
TEMAT B
Znaczenie gleb dla rozwoju wybranej gminy
Wytyczne do wykonania pracy:
1. Wybierz gminę wiejską lub obszar wiejski w gminie miejsko-wiejskiej. Najlepiej, gdyby gmina
ta miała charakter słabo zurbanizowany, z udziałem rolnictwa (hodowli, uprawy, ogrodnictwa,
warzywnictwa itp.).
2. Scharakteryzuj wybraną gminę pod względem przyrodniczym (klimat, powierzchniowe utwory
geologiczne, rzeźba terenu, wody, roślinność) oraz stopnia przekształcenia terenu przez człowieka
(osadnictwo, sieć transportowa, użytkowanie terenu, funkcje gospodarcze, tj. rolnictwo, leśnictwo,
przemysł – jeśli występuje, itd.).
3. Opisz kilka (3-5) genetycznych typów gleb występujących na obszarze gminy na podstawie
własnych obserwacji, odsłonięć naturalnych lub wykopów, jak też innych dostępnych materiałów
(literatura gleboznawcza dotycząca typów gleb i procesów glebowych). Opisz zróżnicowanie
występujących na obszarze gminy gleb pod względem wartości użytkowej dla rolnictwa i ich
rozprzestrzenienie. Wykorzystaj dostępne w urzędzie gminy materiały dotyczące klas
bonitacyjnych gleb. Przedstaw zróżnicowanie gleb na mapie lub mapach.
4. Oceń, czy na analizowanym przez Ciebie obszarze gminy występują zagrożenia dla gleb, takie
jak erozja, osuwiska, obniżenie zawartości materii organicznej, zanieczyszczenia substancjami
niebezpiecznymi, a ponadto zasklepienie, zagęszczenie, zasolenie i in.
5. Opisz strukturę użytkowania terenu w gminie na podstawie różnych źródeł (zestawień i materiałów
kartograficznych dostępnych w urzędach gmin, map cyfrowych i zdjęć satelitarnych dostępnych
w internecie, np. geoportal.gov.pl, GoogleEarth, Corine Land Cover). Wykorzystaj, jeśli istnieje,
szczegółową literaturę gleboznawczą na temat wybranej gminy w dostępnych repozytoriach
naukowych (PAN, uczelniach wyższych, Instytucie Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa
w Puławach i in.).
6. Zapoznaj się z głównymi dokumentami gminy dotyczącymi jej rozwoju przestrzennego, takimi jak
strategia rozwoju gminy, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.
Opisz te elementy rozwoju społeczno-gospodarczego, które mają związek z rodzajami i jakością
gleb oraz wpływają na gleby.
7. Na podstawie przeprowadzonych analiz oceń racjonalność obecnej struktury użytkowania gleb
w gminie i zaproponuj jej zmiany pod kątem optymalnego wykorzystania typów gleb dla różnych
działalności (np. rolnictwo, zalesienia, zabudowa, turystyka i rekreacja).
8. Wykonaj odpowiednią dokumentację graficzną (mapy, tabele, fotografie itp.).
9. Nadaj swojej pracy odpowiedni tytuł, wynikający ze specyfiki wybranego obszaru i podjętej
problematyki.
Kryteria oceny pracy
Trafność wyboru gminy oraz sformułowania tytułu
B. Poprawność merytoryczna i wnikliwość charakterystyki warunków przyrodniczych gminy
ze szczególnym uwzględnieniem gleb
20 pkt
C. Poprawność merytoryczna i wnikliwość charakterystyki rozwoju przestrzennego gminy ze
szczególnym uwzględnieniem
czynników wpływających na gleby
10 pkt
D. Trafność oceny racjonalności obecnej struktury użytkowania gleb w gminie oraz
15 pkt
prawność dokumentacji graficznej
F. Formalna strona opracowania: poprawność językowa i ortograficzna, umiejętność zestawiania
wykaz ilustracji i załączników,
20 pkt
. Walory dodatkowe pracy według oceny nauczyciela /