Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Metodyka Badań Biologicznych: Plan Lekcji dla Nauczycieli, Schematy z Transport

porównanie białek fibrylarnych i globularnych ... Różnorodność bezkręgowców. 1 Kryteria klasyfikacji ... meduzy oraz tabele do uzupełnienia dla grup.

Typologia: Schematy

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

frankie82
frankie82 🇵🇱

4.5

(82)

286 dokumenty

1 / 54

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
ROZKŁAD MATERIAŁU
Lp.
Temat
Treści nauczania
Cele edukacyjne
Zapis w
nowej
podsta
wie
progra
mowej
Proponowane
procedury osiągania
celów
Proponowane środki
dydaktyczne
Proponowana
liczba godzin
lekcyjnych w
wypadku
różnych siatek
godzin w cyklu
kształcenia
8
10
I. Badania przyrodnicze
1
Metodyka
badań
biologicznych
dedukcja i indukcja
empiryczne metody
poznawania świata
zasady prowadzenia
badań
problem badawczy
hipoteza
próba badawcza i
próba kontrolna
zmienna zależna i
zmienna niezależna
dokumentacja badań
wyjaśnienie różnic między
rozumowaniem dedukcyjnym a
rozumowaniem indukcyjnym
omówienie empirycznych metod
poznawania świata (obserwacja i
doświadczenie)
omówienie zasad prowadzenia
badań
wyjaśnienie pojęć: problem
badawczy, hipoteza, próba
badawcza, próba kontrolna, zmienna
niezależna, zmienna zależna
omówienie sposobów dokumentacji
badań
III
(wymag
ania
ogólne)
pogadanka na temat
metod poznawania
świata
ustalanie etapów
badań do
przykładowych
obserwacji i
doświadczeń
planowanie
obserwacji
wykonywanie
dokumentacji do
przykładowych badań
przykłady obserwacji i
doświadczeń
1
2
2
Obserwacje
mikroskopowe
jako źródło
wiedzy
biologicznej
budowa i mechanizm
działania mikroskopów
optycznych
budowa i mechanizm
działania mikroskopów
elektronowych
zastosowanie
mikroskopów w
badaniach
omówienie budowy i funkcji układu
optycznego i układu mechanicznego
mikroskopu optycznego
wskazanie cech obrazu oglądanego
w mikroskopie optycznym
wyjaśnienie pojęcia zdolność
rozdzielcza
wyjaśnienie sposobu działania
mikroskopu optycznego w tym
II.1
analizowanie budowy
i zasady działania
mikroskopu optycznego
oglądanie pod
mikroskopem
preparatów trwałych
przygotowanie
preparatów nietrwałych
i oglądanie ich pod
mikroskop optyczny,
preparaty
mikroskopowe trwałe
oraz sprzęt i materiały
niezbędne do
przygotowania
preparatów nietrwałych
1
2
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff
pf12
pf13
pf14
pf15
pf16
pf17
pf18
pf19
pf1a
pf1b
pf1c
pf1d
pf1e
pf1f
pf20
pf21
pf22
pf23
pf24
pf25
pf26
pf27
pf28
pf29
pf2a
pf2b
pf2c
pf2d
pf2e
pf2f
pf30
pf31
pf32
pf33
pf34
pf35
pf36

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Metodyka Badań Biologicznych: Plan Lekcji dla Nauczycieli i więcej Schematy w PDF z Transport tylko na Docsity!

ROZKŁAD MATERIAŁU

Lp. Temat Treści nauczania Cele edukacyjne Zapis w nowej podsta wie progra mowej Proponowane procedury osiągania celów Proponowane środki dydaktyczne Proponowana liczba godzin lekcyjnych w wypadku różnych siatek godzin w cyklu kształcenia 8 10 13 I. Badania przyrodnicze 1 Metodyka badań biologicznych  dedukcja i indukcja  empiryczne metody poznawania świata  zasady prowadzenia badań  problem badawczy  hipoteza  próba badawcza i próba kontrolna  zmienna zależna i zmienna niezależna  dokumentacja badań  wyjaśnienie różnic między rozumowaniem dedukcyjnym a rozumowaniem indukcyjnym  omówienie empirycznych metod poznawania świata (obserwacja i doświadczenie)  omówienie zasad prowadzenia badań  wyjaśnienie pojęć: problem badawczy, hipoteza, próba badawcza, próba kontrolna, zmienna niezależna, zmienna zależna  omówienie sposobów dokumentacji badań

III

(wymag ania ogólne)  pogadanka na temat metod poznawania świata  ustalanie etapów badań do przykładowych obserwacji i doświadczeń  planowanie obserwacji  wykonywanie dokumentacji do przykładowych badań  przykłady obserwacji i doświadczeń

2 Obserwacje mikroskopowe jako źródło wiedzy biologicznej  budowa i mechanizm działania mikroskopów optycznych  budowa i mechanizm działania mikroskopów elektronowych  zastosowanie mikroskopów w badaniach  omówienie budowy i funkcji układu optycznego i układu mechanicznego mikroskopu optycznego  wskazanie cech obrazu oglądanego w mikroskopie optycznym  wyjaśnienie pojęcia zdolność rozdzielcza  wyjaśnienie sposobu działania mikroskopu optycznego w tym II. 1  analizowanie budowy i zasady działania mikroskopu optycznego  oglądanie pod mikroskopem preparatów trwałych  przygotowanie preparatów nietrwałych i oglądanie ich pod  mikroskop optyczny, preparaty mikroskopowe trwałe oraz sprzęt i materiały niezbędne do przygotowania preparatów nietrwałych

biologicznych fluorescencyjnego i mikroskopów elektronowych (SEM i TEM)  omówienie zalet i wad mikroskopów optycznych i elektronowych  wskazanie przykładów obiektów obserwowanych za pomocą mikroskopu optycznego i mikroskopów elektronowych mikroskopem II. Chemiczne podstawy życia 1 Składniki nieorganiczne  klasyfikacja związków na organiczne i nieorganiczne  pierwiastki biogenne  znaczenie makro- i mikroelementów  rodzaje wiązań i oddziaływań chemicznych  budowa i właściwości fizykochemiczne wody  znaczenie soli mineralnych  klasyfikowanie związków chemicznych na organiczne i nieorganiczne  klasyfikowanie pierwiastków na mikroelementy i makroelementy  wyjaśnienie pojęcia pierwiastki biogenne  omówienie znaczenia wybranych makro- i mikroelementów  poznanie objawów niedoboru wybranych makro-i mikroelementów  omówienie rodzajów wiązań i oddziaływań chemicznych występujących w cząsteczkach biologicznych  omówienie budowy i właściwości fizykochemicznych wody  omówienie znaczenia wody i soli mineralnych

I.1.

I.1.

I.1.

I.1.

 konstruowanie modelu budowy cząsteczki wody  prezentacja zjawiska napięcia powierzchniowego  zastosowanie metody skrzynki pytań do podsumowania tematu  materiały do utworzenia modelu budowy cząsteczki wody  talerz, woda, szpilka  muszle ślimaków i małży, kości i szkielety zwierząt  pytania do skrzynki pytań

2 Budowa i znaczenie węglowodanów  klasyfikacja sacharydów  występowanie, budowa i znaczenie monosacharydów, oligosacharydów i polisacharydów  obserwacja mikroskopowa wybarwionych  klasyfikowanie sacharydów  omówienie powstawania form pierścieniowych monosacharydów  omówienie powstawania wiązania O-glikozydowego  porównanie budowy chemicznej mono-, oligo- i polisacharydów  podanie przykładów mono-, oligo- i polisacharydów  omówienie budowy, właściwości,

I.1.

I.2.

I.2.

 tworzenie w grupach mapy mentalnej prezentującej klasyfikację i przykłady węglowodanów  analiza foliogramów z budową i wzorami wybranych węglowodanów oraz powstawaniem  opakowania po produktach spożywczych zawierających węglowodany  nazwy poszczególnych grup węglowodanów i przykładów należących do nich związków na

 aminokwasy  budowa i rodzaje białek  właściwości białek  struktura białek  wykrywanie wiązań peptydowych oraz obecność elementów nieaminokwasowych  podanie przykładów białek z poszczególnych grup  omówienie budowy aminokwasów  klasyfikowanie aminokwasów ze względu na charakter podstawników  poznanie budowy białek i powstawania wiązania peptydowego  wyjaśnienie, na czym polega i w jakich warunkach zachodzi koagulacja i denaturacja białek  charakteryzowanie 1 - , 2-, 3- i 4- rzędowych struktur przestrzennych białek  poznanie właściwości białek  charakteryzowanie białek prostych i złożonych  porównanie białek fibrylarnych i globularnych  zaplanowanie i przeprowadzenie doświadczenia mającego na celu wykrycie wiązań peptydowych

I.4.

I.4.

I.4.

I.4.

I.4.

mentalnej, pracy z podręcznikiem, wykonywania modelu, doświadczenia, uzupełniania kart pracy funkcji, przykłady poszczególnych białek, ich charakterystyka na odrębnych kartkach do mapy mentalnej do stacji nr 1  materiały do wykonania modelu aminokwasu, schemat budowy aminokwasu i powstawania wiązania peptydowego do stacji nr 2  nazwy białek podzielonych pod kątem budowy, ich przykłady oraz charakterystyka na odrębnych kartkach do mapy mentalnej do stacji nr 3  jajko, talerz, denaturat do stacji nr 4  materiały do wykonania modeli struktury białek, np. fragmenty rury od odkurzacza, kartki papieru, mazaki, taśma klejąca, kawałki włóczki do stacji nr 5  jajko, roztwór NaOH o stężeniu 10%, roztwór CuSO 4 o stężeniu 1%, woda destylowana, probówki do stacji nr 6 5 Budowa i rola kwasów nukleinowych  budowa nukleotydu  budowa przestrzenna DNA  poznanie budowy nukleotydów DNA i RNA  omówienie znaczenia DNA

I.1.5.

VI.1.1.

VI.1.2.

 analizowanie budowy DNA na przykładzie modelu  model budowy DNA  ilustracje prezentujące poszczególne elementy

 znaczenie i występowanie DNA  budowa przestrzenna i rodzaje RNA  znaczenie RNA  wyjaśnienie, na czym polega komplementarność zasad  definiowanie pojęć: podwójna helisa, replikacja  poznanie rodzajów RNA i ich roli  wskazanie lokalizacji DNA w komórkach eukariotycznych i prokariotycznych obliczanie procentowej zawartości zasad azotowych w DNA omówienie i wskazanie wiązań w cząsteczce DNA  omówienie budowy chemicznej i przestrzennej cząsteczki DNA i RNA  porównanie budowy i roli DNA z budową i rolą RNA

VI.1.

VI.1.

 analizowanie ilustracji poszczególnych elementów nukleotydu  uzupełnianie mapy mentalnej DNA i RNA budowy nukleotydu  szablony mapy mentalnej DNA i RNA dla każdego ucznia 6 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości Powtórzenie i utrwalenie wiadomości i umiejętności z rozdziałów I i II 1 1 1 7 Sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności Sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności z rozdziałów I i II 1 1 1 III. Komórka – podstawowa jednostka życia 1 Przestrzenna organizacja komórki  rodzaje komórek  wymiary i kształty komórek  budowa komórek: bakterii, zwierząt, roślin i grzybów  porównanie komórki prokariotycznej z komórką eukariotyczną  porównanie komórek eukariotycznych  obserwacja mikroskopowa  definiowanie pojęć: komórka , organizm jednokomórkowy , organizm wielokomórkowy  klasyfikowanie komórek ze względu na występowanie jądra komórkowego  podanie przykładów komórek prokariotycznych i eukariotycznych  wyjaśnienie zależności między wymiarami komórki a jej powierzchnią i objętością,  wskazanie i omówienie struktur komórki prokariotycznej i II.1  analizowanie budowy komórek prokariotycznej i eukariotycznej na podstawie planszy (foliogramu) i modelu  porównanie budowy komórek na podstawie ułożonych rozsypanek  konkurs w grupach polegający na rozpoznawaniu struktur komórkowych  modele komórki prokariotycznej i eukariotycznej  plansza lub foliogram z budową komórki prokariotycznej i poszczególnych rodzajów komórek eukariotycznych  materiały do rozsypanki dla grup  foliogramy struktur komórkowych

komórki roślinnej oraz komórki zwierzęcej w roztworach: hipotonicznym, izotonicznym i hipertonicznym  zaplanowanie i przeprowadzenie doświadczenia mającego na celu obserwację plazmolizy i deplazmolizy w komórkach roślinnych 3 Jądro komórkowe  funkcje jądra komórkowego  budowa jądra komórkowego  skład chemiczny chromatyny  sposób upakowania DNA w jądrze komórkowym  budowa chromosomu metafazowego  kariotyp  poznanie budowy i funkcji jądra komórkowego  wskazanie ba schemacie elementów budowy jądra komórkowego  omówienie budowy jądra komórkowego  omówienie składu chemicznego chromatyny  wyjaśnienie różnicy między heterochromatyną i euchromatyną  wyjaśnienie znaczenie jąderka i otoczki jądrowej  omówienie sposobu upakowania DNA w jądrze komórkowym  definiowanie pojęć: chromatyna , nukleosom , chromosom , kariotyp , chromosomy homologiczne  omówienie budowy chromosomu metafazowego  wyjaśnienie różnic między komórką haploidalną a komórką diploidalną  podanie przykładów komórek haploidalnych i komórek diploidalnych

VI.2. 1

VI.2.

 analizowanie budowy jądra komórkowego na podstawie planszy lub foliogramu  układanie rozsypanki ilustrującej upakowanie DNA w jądrze komórkowym  analizowanie kariotypów i schematów komórek  tworzenie papierowego modelu chromosomu metafazowego  plansza lub foliogram z budową jądra komórkowego  ilustracje i pojęcia do rozsypanki dotyczącej upakowania DNA w jądrze komórkowym  ilustracje lub foliogramy prezentujące kariotypy  schematy przedstawiające kariotyp komórki haploidalnej i diploidalnej  materiały do wykonania modelu chromosomu metafazowego

4 Składniki cytoplazmy  skład cytozolu  budowa i rola elementów cytoszkieletu  poznanie składu i znaczenia cytozolu  podanie elementów cytoszkieletu i omówienie ich funkcji

II.

II.

 tworzenie mapy mentalnej prezentującej elementy cytozolu i ich funkcje  materiały do mapy mentalnej  mikroskop, żywe okazy moczarki

 ruchy cytozolu i ich mikroskopowa obserwacja  budowa i rola siateczki śródplazmatycznej, rybosomów, aparatu Golgiego, lizosomów, peroksysomów i glioksysomów  synteza i modyfikacja białek wydzielanych przez komórkę  badanie aktywności katalazy w komórkach bulwy ziemniaka  omówienie ruchów cytozolu  omówienie budowy i roli siateczki śródplazmatycznej, rybosomów, aparatu Golgiego i lizosomów  analizowanie schematu syntezy i modyfikacji białek wydzielanych przez komórkę  wyjaśnienie roli peroksysomów i glioksysomów  porównanie elementów cytoszkieletu pod względem budowy, funkcji i rozmieszczenia  omówienie budowy wici i rzęski  przeprowadzenie obserwacji ruchów cytozolu w komórkach moczarki kanadyjskiej  zaplanowanie i przeprowadzenie doświadczenia mającego na celu zbadanie aktywności katalazy w bulwie ziemniaka  obserwowanie pod mikroskopem ruchu cytozolu w komórkach liści moczarki kanadyjskiej  analizowanie schematu przedstawiającego syntezę i modyfikację białek  przeprowadzenie doświadczenia dotyczącego badania aktywności katalazy w komórkach bulwy ziemniaka kanadyjskiej oraz sprzęt do wykonania preparatów mikroskopowych  schemat przedstawiający syntezę i modyfikację białek  materiały niezbędne do wykonania doświadczenia mającego na celu zbadanie aktywności katalazy w komórkach bulwy ziemniaka (probówki, bulwy ziemniaka, palnik, woda utleniona) 5 Składniki cytoplazmy otoczone dwiema błonami  budowa i rola mitochondrium  charakterystyka plastydów  budowa chloroplastów  teoria endosymbiozy  omówienie budowy mitochondriów  wyjaśnienie roli mitochondriów jako centrów energetycznych  klasyfikowanie plastydów  omówienie budowy chloroplastu  omówienie funkcji plastydów  przedstawienie sposobów powstawania plastydów i możliwości przekształcania różnych rodzajów plastydów  porównanie różnych rodzajów plastydów  przeprowadzenie obserwacji mikroskopowej różnych rodzajów plastydów  wyjaśnianie, dlaczego mitochondria i plastydy nazywa się organellami półautonomicznymi II. 4  analizowanie budowy mitochondrium i chloroplastu na podstawie planszy  tworzenie mapy mentalnej porównującej typy plastydów  obserwowanie na preparatach mikroskopowych typów plastydów  plansze przedstawiające budowę mitochondrium i chloroplastu  materiały do mapy mentalnej  mikroskop  liście, kwiaty i owoce roślin oraz materiały niezbędne do przygotowania preparatów mikroskopowych

cytokinezy w komórkach roślinnej i zwierzęcej  wyjaśnienie, na czym polega programowana śmierć komórki  wyjaśnienie mechanizmu transformacji nowotworowej  omówienie znaczenia amitozy i endomitozy 8 Powtórzenie i utrwalenie wiadomości Powtórzenie i utrwalenie wiadomości i umiejętności z rozdziału III 1 1 1 9 Sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności Sprawdzenie stopnia opanowania wiadomości i umiejętności z rozdziału III 1 1 1 IV. Różnorodność wirusów, bakterii, protistów i grzybów 1 Klasyfikowanie organizmów  zadania systematyki  klasyfikacja biologiczna  stanowisko systematyczne wybranych organizmów  zasady nazewnictwa gatunków  naturalne i sztuczne systemy klasyfikacji  metody fenetyczne i filogenetyczne klasyfikacji organizmów  dwudzielne klucze do oznaczania gatunków  drzewo rodowe organizmów  królestwa świata organizmów  omówienie zadań systematyki  definiowanie pojęć: takson , narządy homologiczne , gatunek  podanie głównych rang taksonów  wyjaśnienie, na czym polega hierarchiczny układ rang jednostek taksonomicznych oraz nazewnictwo binominalne  określanie stanowiska systematycznego wybranego gatunku rośliny i zwierzęcia  omówienie metod klasyfikowania organizmów opartych na podobieństwie i pokrewieństwie organizmów  wyjaśnienie różnic między naturalnym a sztucznym systemem klasyfikacji  wyjaśnienie zasady konstruowania klucza dwudzielnego do oznaczania gatunków  definiowanie pojęć: takson

IV.1.

IV.1.

IV.1.

IV.1.

IV.1.

IV.1.

 analizowanie przynależności systematycznej organizmów na podstawie planszy i rozsypanki wyrazowej  pogadanka i burza mózgów  konstruowanie dwudzielnego klucza na arkuszach szarego papieru  analizowanie schematów drzew rodowych organizmów  klasyfikowanie organizmów do pięciu królestw z wykorzystaniem skrzynki odkryć  wykorzystanie aktywnego opisu  plansze z przynależnością systematyczną roślin i zwierząt  rozsypanka wyrazowa z nazwami jednostek systematycznych i przykładowych grup organizmów  arkusze szarego papieru, mazaki, fotografie wybranych gatunków organizmów, klej  schematy drzew rodowych organizmów  skrzynka odkryć z ilustracjami rycinami i fotografiami, modelami organizmów, okazami zasuszonymi lub w postaci preparatów

monofiletyczny , parafiletyczny i polifiletyczny  omówienie podziału organizmów na pięć królestw  porównanie królestw świata żywego porównującego do charakterystyki królestw formalinowych należących do różnych królestw 2 Wirusy – bezkomórkowe formy materii  budowa i formy wirusów  namnażanie się wirusów (cykle infekcyjne wirusów)  pochodzenie i klasyfikacja wirusów  znaczenie wirusów  wybrane choroby wirusowe człowieka  szczepionki  priony i wiroidy  wyjaśnienie, dlaczego wirusy to bezkomórkowe formy materii  podanie cech wirusów  omówienie budowy wirionu  przedstawienie różnych form wirusów  analizowanie przebiegu cyklów infekcyjnych wirusów – litycznego i lizogenicznego – na przykładzie bakteriofaga oraz cyklu wirusa zwierzęcego  klasyfikowanie wirusów na podstawie rodzaju kwasu nukleinowego, morfologii wirionu, rodzaju gospodarza oraz sposobu infekcji  omówienie znaczenia wirusów  omówienie wybranych chorób wirusowych człowieka  omówienie dróg zakażenia wirusami  wyskazanie znaczenia szczepień ochronnych  omówienie teorii dotyczących pochodzenia wirusów  wyjaśnienie różnicy między wirusem a wiroidem  omówienie znaczenia prionów

IV.2.

IV.2.

IV.2.

IV.2.

 tworzenie na tablicy schematu budowy wirusa  porównywanie form wirusów pod względem kształtu  burza mózgów i pogadanka  charakteryzowanie chorób wirusowych na podstawie tekstów źródłowych  uzupełnianie kart pracy  kartki z nazwami elementów budowy wirusa, kolorowa kreda  plakaty z formami wirusów  teksty źródłowe z charakterystyką chorób wirusowych człowieka  karty pracy

3 Bakterie – organizmy bezjądrowe  budowa komórki bakteryjnej  budowa ściany komórkowej bakterii Gram-dodatnich i  omówienie cech charakterystycznych i środowiska życia bakterii  poznanie budowy komórki bakterii oraz funkcji jej poszczególnych

IV.3. 1

IV.3. 2

IV.3. 3

IV.3. 4

IV.3.

 tworzenie na tablicy modelu budowy komórki  układanie rozsypanki wyrazowej dotyczącej  materiały do wykonania modelu budowy komórki: kartki z nazwami struktur komórkowych,

roślinopodobnych (odżywianie, rozmnażanie)  charakterystyka protistów grzybopodobnych  przegląd i charakterystyka wybranych typów protistów  znaczenie protistów  choroby człowieka wywoływane przez protisty protistów zwierzęcych  porównanie pinocytozy z fagocytozą  omówienie wydalania i osmoregulacji u protistów zwierzęcych  wyjaśnienie roli wodniczek w odżywianiu się i wydalaniu protistów  omówienie rozmnażania się płciowego i bezpłciowego protistów zwierzęcych  wyjaśnienie przebiegu i znaczenia koniugacji u pantofelka wykazanie różnic między cyklem rozwojowym z mejozą pregamiczną a cyklem rozwojowym z mejozą postgamiczną  analizowanie cyklu rozwojowego zarodźca malarii  przeprowadzenie obserwacji mikroskopowej pantofelka  poznanie cech charakterystycznych protistów roślinopodobnych  omówienie budowy form jednokomórkowych i wielokomórkowych protistów roślinopodobnych  podanie rodzajów plech występujących u protistów roślinopodobnych  omówienie odżywiania się protistów roślinopodobnych  podanie barwników fotosyntetycznych i materiałów zapasowych występujących u protistów roślinopodobnych  omówienie rozmnażania się protistów roślinopodobnych  porównanie izogamii, anizogamii i przedstawicieli protistów  charakteryzowanie budowy wybranych przedstawicieli protistów roślinopodobnych  zastosowanie metody skrzynki odkryć dla przedstawienia znaczenia protistów  praca z tekstem źródłowym mikroskopowych, trwałe preparaty z przedstawicielami protistów  okazy zielnikowe wybranych przedstawicieli protistów roślinopodobnych  skrzynka odkryć z fotografiami oraz ilustracjami protistów, wycinkami z gazet, mazaki, arkusze szarego papieru, klej  teksty źródłowe z charakterystyką chorób wywoływanych przez protisty

oogamii  porównanie izomorficznej przemiany pokoleń z heteromorficzną przemianą pokoleń  analizowanie przemiany pokoleń u listownicy  omówienie cech charakterystycznych dla protistów grzybopodobnych  przeprowadzenie obserwacji makroskopowej strzępek przedstawiciela protistów grzybopodobnych  charakteryzowanie wybranych przedstawicieli protistów  omówienie znaczenia protistów  charakteryzowanie wybranych chorób człowieka wywoływanych przez protisty 5 Grzyby – cudzożywne beztkankowce. Porosty  cechy charakterystyczne grzybów  budowa grzybów  odżywianie się i oddychanie grzybów  sposoby rozmnażania się grzybów  cykle rozwojowe sprzężniowców, workowców i podstawczaków  przegląd i charakterystyka poszczególnych typów grzybów  znaczenie grzybów  budowa i rodzaje plech porostów  omówienie cech charakterystycznych grzybów  poznanie budowy grzybów  definiowanie pojęć: grzybnia , strzępki , owocnik , przemiana faz jądrowych  wykazanie, dlaczego grzyby są plechowcami  omówienie sposobów odżywiania, oddychania i rozmnażania się grzybów  podanie przedstawicieli poszczególnych typów grzybów  omówienie budowy strzępek  porównanie mikoryzy ektotroficznej z mikoryzą endotroficznej  porównanie rodzajów zarodników grzybów

IV.10.

IV.10.

IV.10.

IV.10.

IV.10.

IV.10.

IV.10.

IV.10.

 tworzenie mapy mentalnej prezentującej czynności życiowe grzybów  obserwowanie budowy grzybów  analizowanie cykli życiowych grzybów  pogadanka na temat znaczenia grzybów  klasyfikowanie przedstawicieli grzybów do poszczególnych typów,  rozpoznawanie grzybów jadalnych i trujących  obserwowanie budowy plechy  rozsypanka wyrazowa z przykładami czynności życiowych grzybów  plansza z budową grzyba  plansze lub foliogramy przedstawiające cykle rozwojowe grzybów  materiały do pogadanki dotyczącej znaczenia grzybów w postaci naturalnych okazów, opakowań po produktach spożywczych, ilustracji  plansza przedstawiająca

charakterystyka krasnorostów i zielenic  znaczenie krasnorostów i zielenic  omówienie występowania krasnorostów i zielenic krasnorostów i zielenic  omówienie sposobów rozmnażania się krasnorostów i zielenic  omówienie przemiany pokoleń na przykładzie ulwy sałatowej  omówienie koniugacji u skrętnicy  charakteryzowanie krasnorostów i zielenic pod względem budowy  omówienie występowania krasnorostów i zielenic  omówienie znaczenia krasnorostów i zielenic podstawie planszy przemiany pokoleń u ulwy sałatowej  porządkowanie etapów koniugacji skrętnicy i ich charakterystyka  pokaz połączony z wykładem i prezentacją charakteryzującą krasnorosty i zielenice oraz ich znaczenie pokoleń u ulwy sałatowej  ilustracje kolejnych etapów koniugacji skrętnicy  prezentacje multimedialne opracowane przez uczniów, charakteryzujące krasnorosty, zielenice i ich znaczenie 2 Główne kierunki rozwoju roślin lądowych  cechy potwierdzające pokrewieństwo ramienicowych z roślinami lądowymi  adaptacje roślin do życia na lądzie  ryniofity – pierwsze rośliny lądowe  teoria telomowa  grupy morfologiczno- rozwojowe roślin lądowych  omówienie cech środowiska wodnego  omówienie pochodzenia roślin lądowych  podanie przykładów adaptacji roślin do życia na lądzie  poznanie budowy ryniofitów  omówienie teorii telomowej  omówienie grup morfologiczno- rozwojowych roślin lądowych  porównanie warunków panujących w wodzie i na lądzie IV.5.1  wykorzystanie metody „za” i „przeciw” przy charakterystyce warunków życia w wodzie i na lądzie  analizowanie cech morfologicznych ryniofitów  analizowanie przekształcania się telomów na podstawie plakatu  klasyfikowanie grup morfologiczno- rozwojowych roślin  ilustracje ryniofitów  plakat przedstawiający etapy teorii telomowej  rozsypanka wyrazowa z nazwami grup morfologiczno- rozwojowych roślin

3 Tkanki roślinne  klasyfikacja tkanek na twórcze i stałe  charakterystyka tkanek twórczych  rodzaje, budowa i rola tkanek okrywających, miękiszowych, wzmacniających i przewodzących  utwory wydzielnicze  klasyfikowanie i identyfikowanie tkanek roślinnych  omówienie charakterystycznych cech i funkcji tkanek twórczych  podanie przykładów merystemów pierwotnych i wtórnych oraz wyjaśnienie ich funkcji  wskazanie lokalizacji merystemów w roślinie  omówienie charakterystycznych IV. 6.1  klasyfikowanie tkanek przy pomocy rozsypanki wyrazowej  metoda stacyjek z zastosowaniem: obserwacji mikroskopowej, uzupełniania kart pracy, pracy z podręcznikiem  konkurs  kartki z nazwami tkanek  materiały na każde stanowisko pracy: podręcznik, mikroskop, preparaty trwałe, materiały potrzebne do wykonania preparatów nietrwałych m.in. szkiełka nakrywkowe,

cech tkanek stałych  omówienie budowy i funkcji tkanek okrywających  podanie wytworów epidermy i omówienie ich znaczenia  poznanie budowy i funkcji poszczególnych rodzajów miękiszu  poznanie budowy i funkcji tkanek wzmacniających  omówienie budowy tkanki przewodzącej  wskazanie cech budowy drewna i łyka, które umożliwiają tym tkankom przewodzenie substancji  wyjaśnienie mechanizmu zamykania i otwierania aparatów szparkowych  omówienie sposobu powstawania, budowy oraz znaczenia korkowicy  wyjaśnienie znaczenie kutykuli  porównanie rodzajów tkanek wzmacniających i przewodzących  podanie przykładów wewnętrznych i powierzchniowych utworów wydzielniczych  rozpoznawanie tkanek roślinnych na preparatach mikroskopowych rozpoznawania tkanek  uzupełnianie kart pracy podstawowe, woda, fragmenty roślin  ilustracje lub fotografie tkanek  karty pracy 4 Budowa i funkcje korzenia  budowa morfologiczna i funkcje korzenia  budowa pierwotna korzenia  budowa wtórna korzenia  modyfikacje budowy i funkcji korzeni  podanie głównych funkcji korzenia  omówienie budowy strefowej korzenia  porównanie budowy palowego i wiązkowego systemu korzeniowego  omówienie budowy pierwotnej i wtórnej korzenia  podanie przykładów modyfikacji budowy korzeni  przedstawienie sposobu powstawania wtórnych tkanek merystematycznych w korzeniu oraz

IV.6.

IV. 6. 3

IV.6.

 obserwowanie strefowej budowy korzenia  rozpoznawanie i charakteryzowanie systemów korzeniowych  analizowanie budowy pierwotnej i wtórnej korzenia  rozpoznawanie i charakteryzowanie  plansza ze strefową budową korzenia  okazy roślin z różnymi systemami korzeniowymi  foliogramy z budową pierwotną i wtórną korzenia  okazy roślin z różnymi rodzajami modyfikacji korzeni  mikroskop, preparaty

rośliny okrytonasiennej 7 Mszaki – rośliny o dominującym gametoficie  cechy charakterystyczne mszaków  cechy plechowców i organowców  budowa gametofitu i sporofitu mszaków  rozmnażanie się mszaków  przegląd i charakterystyka gromad mszaków  znaczenie mszaków  omówienie występowania i cech charakterystycznych mszaków  wskazanie u mszaków cech plechowców i organowców  poznanie budowy gametofitu i sporofitu mszaków  omówienie cyklu rozwojowego mszaków  wskazanie pokolenia diploidalnego i haploidalnego w cyklu rozwojowym  wskazanie miejsca zachodzenia i omówienie znaczenie mejozy w cyklu rozwojowym  podanie przykładów przedstawicieli mchów, wątrobowców i glewików  wskazanie cech charakterystycznych poszczególnych grup mchów  wskazanie cech charakterystycznych mchów, wątrobowców i glewików  porównanie gametofitów i sporofitów u mchów, wątrobowców i glewików  omówienie budowy liścia wątrobowców na przykładzie porostnicy  omówienie znaczenie mszaków

IV.5.

IV.5.

IV.5. 6

 obserwowanie na podstawie okazów cech budowy mszaków  analizowanie na podstawie planszy budowy anatomicznej płonnika  obserwacja mikroskopowa budowy płonnika  analizowanie na podstawie planszy poszczególnych etapów cyklu rozwojowego płonnika  okazy mchów, wątrobowców i glewików, lupy  plansza z budową anatomiczną płonnika  mikroskop, preparaty trwałe, materiały do przygotowania preparatów nietrwałych  plansza z cyklem rozwojowym płonnika  kartki przedstawiające etapy cyklu rozwojowego płonnika i nazwy poszczególnych etapów do rozsypanki

8 Paprotniki – zarodnikowe rośliny naczyniowe  cechy charakterystyczne paprotników  budowa gametofitu i sporofitu u paprotników  budowa paprociowych, widłakowych i  omówienie cech morfologiczno- rozwojowych paprotników  poznanie budowy gametofitu i sporofitu paprotników  omówienie cech charakterystycznych paprociowych, widłakowych i skrzypowych  wskazanie cech

IV.5.

IV.5.

IV.5.

 analizowanie na podstawie okazów cech morfologicznych sporofitu przedstawicieli paprotników  analizowanie, na podstawie obserwacji i  okazy paprociowych i skrzypowych  ilustracje widłakowych  plansza z cyklem rozwojowym paprotników jednako- i różnozarodnikowych

skrzypowych  rozmnażanie się paprotników  przegląd paprotników  znaczenie paprotników charakterystycznych w cyklu rozwojowym u paprotników  podanie przedstawicieli paprociowych, widłakowych i skrzypowych  omówienie budowy morfologicznej i anatomicznej paprociowych  wskazanie i nazywanie elementów budowy sporofitu paprociowych, widłakowych i skrzypowych  omówienie cyklu rozwojowego paprotników jednakozarodnikowych na przykładzie narecznicy samczej  omówienie cyklu rozwojowego paprotników różnozarodnikowych na przykładzie widliczki ostrozębnej  charakteryzowanie przedstawicieli paprociowych, widłakowych i skrzypowych  podanie przykładów gatunków widłakowych, skrzypowych i paprociowych żyjących w Polsce oraz objętych ochroną prawną  omówienie znaczenia paprotników aktywnego opisu porównującego, cyklu rozwojowego paprotników jednako- i różnozarodnikowych  charakteryzowanie przedstawicieli widłakowych, skrzypowych i paprociowych wraz z uwzględnieniem ich znaczenia w życiu człowieka i środowisku  porównywanie metodą kosza i walizki zróżnicowania cech u widłakowych, skrzypowych i paprociowych  obserwacja mikroskopowa paprotników  rozsypanka wyrazowa z ilustracjami poszczególnych etapów cyklu rozwojowego paprotników jednako- i różnozarodnikowych dla grup  prezentacja multimedialna przygotowana przez wybranych uczniów dotycząca przeglądu systematycznego i znaczenia przedstawicieli widłakowych, skrzypowych i paprociowych  zdania na kartkach zawierające charakterystyczne cechy widłakowych, skrzypowych i paprociowych  mikroskop, preparaty trwałe dotyczące budowy anatomicznej paprotników 9 Nagozalążkowe

  • rośliny kwiatowe z nieosłoniętym zalążkiem  cechy roślin nasiennych u nagozalążkowych  budowa sporofitu i gametofitu nagozalążkowych  cykl rozwojowy roślin nagozalążkowych  przegląd roślin nagozalążkowych  znaczenie roślin  omówienie cech charakterystycznych roślin nagozalążkowych  wyjaśnienie genezy nazw: nagozalążkowe , nagonasienne  poznanie budowy sporofitu roślin nagozalążkowych  omówienie znaczenia kwiatu, nasion, zalążka i łagiewki pyłkowej u nagozalążkowych  przedstawienie budowy kwiatu

IV.5.

IV.5.

IV.5. 4

IV.5.

 analizowanie na podstawie ilustracji i okazów budowy kwiatu żeńskiego i męskiego sosny zwyczajnej  analizowanie budowy i rozwoju gametofitu męskiego i żeńskiego sosny  analizowanie etapów cyklu rozwojowego  ilustracja kwiatu żeńskiego i męskiego sosny zwyczajnej oraz nazwy poszczególnych elementów budowy na kartkach  kwiatostany żeńskie i męskie sosny  foliogramy z budową i rozwojem gametofitu męskiego i żeńskiego