Wybrzeża świata, Prezentacje z Geografia

Pobierz Wybrzeża świata i więcej Prezentacje w PDF z Geografia tylko na Docsity!

Wybrzeża świata

- analiza porównawcza

Magdalena Oleksy

SUM II Geografia niestacjonarna

• Wybrzeże – to wąski pas na styku lądu z morzem. Jego rzeźba ulega nieustannym zmianom. Wynika to z ciągłego oddziaływania fal morskich, pływów oraz prądów przybrzeżnych na brzeg. Ich działalność powoduje powstawanie różnorodnych form rzeźby terenu. Ze względu na to czy działalność ta jest niszcząca czy budująca, wyróżnia się wybrzeża narastające: napływowe (mierzejowo – zalewowe), wynurzone, mangrowe, koralowe oraz wybrzeża cofające się – fiordowe, szkierowe, riasowe, dalmatyńskie, klifowe.

Typy wybrzeży płaskich

• Wybrzeże mierzejowe – powstaje, gdy fale działają ukośnie do brzegu lub, gdy wzdłuż brzegu płynie prąd przybrzeżny, który usypuje piaszczysty wał zwany mierzeją. Mierzeje zamykają zatoki przeistaczając je najpierw w zalewy a następnie w jeziora przybrzeżne. Ten typ wybrzeża występuje w południowej części Morza Bałtyckiego (Polska, Litwa) oraz nad Morzem Azowskim.

• Morze Azowskie

laguna

lido

• Wybrzeże deltowe – powstaje na obszarach ujściowych rzek, które zmieniają ukształtowanie wybrzeża poprzez budowanie delty. Ten typ może powstawać tylko wtedy kiedy rzeka uchodzi do płytkiego zbiornika, przy braku prądów wynoszących osady. Takie wybrzeże powstaje przy ujściu Amazonki, Nilu czy Gangesu.

• Delta Amazonki

• Wybrzeże namorzynowe (mangrowe) – powstaje w strefie tropikalnej, na płaskim wybrzeżu porośniętym namorzynami, na którym występują pływy morskie. W czasie przypływu drzewa znajdują się pod wodą a miedzy korzeniami gromadzą się osady i narasta brzeg. Roślinność chroni brzeg przed działalnością fal. Występują w strefie międzyzwrotnikowej m. in.: na Sumatrze, Nowej Gwinei, Kubie, w Kolumbii, na Morzu Południowochińskim, w Zatoce Bengalskiej.

Wybrzeże Namorzynowe

na Portoryko

• koralowe – charakterystyczne dla strefy ciepłej. Budują je korale i niektóre gatunki mszywiołów. Niedaleko brzegu tworzy się swoista bariera – rafa koralowa, która nie pozwala na niszczenie wybrzeży. Największa rafa koralowa ciągnie się wzdłuż wschodnich wybrzeży Australii – jest to Wielka Rafa Koralowa, mająca ok. 2000 km. Wokół wysp rafy koralowe tworzą bariery w formie pierścieni – są to atole (wyspa będąca wynurzoną rafą koralową). Występowanie: m. in. Australia, Morze Czerwone, Pacyfik.

a) Rafy barierowe

c) Rafy przybrzeżne,

zachodnie wybrzeże Morza Czerwonego

• Wybrzeże tombolowe - Powstaje na skutek działalności prądów przybrzeżnych, opływających wyspę po stronie zewnętrznej. Powoduje to powstanie mierzei (tombola), łączącej ląd z wyspą. Wstępuje m. in. nad Morzem Tyrreńskim

Typy wybrzeży stromych

• Na wybrzeżu stromym dominuje działalność niszcząca (erozyjną działalność fal nazywamy abrazją ). Fale morskie uderzając o brzeg, podcinają go (powstaje nisza abrazyjna ) i powodują powstawanie obrywów i osunięć materiału skalnego. W efekcie brzeg cofa się. Materiał skalny, który znalazł się u stóp klifu jest rozdrabniany i wymywany przez fale - powstaje w ten sposób platforma abrazyjna. Drobniejszy materiał skalny wypłukany przez fale z platformy abrazyjnej i osadzony na większej głębokości nazywamy platformą akumulacyjną.

• wybrzeża klifowe - utworzone w wyniku niszczenia przez fale morskie zboczy wyżyn lub wysoczyzn, występują między innymi w Gdyni (klif redłowski i oksywski), Jastrzębiej Górze, Trzęsaczu (słynne ruiny kościoła stojące na krawędzi klifu) oraz na wyspie Wolin (znajdują się tu najwyższe klify w Polsce).