ŻYCIE I DZIAŁALNOŚĆ MARII MONTESSORI
Anna Suchcicka-Żurawska
Maria Montessori była włoską lekarką i pedagogiem. Sukces, jaki odniosła w pracy
z dziećmi upośledzonymi, zachęcił ją do wykorzystania podobnych metod w postępowaniu
z dziećmi o normalnym poziomie inteligencji. W swoim systemie wychowawczym,
zaprezentowanym w książce Domy dziecięce. Metoda pedagogiki naukowej stosowana
w wychowaniu najmłodszych dzieci (1909, wyd. pol. 1913) za główne zagadnienie uznała
potrzeby dziecka. To one wyznaczają tempo zajęć. Z kolei zabawa powinna być swobodna,
ale kierowana i kładąca nacisk na kształcenie zmysłów. Idee Montessori na trwałe weszły do
współczesnej pedagogiki, przyczyniając się do przezwyciężenia tradycyjnego rygoryzmu
i formalizmu w wychowaniu małego dziecka.
1
W tej części pracy przedstawię pokrótce
najważniejsze fakty z życia oraz działalności Marii Montessori.
„Maria urodziła się 31 sierpnia 1870 roku we włoskim miasteczku Chiaravelle. Była
jedynaczką – córką Aleksandra Montessori i Renilde Stopani. Dziewczynka wychowywana
była w wierze katolickiej. Rodzice starali się „zaszczepić” w córce takie cechy jak:
samodyscyplina, współczucie i wrażliwość na potrzeby innych ludzi. Świadczą o tym niektóre
fakty biograficzne. „Na przykład kiedy rodzina wróciła z czterotygodniowych wakacji, mała
Maria była bardzo głodna. Wówczas matka podała jej starą kromkę chleba mówiąc: A zatem
dobrze, jeśli nie możesz dłużej poczekać, zjedz to!”. Mała Marysia była bardzo wrażliwa na
krzywdę i potrzeby innych, robiła odzież na drutach dla ubogich rodzin, towarzyszyła także w
spacerach upośledzonej ruchowo dziewczynce.”
2
W latach 1876 – 1883 uczęszczał do rzymskiej szkoły podstawowej, która oparta była
na rygoryzmie oraz silnym autorytecie nauczyciela. Ze szkoły tej dziewczynka zapamiętała
przede wszystkim tłumienie aktywności dzieci oraz ograniczanie aktywności fizycznej. Od
czternastego roku życia Maria bardzo interesowała się matematyką. Zdecydowała, że
rozpocznie karierę inżyniera. Jednak bardziej zainteresowała ją biologia i po ukończeniu
średniej szkoły technicznej podjęła studia medyczne (jako pierwsza kobieta we Włoszech),
które ukończyła z wyróżnieniem w 1896 roku. Następnie objęła posadę asystenta w szpitalu
San Giovanna oraz prowadziła własną praktykę lekarską. Jesienią tego roku brała aktywny
udział w Międzynarodowym Kongresie Kobiet w Berlinie, gdzie w mistrzowski sposób
1
Por. T. Nowak, J. Kozłowska, M. Radzimińska, Oksfordzki słownik biograficzny, Warszawa 1997, Oxford
University Press, s. 308.
2
R. Kramer, Maria Montessori, Chicago: University of Chicago Press, 1976, s. 24.
