BIOS badania operacyjne, Notatki z Badania operacyjne

Pobierz BIOS badania operacyjne i więcej Notatki w PDF z Badania operacyjne tylko na Docsity!

Joanna Stachowiak

BIOS

1. Konfiguracja ustawień BIOSu.

Wejście do menu BIOS-u

W zależności od producenta sprzętu wejście do menu BIOS-u może się odbywać na rośne sposoby, zasada postępowania jest jednak zawsze taka sama. Podczas uruchamiania komputera, mniej więcej w chwili, gdy następuje testowanie pamięci operacyjnej, należy wcisnąć i przytrzymać jeden lub kilka klawiszy. Najpopularniejszym klawiszem-kluczem otwierającym menu BIOS-u jest Del. Oczywiście można spotkać się z jeszcze innymi służącymi do tego klawiszami lub ich kombinacjami, np. Fl, F lub Esc, ewentualnie kombinacją przycisków Alt, Ctrl, Alt+Ctrl+Esc. W komputerach stacjonarnych najczęściej wykorzystuje się jednak do tego celu klawisze Del lub F2. Informację o tym, jaki klawisz otwiera wejście do BIOS-u, zazwyczaj znajdują się na ekranie monitora podczas startu komputera. Jeżeli pecet nie wyświetla odpowiedniej informacji, co często spotyka się w przypadku komputerów przenośnych, laptopów, notebooków, należy sprawdzić w dokumentację płyty głównej, w jaki sposób można się dostać do ustawień BIOS-u. Należy pamiętać, że trzeba nacisnąć odpowiedni klawisz; dobrze jest także przytrzymać go przez chwilę, dzięki czemu ma się pewność, że uda się wejść do odpowiedniego panelu kontrolnego. Jeżeli nie udało się otworzyć BIOS-u, trzeba jeszcze raz uruchomić komputer i nacisnąć odpowiedni klawisz nieco wcześniej niż poprzednim razem. W zdecydowanej większości przypadków po wejściu do ustawień BIOS-u na ekranie monitora powinny pojawić się napisy wyświetlane na niebieskim lub szarym tle. Trzeba zwrócić uwagę na to, że opcje zgrupowane są w dwóch kolumnach (najczęściej), natomiast bezpośrednio pod nimi znajduje się opis klawiszy, z których się korzysta, a także krótki opis aktualnie aktywnej pozycji w menu. Jest jednak kilku producentów, którzy w nieco inny sposób zorganizowali położenie menu w głównym oknie BIOS-u — nie ma tu dwóch kolumn, a do odpowiedniego menu wchodzi się, wybierając go z górnego paska wyboru. Aktywna pozycja w menu BIOS-u zawsze jest wyróżniona innym kolorem, dzięki czemu łatwo jest zlokalizować miejsce, w którym aktualnie się znajdujemy. Do zmiany aktywnej opcji służą klawisze strzałek — w prawo, w lewo, w górę i w dół. Za pomocą klawisza Enter można wejść głębiej w ustawienia danej sekcji. Poza wymienionymi do zmiany wartości poszczególnych opcji mozna używać klawiszy Enter, PageDown i PageUp. W niektórych BlOS-ach klawisze służące do poruszania się po menu oraz zmiany wartości danej opcji mogą być nieco inne, np. +, -, Spacja. Najczęściej jest to opisane w głównym menu programu Setup. Najczęściej występujące układy menu BIOS-u Standard CMOS Features W tym menu znajdziemy podstawowe ustawienia związane z datą i czasem a także odpowiedzialne za obsługę dysków twardych oraz stacji dyskietek. Często w tym menu są również zawarte opcje informacyjne.

Advanced BIOS Features

W tym menu BIOS-u umieszczono szereg opcji odpowiedzialnych za dokładne dostrojenie pracy całego komputera. W zależności od specyfiki konfiguracji Twojego komputera trzeba wybrać odpowiednie wartości i ustawić je.

Adwanced Chipset Features

Menu widoczne w głównym oknie BIOS-u o nazwie Advanced Chipset Features odpowiada za ustawienia parametrów pracy chipsetu płyty głównej. Warto jednak pamiętać, że w zależności od rodzaju BIOS-u, a nawet wersji płyty głównej, niektóre opcje mogą się różnić nazwą oraz lokalizacją.

Integrated Peripherals

W tym menu zgromadzono opcje odpowiedzialne za pracę kart rozszerzeń czy kontrolerów zintegrowanych z płytą główną. Mogą to być kontrolery USB, WiFi, IEEE J 394, audio, kart sieciowych i inne w zależności od konstrukcji płyty głównej.

Power Management Setup

Ostatnio bardzo modnym tematem jest oszczędzanie energii. Trend ten ma swoje odbicie również w BlOS-ie płyty głównej w postaci opcji Power Management Setup. To tutaj ustawimy wszystkie parametry dotyczące zarządzania energią peceta.

CPU Setup/Freąuency Yoltage Control lub Ratio/Yoltage Control

Opcje zgromadzone w tym menu odpowiadają za ustawienie parametrów i napięcie pracy procesora oraz pamięci RAM zainstalowanych w komputerze. Wszystkie zmiany w tym menu należy wykonywać ostrożnie, ponieważ nieprawidłowe ustawienia, np. napięcia zasilającego procesor lub pamięć RAM, mogą spowodować niemożność uruchomienia komputera, niestabilność pracy systemu albo trwałe uszkodzenie danego podzespołu. Menu to będzie szczególnie przydatne tym osobom, które chciałyby nieco podnieść wydajność swojego komputera. Należy jednak pamiętać, że wszystkie zmiany — zarówno napięć, jak i taktowania powyżej poziomu nominalnego, ustalonego przez producenta — wykonuje się na własne ryzyko.

PnP/PCI Configuration Setup

Każdy BIOS płyty głównej posiada zestaw opcji odpowiedzialnych za obsługę gniazd PCI oraz wsparcie technologii PnP. W tym właśnie menu znajdziemy odpowiednie opcje umożliwiające zmianę parametrów automatycznej konfiguracji urządzeń i przerwań.

Health Status/Hardware Monitor

W przypadku większości płyt głównych informacje wyświetlane w tym menu zawierają dane dotyczące aktualnego stanu niektórych funkcji systemu komputerowego, takich jak temperatura procesora, stan napięć, kontrola wentylatorów i informacje o obrotach. Najczęściej menu to posiada jedynie charakter informacyjny i nie jest możliwe dokonywanie w nim zmian. W niektórych BlOS-ach można jednak wprowadzić ustawienia krytyczne dotyczące minimalnych obrotów wentylatorów lub przekroczenia temperatur podawanych przez czujniki zamontowane np. na procesorze lub chipsecie płyty głównej oraz przez czujniki dodatkowe. W przypadku dostępnych na rynku nowoczesnych procesorów warto zainteresować się tą częścią menu i wprowadzić odpowiednie ustawienia krytyczne, po osiągnięciu których zostanie wykonana jakaś akcja. Dzięki temu można będzie np. wymusić automatyczne wyłączenie komputera po osiągnięciu zbyt wysokiej temperatury procesora lub w przypadku awarii wentylatora, nie doprowadzając w ten sposób to trwałego uszkodzenia danego podzespołu wskutek przegrzania. Poza wymienionymi powyżej opcjami w głównym menu SETUP-u można jeszcze spotkać dodatkowe, często ukryte elementy, zależne od producenta konkretnej płyty głównej. Często producenci dodają do BIOS-u swoje własne rozwiązania technologiczne. Najczęściej w dodatkowym menu lub podmenu można znaleźć opcje odpowiedzialne za ręczne dostrojenie kluczowych parametrów procesora, magistrali, pamięci BAM i podsystemu graficznego. Są one szczególnie przydatne wszystkim tym, którzy lubują się w wyciskaniu maksymalnej mocy ze swoich pecetów. Niektóre dodatkowe opcje są ukryte do chwili naciśnięcia odpowiedniej kombinacji klawiszy, dopiero po wykonaniu tej czynności mamy do nich dostęp. Często wykorzystywaną kombinacją klawiszy jest np. Ctrl+Fl, Ctrl+H, Ctrl+G, Ctrl+Fll. Aby dowiedzieć się, jaka jest kombinacja w przypadku własnego sprzętu, należy zerknąć do dokumentacji, którą otrzymalismy wraz z płytą główną. Poniżej opisane są dodatkowe pozycje, jakie można spotkać w swoim BlOS-ie:

Secondary; na każdym z tych kanałów można podłączyć dwa urządzenia — Master i Slave. W zależności od tego, gdzie i w jakim trybie podłączyłeś dysk, jeśli chcemy zmienić pewne ustawienia, musimy wybrać odpowiednią opcję, a następnie nacisnąć klawisz Enter, by wejść do szczegółowych ustawień danego urządzenia.

• Auto — najprostszym ustawieniem jest właśnie ten tryb. Kiedy jest on wybrany, zostanie uaktywnione automatyczne wykrywanie wszystkich podłączonych do kontrolera urządzeń. Dzięki temu nie będzie potrzeby konfigurowania ich w BlOS-ie ani nie będziemy musieli znać parametrów ich pracy. User — ręczne ustawienie opcji użytkownika dla konkretnych parametrów dysków twardych. Najczęściej prawidłowe dane dotyczące ich parametrów podane są na naklejkach znamionowych, umieszczonych na obudowie dysku twardego.

Oto opcje dostępne w przypadku wyboru ustawień ręcznych:

1. Type — typ dysku wybierany z 45 predefiniowanych wpisów;
2. Size — przybliŚona pojemność dysku wyliczona na podstawie parametrów sektorów, głowic, cylindrów;
3. Cyls — liczba cylindrów;
4. Head — liczba głowic; 5 Precomp — te parametry są ignorowane przez nowe kontrolery IDE, moŚna zatem ich nie ustawiać; 6 Landz — numer cylindra, na którym jest parkowana głowica dysku twardego;
5. Sector — liczba sektorów przypadających na jeden cylinder;
6. Modę — tryb pracy dysku twardego;
7. 32 Bit Transfer Modę — on lub off; odpowiednio włącza lub wyłącza 32-bitowy dostęp do dysku. W niektórych przypadkach przy pracy z systemem MS Windows NT/2000/XP może ona jednak powodować błędy, co w ostateczności może doprowadzić do utraty danych. Szczególnie dotyczy to pracy z partycjami NTFS. Są to jednak przypadki bardzo odosobnione i w większości zobligowane specyficzną konfiguracją sprzętową. Można również w ich przypadku pozostawić wartość Auto. Warto zauważyć, że ustawienia ręczne parametrów dysku twardego mogą spowodować nieprawidłową pracę nowszych konstrukcji dysków, jak również niepoprawne działanie (brak możliwości zarządzania danymi), gdy zostanie podłączony np. do innej płyty głównej z opcją ustawioną na tryb Auto. Bezpośrednio pod ustawieniami dysków twardych znajdują się dwie opcje odpowiedzialne za ustawienie stacji dyskietek. Związane z nimi pola noszą odpowiednio nazwy Drive A oraz Drive B. Jeżeli posiadamy stację dyskietek, to koniecznie musimy ją ustawić w BlOS-ie komputera; w przeciwnym razie będzie ona niewidoczna dla systemu. Można mieć podłączone dwie stacje dyskietek — pierwsza będzie miała przypisaną literę A, a druga B. W niektórych typach BIOS-u można spotkać jeszcze opcję Floppy 3 Modę Support, która jest dla nas raczej nieprzydatna. Umożliwia ona poprawne działanie stacji dyskietek 3,5" o pojemności 1,2 MB zamiast standardowej 1,44 MB — opcja ta powinna zostać wyłączona — Disabled. Zawsze po wprowadzeniu wszystkich zmian można wrócić do głównego okna BIOSu; wystarczy, że naciśniemy klawisz Esc. Poniżej zamieszczono opis pozostałych opcji, które powinny ulec zmianie.

System Date Lokalizacja: Standard CMOS Features Dostępne wartości: Month/Day/Year (Miesiąc/Dzień/Rok) Zalecane ustawienia: zgodnie ze stanem faktycznym Pozwala na skonfigurowanie daty i czasu niezbędnego dla pracy komputera. Dostępne są następujące wartości:

• Month — miesiąc (liczby od l do 12 lub nazwa miesięcy),
• Day — dzień (liczby od l do 31),

• Year — rok (liczby określające dany rok). System Time Lokalizacja: Standard CMOS Features Dostępne wartości: hh/mm/ss (godziny/minuty/sekundy) Zalecane ustawienia: zgodnie ze stanem faktycznym Pozwala na określenie godziny. Memory Freąuency for Lokalizacja: CPU Setup, Freąuency Yoltage Control, Ratio/Yoltage Control Dostępne wartości: Auto/200/266/333/400/SPD/iane zależnie od płyty głównej Zalecane ustawienia: Auto lub zależnie od konfiguracji sprzętowej Opcja ta służy do określenia taktowania pamięci DDR. Jak wiesz, pamięci DDR są taktowane zgodnie z wartością szyny FSB. Taktowanie może odbywać się w sposób synchroniczny lub asynchroniczny. W zależności od konfiguracji komputera, a dokładnie od posiadanego procesora, istnieją następujące możliwości wyboru:
• FSB 533 MHz: 3 — taktowanie pamięci x3, 4 — taktowanie pamięci x4, Auto lub SPD — automatyczne dobranie ustawień• FSB 800 MHz: 2.00 — taktowanie pamięci x2, » 2.66 — taktowanie pamięci x2.66, 3.00 — taktowanie pamięci x3 (dla DDR2 600 i FSB 800 MHz), Auto lub SPD — automatyczne dobieranie ustawień. Przykład wyliczenia taktowania pamięci w stosunku do FSB: FSB533MHz/4 = 133.25 MHz x 3 daje w przybliżeniu 400 MHz (DDR400). FSB800MHz/4 = 200 MHz x 2 daje 400 MHz (DDR400). FSB800MHz/4 = 200 MHz x 3 daje 600 MHz (DDRII600) itd. Max Memclock MHz Lokalizacja: Advanced Chipset Features Dostępne wartości: Auto/100/133/166/ Zalecane ustawienia: Auto Pozwala na ustawienie maksymalnego taktowania pamięci RAM. Można pozostawić wartość Auto lub skorzystać z ustawień odpowiednich dla swojej pamięci. 128-bit Memory Data Width Lokalizacja: Advanced Chipset Features, BIOS Performance Acceleration Dostępne wartości: Disabled/Enabled/Auto Zalecane ustawienia: Auto lub zależnie od konfiguracji sprzętowej Opcja ta służy do określenia taktowania pamięci DDR. Pamięci DDR są taktowane zgodnie z wartością szyny FSB. Taktowanie może odbywać się w sposób synchroniczny lub asynchroniczny. W zależności od konfiguracji komputera, a dokładnie od posiadanego procesora, isteniją następujące możliwości wyboru:
• FSB 533 MHz: 3 — taktowanie pamięci x3, 4 — taktowanie pamięci x4, Auto lub SPD — automatyczne dobranie ustawień
• FSB 800 MHz: 2.00 — taktowanie pamięci x2, » 2.66 — taktowanie pamięci x2.66, 3.00 — taktowanie pamięci x3 (dla DDR2 600 i FSB 800 MHz), Auto lub SPD — automatyczne dobieranie ustawień. Przykład wyliczenia taktowania pamięci w stosunku do FSB: FSB533MHz/4 = 133.25 MHz x 3 daje w przybliżeniu 400 MHz (DDR400). FSB800MHz/4 = 200 MHz x 2 daje 400 MHz (DDR400). FSB800MHz/4 = 200 MHz x 3 daje 600 MHz (DDRII600) itd. Max Memclock MHz Lokalizacja: Advanced Chipset Features Dostępne wartości: Auto/100/133/166/ Zalecane ustawienia: Auto

• HDD-3 — dysk twardy Secondary Slave,
• SCSI — urządzenie podłączone do dodatkowego kontrolera SCSI, 11
• CD-ROM — napęd optyczny,
• LAN — karta sieciowa lub sieć LAN,
• USB FDD — stacja dyskietek podłączona do kontrolera USB,
• USB CD-ROM — napęd optyczny podłączony do kontrolera USB,
• USB HDD — dysk twardy podłączony do kontrolera USB (w niektórych przypadkach ta opcja jest przydatna podczas uruchamiania komputera z pamięci PenDrive), ;
• USB FlashDisc — pamięć flash w postaci klucza USB,
• USB Drive Ali — inne urządzenia podłączone do kontrolera USB. Onboard H/W Serial ATA Lokalizacja: Integrated Peripherals Dostępne wartości: Disabled/Enabled Zalecane ustawienia: zależnie od tego, czy potrzebujemy kontrolera SATA Funkcja pozwala wyłączyć lub włączyć zintegrowany kontroler dysków SATA (Serial ATA). Dnchip SATA Port Lokalizacja: Advanced Chipset Features Dostępne wartości: Disabled/Manulal/Auto Zalecane ustawienia: zależnie od konfiguracji komputera Jeśli wybierzemy Manual, to będziemy mieli do wyboru następujące dodatkowe parametry:
• SATA PORT O, m SATA PORT l. W parametrach tych można określić sposób obsługi oraz zasady emulacji dysków IDE.
• IDE Pri.Master — dysk podpięty do kontrolera SATA; będzie on traktowany jak standardowy dysk IDE podłączony do kontrolera IDE na pierwszym kanale jako pierwszy napęd w kolejności.
• IDEPri. Slave — dysk podpięty do kontrolera SATA; będzie on traktowany jak standardowy dysk IDE podłączony do kontrolera IDE na pierwszym kanale jako drugi napęd w kolejności. >-
• IDE Sec.Master — dysk podpięty do kontrolera SATA; będzie on traktowany jak standardowy dysk IDE podłączony do kontrolera IDE na drugim kanale jako pierwszy napęd w kolejności.
• IDE Sec.Slave — dysk podpięty do kontrolera SATA; będzie on traktowany jak standardowy dysk IDE podłączony do kontrolera IDE na drugim kanale jako drugi napęd w kolejności.
• SATA PORT O — dysk podpięty do kontrolera SATA; będzie on traktowany jak standardowy dysk SATA.
• SATA PORT l — dysk podpięty do kontrolera SATA; będzie on traktowany jak standardowy dysk SATA. Jeśli posiadamy w swoim komputerze dysk Serial ATA podpięty do jednego z portów kontrolera SATA (O lub l), to w trakcie instalacji systemu operacyjnego, takiego jak MS Windows NT, MS Windows 2000, MS Windows XP czy MS Windows 2003, będziemy musieli skorzystać ze sterownika dostarczonego przez producenta wraz z płytą. Zazwyczaj odpowiedni sterownik znajduje się na dyskietce. Potrzeba wczytania sterownika do obsługi SATA jest zgłaszana przez system — w odpowiednim momencie musisz wcisnąć klawisz F6, a dalej postępować zgodnie z instrukcjami instalatora. Jeśli z jakichś powodów nie posiadamy odpowiedniego sterownika, to nie zainstalujemy systemu, ponieważ nasz dysk SATA nie zostanie rozpoznany i instalacja zakończy się komunikatem, że nie został on wykryty. Onchip Serial ATA Lokalizacja: Advanced BIOS Features Dostępne wartości: Disabled/Auto/Combined/Enhanced/No-Combined Zalecane ustawienia: zależnie od konfiguracji komputera Opcja ta umożliwia dokładne dostosowanie trybów pracy kontrolerów SATA i PATA oraz ustawienie najbardziej pożądanej kombinacji podłączonych do nich urządzeń. Dostępne są wartości:

• Auto — BIOS automatycznie wykryje urządzenia i odpowiednio je skonfiguruje.
• Combined — pozwala na wybranie jednego z kilku zdefiniowanych wariantów.. SATA only — wyłącznie urządzenia podłączone do kontrolera SATA (SATAO/1/2/3); PATA Pri, SATA Sec — pierwsze urządzenia IDE i następne w kolejce SATA (IDEl, SATA1/3); SATA Pri, PATA Sec — pierwsze urządzenia SATA i następne w kolejce IDEI (SATAO/2, IDEI); PATA only — wyłącznie urządzenia podłączone do kontrolera IDE.
• Enhanced — umożliwia wybranie bardziej zaawansowanych trybów :IDE — (IDEl, SATA 0/1/2/3); AHCI — (IDE l, SATA 0/1/2/3) gdy ustawione w trybie zaawansowanym; RAID — (IDE l, SATA 0/1/2/3, SATA support RAID O lub l).
• Non-Combined — urządzenia podłączone do kontrolera SATA będą emulowały tryb pracy dokładnie tak samo, jak gdyby były podłączone do standardowego kontrolera PATA (IDE). Opcja ta jest dostępna wyłącznie w niektórych modelach płyt głównych. W zależności od producenta może przybierać różne formy, ale znaczenie pozostaje takie samo. SATA/RAID/SCSI Baot Order Lokalizacja: Advanced BIOS Features Dostępne wartości: SCSI/RAID/SATA Zalecane ustawienia: zależnie od potrzeb danej konfiguracji sprzętowej Jeśli mamy więcej niż jeden kontroler, np. zainstalowany jest SCSI lub inny zintegrowany z płytą główną (może to być kontroler wykonany w najnowszej technologii dla dysków Serial ATA lub RAID), opcja ta umożliwi wybranie, który z nich będzie miał pierwszeństwo podczas uruchamiania systemu (wczytania sektora startowego). Do wyboru są następujące opcje:
• SCSI — kontroler w postaci karty PCI SCSI,
• RAID — kontroler pracujący w trybie RAID,
• SATA — kontroler Serial ATA. Warto dodać, że coraz więcej nowych płyt głównych ma zintegrowane kontrolery Serial ATA oraz RAID dla dysków IDE lub Serial ATA. Popularność tego typu rozwiązań stale rośnie, a co za tym idzie, znaczenia nabiera opcja SATA/RAID/SCSI Boot Order. Onboard Legacy Audio Lokalizacja: Integrated Peripherals Dostępne wartości: Disabled/Enabled Zalecane ustawienia: zależnie od potrzeb Odpowiada za uaktywnienie trybu emulacji chipsetu dźwiękowego. Pozwala też wybrać odpowiednie tryby emulacji, zgodne ze standardem SoundBlaster. Nie ma potrzeby włączania zgodności ze standardem SoundBlaster, jeżeli nie pracujemy w systemie MS DOS. Nie musimy korzystać z tej opcji, jeżeli została wyłączona karta dźwiękowa zintegrowana z płytą główną. Jeżeli włączono emulację, uaktywnione zostaną następujące opcje:
• SB I/O Base Address — ustawienia adresów Input-Output (wejścia-wyjścia) dla emulacji SoundBlaster, standardowa wartość to 220 H;
• SB IRQ. Select — ustawienia przerwania IRO, standardowa wartość toIRQ5;
• SB DMA Select — ustawienia kanału DMA, standardowa wartość to DMA1;
• MPU 401 — umoŚliwia włączenie interfejsu MIDI takiego, jaki był uŚyty na kartach SoundBlaster, standardowo Disabled (wyłączony);
• MPU 401 I/O Address — ustawienie adresu Input-Output (wejścia-wyjścia) dla interfejsu MIDI, standardowy zakres to 330 - 333 H. Azalia Codec Lokalizacja: Integrated Peripherals Dostępne wartości: Auto/Disbaled Zalecane ustawienia: Disabled, chyba że chcemy używać kontrolera audio zintegrowanego z płytą Azalia jest też znana pod nazwą HD (Intel Hight Definition Audio). Jest wysokiej jakości kontrolerem audio zintegrowanym z płytą główną przeznaczoną dla procesorów Intel. Pozwala na włączenie lub wyłączenie ośmiokanałowego kontrolera audio.

wykonywania. Identyfikacja płyty głównej Jedną z najwaŚniejszych czynności, jakie musisz wykonać przed aktualizacją BIOS-u, jest poprawna identyfikacja płyty głównej. JeŚeli źle ją zidentyfikujesz i uaktualnisz BIOS, uŚywając oprogramowania przeznaczonego do innej płyty głównej (lub jej innej wersji), moŚe się okazać, Śe komputer nie uruchomi się lub będzie źle działać. Aby poprawnie określić producenta płyty głównej, jej oznaczenia oraz aktualną wersję, naleŚy skorzystać z dołączonej do niej dokumentacji. Wiemy jednak z doświadczenia, Śe nie zawsze to, co jest napisane w dokumentacji, pokrywa się z tym, co zostało rzeczywiście zamontowane w komputerze. Wielu producentów płyt głównych, szczególnie tych mniej znanych (mniej markowych), drukuje jedną, ogólną instrukcję do kilku modeli. W związku z tym najlepszym i najbezpieczniejszym sposobem zidentyfikowania posiadanego przez Ciebie modelu są po prostu bezpośrednie oględziny. Zazwyczaj nazwa producenta jest umieszczona na płycie, w okolicy gniazda AGP lub między gniazdami PCI Informacje o modelu płyty są zazwyczaj nadrukowane na niej samej Jeśli juŚ wiesz, kto jest producentem Twojej płyty, powinieneś jeszcze odszukać jej dokładne oznaczenie i model. Te informacje prawdopodobnie równieŚ będą nadrukowane bezpośrednio na płycie głównej. Ewentualnie mogą się znajdować na naklejkach identyfikacyjnych, które często są umieszczane na ostatnim gnieździe PCI lub na zewnętrznej stronie portów równoległych (w przypadku konstrukcji ATX). Jeśli jednak i tam ich nie ma, to warto jeszcze przyjrzeć się płycie od spodu. Koniecznie odszukaj teŚ wersję płyty głównej. Najczęściej producent umieszcza odpowiedni nadruk w jednym z jej naroŚników Informacje o wersji płyty powinny być na niej nadrukowane lub naklejone PokaŚemy to na konkretnym przykładzie. PoniŚej widać nazwę odczytaną z płyty głównej. GA-7N400Pro W tym przypadku napis umieszczono między gniazdem AGP a chipsetem płyty głównej. Pierwszy człon oznacza nazwę producenta. Drugi, 7N400 Pro2, to oznaczenie konkretnego modelu. Warto jeszcze poszukać informacji o wersji danego modelu płyty. Odpowiednie oznaczenie najczęściej znajduje się na jej krawędzi i ma postać Rev. 1.2. Oczywiście numer po słowie Rev. jest róŚny w zaleŚności od wersji płyty i producenta. JeŚeli nie masz moŚliwości wglądu do środka komputera, a co za tym idzie nie jesteś w stanie znaleźć potrzebnych informacji, pozostaje Ci zdać się na dokumentację lub specjalistyczne oprogramowanie które powinno określić zarówno producenta, jak i model Twojej płyty głównej. Program CTBIOS pozwala odczytać informacje o płycie Jednym z ciekawszych programów słuŚących do odczytania wersji BIOS-u oraz modelu płyty głównej jest CTBIOS — http://www.softpedia.com/get/System/ SystemInfo/'CTBIOS.shtml. Potrafi on sprawdzić, z jakim BlOS-em mamy do czynienia, kto jest producentem płyty głównej oraz jaki jej model mamy w komputerze. Niestety, wyniki pracy programu CTBIOS (lub innych podobnych) mogą być niekompletne albo błędne. MoŚe się okazać — szczególnie w przypadku tańszych konstrukcji — Śe program do odczytu danych wyświetli zbyt skąpą informację, która niewiele pomoŚe. Jeśli masz dostęp do Internetu, moŚesz spróbować na podstawie tych danych zidentyfikować płytę. Gdy wszystkie opisane wcześniej moŚliwości identyfikacji płyty głównej zawiodły, Internet daje Ci jeszcze jedną szansę. Uruchom komputer. Gdy na ekranie wyświetlą się informacje o typie procesora, ilości pamięci itd., na samym dole znajdziesz kilkanaście cyfr i liter. Zatrzymaj dalsze uruchamianie komputera za pomocą klawisza Pause. Press DEL to enter SEIUP. to Enter Boot Menu 11/05/06-KI600-8237-6A6LYA1CC- Ekran startowy komputera PC Zapisz na kartce cały ciąg wyświetlanych znaków. Pierwsze liczby określają datę produkcji danego BIOS-u. Po tej informacji podany jest rodzaj chipsetu płyty głównej. Pozostałe liczby to identyfikatory płyty. Na ich podstawie powinieneś odszukać w

Internecie dane dotyczące producenta oraz modelu Twojej płyty głównej.Oto przykładowe dane identyfikujące płytę: 10/13/2000 - i440BX - W977 - 2A69KM4KC - 00 Warto przypomnieć, Śe informacje podane są tu według formatu: data produkcji BIOS-u — chipset płyty —jej identyfikator. Informacjami, które najbardziej przyczynią się do sprawdzenia producenta płyty, są te zapisane jako przedostatnie — w naszym przykładzie jest to ciąg 2A69KM4KC. Teraz wystarczy wpisać go do wyszukiwarki, np http://www.google.pl — na ekranie zostaną wyświetlone odnośniki do stron zawierających ten wpis. Po przejrzeniu wyników wyszukiwania okazało się, Śe płyta, której identyfikatora uŚyliśmy w zaprezentowanym przykładzie, jest produktem firmy MicroStar. Jest to model MS-6163 (BX Master) zbudowany z wykorzystaniem chipsetu 440BX i posiadający dodatkowy kontroler IDE66. Identyfikacja wersji BIOS-u W stosunkowo łatwy sposób moŚesz zidentyfikować producenta Twojego BIOS-u. Jego nazwa jest najczęściej wyświetlana u góry ekranu zaraz po uruchomieniu komputera, w trakcie wykonywania wstępnej procedury testowej POST Jeśli nie zdąŚysz jej przeczytać, moŚesz przy następnym uruchamianiu komputera wcisnąć klawisz Pause — spowoduje to zatrzymanie tego procesu. MoŚesz teŚ odczytać nazwę producenta, wchodząc do głównego menu BIOS-u. Na samej górze tego menu znajdziesz stosowną informację o wytwórcy oprogramowania Twojej płyty. Wreszcie część z tych informacji znajdziesz na układzie flashrom (umieszczonym na płycie głównej), w którym zapisany jest BIOS. Najczęściej jest na nim umieszczona naklejka, na której widnieje nazwa producenta — moŚe to być np. AWARD, AMI lub PHOENIX. Na pewno jednak łatwiej uzyskać potrzebne informacje podczas uruchamiania komputera, choćby dlatego, Śe nie trzeba go w tym celu rozkręcać (co mogłoby być wręcz niemoŚliwe w przypadku zaplombowania obudowy przez sprzedawcę, u którego nabyłeś peceta). Bez względu na to, w jaki sposób zdobyłeś potrzebne dane, zapisz je, poniewaŚ mogą Ci się przydać do odszukania nowszej wersji oprogramowania. Przy zapisie daty pamiętaj, Śe jest ona podawana w standardzie amerykańskim — miesiąc/dzień/rok. Jeśli jednak, uŚywając podanych tu sposobów, nie jesteś w stanie określić rodzaju, producenta oraz wersji BIOS-u, moŚesz skorzystać z programów, takich jak CTBIOS, które zrobią to za Ciebie. Oto przykładowe informacje wyświetlane na monitorze zaraz po włączeniu komputera: Award Modular BIOS v.4.51PG, Copyright (C) 1984-2000, Award Software, Inc. Z wyświetlonego napisu moŚna wywnioskować, iŚ BIOS płyty głównej został wyprodukowany przez firmę AWARD. W6163MJ V5.6 041301 Ten napis wskazuje na wersję BIOS-u; tutaj jest to 5.6. W przypadku niektórych płyt głównych udostępniane są zintegrowane z nimi dodatkowe kontrolery IDE. Na płycie, której dotyczy nasz przykład, umieszczono zintegrowany z nią dodatkowy kontroler Ultra ATA66, dlatego teŚ po przejściu procedury testowej POST są wyświetlane dodatkowe informacje dotyczące jego BIOS-u. Oto przykładowe informacje o wersji BIOS-u zintegrowanego kontrolera dysków UltraATAGG: ULTRA 66 (Tm) BIOS Versin 2.00 (Build 18) C) 1999-2000 Promise Technology, Inc Ali Rights Reserved Zapis ten informuje nas o aktualnej wersji BIOS-u dla zintegrowanego z płytą główną dodatkowego kontrolera (IDE firmy Promis Technology); tutaj jest to wersja 2.00. Pamiętaj, Śe nie jest to informacja dotycząca BIOS-u płyty głównej i nie naleŚy się nią kierować, poszukując jego uaktualnienia. W większości przypadków po aktualizacji BIOS-u na płycie głównej uaktualniony zostanie równieŚ BIOS dodatkowego kontrolera. Aktualizacja BIOS-u z dyskietki Zanim rozpoczniesz proces aktualizacji, upewnij się, Śe w BlOS-ie masz wyłączoną opcję dotyczącą zabezpieczenia przed zapisem do układu flashrom. Opcja ta to Flash protection. Sprawdź równieŚ w dokumentacji Twojej płyty głównej, czy przed aktualizacją nie musisz przestawić odpowiedniej zworki zabezpieczającej układ flashrom przed nieautoryzowanym