Zbliżenie międzyregionalne w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego - Notatki - Ekonomia, Notatki z Ekonomia

Pobierz Zbliżenie międzyregionalne w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego - Notatki - Ekonomia i więcej Notatki w PDF z Ekonomia tylko na Docsity!

Na przykładzie wybranego państwa (regionu) wskaż, czy zachodzi zbliżenie międzyregionalne w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego.

Jednym z podstawowych zadań stojących przed jednoczącą się Europą jest redukowanie różnic w dochodzie ludności. Polityka regionalna lub też polityka spójności, ma obecnie duże znaczenie w Europie. Regiony państw członkowskich , które nie są rozwinięte , a wręcz zacofane lub też niekorzystnie położone , mogą otrzymywać dotacje na rozwój i pokonywanie barier w celu uzyskania wzrostu atrakcyjności , co tym samym ma sprzyjać procesowi konwergencji. Instrumentami do realizacji tego celu są między innymi :

• inwestycje w infrastrukturę ( budowa nowych dróg, linii kolejowych ,portów lotniczych lub morskich
• szeroko pojęty rozwój zasobów ludzkich (tu zwalczanie bezrobocia, modernizacja systemów kształcenia itp.)
• zmiany w przemyśle ( nowe technologie) oraz rolnictwie.

Celem niniejszego referatu jest przeprowadzenie analizy procesu konwergencji dla 2 regionów Hiszpanii na podstawie danych z okresu 2001-2005 dotyczących PKB wyrażonym w euro. Wybrane regiony to Katalonia i Andaluzja. Zanim jednak odpowiem na pytanie , czy powyższe regiony zbliżyły się , czy też oddaliły od siebie pod względem gospodarczo-społecznym, warto byłoby zobrazować niektóre poczynania w/w obszarów , co mam nadzieję , pozwoli na lepsze zrozumienie wyników analizy.

Hiszpania stała się członkiem Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej w 1986 roku. Z perspektywy lat można stwierdzić, że konsekwencje integracji ze strukturami europejskimi były zdecydowanie pozytywne. Jednakże pierwsze zauważalne efekty integracji świadczyły o pogorszeniu się sytuacji gospodarczej w Hiszpanii. Na ten stan rzeczy wpłynął znaczy wzrost cen – w niektórych przypadkach nawet o 14%. Był on konsekwencją wprowadzenia podatku od wartości dodanej – VAT. Sytuację ekonomiczną kraju pogorszyło także niskie tempo wzrostu gospodarczego – 3,3%, wysoka inflacja 8,7% i wysokie bezrobocie 21% ludności czynnej zawodowo. Poczynając jednak od połowy 1987 roku zaczęto obserwować pozytywne zmiany w gospodarce Hiszpanii. Wzrosła produkcja (w tym także rolnicza), wzrósł popyt wewnętrzny i zaczął rozwijać się eksport. W przedmiotowym okresie PKB Hiszpanii wynosiło 653289mln (2001) oraz 908450mln (2005).

Zajmijmy się jednak poszczególnymi regionami , i tak:

Katalonia graniczy na wschodzie z Morzem Śródziemnym, na północy z |Francją i Andorą, a na zachodzie i południu z autonomicznymi regionami hiszpańskimi Aragonią i Walencją. To strategiczne położenia pozwala na bardzo intensywne kontakty z resztą krajów śródziemnomorskich oraz Europą kontynentalną. Obszar 32 000 km², liczba mieszkańców ok. 7mln.

Gospodarka: silnie rozwinięty przemysł włókienniczy, chemiczny i elektroniczny. Ważną gałąź stanowi przemysł środków transportu (samochodowy i stoczniowy). Dobrze rozwinięte rolnictwo (pszenica, ryż) oraz sadownictwo (winorośl, owoce cytrusowe, oliwki). Hodowla bydła i owiec. Znany region turystyczny i wypoczynkowy. Jednym z najważniejszych działań w zakresie rozb udowy infrastruktury było powiększenie portu w Barcelonie. Ta potężna inwestycja wymagała zmiany biegu rzeki Llobregat. Rozpoczęta w 2000 r. i zakończona w 2004 r stanowiła ważny moment w historii transportu w Barcelonie. Zmiana biegu rzeki stała się koniecznym warunkiem powiększenia portu. Po raz pierwszy taki plan pojawił się w latach 60. Jednak dopiero w 1994 r. odpowiednie władze rozpoczęły realizację projektu o nazwie „Plan delta”. Zmiana biegu rzeki o 2km i ukierunkowanie Llobregat stało się podstawą całej serii działań, które oprócz powiększenia portu objęły również rozbudowę lotniska, budowę nowych dróg i linii kolejowych, konstrukcję nowej oczyszczalni ścieków i utworzenie rozległej chronionej strefy przyrodniczej. Dzięki odbiciu rzeki, w grudniu 2001 r. stało się możliwe przystąpienie do rozbudowy barcelońskiego portu. Roboty, na które przeznaczono miliard euro, z czego 277 milionów ze środków Funduszu Spójności, przewidywały zmiany parametrów portu: zwiększenie jego powierzchni o 2,3 razy, czyli o 1265 hektarów i budowę 30 km nabrzeża. Prowadzone prace stanowiły fundament, na którym port mógł się rozwijać. Jego wzrost był zarówno ilościowy (nowe nadbrzeże, nowe dźwigi, nowe możliwości dostępu), jak i jakościowy (nowe linie morskie, liczniejsze połączenia europejskie, poprawa usług dla ludności). Ta ogromna budowa objęła również zagospodarowanie dojazdów - niezbędnych po ukończeniu rozbudowy portu. Tereny pozostałe po dawnym korycie rzeki stanowiły doskonałe miejsce pod budowę przyszłych połączeń drogowych. Rozbudowa barcelońskiego portu odbywała się przy jak największym poszanowaniu środowiska naturalnego. Towarzyszyły jej działania zmniejszające ewentualne negatywne skutki, jakie prowadzone prace mogłyby spowodować. Poza skrupulatnym przestrzeganiem przepisów portowych i środowiskowych rozbudowa portu objęła kilka przedsięwzięć, które poprawią ogólny stan delty rzeki Llobregat. W tym celu pozostawiono w dawnym korycie rzeki dziesięciohektarowy podmokły obszar, by zachować żyjącą tam faunę. Jedno z realizowanych

przedsięwzięć – utworzenie przy użyciu wielu milionów ton piasku dwukilometrowej plaży na południe od nowego ujścia rzeki – jest kolejnym przykładem woli władz portowych do stworzenia trwałej infrastruktury, przyjaznej dla środowiska. Strona hiszpańska szczególnie duże znaczenie przywiązała do finansowania wydatków na infrastrukturę transportową i energetyczną, czego doskonałym przykładem jest projekt rozbudowy portu w Barcelonie, opisany powyżej.

-PKB Katalonii w roku 2001 wynosiło 120502mln w 2005 natomiast 170226mln co oznacza, że dynamika wzrostu w badanym okresie wynosiła 41%.

- Udział Katalonii w tworze niu PKB Hiszpanii : 2001- 18,44% 2005- 18,73%

-PKB per capita: 2001- 19. 2005- 24.813, co daje przyrost 5.438,7euro

Andaluzja region zajmujący południową część Hiszpanii, często nazywana jest „pomostem między kontynentami”, „bramą Europy”, „tyglem kultur” czy „miejscem spotkania mórz”. Wszystkie te określenia są w pełni uzasadnione. Położona pomiędzy Europą a Afryką, między

Obydwa regiony , niezależnie od początkowych wartości PKB per capita wykazały w badanym okresie podobną dynamikę wzrostu. Można zatem uznać, iż w latach 2001- 2005 nie zachodzi proces konwergencji pomiędzy stosunkowo bogatą Katalonią, a biedniejszą od niej Andaluzją. Powyższy wniosek potwierdza fakt, iż minimalnie wzrósł również udział jednego , jak i drugiego regionu w tworzeniu PKB Hiszpanii, i tutaj przypomnijmy w 2001 roku Katalonia wytwarzała 18,44% PKB Hiszpanii, Andaluzja natomiast w tym samym roku 13,46% i niestety nie nastąpiły żadne znaczące zmiany w roku 2005. Pomimo słusznie podjętych prób wyrównania zaległości Andaluzji, nie przyniosły one tak wysoce oczekiwanych rezultatów, jednak zapewne nie możemy uznać ich za zbędne ( i tutaj można podkreślić, że nie zaszedł przecież proces dywergencji czyli powiększenia rozpiętości rozwojowych). Poruszony problem wymagałby zapewne przeprowadzenia głębszej analizy. Należałoby uwzględnić również inne czynniki rozwojowe, jak kapitał ludzki , położenie geograficzne, możliwości terytorialne. Na podstawie powyższej analizy można jednak pokusić się o stwierdzenie, że głównymi beneficjentami rozwoju chociażby infrastruktury transportu w Hiszpanii są regiony bogate.

Bibliografia:

1. Jakub Piecuch: „Hiszpania w Unii Europejskiej : aspekty rozwoju regionalnego”. Warszawa : Twigger, 2004.
2. Eurostat
3. Strona internetowa www.europa.eu