Pobierz Choroby drewna notatki i więcej Notatki w PDF z Architektura krajobrazu tylko na Docsity!
Choroba rośliny- dłuższe zakłócenie równowagi (homeostazy) w przebiegu procesów życiowych rośliny spowodowane przez czynnik chorobotwórczy i objawiające się zmianami morfologicznymi, anatomicznymi i fizjologicznymi u roślin. Obraz choroby (syndrom)-jest to całokształt makroskopowych zewnętrznych i wewnętrznych objawów na danym etapie rozwoju choroby. Przebieg choroby- zmieniające się w czasie syndromy. Podział symptomów chorobowych ze względu na:
- Lokalizację: o zewnętrzne→sinizna drewna drzewa ściętego, zamieranie korony, osyp igliwia o wewnętrzne→sinizna drewna drzew stojących, zatykanie naczyń, zgnilizna drewna twardzielowego
- Na poziom uzbrojenia oka: o Makroskopowe→dostrzegalne gołym okiem o Mikroskopowe→widoczne mikroskopowe strzępki, zatykanie naczyń
- Na częstotliwość pojawu: o Typowe→stale towarzyszą chorobie (białawe naloty, skręcenie pędu, zabarwienie przy siniźnie) o Nietypowe→ sporadycznie pojawiają się w przebiegu jakiejś choroby (osyp jeszcze zielonego igliwia, butelkowate rozdęcie pnia przy hubie)
- Na następstwo objawów: o Pierwotne→ objawy, które występują jako pierwsze w przebiegu choroby (nekroza systemu korzeniowego, wytwarzanie wcistków przy holenderskiej chorobie wiązów) o Wtórne→występują jako każde następne po objawie pierwotnym (przebarwienia, liści, osyp igliwia, zamieranie pędów)
- Z uwzględnieniem sprawcy: o Specyficzne→ objawy charakterystyczne dla jednego sprawcy choroby (czerwone plamy na igłach, poprzeczne prążki na igłach o niespecyficzne objawy powodowane przez wiele patogenów: wycieki żywiczne, opad igliwia, zgnilizna. Choroby roślin mogą być spowodowane przez czynniki:
- nieinfekcyjne (abiotyczne→ roślina jedna od drugiej nie może się zarazić)
- atmosferyczne
- glebowe (nadmiar, niedobór wody lub sub. odżywczych)
- pochodzenia antropogenicznego
- infekcyjne
- wirusy i wiroidy
- fitoplazmy, spiroplazmy, riketsje
- bakterie właściwe
- pierwotniaki
- glonowce
- grzyby
- pasożytnicze rośliny nasienne Jak zdiagnozować pojaw czynnika abiotycznego?
- objawy wystąpiły nagle na dużej powierzchni
- podobny typ uszkodzenia u różnych roślin
- objawy występują u różnych gatunków roślin
- brak oznak etiologicznych (zmian występujących po zaatakowaniu przez patogeny) Rozwój strzępek grzyba w korzeniu drobnym:
- Intercelularnie (przestwory międzykomórkowe)→ Ektomykoryza
- Intracelularnie (wnikanie do komórek)→Endomykoryza Efekty zaburzeń:
- Obumieranie mikoryz
- Zmiana typu mikoryz:ektomikoryzy→ektendomikoryzy
- Zmiana struktury mikoryz: koralowate→ proste
- Zmiany populacji grzybów mikoryzowych: Thelephora→Suillus Funkcje mikoryz:
- Fizjologiczno-żywieniowe
- Ochronne (oddziaływanie: mechaniczne, biochemiczne, antybiotyczne) Helpery- bakterie wspomagające tworzenie owocników grzybów. Są specyficzne i selektywne względem określonego rodzaju grzyba a nie rośliny. Helpery mają wpływ na:
- rozpoznanie komponentów mykoryzy (roślina/grzyb)
- przygotowanie do przyjęcia symbionta grzybowego wspierając proces doboru
- wspomagają odżywianie symbionta
- stymulują aktywność korzenia i jego wzrost
- lokalnie zmienią pH, produkują substancje fenolowe, siderofory, aminokwasy, antybiotyki stymulują zarodnikowanie, aktywację sklerot. ROZKŁAD BRUNATNY Polega na rozkładzie celulozy i pentozanów przez celulazy i hemicelulazy, a zmiana zabarwienia drewna wynika z dominującej brązowej, ochrowej barwy pozostającej w nim ligniny. Dochodzi do kurczenia się drewna i jego rozkładu na pryzmatyczne klocki- zgnilizna kostkowa/płytkowa Grzyby powodujące brunatny rozkład drewna:
Żółciak siarkowy (Huba siarkowa) Laetiporus sulphureus
- powszechny w miejscach gdzie występują stare drzewa liściaste
- występuje na żywych, rzadziej na martwych drzewach liściastych: robinia, dąb, topola, bardzo rzadko na iglastych
- najczęściej na drzewach przydrożnych, w parkach, przy drogach, w sadach i ogrodach, także w lasach;
- groźny pasożyt, szybko zabija opanowane drzewa- powoduje brunatną zgniliznę i zamarcie drzewa po kilku latach
- Szczyt owocowania przypada na wiosnę i lato Owocnik żółciaka siarkowego:
- jednoroczny, duży, bocznie przyrośnięty do drewna;
- barwy początkowo jaskrawo żółtopomarańczowej, morelowej, cytrynowej (starsze owocniki blakną)
- składa się z wachlarzowatych lub półkolistych kapeluszy, ułożonych w duże rozety lub dachówkowato jeden nad drugim
- powierzchnia kapelusza nierówna, promieniście pomarszczona i pagórkowata, matowa – zamszowata
- brzeg powyginany, falisty, czasem podwinięty
- Jadalne młode owocniki po odpowiednim przygotowaniu, surowy trujący
- hymenofor rurkowaty ROZKŁAD BIAŁY Polega na rozkładzie ligniny oraz celulozy i hemicelulozy Rozkład:
- Jednolity
- Niejednolity: jamkowy, pstry, włóknisty Grzyby powodujące rozkład biały drewna: Zapobieganie:
- Zabieg tradycyjny
- Zabieg ,,rozproszony”
- Metoda ,,sztucznych luk” Cel:
- „wyprzedzenie patogena”- ograniczenie przestrzeni rozprzestrzeniania się patogena w systemach korzeniowych przez stwarzanie w stoiskach drzew trójwymiarowej bariery biologicznej.
- barierę uzyskuje się dzięki obecności P. gigantea w korzeniach określonej grupy drzew (pniaków) wokół tworzącego się ogniska chorobowego.
ROZKŁAD KOROZYJNY (PSTRY) (ZGNILIZNA
JAMKOWATA)
Aparat enzymatyczny jest zdolny do równoczesnego rozkładu celulozy i ligniny. Symptomy i różnicowanie sprawców:
- owocniki
- wygląd porażonego drzewa
- rozkład drewna Wady techniczne drewna:
- Wady kształtu
- Krzywizna
- Zbieżystość
- Zgrubienie odziomkowe
- Napływy korzeniowe
- Spłaszczenie
- Obrzęk
- Rak
- Wady budowy
- Zabitka (martwica)
- Zakorek
- Skręt włókien
- Nierównomierna szerokość słojów rocznych
- Rdzeń mimośrodowy
- Wielordzenność, twardzica
- Drewno ciągliwe
- Przeżywiczenie
- Pęcherze żywiczne
- Uszkodzenia mechaniczne
- Spała żywiczarska
- Uszkodzenie przez ptaki
- Odarcie kory
- Zaciosy
- Zwęglenie
- Obecność ciał obcych