Polecenia podsumowujące
1. Wymień przyczyny wojen grecko-perskich.
2. Opisz przebieg II wojny grec ko-perskiej.
3. Omów skutki wojny peloponeskiej dla świata
greckiego.
Wojny grecko-perskie
i wojna peloponeska
Podsumowanie 9
Polecane publikacje
Nic Fields,
Termopile 480 p.n.e. O statnia walka Trzyst u
, Kraków 200 9.
Ryszard Kulesza,
Maraton 490 p.n .e.
, Warszawa 1995 .
John F. Lazenby,
Wojna peloponeska. Histor ia militarna
, Oświęcim 2 018.
Wojny grecko-perskie (490–4 49 p.n.e.)
Wojna peloponeska (431–404 p.n.e.)
Przyczyny
• wzrost potęgi Persji
• narzucenie perskiej władzy greckim
koloniom w Azji Mniejszej
• 499 p.n.e. – powstanie jońskie – zryw
kolonii greckich przeciwko Persom
• odwet Persów na Ateńczykach za
udzielenie wsparcia powstańcom
• chęć narzucenia perskiej władzy
w Grecji kontynentalnej
Przebieg
I wojna grecko-perska (490 p.n.e.)
• 490 p.n.e. – bitwa pod Maratonem, zwycię-
stwo Ateńczyków pod dowództwem Miltiade-
sa, zatrzymanie ofensywy perskiej
II wojna grecko-perska (480–449 p.n.e.)
• ofensywa lądowa i morska władcy perskiego
Kserksesa
• 480 p.n.e. – bitwa pod Termopilami, porażka
wojsk greckich pod dowództwem Leonidasa
• 480 p.n.e. – bitwa morska pod Salaminą,
zwycięstwo Greków dowodzonych przez
Temistoklesa
• 479 p.n.e. – bitwa pod Platejami, zwycięstwo
Greków
• 479 p.n.e. – bitwa morska pod Mykale, zwy-
cięstwo Greków
Skutki
• zahamowanie ekspansji perskiej na greckie
polis
• 449 p.n.e. – pokój Kalliasa
• zrzeczenie się perskich roszczeń do dominacji
na Morzu Egejskim
• uznanie przez Persów suwerenności greckich
kolonii w Azji Mniejszej
• wzrost znaczenia Aten w Grecji
Przyczyna
• rywalizacja między Atenami a Spartą
o wpływy w Helladzie
Przebieg
• objęcie działaniami zbrojnymi prawie całej
Grecji
• dominacja Aten na morzu
• dominacja Sparty na lądzie
• 421 p.n.e. – pokój Nikiasza
• ponowne podjęcie działań wojennych
Skutki
• spadek znaczenia Aten
• Sparta hegemonem w greckim świecie
• wzrost znaczenia Koryntu i Teb
• dalsze konflikty między greckimi polis (wojna
koryncka)
• ponowne przejęcie kontroli nad greckimi
polis w Azji Mniejszej przez Persję
• osłabienie gospodarcze greckich polis, spadek
liczby ludności
101