Docsity
Docsity

Przygotuj się do egzaminów
Przygotuj się do egzaminów

Studiuj dzięki licznym zasobom udostępnionym na Docsity


Otrzymaj punkty, aby pobrać
Otrzymaj punkty, aby pobrać

Zdobywaj punkty, pomagając innym studentom lub wykup je w ramach planu Premium


Informacje i wskazówki
Informacje i wskazówki

Zachowania asertywne, Notatki z Sztuka

Asertywność – zachowanie, o którym mówi się bardzo dużo i które jest polecane w wielu sytuacjach. ... w czwórki i ósemki pracujące dalej nad definicją.

Typologia: Notatki

2022/2023

Załadowany 24.02.2023

rycerz
rycerz 🇵🇱

4

(10)

116 dokumenty

1 / 16

Toggle sidebar

Ta strona nie jest widoczna w podglądzie

Nie przegap ważnych części!

bg1
Zachowania asertywne
Wprowadzenie
Przeczytaj
Film
Film
Dla nauczyciela
Bibliografia:
Źródło: Kamila Krocz,
Mówienie nie
, dostępny w internecie: abczdrowie.pl [dostęp
13.12.2020 r.].
Źródło:
Koncepcje i narzędzia zarządzania strategicznego
, red. Maria Romanowska, Piotr
Wachowiak, Warszawa 2006, s. 585.
Źródło: Maria Król–Fijewska.
pf3
pf4
pf5
pf8
pf9
pfa
pfd
pfe
pff

Podgląd częściowego tekstu

Pobierz Zachowania asertywne i więcej Notatki w PDF z Sztuka tylko na Docsity!

Zachowania asertywne

Wprowadzenie Przeczytaj Film Film Dla nauczyciela

Bibliografia:

Źródło: Kamila Krocz, Mówienie nie, dostępny w internecie: abczdrowie.pl [dostęp 13.12.2020 r.]. Źródło: Koncepcje i narzędzia zarządzania strategicznego, red. Maria Romanowska, Piotr Wachowiak, Warszawa 2006, s. 585. Źródło: Maria Król–Fijewska.

Materiał jest częścią serii „Inne spojrzenie”.

Asertywność – zachowanie, o którym mówi się bardzo dużo i które jest polecane w wielu sytuacjach. Mówienie „nie” jednak nie jest jedynym przejawem asertywności. Co jest nim jeszcze? Przeanalizuj nie tylko umieszczony powyżej cytat, ale i zapoznaj się z tą lekcją, aby odpowiedzieć na to pytanie.

Twoje cele

Wyjaśnisz pojęcie asertywności.

Koncepcje i narzędzia zarządzania strategicznego

Niezdolność do otwartego i szczerego komunikowania własnych

praw, uczuć, potrzeb i poglądów, czyli brak umiejętności reagowania

asertywnego, może być źródłem poważnych zaburzeń w kontaktach

interpersonalnych w rodzinie, szkole czy środowisku pracy.

Źródło: Koncepcje i narzędzia zarządzania strategicznego, red. Maria Romanowska, Piotr Wachowiak, Warszawa 2006, s.

Zachowania asertywne

Przeczytaj

Zachowania asertywne

Zachowanie asertywne oznacza bezpośrednie, uczciwe i stanowcze wyrażenie wobec innej osoby swoich uczuć, opinii lub pragnień, w sposób respektujący jej uczucia, opinie, prawa i pragnienia. Asertywność oznacza szacunek dla siebie i innych. Należy ją rozumieć jako zasadnicze przeświadczenie jednostki, że jej opinie, przekonania, myśli i uczucia są równie ważne jak w przypadku innych ludzi, a inni również mają prawo żywić takie przekonanie. W zachowaniu asertywnym nie chodzi o osiągnięcie za wszelką cenę tego, czego się pragnie, lecz o pełną świadomość swoich potrzeb i pragnień.

Codziennie znajdujemy się w wielu sytuacjach społecznych, w których asertywność jest przydatna. Czy wiesz, w jaki sposób wdrożyć w życie zachowania asertywne? Źródło: domena publiczna.

Asertywność można wypracować

Asertywności można się nauczyć, wymaga to jednak regularności i uporu. Stosowanie się do zasad zachowań asertywnych niesie za sobą pewne ryzyko, ale jest również źródłem bardzo konkretnych korzyści.

Co ryzykujemy?

Możemy nie być lubiani za to, że wyrażamy się otwarcie. Nasze relacje z innymi ulegną zmianie.

Na początku możemy odczuwać stres.

Co zyskujemy?

Możemy w pełni wyrazić swoje potrzeby i uczucia. Mamy poczucie kontroli nad własnym życiem. Łatwiej osiągamy cele. Mniej ranimy innych. Rośnie w nas wiara we własne możliwości.

Zachowanie asertywne a uległość i agresywność

Często zachowujemy się ulegle, ponieważ tak nas nauczono, i wydaje się nam, że jeśli np. komuś ustąpimy, to znaczy, że jesteśmy grzeczni i dobrze wychowani. W gruncie rzeczy robimy sobie krzywdę, tłumiąc prawdziwe myśli i uczucia, co często skutkuje pogardą wobec siebie. Zresztą, co jest kulturalnego w oszukiwaniu drugiego człowieka i zgadzaniu się z nim „dla świętego spokoju”? Z drugiej strony często zachowujemy się agresywnie, krzywdzimy innych, chcąc osiągnąć własne cele za wszelką cenę i mylnie przypuszczając, że to jest właśnie asertywność. Czas więc wyraźnie rozróżnić te zachowania.

Zachowania asertywne wiążą się z komunikacją werbalną. Wskazać można konkretne zwroty, których stosowanie pozwoli nam na ćwiczenie własnej asertywności. Oto niektóre z nich:

Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zasady zachowań asertywnych

  1. Asertywność wymaga szczerości i stanowczości. Uczciwość i bezpośredniość to ważne jakości procesu komunikacji.
  2. Twoje prawa są jednocześnie prawami innych osób. Musisz je stosować wobec innych, jeśli chcesz, by i wobec ciebie je stosowano.
  3. Odmawiając, stosuj techniki ju‐jitsu, zdartej płyty, zmiękczania i uprzedzania.
  4. Nie tłumacz się, nie pouczaj rozmówcy. Unikaj przepraszania za sprawy od ciebie niezależne.
  5. Nie naruszaj terytorium psychologicznego rozmówcy.
  6. Wyrażanie swoich uczuć jest bardziej skuteczne niż obwinianie lub atakowanie rozmówcy.
  7. Pamiętaj, że tłumiony gniew może prowadzić do niespodziewanego wybuchu złości.
  8. Otwarcie używaj słów „tak” i „nie”.

Pamiętaj, że każdy człowiek ma prawo do zachowań asertywnych, ale ma też prawo działać nieasertywnie. Istotne jest, aby postępować świadomie, kierując się istotnymi dla siebie

sukcesach itp. Tworzenie monologu wewnętrznego jest przeważnie zachowaniem nawykowym – biernie wchłaniamy opinie rodziców, rówieśników i całego otoczenia społecznego, wyrabiamy sobie pogląd na swój temat na podstawie naszych zachowań w różnych sytuacjach, osiąganych sukcesów czy porażek w rozmaitych dziedzinach życia. Rzadko kiedy staramy się świadomie wpływać na bieg swoich myśli. Nasz wewnętrzny, niekontrolowany monolog bardzo często utrudnia nam, a czasem wręcz uniemożliwia bycie sobą. Przekształcanie treści monologu wewnętrznego wymaga intensywnej, samodzielnej pracy. Przede wszystkim należy uwolnić się od niszczących bodźców. Służy temu technika stopowania myśli. Osoba, która ją stosuje, przez dłuższy czas rejestruje treść swojego monologu wewnętrznego i gdy pojawi się w nim negatywna myśl, zatrzymuje ją i w jej miejsce wkłada zdanie proasertywne. Służy to zakorzenieniu w świadomości pozytywnych myśli na swój temat.

Wyrażanie własnych opinii i przekonań Wiele osób ocenia cudze i własne opinie czy przekonania z punktu widzenia zgodności z prawdą obiektywną. Wierzą oni, że istnieją „jedynie słuszne” stwierdzenia. Każda opinia musi być więc albo prawdziwa, albo fałszywa. Ten, kto nie ma racji, wygłasza fałszywą opinię

  • jest „nie w porządku”, a ten, kto ma rację na temat tego, czyja opinia jest słuszna – „w porządku”. W momencie, gdy do tak rozumujących ludzi dociera informacja o rozbieżności opinii własnej i partnera, traktują ją jak dzwonek alarmowy. Wykryciu rozbieżności towarzyszy wzrost napięcia i często poczucie przykrości. Ludzie dokonują więc wielu zabiegów, aby te nieprzyjemne doznania zminimalizować. Mogą w tym celu zacierać różnice, przejmując opinię partnera. Jeśli druga osoba też tak zrobi, rozbieżność nie zostanie ujawniona i obejdzie się bez przykrości. Asertywne podejście do odmiennych poglądów wynika z założenia, że skoro każdy człowiek ma prawo być sobą – ma również prawo do subiektywnego punktu widzenia, do wyrażania własnej opinii.

Zwróć uwagę, w jakich relacjach trudniej ci zachować asertywność – bliskich czy oficjalnych? Zastanów się, z czego to może wynikać. Źródło: Emma Dau, domena publiczna.

Słownik

agresja

postawa w komunikacji; respektowanie własnych praw i lekceważenie praw innych

asertywna odmowa

jasne, czytelne, bezpośrednie, uczciwe i stanowcze powiedzenie „nie”; oprócz słowa „nie” w odmowie powinna znaleźć się jasna informacja o tym, jak zamierzamy postąpić

asertywność

posiadanie i wyrażanie własnego zdania oraz bezpośrednie wyrażanie emocji i postaw w granicach nienaruszających praw i psychicznego terytorium innych osób oraz własnych, bez zachowań agresywnych, a także obrona własnych praw w sytuacjach społecznych

technika ju-jitsu

technika asertywnej odmowy; polega ona na tym, że skoncentrowanej energii partnera (jego presji, sile argumentów) odmawiający nie przeciwstawia całej swojej mocy (np. kontrargumentów, polemiki), lecz ugina się, pozostawiając partnera z jego własną, skierowaną w próżnię siłą

technika uprzedzania

Film

Polecenie 1

Zapoznaj się z wypowiedzią dr. hab. Tomasza Grzyba na temat asertywności. Zastanów się, czy jesteś osobą asertywną. Następnie wykonaj ćwiczenia.

Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/D15zEB7y Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Film nawiązujący do treści materiału Sztuka mówienia NIE.

Ćwiczenie 1

Zaznacz wypowiedzi asertywne.

Nie pomogę ci, gdyż te zadania nie są w zakresie moich obowiązków.

Nie chce mi się tego robić, bo nie.

Nie przyjdę do ciebie, gdyż już zaplanowałam już coś innego.

Na ciebie nie można liczyć.

Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z fotografią, a następnie wykonaj ćwiczenie.

Źródło: Andrea Piacquadio, domena publiczna.

Podaj, jaki rodzaj zachowania przedstawiono na ilustracji.

Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z tekstem, a następnie wykonaj ćwiczenie.

Kamila Krocz

Mówienie nie

Polskie przysłowie mówi: „Nie rób drugiemu, co Tobie niemiłe”. W myśl

tej zasady ludzie proszeni o przysługę często zgadzają się, mimo iż

prośba nie jest im na rękę. Obawiają się, że ich odmowa spowoduje, że

ktoś w przyszłości też może nie chcieć im w czymś pomóc.

W społeczeństwie dominuje zasada wzajemności – „Jak Kuba Bogu, tak

Bóg Kubie”. Z drugiej jednak strony, trzeba byłoby się zastanowić,

dlaczego ludzie przedkładają dobro innych nad swoje własne, dlaczego

godzą się na coś, co jawnie im nie odpowiada. Z czego to wynika?

Z braku asertywności, konformizmu, poczucia niższości, przesadnej

dbałości o jakość relacji międzyludzkich? Wiele osób kieruje swoje

prośby w kierunku tych, którzy nie odmówią. Wiedzą, że komuś trudno

jest powiedzieć „nie”, dlatego wykorzystują jego „słabość” i zaczynają

nim manipulować. Takie zachowanie, zamiast wzmacniać więzi między

ludźmi, powoduje tylko, że osoba, która czuje się wykorzystywana, może

zacząć unikać drugiej – nadużywającej jej dobra.

Źródło: Kamila Krocz, Mówienie nie, dostępny w internecie: abczdrowie.pl [dostęp 13.12.2020 r.].

Wyjaśnij, odnosząc się do tekstu, dlaczego wiele osób zgadza się na bycie „grzeczną dziewczynką”, „miłym chłopcem”.

Dla nauczyciela

Autorka: Małgorzata Krzeszowska

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Zachowania asertywne

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

I. Człowiek w społeczeństwie.

Uczeń:

  1. wyjaśnia zasady zachowań asertywnych; podaje przykłady stosowania zwrotów asertywnych i przedstawia wynikające z tego korzyści.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji; kompetencje cyfrowe; kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się; kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

wyjaśnia pojęcie asertywności; analizuje przykłady zachowań asertywnych; charakteryzuje znaczenie zachowań asertywnych w życiu codziennym.

Strategie nauczania:

konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

metoda kuli śniegowej; rozmowa nauczająca; drama; quiz.

  1. Wybrane/chętne osoby odpowiadają na pytanie zawarte we wprowadzeniu - jakie są przejawy asertywności?
  2. Uczniowie wypowiadają się na temat swojego zaangażowania podczas zajęć. Nauczyciel może wybranym osobom wystawić oceny.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne do filmu Być asertywnym.

Materiały pomocnicze:

Agnieszka Wróbel, Asertywność na co dzień, Warszawa 2011.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Filmy mogą służyć jako pomoc w przygotowaniu się do lekcji powtórkowej.