Polityka – interpretacja pojęcia
Wprowadzenie
Przeczytaj
Linia chronologiczna
Sprawdź się
Dla nauczyciela
Bibliografia:
Źródło: Arystoteles,
Polityka
.
Źródło: Arystoteles,
Polityka
, tłum. Ludwik Piotrowicz, Wrocław 2005, s. 114–116.
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Informacje i wskazówki
Przygotuj się do egzaminów
Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity
Otrzymaj punkty, aby pobrać
Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium
Społeczność
Ranking uczelni
Odkryj najlepsze uniwersytety w twoim kraju, według użytkowników Docsity
Bezpłatne poradniki
Nasze e-booki ratujące uczniów i studentów!
Pobierz bezpłatnie nasze przewodniki na temat technik studiowania, metod panowania nad stresem, wskazówki do przygotowania do prac magisterskich opracowane przez wykładowców Docsity
W innym dziele – Polityk, Platon dokonał klasyfikacji ustrojów politycznych, dzieląc je na: królestwo, arystokrację, demokrację, oligarchię i tyranię. Autor.
Typologia: Schematy
2022/2023
1 / 19
Ta strona nie jest widoczna w podglądzie
Nie przegap ważnych części!
Dokumenty powiązane
Podgląd częściowego tekstu
Pobierz Polityka – interpretacja pojęcia i więcej Schematy w PDF z Sztuka tylko na Docsity!
Polityka – interpretacja pojęcia
Wprowadzenie Przeczytaj Linia chronologiczna Sprawdź się Dla nauczyciela
Bibliografia:
Źródło: Arystoteles, Polityka. Źródło: Arystoteles, Polityka, tłum. Ludwik Piotrowicz, Wrocław 2005, s. 114–116.
Współcześnie słowo „polityka” jest odmieniane przez wszystkie możliwe przypadki. Spotykamy się z nią w różnorodnych mediach, życiu społecznym, rozmowach rodzinnych czy towarzyskich. Polityka towarzyszy nam na każdym kroku. Można wysunąć wniosek, że wszystko jest polityką. Tu należy jednak postawić pytanie: czy wiesz, czym jest polityka?
Twoje cele
Poznasz różne rozumienia pojęcia „polityka”. Wyjaśnisz historyczne pochodzenie pojęcia „polityka”. Wskażesz twórców pojęcia polityki. Przeanalizujesz rozumienie terminu „polityka” na przykładach.
Polityka – interpretacja pojęcia
filozoficzną w pobliżu świątyni Apollina Likejosa, zwaną lykeion.
W Polityce Arystoteles przedstawił genezę państwa, uznając, że powstaje ono na drodze naturalnego rozwoju. Pisał: „Okazuje się z tego, że państwo należy do tworów natury, że człowiek jest z natury stworzony do życia w państwie”. Oznacza to, że człowiek jest „zwierzęciem politycznym” (gr. zoon politikon ).
Arystoteles
Polityka Ustrój i urząd oznaczają właściwie to samo. Rząd jest czynnikiem władającym w państwach, a jako taki z konieczności znajduje się w rękach albo jednostki, albo niewielkiej czy też i wielkiej liczby ludzi. Otóż kiedy ta jednostka lub też niewielka grupa ludzi, czy w końcu i wielka ich liczba władają ku ogólnemu pożytkowi, to takie ustroje są z konieczności właściwe; jeśli natomiast mają na względzie tylko własną korzyść czy to jednostki, czy niewielkiej grupy, czy masy, to są to zwyrodnienia. Bo albo nie powinno się członków takiego państwa nazywać obywatelami, albo winni oni uczestniczyć w korzyściach [jakie państwo zapewnia]. Tę postać jednowładztwa, czyli monarchii, która ma na uwadze dobro ogólne, zwykliśmy nazywać królestwem, panowanie niewielu, a więc więcej niż jednego, zwiemy arystokracją, czy to dlatego, że najlepsi władają, czy też dlatego, że rządzą ku najlepszemu pożytkowi państwa i jego członków; kiedy zaś lud rządzi ku ogólnemu pożytkowi, używamy nazwy, którą w szerszym znaczeniu określamy wszystkie ustroje – politeja [rządy obywateli] (...)
Zwyrodnieniami wspomnianych ustrojów są: w stosunku do królestwa tyrania, w stosunku do arystokracji oligarchia, w stosunku do politei demokracja. Tyrania bowiem jest jednowładztwem dla korzyści panującej jednostki, oligarchia [rządzi] dla korzyści bogaczy,
Źródło: Eric Gaba, licencja: CC BY-SA 2.5.
Dokonaj analizy ustrojów politycznych w starożytnej Grecji na podstawie powyższego tekstu źródłowego. Przyporządkuj je do sprawiedliwych i zwyrodniałych.
Podobnie jak Platon Arystoteles dokonał klasyfikacji ustrojów politycznych, dzieląc je na sprawiedliwe oraz zwyrodniałe.
Rafael San , Szkoła Ateńska, fresk (1509–1510). Czy rozpoznajesz antycznych filozofów? Źródło: domena publiczna.
W swojej filozofii Arystoteles politykę rozumiał jako sztukę rządzenia państwem, której celem jest wspólne dobro. Natomiast za polityka uważał osobę, która tą sztuką się posługuje.
Mroki średniowiecza
Greckie rozumienie polityki przeminęło wraz ze świetnością polis. Od czasów Aleksandra Macedońskiego władca wiedział lepiej, co jest dobre dla poddanych, polityką zajmowały się elity, pozostała część społeczeństwa im służyła w zamian za opiekę oraz zapewnienie bezpieczeństwa. Z czasem wykształcił się feudalizm, ustrój społeczno‐gospodarczo‐polityczny opierający się na systemie hierarchicznej zależności
a demokracja dla korzyści ubogich; żadna z nich nie ma jednak na względzie dobra ogółu (...). Źródło: Arystoteles, Polityka, tłum. Ludwik Piotrowicz, Wrocław 2005, s. 114–116.
Antyczne rozumienie polityki zostało zweryfikowane we współczesnym świecie, otrzymało inne treści i znaczenie. Hannah Arendt wskazała, że dla nowożytnego rozumienia polityki ważne jest istnienie różnic między ludźmi i grupami ludzkimi. To fakt zasadniczy dla polityki, która jest działaniem dotyczącym spraw porządku współżycia i życia zbiorowego jednostek oraz grup różnych, odmiennych, a jednak mających żyć wspólnie. Obecnie nie można mówić o jednej polityce w stylu Platona. Mamy do czynienia z wieloma politykami: społeczną, zagraniczną, regionalną, finansową, edukacyjną czy też zatrudnienia.
Polityka we współczesnym ujęciu nie musi być rozumiana wyłącznie w kontekście władzy państwowej. Polityka jest także:
- sztuką rządzenia państwem,
- wiedzą o instytucjach władzy,
- działaniami instytucji państwowych,
- umiejętnością kierowania jednostkami i grupami społecznymi.
Słownik
feudalizm
(z łac. feodum lub feudum – lenno) system społeczno‐gospodarczy w średniowiecznej Europie, w którym istniała zależność wasali od seniorów i chłopów od feudałów
makiawelizm
koncepcja polityczna zalecająca stosowanie zasady „cel uświęca środki”
polis
w starożytnej Grecji: miasto‐państwo, w którym wszelkie istotne decyzje były podejmowane przez zgromadzenie ludowe
polityka
działalność jakiejś grupy społecznej lub partii mająca na celu zdobycie i utrzymanie władzy państwowej; też: cele i zadania takiej działalności oraz metody realizacji takich zadań
tomizm
system teologiczno‐filozoficzny św. Tomasza z Akwinu oraz każdy z kierunków nawiązujących do tego systemu
Koncepcja polityki bez ideologii
Linia chronologiczna
Polecenie 1
Zapoznaj się z linią chronologiczną, na której obok już znanych z lekcji przykładów definiowania polityki zaznaczono inne koncepcje rozwoju polityki. Przeanalizuj poglądy na politykę poszczególnych uczonych. Wskaż, jak ewoluowało znaczenie pojęcia „polityka”.
Ćwiczenie 1
Ćwiczenie 2
Ćwiczenie 3
Przedstaw etapy kształtowania się współczesnej definicji polityki. Odpowiedź uzasadnij, wykorzystaj informacje zawarte w linii chronologicznej.
Wskaż, w jaki sposób władza realizuje rację stanu ważną dla państwa.
Zastanów się, w jakich sytuacjach stajemy się politykami okazjonalnymi.
Ćwiczenie 3
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj zadanie.
/Źródło: Arystoteles, Polityka, przeł. L. Piotrowicz, Wrocław 2005, s. 6./
Skoro widzimy, że każde państwo jest pewną wspólnotą, a każda wspólnota powstaje dla osiągnięcia jakiegoś dobra (wszyscy w każdym działaniu powodują się tym, co im się dobrem wydaje), to jasną jest rzeczą, że wprawdzie wszystkie [wspólnoty] dążą do pewnego dobra, lecz przede wszystkim czyni to najprzedniejsza ze wszystkich, która ma najważniejsze ze wszystkich zadanie i wszystkie inne obejmuje. Jest nią tzw. państwo i wspólnota państwowa”.
Rozstrzygnij, co autor uważa za główny cel państwa. Uzasadnij swoją opinię.
Ćwiczenie 4
Rozstrzygnij, czy osoba regularnie oddająca głos w wyborach, referendach i uczestnicząca w zebraniach wspólnoty mieszkańców gminy jest typem polityka niezawodowego.
醙
醙
Ćwiczenie 5
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj zadanie.
/Źródło: Benito Mussolini, Doktryna faszyzmu, [w:] Wiek XX w źródłach, Warszawa 1998, s. 96./
„Państwo faszystowskie, najwyższa i najpotężniejsza forma osobowości, jest siłą, ale siłą duchową. Skupia ona wszystkie formy moralnego i intelektualnego życia człowieka. Nie może się więc ograniczać do zwykłych czynności utrzymywania porządku i sprawowania opieki, jak tego chciał liberalizm. Nie jest prostym mechanizmem, który ograniczałby sferę domniemanych swobód indywidualnych. Jest formą i normą wewnętrzną, jest ujęciem w karby dyscypliny całego człowieka; przenika tak wolę, jak i rozum.
Jego zasada, ożywiająca go centralna idea, najistotniejsze natchnienie osobowości ludzkiej, żyjącej we wspólnocie obywatelskiej, zstępuje do głębi i zagnieżdża się tak w sercu człowieka czynu, jak i myśliciela, tak artysty, jak i uczonego; ona, co jest duszą duszy”.
Wyjaśnij, na czym miał polegać totalitarny charakter faszyzmu.
醙
wykazu powinna być opatrzona adnotacją zawierającą nazwę par i politycznej zgłaszanej do ewidencji.
- Do zbierania podpisów osób popierających zgłoszenie, o których mowa w ust. 3, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. z 2018 r. poz. 408).
- Nazwa, skrót nazwy i symbol graficzny par i politycznej powinny odróżniać się wyraźnie od nazw, skrótów nazw i symboli graficznych par i już istniejących.
- Zgłoszenia dokonują 3 osoby spośród osób, o których mowa w ust. 2, przyjmując odpowiedzialność za prawdziwość danych zawartych w zgłoszeniu.
Przeanalizuj, jakie warunki musi spełnić par a polityczna, by mogła legalnie funkcjonować
w Polsce.
Ćwiczenie 7
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj zadanie.
/Źródło: Andrzej Wojciech Jabłoński, Marke ng polityczny w USA: koncepcja i zastosowanie w kampaniach prezydenckich, [w:] tegoż (red.), Marke ng polityczny w teorii i praktyce, Wrocław 2002, s. 71./
„Marke ng polityczny oznacza (...) umiejętność wypracowania przez par ę/kandydatów, społecznie racjonalnej strategii politycznej i następnie doboru repertuaru technik promocyjnych, w celu zapewnienia zwycięstwa par i/kandydatowi w procedurach rywalizacji o głosy wyborców. Zgodnie z koncepcją marke ngu politycznego zwycięstwo powinni odnieść ci kandydaci lub par e, którzy najlepiej rozpoznają preferencje elektoratu, potrafią sformułować na tej podstawie najbardziej przekonującą strategię działania politycznego oraz zapewnić jej (z pomocą skutecznej taktyki promocyjnej, zawartej w repertuarze marke ngu politycznego) uznanie w oczach wyborców, które w konsekwencji przełoży się na głosy poparcia podczas elekcji”.
Przedstaw cele marke ngu politycznego.
難
Ćwiczenie 9
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i wykonaj zadanie.
/Źródło: Bartłomiej Machnik, Postpolityka – Idee nieważne. Ważna władza, „Nowa Politologia”, nowapolitologia.pl, 20.05.2011 [online, dostęp: 28.10.2019]./
Postpolityka tworzy nową scenę demokracji, nową architekturę, sprzęga politykę z technikami komunikacyjnymi. W swojej postaci nie posiada pośredników - translatorów, tłumaczących, co polityk miał na myśli. Nie ma już autorytetów i elit w dotychczasowym rozumieniu tego słowa. (...)
Politycy muszą dotrzeć do jak największej publiki, która charakteryzuje się zróżnicowaniem pod wieloma względami, dlatego przekaz przestał być «ekspercki», przedstawiany za pomocą tabel wzrostu gospodarczego. Trzeba było skończyć z bezbarwnością i nijakością skierowaną w stronę specjalistów, osób interesujących się polityką, których ulubioną formą spędzania wolnego czasu jest oglądanie kilkugodzinnych debat politycznych.
Uzasadnij, że postpolityka to koncepcja polityki bez ideologii.
難
Dla nauczyciela
Autor: Jarosław Dyrda
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Polityka – interpretacja pojęcia
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
- przedstawia różne rozumienia pojęcia polityki; analizuje, na wybranych przykładach, zjawiska konfliktu i kompromisu politycznego.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; kompetencje cyfrowe; kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się; kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje historyczne etapy kształtowania się pojęcia polityki; prezentuje najważniejsze przykłady rozwoju pojęcia „polityka”; analizuje źródła poświęcone polityce.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń i linii chronologicznej; burza mózgów; analiza tekstu źródłowego; dyskusja;
Faza podsumowująca
- Praca z multimedium bazowym. Zebrane wiadomości z fazy realizacyjnej uczniowie porównują z linią chronologiczną. Są na niej naniesione najważniejsze fakty, postacie i wydarzenia związane z pojęciem polityki. Część wydarzeń na linię nanoszą sami uczniowie. Ich analiza ma pobudzić uczniów do odpowiedzi na postawione pytania.
- Rozwiązanie ćwiczeń interaktywnych 1–5 i wspólne omówienie odpowiedzi.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia w bloku ćwiczeniowym.
Materiały pomocnicze:
Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych, (red.) K.A. Wojtaszczyk, Warszawa
M. Weber Polityka jako zawód i powołanie, Kraków–Warszawa 1998.
M. Baranowska, Cel uświęca środki, czyli Niccolò Machiavellego rozważania o władzy, Toruń
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać linię chronologiczną jako utrwalenie wiadomości przed lekcją powtórzeniową.