zintegrowane systemy logistyczne, Poradniki, Projekty, Badania z Logistyka, infrastruktura logistyczna

Pobierz zintegrowane systemy logistyczne i więcej Poradniki, Projekty, Badania w PDF z Logistyka, infrastruktura logistyczna tylko na Docsity!

12. ZINTEGROWANE SYSTEMY LOGISTYCZNE

12.1. Charakterystyka systemów informatycznych PPC

Zintegrowane systemy informatyczne to systemy, w których następuje połączenie procesów technologicznych i informacyjnych rozproszonych na skutek społecznego podziału pracy. Integracja ta odbywa się głównie na poziomie procesów informacyjnych. Stała się moŜliwa dopiero po wprowadzeniu pewnych funkcji związanych ze zbieraniem, przetwarzaniem i przechowywaniem informacji przy uŜyciu komputerów [63]. W zakresie działań zarządczych, związanych z komputerowym wspomaganiem wytwarzania CIM, powstała grupa programów o wspólnej nazwie PPC ( Production Planning and Control ) [30]. Pozwalają one na planowanie potrzeb materiałowych i ich dostaw, planowanie i sterowanie produkcją oraz szacowanie kosztów i ustalanie cen. W chwili obecnej na rynku istnieje bardzo duŜa oferta systemów PPC. JuŜ w 1999r. wyróŜniono i opisano 48 takich systemów [82]. W sektorze przemysłu maszynowego liderem jest BAAN i SAP. W przemyśle drzewnym przoduje JBA, w energetyce IFS Applications. Większość z oferowanych pakietów są to systemy kompleksowo wspomagające zarządzanie przedsiębiorstwem (spełniające standard MRP II). Są to systemy zawierające wiele modułów, które uŜytkownik moŜe zestawić stosownie do swoich potrzeb. W skład standardowego zestawu systemu PPC wchodzą zwykle dwa moduły (MIS i MPC), ujmujące [16]:

• finanse i księgowość – księga główna, rejestr zakupów, naleŜności, sprzedaŜy,
• dystrybucję – zaopatrzenie, obsługa sprzedaŜy, gospodarka materiałowa,
• produkcję – procesy technologiczne, harmonogramowanie produkcji, planowanie, itp. Powiązanie systemów PPC z innymi systemami CIM przedstawia rys. 40 [82].

MIS

KOMPUTEROWO WSPOMAGANE ZARZĄDZANIE PRZEDSIE- BIORSTWEM

• księgowość,
• budŜetowanie,
• rachunek kosztów,
• planowanie i kontrola finansów.

MPC

PLANOWANIE I KONTROLA PRODUKCJI, np. model MRP II

• sprzedaŜ,
• wytwarzanie,
• przygotowanie produkcji

Zarządzanie przedsiębiorstwem

Zarządzanie produkcją

PPC

CAPP

Określenie sekwencji (marszruty) operacji Wybór maszyn, ustawianie parametrów itp. CAM Dyspozycje operacji, wytwarzanie, sterowanie

CAD

Modelowanie wyrobu/części

CAE

Obliczenia inŜynierskie

CAD/CAM

CAQ

Kontrola jakości produkcji

Roboty i manipulatory Rys. 40. Zintegrowane systemy informatyczne w przedsiębiorstwie (wg J. Plichty i S. Plichty [82])

Obrabiarki NC,CNC

ESW – ELASTYCZNY SYSTEM WYTWARZANIA

transportu^ Środki^ Magazyny

12.2. Idea integracji systemów zarządzania

System ERP (Planowanie Zasobów Przedsiębiorstwa), przez wielu zwanego MRP III, jest uwaŜany za specyfikację lat 90. Jego głównym celem jest moŜliwie pełna integracja wszystkich szczebli zarządzania przedsiębiorstwem, włącznie z najwyŜszymi. ERP jest więc systemem obejmującym całość procesów, przedsiębiorstwa [63]. Usprawnia przepływ krytycznych dla jego funkcjonowania informacji i pozwala błyskawicznie odpowiadać na zmiany popytu. Moduły wchodzące w skład podstawowej budowy systemu działają na wspólnej bazie danych z wcześniejszymi modułami systemu MRP II i MRP i standard ustalony przez APICS – rys. 41 (opracowanie własne).

Cechą szczególną systemów klasy ERP jest ich budowa. Systemy te podzielone są na moduły, które obejmują poszczególne działy przedsiębiorstwa. Moduły te mogą funkcjonować oddzielnie lub współpracować z innymi modułami (patrz rys. 41). Dzięki temu moŜna konfigurować system stosowanie do potrzeb. Najczęściej występujące moduły funkcjonalne systemów klasy ERP to [16]:

• finansowo-księgowy : rachunkowość finansowa, zarządzanie płynnością finansową,
• controling : kontrola kosztów, kontrola realizacji planów, rachunkowość zarządcza,
• logistyka : gospodarka materiałowa, transportowa, zarządzanie zapasami towarów,
• obsługa sprzedaŜy : obsługa zamówień, fakturowanie sprzedaŜy, planowanie sprzedaŜy,
• produkcja: planowanie produkcji jej koordynacja,
• gospodarka remontowa : planowanie remontów i napraw ,
• zasoby ludzkie : ewidencja kadrowa, listy płac, planowanie i rozwój kadr. Jednymi z istotnych wyróŜników specyfikacji ERP jest zastosowanie, mechanizmów optymalizujących planowanie oraz wbudowana w system moŜliwość elektronicznych połączeń przez sieć WWW. Powszechnie stosowane są teŜ moduły umoŜliwiające prowadzenie symulacji i optymalizacji działań (takŜe finansowych). Obecnie następuje dalszy proces integracji systemów klasy ERP poprzez ich modyfikacje i dodawanie nowej funkcjonalności, dotyczącej współdziałania z otoczeniem przedsiębiorstwa (systemy: SCM, CRM, SRM) [45].

DB (wspólna baza danych) + wspólny standard ( APICS )

IC

lata

PUR WMS ..... DEMCRP..... DRMPPCSOP.....SCMCRM

MRP

(pocz. lat 60. XX w.)

MRP II

(od 1989 r.)

ERP

(połowa lat 90.XX w.)

ERP II

(po roku 2000)

SRM

Obszar zarządzania

Stan magazynów

Potrzeby materiałowe

Cykl produkcyjny

Finanse i controlling

Relacje z otoczeniem

Rys. 41. Idea integracji systemów informatycznych do zarządzania logistycznego

12.4. Korzyści z zastosowania systemów klasy ERP

Proces wdraŜania systemów ERP nie jest sprawą ani łatwą ani szybką. Oswojenie nowych narzędzi (systemu) to rodzaj terapii szokowej dla pracowników, a dla zarządu trudna próba sprawdzająca jego umiejętności menedŜerskie. Jest to takŜe kosztowna inwestycja informatyczna, o duŜym stopniu złoŜoności i wymagająca długiego czasu na wdroŜenie (1,5 – 2 lata). Koszt nabycia, choć jest waŜnym elementem, nie powinien być jednak decydującym kryterium o wyborze i wdroŜeniu systemu. Z praktyki wynika bowiem, Ŝe „ w przypadku systemów ERP jedna złotówka wydana na zakup licencji oprogramowania aplikacyjnego pociąga cztery następne – na wsparcie prac wdroŜeniowych i niezbędne szkolenia ” [3].

PoniewaŜ większość systemów ERP oferowanych na rynku spełnia podobne funkcje, zatem załoŜenia dotyczące wdroŜenia takiego systemu wymagają głównie określenia oczekiwanych korzyści przedsiębiorstwa w zakresie implementacji systemu. Zadaniem zespołu wdroŜeniowego jest przede wszystkim moŜliwie precyzyjne określenie celów biznesowych oraz technicznych, które przedsiębiorstwo chce osiągnąć. Korzyści te moŜna rozpatrywać w następujących przekrojach [39]:

• infrastruktury – dotyczące uelastycznienia procesów i redukcji kosztów w zakresie IT,
• operacyjne – dotyczące redukcji kosztów, czy teŜ usprawnienia obsługi klienta,
• zarządzania – usprawnienia procesu planowania i podejmowania decyzji,
• strategiczne – związane ze wsparciem i rozwojem innowacyjności przedsiębiorstwa,
• organizacyjne – związane z wspomaganiem zmian organizacyjnych, usprawnieniami w zakresie szkolenia personelu, tworzenia spójnej wizji przedsiębiorstwa, i innych. Przykładowe korzyści z ERP dotyczące obszarów działań logistycznych zestawiono w tabl. 1 [84].

Tabl. 1. Korzyści z zastosowania systemów ERP w logistyce (wg A. Popończyka [84]) Obszar Opis wybranych funkcji Realizacja celu SprzedaŜ Pełna obsługa procesów sprzedaŜy (tworzenie cenników, wprowadzanie dostaw, aktualizacja stanu zapasów).

Wzrost terminowości dostaw, Redukcja liczby reklamacji, Poprawa jakości dostaw. Zakupy Generowanie zamówień lub aktualizacji poziomu zapasów, generowanie wartości importowanych towarów, zarządzanie i obsługa umów dostawców oraz transakcji.

Skrócenie średniego czasu zamówienia. Poprawa terminowości realizowanych zamówień. Redukcja zapasów. Magazyn Obsługa procesów gospodarki materiałowej, generowanie konstrukcji cenników pozycji towarowych zgodnie z indywidualnymi potrzebami przedsiębiorstwa.

Wzrost wydajności pracy w dziale zaopatrzenia.

Controlling Generowanie raportów (np. zobowiązań klientów i dostawców, sprzedaŜy, przepływu środków pienięŜnych, zapasów magazynowych, księgowości, sprawozdań finansowych, itp.).

Dokonywanie oceny dostawców

12.5. Tendencje rozwojowe systemów klasy ERP

Dziś trudno wyobrazić sobie np. prowadzenie przedsiębiorstwa bez posiłkowania się komputerami i odpowiednimi programami. Problemem nie jest juŜ dostęp do aplikacji (programów) wspomagania biznesu i informacji biznesowej, ale ich nadmiar. Stwarza to nowy obszar problemów, określany niekiedy jako „integracyjne spaghetti”. Po spektakularnych sukcesach wielkich korporacji uŜywających oprogramowania wspomagającego zarządzanie procesami gospodarczymi, typu: MRP, ERP, CRM, zaczęto uwaŜać je za niezbędne narzędzie kreowania rynkowej przewagi konkurencyjnej. Efektem był lawinowy wzrost podaŜy takich programów i spadek ich cen oraz zwiększenie dostępności nawet dla przedsiębiorstw z sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) [46].

Skutkiem Ŝywiołowego rozwoju rynku oprogramowania biznesowego brak jest jednak jednolitych standardów obróbki i przekazywania informacji, np.: w Polsce do zastosowania ERP dostępnych jest około 80 niekompatybilnych platform [3]. A przecieŜ przedsiębiorstwa uŜywają takŜe innego oprogramowania do wspomagania róŜnorodnych prac inŜynierskich, np. CAD, programów ekspertowych lub symulacyjnych. Powoduje to chaos informacyjny, mogący spowalniać procesy gospodarcze, przez powstawanie niespójności w tym zakresie. W konsekwencji, aŜ 40 – 60% rocznych kosztów wdroŜenia systemów pochłaniają prace integracyjne. Największy problem jest jednak w komunikacji wzajemnej z róŜnych platform, np. pracujących pod nadzorem róŜnych systemów operacyjnych, standardów ERP (SAP, BAAN, TETA), lub współpracy z aplikacjami pozabiznesowymi, np. CAD. Przykłady te są ilustracją problemu braku kompatybilności systemów, czy teŜ formatów wymiany danych. W wyniku tego, przedsiębiorstwa (a nawet ich działy) funkcjonują jako informacyjne wyodrębnione wyspy, nie będące w stanie wykorzystać (w pełni) generowanej i otrzymywanej informacji. Stąd, w ostatnich latach, pojawia się szereg inicjatyw udoskonalania systemów ERP [45].

Według Adamczewskiego tendencje rozwojowe systemów ERP moŜna ująć następująco [3]:

1. Przechodzenie na architekturę komponentową – system jako „klocki lego”.
2. Automatyczne konfigurowanie systemu (upraszczanie) przy duŜej jego parametryzacji.
3. Pełniejsze wykorzystanie technologii internetowej
4. Szersze stosowanie hurtowni danych (z uwagi na konieczność integracji z systemami CAD/CAM, automatyki przemysłowej i in.).
5. Szerszy zakres usług wdroŜeniowych (komunikacyjne – związane z przesyłem multimedialnym oraz pełniejsze wykorzystanie rozwiązań intra- i ekstranetu).
6. Powierzanie sytemu ERP zewnętrznym usługodawcom (łącznie z opłatą przez nich licencji oprogramowania aplikacyjnego).