Artykul o logoterapii a, Streszczenia z Historia

Pobierz Artykul o logoterapii a i więcej Streszczenia w PDF z Historia tylko na Docsity! Roman Solecki AKTYWNI Z PASJĄ Loaotevagia i praca włodzieżą nad poSZUKiwAaniem SensU  Redakcja i korekta: Anna K. Duda Projekt okładki i ilustracje: Anna K. Duda Autor: Roman Solecki Materiały opracowane w ramach projektu "Aktywni z pasją - praca zdalna z młodzieżą w kryzysie emocjonalnym" Niniejsza publikacja jest objęta prawami autorskimi i stanowi własność autorów oraz wydawcy. Zabrania się zmieniać, kopiować i w jakikolwiek sposób wykorzystywać publikację bez pisemnej zgody właścicieli. Powielanie bez wiedzy autora i wydawcy jest niezgodne z prawem. Partnerami projektu są: Stowarzyszenie Mediatorzy Polscy, Krakowski Instytut Logoterapii; Instytut Inspira; Pracownia Profilaktyczno-Wychowawcza STOPKA; Centrum Edukacji Polskiej; Ola Chodasz. Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej ul. Podchorążych 2, 30-085 Kraków Kraków 2022 s "| aj % ss % Ministerstwo s Edukacji i Nauki a da, R EDUKACH "AKTYWNI Z PASJĄ - Praca zdalna z młodzieżą w kryzysie emocjonalnym" finansowany ze środków programu „Społeczna odpowiedzialność nauki" Ministra Edukacji i Nauki oraz Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie ÓPsa 4, D x War PO) bw „i... © o, wg Krakowski Instytut Logoterapii  5 Strona | 5 przeżywanie chwilowej przyjemności, nie jest w stanie „kupić” relacji oraz wewnętrznego poczucia radości i pokoju. To co materialne pociąga zmysły i emocje, ale szybko się nudzi, ponieważ nie może wypełnić pustki i samotności przeżywanej wśród przedmiotów. Co więcej, więzi budowane w oparciu o zależności finansowe i wynikające z posiadanych zasobów materialnych są nietrwałe i powierzchowne. Stąd poczucie nudy egzystencjalnej nie pozwala na fascynację drugim człowiekiem i jego historią, bogactwem jego ducha i serca, ponieważ bezpodmiotowe traktowanie ludzi, którzy często posiadają niższy status społeczny, znieczula do „bycia dla innych”. Kolejnym zaburzeniem, którym zajmuje się logoterapia jest pustka egzystencjalna. Możemy ją określić jako stan pustki wewnętrznej, objawiający się poczuciem bezwartościowości życia. Człowiek odczuwa brak treści znaczących, które pozwalają „poczuć życie” i które je tworzą. Powoduje to powstawanie tzw. „luk egzystencjalnych”, które są zapychane wydarzeniami oraz rzeczami pozbawionymi wartości. W wyniku tego osoba skłonna jest do podejmowania zachowań ryzykownych, które mają za zadanie podnieść adrenalinę i pozwolić doświadczyć „życia w całej pełni”. Niestety ta pełnia jest tutaj redukowana tylko do wrażeń i odczuć natury emocjonalnej, często o dużym natężeniu. Pojawiają się np. zachowania agresywne, ryzykowne zachowania seksualne, a także eksperymenty z używkami. Możemy porównać ten proces do mechanizmu kompensacyjnego powstającego w przypadku uzależnienia, kiedy jakiś „zamiennik” staje się substytutem niezrealizowanych potrzeb społecznych i deficytów emocjonalnych. Jednostka może także popaść w stan „bylejakości” i niedbalstwa, które wyraża rezygnację i brak wiary w możliwość konstruktywnego i trwałego wypełnienia pustki egzystencjalnej. Frustracja egzystencjalna to stan, który charakteryzuje się niemożnością zrealizowania celu natury egzystencjalnej (np. realizacja jakiejś wartości lub rozwoju duchowego). Blokuje ona dążenie „ku życiu” i „ku pełni”, prowadzi do bolesnych stanów emocjonalnych i kryzysu wiary. Człowiek przeżywa permanentne niezadowolenie, staje się cyniczny wobec innych, zamyka się w cierpieniu przeżywanym jako coś negatywnego, niezrozumiałego i bezsensownego. Towarzyszy mu niezadowolenie, poczucie bezsensu i przegranej oraz brak zainteresowań. Osoba 6 Strona | 6 w takim stanie wycofuje się z różnych życiowych aktywności oraz izoluje od innych ludzi. Podobnie jak w przypadku pustki egzystencjalnej, pojawia się szalone pragnienie wypełnienia luki, które z każdą kolejną porażką osłabia siły życiowe i wolę sensu. Na ostatnim etapie zaburzeń natury egzystencjalnej znajduje się kryzys egzystencjalny, który możemy nazwać kryzysem noogennym. Łączy się on z naturalnymi kryzysami rozwojowymi, ponieważ skutki są taki same, ale przyczyny różne – w przypadku kryzysu egzystencjalnego są one natury noetycznej. Kryzys egzystencjalny pojawia się w sytuacji, kiedy problem jest odbierany przez osobę jako subiektywnie ważny, życiowo znaczący, oddziałujący na całościowe funkcjonowanie. Pojawia się przy tym obniżony nastrój i złe samopoczucie, które trwają dłużej niż w podobnych sytuacjach problemowych. Często jednostka jest pozostawiona sama sobie, bez odpowiedniego wsparcia ze strony bliskich osób, dającego poczucie bezpieczeństwa. Człowiek nie jest w stanie sam sobie poradzić z problemami, które zaczynają go przerastać, stając się dominantą przeżywanej codzienności. Logoterapia zajmuje się również tzw. „nerwicą niedzielną”, czyli utratą kontaktu z samym sobą oraz utratą kontaktu z sacrum. Dzień wolny i czas wolny wywołuje niepokój, ze względu na brak zewnętrznie zorganizowanej struktury i porządku dnia (praca, szkoła). Nieumiejętność konstruktywnego spędzania czasu wolnego, przeżywania samotności i ciszy powoduje, że człowiek stara się zapełniać czymkolwiek wolny dzień, żeby tylko nie przebywać sam na sam ze sobą, swoimi myślami, pragnieniami oraz emocjami. Ucieka wtedy w świat telewizji lub Internetu, które zagłuszając osobiste odczucia dotyczące przeżywanej rzeczywistości, wprowadzają w świat wirtualnej ułudy, cudzych żyć, masowej rozrywki. Wszystkie powyższe zaburzenia natury egzystencjalnej łączą się ze sobą, tworząc pewną ciągłość. Poczucie nudy prowadzi do pustki egzystencjalnej, która z kolei prowadzi do frustracji egzystencjalnej i w efekcie do kryzysu egzystencjalnego. Na każdym etapie człowiekowi towarzyszy subiektywne poczucie braku sensu życia, 7 Strona | 7 które na samym końcu wyraża się w poczuciu rozpaczy i beznadziei, oraz przekonaniu, że tego sensu po prostu nie ma. Błędem antropologicznym jest tutaj nadmierna „kontemplacja siebie”, która redukuje osobę tylko do odczuć emocjonalnych, bez uwzględniania rozumu i woli. Czas strapienia emocjonalnego i duchowego, w którym wyobraźnia, odczucia i zmysły wychodzą na plan pierwszy, traktowany jest jako jedyna prawda, mówiąca o kondycji duchowej i życiowej człowieka. Kardynalnym błędem jest podejmowanie ważnych życiowych decyzji, które opierają się wyłącznie na przeżywanych emocjach i wyobrażeniach dotyczących przyszłości. Aby zobiektywizować ten stan, logoterapia analizuje doświadczenia egzystencjalnie znaczące, ukazując fragment życia, w którym znajduje się aktualnie pacjent, na tle całej historii jego osoby. Sukces to pewna wygrana, zwycięstwo, które odpowiada na naszą potrzebę samorealizacji, samoakceptacji, osiągnięć i mistrzostwa. Często jednak chcemy go osiągnąć na naszych warunkach i według naszego „idealnego” planu, łatwo i przyjemnie, a najlepiej natychmiast. Problem pojawia się wtedy, gdy warunki nam nie sprzyjają, ludzie nie są zbyt przychyli a nawet przeszkadzają, a co więcej, sami nie posiadamy wewnętrznej motywacji i szybko się zniechęcamy pojawiającymi się porażkami. Zwłaszcza, kiedy celem była jakaś zmiana, czegoś lub kogoś, oczywiście na lepsze, ale oczywiście według naszego pomysłu i naszych potrzeb. Jedyne, co możemy zmienić – i co samo w sobie jest już dostatecznie trudne - to samych siebie. Kiedy usiłujemy zmieniać innych, wpadamy w tarapaty i w olbrzymią frustrację, tym bardziej, że inni będą stawiać opór, gdy wyczują, że próbujemy ich zmienić, zwłaszcza na siłę. Może się wtedy pojawić w naszej głowie myślenie typu: „jeśli się nie zmienisz, jeśli nie będziesz robił tego, co ja chcę, nie będę cię kochać za to, kim jesteś, ponieważ nie jesteś tym, czym chciałbym, abyś był”. Oczywiście na upartego możemy czekać, aż ktoś dostosuje się zewnętrznie do naszych oczekiwań, ale dokonać prawdziwej przemiany wewnętrznej może tylko każdy osobiście, podejmując taką decyzję