. Kwas glukonowy ogranicza syntezę melaniny, działa złuszczająco, nie zwiększając wrażliwości skóry na promieniowanie słoneczne. Kwas glukonowy wpływa korzystnie na barierę naskórkową, wzmacnia mechanizmy naprawcze, chroni przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Kwas laktobionowy otrzymuje się w wyniku utleniania dwucukry lakto- zy. Kwas bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie. Ze względu na obecność wielu grup hydroksylowych związek ten zaliczany jest do układów higrosko- pijnych, charakteryzujących się silnymi właściwościami retencji i absorpcji wody. Kwas laktobionowy wzmacnia barierę naskórkową, wspomaga pro- cesy odnowy naskórka [8]. Charakteryzuje się silnymi właściwościami an- tyoksydacyjnymi – podobnie jak kwas glukonowy, zwalcza wolne rodniki [2]. Zapobiega tworzeniu się zmarszczek, wiotczeniu skóry, a także pękaniu i rozszerzaniu się naczynek. Nie wykazuje działania drażniącego, może być stosowany w przypadku skóry delikatnej, wrażliwej, podatnej na alergie. Właściwości chemiczne peelingów Peelingi chemiczne stosowane w kosmetyce w zależności od rodzaju, pH, ilości i stężenia substancji wykorzystywane są do złuszczania w obrę- bie naskórka. Peelingi służą usuwaniu najbardziej powierzchownej warstwy komórek zrogowaciałych. Efektem jest wygładzenie i rozjaśnienie skóry. Do zabiegów kosmetycznych stosuje się kwasy różne pod względem chemicz- nym. Kwasy AHA są dobrze rozpuszczalne w wodzie. Wymagają neutrali- zacji podczas zabiegu, mają działanie powierzchniowo złuszczające, wywo- łują efekt metaboliczny. Skuteczne minimalne stężenie to około 5%. Kwasy AHA nawilżają naskórek i stymulują metabolizm fi broblastów. Są polecane do cery suchej, z oznakami fotostarzenia, przy pielęgnacji cery trądzikowej. skóra -gozdzialska-jaskiewicz.indb 99 2013-05-14 09:02:00 Martyna Ząbczyńska, Magdalena Jurzak 100 Beta-hydroksykwas – kwas salicylowy, jest rozpuszczalny w tłuszczach. Skuteczne minimalne stężenie przy wykonywanym zabiegu to 1%. Działa on równomiernie, posiada małą cząsteczkę, która szybko penetruje w głąb naskórka. Nie wymaga neutralizacji, ma właściwości przeciwzapalne. W za- leżności od stężenia można otrzymać efekt keratolityczny lub cytotoksyczny [5]. Jest to kwas, który działa drażniąco i może uczulać. Poleca się go do cery trądzikowej pomocniczo do cery suchej. Do złuszczania powierzchniowego wykorzystuje się stężenie 10–30%. Polihydroksykwasy, podobnie jak AHA, są rozpuszczalne w wodzie. Wykazują właściwości złuszczające, nawilżające i przeciwrodnikowe. Kwa- sy PHA mają silne właściwości higroskopijne i przeciwzapalne. Są kwasa- mi, które działają łagodniej niż AHA i nie powodują podrażnień. Wpływają na poprawę kolorytu skóry, ponieważ dzięki właściwościom wybielającym ograniczają ilość wytwarzanego pigmentu. Istotną grupą w PHA stanowią inhibitory tyrozynazy, która łącząc się z enzymami, ogranicza syntezę me- laniny [8]. Otrzymywanie kwasów W zabiegach kosmetycznych najchętniej stosuje się alfa-hydroksykwa- sy. Mogą być one wyodrębnione z naturalnych źródeł, w wyniku ekstrakcji owoców lub przy wykorzystaniu metod biotechnologicznych (tab. poniżej). Tabela 1. Podział hydroksykwasów ze względu na otrzymywanie [10] PODZIAŁ HYDROKSYKWASÓW źródła naturalne źródła syntetyczne alfa-hydroksykwasy (AHA) kwas glikolowy trzcina cukrowa, burak cukrowy, ananas reakcja kwasu chlorooctowego z wodorotlenkiem sodu kwas migdałowy gorzkie migdały w wyniku hydrolizy z aldehydu benzoesowego kwas mlekowy kwaśne mleko otrzymywany syntetycznie w postaci białych kryształów kwas cytrynowy owoce cytrusowe - kwas jabłkowy jabłka - kwas winny fermentacja winogron - beta-hydroksykwasy (BHA) kwas salicylowy kora wierzby i liście brzozy z fenolu skóra -gozdzialska-jaskiewicz.indb 100 2013-05-14 09:02:00 101 Zastosowanie hydroksykwasów w kosmetologii PODZIAŁ HYDROKSYKWASÓW źródła naturalne źródła syntetyczne polihydroksykwasy (PHA) kwas glukonowy z glukozy otrzymywany syntetycznie kwas laktobionowy z laktozy otrzymywany syntetycznie Przygotowanie do peelingu i postępowanie po zabiegu złuszczania Najczęstsze wskazania do przeprowadzenia zabiegu złuszczania kwasami to fotostarzenie i przebarwienia skóry. Zabiegi wykonywane z powyższych powodów dają bardzo dobre rezultaty. Wykorzystanie peelingów chemicz- nych musi być przeprowadzone przez wyszkoloną osobę, a dobór preparatu ustala się indywidualnie. Schemat wykonania zabiegu dla hydroksykwasów jest różny, w zależności od producenta. Dwa tygodnie przed zabiegiem za- leca się stosowanie kremu, np. z kwasem glikolowym, w trakcie trwania i po jego zakończeniu. Wykonanie zabiegu rozpoczyna się od demakijażu. Dru- gim etapem jest oczyszczenie preparatem myjącym skóry oraz zabezpiecze- nie okolicy ust, oczu i skrzydełek nosa, które nie powinny być narażone na działanie kwasu. Kolejną czynnością jest aplikacja pędzelkiem kwasu na skó- rę twarzy, szyi, dekoltu i pozostawienie go na skórze do upływu wyznaczone- go czasu lub w zależności od reakcji skóry. Następnie należy przeprowadzić neutralizację kwasu odpowiednim buforem i pozostawić go na skórze kilka minut. Nadmiar preparatu należy zmyć wodą. Po zabiegu w celu ukojenia skóry, na około 20–30 minut nakłada się maskę. W zaleceniach pozabiegowych należy klientom polecić codzienne stoso- wanie kremu ochronnego bez środków drażniących, powtórzenie zabiegu oraz utrzymanie wysokiej fotoprotekcji [5]. Zastosowanie kwasów w pielęgnacji Na rynku wiele fi rm oferuje szeroką gamę kwasów i mieszanek kwasów w celu poprawy wyglądu skóry. Zabieg złuszczania należy obecnie do pod- stawowych zabiegów w gabinecie kosmetycznym. Eksfoliacja jest zabiegiem bezpiecznym i szybkim. W zależności od rodzaju problemów skórnych, sto- suje się różne peelingi chemiczne. Kwasy mają szerokie spektrum działania, w związku z tym poprzez jeden zabieg można uzyskać więcej pożądanych efektów w wyglądzie skóry. skóra -gozdzialska-jaskiewicz.indb 101 2013-05-14 09:02:00 Martyna Ząbczyńska, Magdalena Jurzak 104 Przeciwwskazania do stosowania i możliwe powikłania po zastosowaniu kwasów Wykonanie peelingu chemicznego jest bezpiecznym zabiegiem. Ryzyko powikłań jest niewielkie. Każdy producent określa przeciwwskazania do stosowania produktów. Przeciwwskazaniami do wykonywania peelingów chemicznych są: aktywne wypryski, aktywna opryszczka, dermatozy wi- rusowe, bakteryjne grzybicze w postaci aktywnej, stosowanie estrogenów, które mogą powodować zaburzenia pigmentacyjne skóry, ciąża i okres lak- tacji, nosicielstwo HIV, możliwe opóźnienie gojenia skóry, leczenie świa- tłem, obecność przyrosłych blizn i/lub keloidów, podrażnienia, trądzik różowaty, skóra bardzo cienka i wrażliwa, skóra z ubytkami (skaleczenia, otarcia), czas stosowania preparatów (wczesna wiosna, i jesień), chemio- terapia, możliwe opóźnienia w gojeniu się skóry, zaburzona czynność wą- troby, nerek Powikłania po przeprowadzeniu peelingów bardzo powierzchownych i powierzchownych należą do rzadkości. Ryzyko wzrasta po stosowaniu pe- elingu średniogłębokiego i głębokiego. Najczęściej spotkanymi powikłania- mi po zastosowaniu złuszczania chemicznego są: zaburzenia barwnikowe, trwały rumień, świąd, infekcje wirusowe i bakteryjne, powstanie blizn, pro- saki, trądzik, nadwrażliwość na światło. Bibliografia 6. Bieniek A., Białynicki-Birula R., Barancewicz-Łosek M., Szepietowski J., Ku- niewska B., Okulewicz-Gojlik D., Peelingi chemiczne. Część I: Zasada działa- nia, rys historyczny, rodzaje peelingów, powikłania, Dermatol Klin 2004, 6 (2): 109–114. 7. Jurkowska S., Surowce kosmetyczne, Wyższa Szkoła Fizykoterapii we Wrocławiu, Wrocław 2005. 8. Jurkowska S., Rusin A., Wybrane zagadnienia z biologii komórki. Aspekty ko- smetologiczne, Ośrodek Informatyczno-Badawczy „Ekoprzem”, Dąbrowa Górni- cza 2005. 9. Martini M.C., Kosmetologia i farmakologia skóry, PZWL, Warszawa 2007. 10. Noszczyk M., Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, PZWL, Warszawa 2010. 11. Peters I.B., Kosmetyka, REA, Warszawa 2002. 12. Piechota-Urbańska M., Hydroksykwasy znane i nieznane. Część 2, Salon i Ele- gancja 2005: 5. skóra -gozdzialska-jaskiewicz.indb 104 2013-05-14 09:02:01 105 Zastosowanie hydroksykwasów w kosmetologii 13. Sikora M., Kosmetyka dla zaawansowanych, Les Nouvelles Esthetiques 2011: 5. 14. Sikora M., Składniki peelingów w pigułce, Les Nouvelles Esthetiques 2012: 2. 15. Tilszer I., Usuwanie przebarwień. Część 2, Salon i Elegancja 2007, 4–5 (156): 18–21. 16. Wróblewska A., Historia eksfoliacji, Les Nouvelles Esthetiques 2009, 11. skóra -gozdzialska-jaskiewicz.indb 105 2013-05-14 09:02:01