skóra, streszczenie., Notatki z Dermatologia

Pobierz skóra, streszczenie. i więcej Notatki w PDF z Dermatologia tylko na Docsity!

Kosmetologia 2019/

Ćwiczenie 3

Temat: Budowa i funkcje komórek skóry. ZAGADNIENIA TEORETYCZNE DO PRZYGOTOWANIA NA ĆWICZENIE: Komórki naskórka: keratynocyty (biosynteza witaminy D), melanocyty (melanina, biosynteza melaniny, zaburzenia barwnikowe), komórki Langerhansa, komórki Merkla. Komórki skóry właściwej: fibroblasty, komórki układu odpornościowego (histiocyty, komórki tuczne). Komórki tkanki podskórnej: adipocyty. LITERATURA

1. Adamski Z., Kaszuba A. Dermatologia dla kosmetologów. Elsevier &Partner, _Wrocław 2018.

2. Nowicka D. Ilustrowany podręcznik dla kosmetologów. Wrocław KosMeD, 2017._ Rys. 1. Budowa skóry człowieka. I. Komórki naskórka

• keratynocyty - komórki nabłonkowe; występują we wszystkich warstwach naskórka; stanowią około 95% komórek naskórka,
• melanocyty - dendrytyczne komórki barwnikowe, występują w warstwie podstawnej,
  • komórki Langerhansa - dendrytyczne komórki układu immunologicznego- występują w warstwie podstawnej i kolczystej,
  • komórki Merkla – swoiste receptory czucia; zlokalizowane w warstwie podstawnej naskórka.

1. Keratynocyty Funkcja: wytwarzają: - keratynę - białko filamentów pośrednich; keratyny tworzą monomer (składa się z domeny pałeczkowatej z globularnymi domenami na końcach). Pary monomerów łączą się w dimer; dwa dimery łączą się tworząc tetramer. Tetramery łączą się ze sobą tworząc linopodobny filament keratynowy o średnicy 10 nm.

• swoiste białka - profilagryny, lorykryny , inwolukryny,
• swoiste glikolipidy,
• defensyny (peptydowy antybiotyk),
• witaminę D3 (cholekalcyferol); jest syntetyzowana z 7 dehydrocholesterolu (tzw. prowitaminy D3) pod wpływem promieniowania UVB (długość fal 290–315 nm) i przekształcana do kalcidiolu (25-hydroksywitaminy D - 25 OHD) i kalcitriolu (1,25(OH) 2 D) – najbardziej aktywnej formy witaminy D. Keratynocyty w poszczególnych warstwach naskórka: - warstwa podstawna: tworzą jeden szereg, mają kształt walcowaty (duże jądra komórkowe), ściśle przylegają do siebie, łączą się ze sobą za pomocą desmosomów , a z błoną podstawną za pomocą hemidesmosomów. Nowe keratynocyty powstają w wyniku mitozy zapasowych komórek prekursorowych tzw. komórek macierzystych, które znajdują się w warstwie podstawnej razem z komórkami zróżnicowanymi. Po podziale, jedna komórka potomna pozostaje komórką macierzystą, a druga traci kontakt z błoną podstawną, migruje ku górze i zaczyna się różnicować. - warstwa kolczysta: nie dzielą się; tworzą wiele rzędów; łączą się ze sobą za pomocą desmosomów, które na skutek obkurczania się cytoplazmy, sterczą ponad powierzchnię komórek, tworząc tzw. „kolce”; komórki ulegają spłaszczeniu; syntetyzowane są keratyny (typu 1i10), profilagryna, inwolukryna i lorikryna. - warstwa ziarnista: tworzą 1 lub 2 rzędy; mają kształt wrzecionowaty; spłaszczone jądra komórkowe; wytwarzają: ziarna keratohialiny zawierające swoiste białka (profilagryny, lorykryny, inwolukryny) ; ciałka blaszkowate zawierające swoiste glikolipidy, które po uwolnieniu do przestrzeni międzykomórkowej tworzą cienką błonę tzw. barierę Reina. Bariera Reina jest nieprzepuszczalna dla wody i substancji w niej rozpuszczalnych. Natomiast jest przepuszczalna dla gazów, promieni UV, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K, F), hormonów, fitohormonów,

2. Melanocyty - występują w błonie podstawnej jako pojedyncze komórki dendrytyczne, pozbawione desmosomów, stanowią 3% wszystkich komórek naskórka; - kształt gwiaździsty z wypustkami. Średnio 1 melanocyt na 5-10 keratynocytów; - cytoplazma zawiera owalne jądro komórkowe, rozbudowaną siateczkę środplazmatyczną szorstką, aparat Golgiego i specyficzne pęcherzyki o średnicy ok.500 nm zwane melanosomami (są osłonięte błoną). W pęcherzykach tych jest syntetyzowana i magazynowana melanina. Melanina jest transportowana do sąsiadujących keratynocytów w melanosomach, gdzie po uwolnieniu gromadzi się ponad jądrami komórkowymi, osłaniając DNA przed szkodliwym działaniem promieniowania UV. Rodzaje melanosomów (melaniny):

• eumelanosomy - kształt elipsoidalny, syntetyzują brązowo-czarną eumelaninę bogatą w azot; wykazuje ona działanie fotoprotekcyjne; obfita u osób ciemnoskórych, daje dobre zabezpieczenie przed promieniowaniem UVB,
• feomelanosomy- kształt sferyczny; syntetyzują żołto-czerwoną feomelaninę bogatą w aminokwasy siarkowe ; nie przejawia właściwości ochronnych; duże ilości u osób o jasnej karnacji (opalają się słabiej i cechują się zwiększonym ryzykiem uszkodzeń słonecznych skóry); może przyczyniać się do karcynogenezy. Proporcja eumelaniny do feomelaniny wpływa na odcień skóry. U ludzi z ciemną karnacją dominują eumelanosomy. Za biosyntezę melaniny odpowiada enzym – tyrozynaza. Pod wpływem tyrozynazy z aminokwasu tyrozyny powstaje DOPA (dihydroksyfenyloalanina), następnie DOPA- chinon, z którego po licznych reakcjach chemicznych powstaje melanina: emelanina lub feomelanina. Biosynteza melaniny zwiększa się pod wpływem promieniowania UV i jest regulowana przez hormon MSH (stymulujący melanocyty - melanotropinę). Długotrwała ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe może prowadzić do poważnego uszkodzenia melanocytów w skórze, co jest przyczyną powstawania ognisk odbarwień i przebarwień. Zaburzenia barwnikowe:
• przebarwienia skóry - hiperpigmentacje (nadmierna pigmentacja),
• odbarwienia skóry - powierzchnie skóry pozbawione są barwnika,
• mogą być spowodowane długotrwałą ekspozycją na promieniowanie ultrafioletowe, czynnikami genetycznymi, hormonalnymi (w czasie ciąży lub w okresie menopauzy), niektórymi lekami lub kosmetykami.

Przebarwienia miejscowe:

• piegi (ephelides) - dziedziczne zaburzenie autosomalne dominujące, polegające na wytwarzaniu nadmiaru melaniny przez prawidłowe melanocyty (zwiększona aktywność melanocytów). Piegi to niewielkie (do 3mm średnicy) plamy barwy jasno do ciemnobrązowej zlokalizowane najczęściej na twarzy. Występują u osób z jasną karnacją;
• plamy soczewicowate - jasno lub ciemnobrązowe, większe od piegów, przeważnie umiejscowione na tułowiu. Powstają pod wpływem długotrwałego przebywania na słońcu;
• melasma (ostuda) - występuje głównie u kobiet; ciemnobrunatne plamy o nieregularnym brzegu lokalizują się na skórze twarzy. Często pojawiają się w ciąży lub przy stosowaniu doustnych środków antykoncepcyjnych. Są odwracalne. Promieniowanie słoneczne znaczne nasila przebarwienia (ochrona skóry przed nasłonecznianiem i stosowanie kremów z filtrem UV);
• plamy typu kawy z mlekiem ( café au lait ) mogą być obecne już przy urodzeniu lub pojawić się w dzieciństwie; barwy jasnobrunatnej; lokalizują się najczęściej na tułowiu. Przyczyną jest zwiększona ilość melaniny w melanocytach i komórkach naskórka warstwy podstawnej. Odbarwienia skóry – bielactwo :
• to całkowity lub częściowy niedobór barwnika w komórkach skóry, jej przydatków i w oku,
• bielactwo wrodzone (albinizm) - choroba genetyczna wynikająca z nieprawidłowego funkcjonowania enzymu tyrozynazy syntetyzującej melaninę,
• bielactwo nabyte ( plamy odbarwieniowe) – jest częstym zaburzeniem pigmentacji, wynikającym z uszkodzenia komórek barwnikowych i zahamowaniu syntezy melaniny. Nasilenie zmian następuje w wyniku stresu lub intensywnego nasłonecznienia. 3. Komórki Langerhansa
• występują w warstwie podstawnej i kolczystej,
• stanowią około 3% ogółu komórek skóry. Pochodzą ze szpiku kostnego (pochodzenie mezenchymatyczne),

• czynniki wzrostu,
• kolagenazę rozkładająca kolagen. III. Komórki tkanki podskórnej Tkanka podskórna - to tkanka łączna zawierająca włókna kolagenowe, komórki tłuszczowe - adipocyty. Pomiędzy nimi występują naczynia krwionośne i limfatyczne, nerwy elementy gruczołów łojowych i potowych. Adipocyty:
• powstają z fibroblastów w okresie życia płodowego (głównie 3 trymest ciąży), w pierwszym roku życia oraz w okresie pokwitania,
• połączenia pomiędzy adipocytami wraz z wiekiem stają się mniej ścisłe, powodując „opadanie” tkanki i w konsekwencji utratę gęstości skóry.